ექვთიმეობა სოფელ ლიხაურში პირველად არ უდღესასწაულიათ. ეს ზეიმი წლების განმავლობაში, ყოველ 30 მაისს ტარდებოდა. ბოლო პერიოდში კი, გაურკვეველი მიზეზით შეწყდა.
2013 წელი იუნესკომ ექვთიმე თაყაიშვილის წლად გამოაცხადა. რაკი 17 ოქტომბერი მისი წმინდანად შერაცხვის დღეა, საქართველოს პატრიარქის გადაწყვეტილებით, სწორედ ამ დღეს ჩატარდა “ექვთიმეობა” _ დიდი სახალხო დღესასწაული. დედაქალაქიდან ჩამოსულ სტუმართა შორის იყვნენ ანზორ ერქომაიშვილი, ჯემალ ჭკუასელი, ვახტანგ ბლაგიძე, ეთერ კაკულია, ქეთინო დუმბაძე, განათლების მინისტრის მოადგილე თამაზ მიგინეიშვილი, მეცნიერი პაატა სურგულაძე… საქართველოს სხვა კუთხეებიდანაც მრავალი სტუმარი ეწვია წმინდანის სოფელს, თუმცა, როგორც წესი, მასპინძლები ჭარბობდნენ.
ექვთიმე თაყაიშვილის სახლ-მუზეუმის ირგვლივ შეკრებილ საზოგადოებას, მუნიციპალიტეტის ხელმძღვანელ პირებთან ერთად, სტუმრებიც მიესალმნენ. მუზეუმის დირექტორმა რუსლან ურუშაძემ საგანგებოდ ისაუბრა მეცენატთა და ენთუზიასტთა ერთობლივი დამსახურების შესახებ, რომლებმაც ექვთიმეს სახელის უკვდავყოფისა და მისი სოფლის ინფრასტრუქტურის გასაუმჯობესებლად იზრუნეს. კონკრეტულად, მან აღნიშნა ენთუზიასტ ბონდო კოპაძის წვლილზე _ მან დიდი ექვთიმეს 150 წლისთავს სპეციალური კრებული მიუძღვნა. ბიზნესმენ ზაზა სიორიძის ძალისხმევით კი გზა გაკეთდა. ზეიმის მონაწილეებს მიმართეს ნოდარ დუმბაძის ქალიშვილმა ქეთინო დუმბაძემ, ანზორ ერქომაიშვილმა, პაატა სურგულაძემ, ბონდო კოპაძემ.
ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს თავმჯდომარემ ავთანდილ სურგულაძემ გაიხსენა დიდი წმინდანის ბავშვობის უმძიმესი სევდიანი ისტორია _ ექვთიმე რამდენიმე დღისა იყო, როცა მამა გარდაეცვალა, ხოლო ოთხი წლისას დედაც მოუკვდა. პატარა ბიჭი ღამით შეპარულიყო და გარდაცვლილ დედას გვერდით მისწოლოდა. ამ დროს კი მთელი სოფელი დაკარგულ ბავშვს ეძებდა _ იგი დილით დედის მკერდზე ჩაძინებული ნახეს…
ამავე დღეს გაიმართა ალეგრობის დღესასწაული _ უძველესი გურული სახალხო ზეიმი, რომელიც ამ მომენტში ლამაზად შეერწყა “ექვთიმობის” დღესასწაულს. ლიხაურის ცენტრში, ექვთიმე თაყაიშვილის სახლ-მუზეუმის შემოგარენში ყველა სოფელმა ორიგინალურად წარმოადგინა ეთნოგრაფიული ყოფის ამსახველი ცოცხალი სურათები, მოეწყო სხვადასხვა გამოფენა, სტუმრები გაეცნენ გურულ სამზარეულოს. სოფელ ცხემლისხიდის მიერ ორგანიზებულ სანახაობას ცნობილი ხელოვანის გიორგი სალუქვაძის სახლ-მუზეუმის მაკეტი და ეროვნულ სამოსში გამოწკეპილი ყმაწვილი, სეხნია გიორგი სალუქვაძე ამშვენებდა. ცხემლისხიდელმა პედაგოგებმა აღნიშნეს, რომ მათი ტრადიციული სოფელი ამ დიდი დღესასწაულისთვის საკადრისად მოემზადა. ძიმითელები საგანგებო ჩურჩხელის ამოვლებით იყვნენ დაკავებული. ჭანიეთის ცნობილი “მოსეს დუქანი” მასპინძლობით იწონებდა თავს. ურეკის გამოფენასთან დაბის კულტურის სახლის მომღერალ მუსიკოსთა მელოდიები ისმოდა.
