გასული გაზაფხული სრულიად არ იყო ისეთი, როგორიც ჩვენს, ასე ვთქვათ, ტრადიციულ კლიმატურ პირობებს ახასიათებს. გაუთავებელი წვიმები აპრილში, მაისის უჩვეულო ყინვა, რომელმაც უმძიმესი დარტყმა მიაყენა ხეხილოვნებს, ივნისის შუა რიცხვებამდე მყარი ნიადაგი შეუქმნა სოკოვან და სხვა მავნებლებს გასამრავლებლად. განსაკუთრებით, სერიოზული ზიანი მიადგა თხილის კულტურას. როგორც არასდროს, ისე დაბალია წელს მოსავლის რაოდენობაც და ხარისხიც. საქართველოში შემოსულმა საშიშმა მავნებელმა ფაროსანამ უკვე სხვა კულტურებზე გადაინაცვლა და ახლა უპირველესი სამიზნე სიმინდის ყანებია.
აღნიშნული მავნებლის შესახებ ჩვენ არაერთხელ ვწერდით, თუმცა, განვითარებულმა მოვლენებმა დაგვანახა, რომ კვლავ არაერთხელ დაგვჭირდება მავნებლის მიერ გამოწვეულ პრობლემებთან მიბრუნება. მოსახლეობაც და ხელისუფლებაც უკვე პირდაპირ ითხოვს მედიასაშუალებებისგან აქტიურ თანადგომას, ხალხის მეტად ინფორმირებულობისთვის.
_ თხილის პლანტაციების შეწამვლის პროცესი, რომელიც სამთავრობო ღონისძიებაა და სამწლიანი პროგრამითაა განსაზღვრული, გაზაფხულზე გვიან დაიწყო, რასაც ძალზე ობიექტური მიზეზი ჰქონდა _ გაუთავებელმა წვიმებმა შეაფერხა მავნებლის გამოსვლა. ის ცუდ ამინდში იმალება და გარეთ 18-20 გრადუს ტემპერატურაზე, ცხელ ამინდში გამოდის. ამ დროს კი ხდება მასზე დაკვირვება, რის შემდეგაც იწყება შეწამვლის პროცესი. მოსახლეობა, რომელიც დღეს ყოველ ფეხის ნაბიჯზე საყვედურობს ხელისუფლებას, რომ შეწამვლა დროულად რატომ არ დაიწყეთო, თავიდან ირონიულად შეხედა საფრთხეს და სახეზე გვაქვს საგანგაშო შედეგი. არა ერთი ფაქტი იყო, როცა მობილურ ჯგუფებს ეზოებში არ უშვებდნენ. ამუშავდა ჭორის მანქანა, რომ გაწყდებოდა ფრინველები, ცხოველები, მოიწამლებოდა ხალხი… _ ამბობს ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის გამგეობის ეკონომიკის და სოფლის მეურნეობის სამსახურის უფროსი გიგა ხარაბაძე და სამომავლოდ გასატარებელ ღონისძიებებსა და დაუყოვნებლივ სამოქმედო გეგმაზე გვესაუბრება.
_ ბატონო გიგა, დღეს ყველა საუბრობს თხილის პლანტაციების დაგვიანებულ შეწამვლაზე. მოსახლეობა, შეშინებული ითხოვს მარჩენალი თხილის კულტურის გადარჩენისთვის სასწრაფო ნაბიჯების გადადგმას.
_ მე უკვე გითხარით და თქვენც კარგად იცით, როგორი უნდობლობა და ირონია სუფევდა აზიური ფაროსანას წინააღმდეგ საბრძოლო ღონისძიების დაწყების წინ. მთავრობამ ამ საქმეში ნამდვილად გადადგა სერიოზული ნაბიჯი. უმთავრესად ხელი ამინდმა შეგვიშალა _ გაუთავებელმა წვიმებმა ორჯერ ჩააგდო შეწამვლის პროცესი, თორემ ყველაფერი უმაღლეს დონეზე მომზადდა. გამოყოფილი სპეცსამოსი, ტექნიკა, შესაწამლი ნივთიერებები სრულად პასუხობდა მოთხოვნის ნორმებს. ვუცდიდით მავნებლის გამოსვლას, რაც წვიმებმა შეაფერხა. ამიტომ მეორე შეწამვლა როცა უნდა მომხდარიყო, მაშინ დაიწყო პირველი შეწამვლა. მავნებელი, ფაქტია, მთლიანად ვერ განადგურდა და ორჯერ შეწამვლითაც არ მოისპობოდა სრულად, მაგრამ პრევენცია გატარდა და მისი როლიც უდიდესია. უცებ, ამერიკული პეპელას მსგავსად, ვერც ფაროსანას მოვსპობთ. პირველი თაობის ფაროსანას საკმაო ნაწილი განადგურებულია, თუმცა, ახლა უკვე გამოსულია მეორე თაობა, რომელმაც უკვე სიმინდის ყანებისკენაც აიღო გეზი. ეს არის წარმოუდგენლად საშიში მავნებელი, რომელიც პირდაპირ სანაყოფე კვირტს ანადგურებს. გაასმაგებული მონდომებაა საჭირო მავნებლის მოსასპობად, რაშიც მოსახლეობამაც მაქსიმუმი უნდა გააკეთოს და ამ საქმეში თქვენი, მედიის დახმარებაც სჭირდება ქვეყანას, რომ გასწიოთ პროპაგანდა სერიოზული საფრთხის წინააღმდეგ.
