განვითარებულ სახელმწიფოებში საპენსიო ფონდებს დიდი მნიშვნელობა აქვთ, მოსახლეობის ნაწილი კარიერის დასრულების შემდეგ ცხოვრების გაგრძელებას სწორედ საპენსიო ფონდზე დაყრდნობით გეგმავს, რაც სიბერისას ფინანსური სტაბილურობის გარანტია.
საპენსიო ფონდები არის ფიზიკური პირების სამუშაო ცხოვრების განმავლობაში დაგროვილი დანაზოგილი თანხა. დროის ნებისმიერ მოცემულ მომენტში, ეს არის დამსაქმებლისა და დასაქმებულის შენატანების, საინვესტიციო შემოსავლისა და გადახდილი თანხის საბოლოო სარგებლის ჯამი. მათი განმარტება სხვადასხვა ქვეყანაში, კონკრეტული საპენსიო გეგმის ან სქემის მოწყობის მიხედვით განსხვავდება.
საპენსიო ფონდები იქმნება დამსაქმებლების მიერ, რათა ხელი შეუწყოს და ორგანიზება გაუწიოს დასაქმებულთა საპენსიო ფონდების ინვესტირებას. განსაზღვრული სარგებლის გეგმები განსაზღვრავს გადასახადებს, რომლებსაც თანამშრომლები მიიღებენ პენსიაზე გასვლისას.
ფონდები ქმნიან ინსტიტუციურ ინვესტორ სექტორს სადაზღვევო კომპანიებთან და საინვესტიციო ტრასტებთან ერთად. როგორც წესი, საპენსიო ფონდები თავისუფლდებიან კაპიტალის მოგების გადასახადისგან და მათი საინვესტიციო პორტფელებიდან მიღებული შემოსავალი ან გადასახადისგან არის გათავისუფლებული.
საერთო ჯამში მსოფლიოს 100 უმსხვილესი საპენსიო ფონდი 17 ტრილიონი დოლარის მოცულობის აქტივებს აკონტროლებს, რაც წინა წლის მაჩვენებელთან შედარებით 8.5%-ით მეტია.
მსოფლიოს უმსხვილესი საპენსიო ფონდია იაპონიის სამთავრობო საპენსიო საინვესტიციო ფონდი ,,Government Pension Investment Fund“, რომელიც რეიტინგში ზედიზედ 21 წელია ყველაზე დიდი ფონდია. მისი პორტფელი $1.7 ტრილიონი დოლარია.
მეორე ადგილზე $1.4 ტრილიონით ნორვეგიაა, ამერიკაში არის სიაში 47 ფონდი, მათ შორის ყველაზე დიდი საჯარო სექტორის ფონდი: Thrift Savings Plan (TSP), რომელსაც ზედამხედველობს ფედერალური საპენსიო საინვესტიციო საბჭო. დიდი ფინანსური გავლენის გამო ორივე პოლიტიკურ პარტიას ადანაშაულებენ მის პოლიტიკურ იარაღად გამოყენებაში . დემოკრატები ითხოვდნენ წიაღისეული საწვავის კომპანიებში აქტივების განკარგვას, ხოლო რესპუბლიკელებმა შესთავაზეს ინვესტიციების დაბლოკვა ჩინურ კომპანიებში.
ხოლო მესამე ადგილს სამხრეთ კორეა იკავებს, რომლის საპენსიო ფონდიც 798 მილიარდი დოლარის აქტივებს აკონტროლებს.
აღსანიშნავია, რომ განვითარებული ქვეყნების უმეტესობაში რამდენიმე მსხვილი საპენსიო ფონდია, მაგალითად, ტოპ ათეულში აშშ და ნიდერლანდები 2-2 ფონდით არიან წარმოდგენილნი.
უმსხვილესი საპენსიო ფონდების რეიტინგი:
1. Government Pension Investment Fund – იაპონია – $1.7 ტრილიონი დოლარი
2. Government Pension Fund – ნორვეგია – $1.4 ტრილიონი დოლარი
3. National Pension Fund – სამხრეთ კორეა – $798 მილიარდი დოლარი
4. Federal Retirement Thrift – აშშ – $774 მილიარდი დოლარი
5. ABP | ნიდერლანდები – $630 მილიარდი დოლარი
6. California Public Employees – აშშ – $496 მილიარდი დოლარი
7. Canada Pension – კანადა – $426 მილიარდი დოლარი
8. National Social Security – ჩინეთი – $406 მილიარდი დოლარი
9. Central Provident Fund – სინგაპური – $375 მილიარდი დოლარი
10. PFZW – ნიდერლანდები – $315 მილიარდი დოლარი
ავტორი