_ ხალხი არ ელოდა ასეთ მასშტაბურ ცუდ შედეგს და სწორედ ამიტომ, ხელისუფლებას ადანაშაულებს. ეს ყოველ ფეხის ნაბიჯზე ისმის.
_ ეს უკვე არცოდნაა და უსაფუძვლო პრეტენზია. ყველამ იცის, რომ დროულად დაიდგა ფერომინიანი საჭერები. სხვათა შორის, ამასაც ირონიულად უცქერდნენ. ამ საქმეში ჩართული იყო კომპიუტერული სისტემა და სპეციალური ჩიპების მეშვეობით ინფორმაცია მიეწოდებოდა დამკვირვებლებს. მაისის წამლობა გადაიდო მხოლოდ წვიმების გამო. კლიმატურ გარემოს ჩვენს ჭკუაზე ხომ ვერ შევცვლით?!
_ რა რაოდენობის ფართობი შეიწამლა და შეუწამლავი რაც დარჩა, არის თუ არა ეს გაცილებით საშიში კერა, საიდანაც მავნებელი ბლომად გამრავლდება და შემოგვიტევს?
_ სულ 7 627 ჰექტარი თხილის პლანტაციის შეწამვლა იყო გათვალისწინებული. დაახლოებით, 50 ჰექტარი ფართობი დარჩა შეუწამლავი. ეს ცუდია, რა თქმა უნდა. ეს იყო ნებაყოფლობითი პროცესი და მოსახლეობის ნაწილი შეტევაზე გადმოვიდა.
ახლა საგანგაშო მდგომარეობა რომ შეიქმნა, ყველა გაბრაზებულია. 462 კაცი მობილიზებულია შეწამვლაზე, 231 სოლო აპარატით, გაიხარჯა ხუთ ტონამდე წამალი _ ბიფენტრინი და 610 ლიტრი სპეციალური ზეთი. ცალკეული მოწადინებული ფერმერები, რომლებმაც გაცილებით ადრე დაიწყეს საკუთარი ნაკვეთების მიხედვა, ჩვენს ჯგუფებს ადგილზე ახვედრებდნენ, საკუთარი ხარჯით შეძენილ სოკოვანი დაავადების საწინააღმდეგო ფუნგიციდებს, ურევდნენ დახმარებით გათვალისწინებულ წამალში და ასე ამუშავებდნენ საკუთარ პლანტაციებს. შედეგიც კარგი მიიღეს. მათ ხარისხიანი თხილის მოსავალი აქვთ, რა თქმა უნდა, შედარებით.
_ ბატონო გიგა, ხალხი თავს კიდევ იმიტომ იკავებდა საკუთარი სახსრებით თხილის შეწამვლაზე, ამბობდნენ, ყველა არ ატარებს ასეთ ღონისძიებას და მავნებელი ჩვენს პლანტაციაში მაინც გადმოვაო.
_ ესეც ცუდი მიდგომა და არცოდნაა. თუ შენ სრულყოფილად შეწამლავ პლანტაციას ნაცრის, სოკოვანი დაავადების და მავნებლის წინააღმდეგ, გარკვეული დროის განმავლობაში, ანუ იმ ერთ სეზონზე მაინც, მავნებელი არ გადმოვა მეზობლის ეზოდან. მარტივად რომ ვთქვათ, შეწამლულ თხილის ბუჩქებს ნაკლებად მიეტანება, რადგან იქ წინააღმდეგობა ხვდება. ეს იმას არ ნიშნავს, რომ მომავალ სეზონზე არ გამოჩნდება მავნებელი, მაგრამ ერთი მოსავალი ხომ გადაურჩება განადგურებას? მოსახლეობა უნდა მიხვდეს და ომი უნდა გამოუცხადოს ამ მავნებელს, ყველა სახის დაავადებას. ამისთვის, სახელმწიფოს, მერწმუნეთ, გადადგმული აქვს სერიოზული ნაბიჯი და მარტო თხილი კი არა, სიმინდი, ყურძენი, ციტრუსოვნები რომ გადავარჩინოთ, ამ შემოდგომაზე, მოსავლის აღებისთანავე უნდა შევუდგეთ საქმეს. დრო არ ითმენს. საფრთხე გაცილებით დიდია, ვიდრე ჯერ კიდევ გვგონია!
_ რა უნდა ქნას მოსახლეობამ, რომ თქვენივე თქმით, ირონიული მიდგომიდან საქმეზე გადავიდეს?
_ შემოდგომის ბოლოს დასაწყებია აგროტექნიკური ღონისძიებები. ელემენტარულ, მარტივ გაწმენდით ღონისძიებას არ ატარებენ, ცალკეული ფერმერების გარდა.
შეცვლილია კლიმატი _ მარტო ერთი ფაროსანა არ გვიტევს, სასტიკია კვირტის ტკიპაც, უამრავი სოკოვანი დაავადებაა და მათ წინააღმდეგ შერეული ბრძოლის მეთოდები არსებობს. პლანტაციას, პირველ რიგში, სჭირდება ჰაერაცია! ის არ უნდა იყოს დაბურული, რომ სოკოვნებმა ფეხი ვერ მოიკიდონ. მერე კი, როცა მომავალ გაზაფხულზე ხელახლა დაიწყება შეწამვლა, ცნობილ ფრაზას მოვუხმობ _ ქუდზე კაცი უნდა გამოვიდეს.
მთავრობა ეხმარება მოსახლეობას ბიფენტრინით, ეს არის ინსექტიციდი. ყველაფერს ვერ გაიღებს ხელისუფლება. ხალხმაც უნდა შეიძინოს სოკოვანის საწინააღმდეგო ფუნგიციდები, რომ ერთმანეთს შეურიოს და ისე შეწამლოს. ამ დროს რამდენიმე დაავადებას და მავნებელს ერთდროულად ვებრძვით.
_ დღეისთვის, შემოდგომის დადგომის წინ, აზიური ფაროსანას მეორე თაობის შემოსევის საფრთხე თუ არსებობს?
_ რა თქმა უნდა, არსებობს! ადვილი შესაძლებელია მთელი ძალით შეუტიოს სიმინდის ყანებს. იმერეთში უკვე არის პრეცედენტი, გურიაშიც შეინიშნება. როგორც ვიცი, სურსათის ეროვნული სააგენტოს წარმომადგენლობა საჭერების დადგმას აპირებს. ახლა მთავარია, ფერმერი ენდოს სახელმწიფოს მიერ შემოთავაზებულ პროგრამას და რომ შევა მუშა ჯგუფი მის საკარმიდამო ნაკვეთში, კი არ გამოეკიდოს, გვერდით დაუდგეს, შეაშველოს ხელი და სასურველი შედეგი მხოლოდ ამის შემდეგ დადგება. მინიმუმ, ორი წამლობა მაინც უნდა ჩატარდეს, რომ მავნებელს სერიოზული დარტყმა მივაყენოთ.
აგროტექნიკური სამუშაოების სრულად ჩატარებისა და შემდგომი პერიოდის სამუშაოებისთვის, ჩვენ საკონსულტაციო მუშაობას არ ვიშურებთ. სამსახურის თანამშრომლები გადიან სოფლებში. ამიტომ, მომავალი გაზაფხულიდან რომ უსაფუძვლო პრეტენზიები არ იყოს, ახლა მაინც გაითავისოს ყველამ, რა უნდა გააკეთოს ნაყოფიერი გარემოს გადასარჩენად. მარტო მთავრობა ვერ მოერევა ამ პრობლემას. ამ მავნებლის წინააღმდეგ, ასე ვთქვათ _ ომს, ხელისუფლება ვერ მოიგებს, თუ ყველა ოჯახი გვერდით არ დაუდგა. ეს კი საკუთარ პლანტაციებში მოქმედებით უნდა გამოიხატოს!