_ მინდა მოგილოცოთ დღევანდელი სახალხო ზეიმი, ჩვენი სახელოვანი წმინდანის დღე, საქართველოს გამთლიანებას და წინსვლას ვისურვებდი, _ გვითხრა სოფელ მერიის მკვიდრმა ვახტანგ ბაქანიძემ.
სოფელ შრომის კუთხეს საშემოდგომო დოვლათი და სხვადასხვა ბულულითა და ჩალეულით მორთული პანო შვენოდა: _ შრომა რომ ჰქვია ჩვენს სოფელს, პირველი შეხედვისთანავე უნდა იგრძნობოდეს, _ მხიარულობდნენ შრომელები.
თითქმის ყველა სოფელს ორიგინალურად მოფიქრებული და სანახაობრივად მიმზიდველი, “მჯობნის მჯობი” კუთხე ჰქონდა მოწყობილი.
“გურია ნიუსმა” ზეიმის მონაწილეთა არაერთი მოსაზრება და მოლოცვა ჩაიწერა:
მამა ვახტანგი (თოხაძე): _ მთელ გურიას, “გურია ნიუსს”, სრულიად საქართველოს ვულოცავ “ექვთიმეობას”. ძალიან კარგი საქმე კეთდება, პატიოსნება და ზნეობა სჭირდება ქვეყანას. ეს სახალხო ზეიმი ამ ცნებების მუხტის მატარებელია. ქვეყანაში მძიმე მდგომარეობა იყო და ჯერჯერობით, ასეა. კიდევ არ უნდა ვიბრუნოთ წლობით, როგორც ციყვმა ბორბალზე. მიხარია, რომ ივანიშვილი ხალხში გამოდის. კარგი იქნება თუ მას ამ დროს მთავრობის ხალხისგან არ ექნება კონსულტაციები. მედროვეობა უნდა დასრულდეს. ფრანგი პოლიტიკოსი ფუშე განსაკუთრებული მორგებულობით ემსახურებოდა ყველა მთავრობას და ბოლოს ყველასგან განმარტოებულად მოკვდა… გფარავდეთ ღმერთი თქვენ და საქართველოს!
დოდო დონაძე, ლიხაურის საჯარო სკოლის ქართული ენისა და ლიტერატურის მასწავლებელი: _ განსაკუთრებით ამაყი ვარ დღეს, როგორც კონტრიძეების და თაყაიშვილების შთამომავალი. მჯერა, რომ არა ერთი ძნელბედობის ჟამს ექვთიმეს მადლი იფარავდა ლიხაურს, ასე იქნება მომავალშიც და აუცილებლად ასრულდება მისი სიტყვები: “ჩვენს შემდეგ მოვლენ სხვები და ჩვენს დაწყებულ საქმეს გააგრძელებენ.
ავთანდილ მექვაბიშვილი, ოზურგეთის საკრებულოს თავმჯდომარის მოადგილე: _ ეს დღესასწაული პირველად არ ტარდება, ოღონდ ახლა უფრო მასშტაბურია, სახალხო, ქრისტიანული დღესასწაულია. ჩვენ მეორე უდიდესი წმინდანიც გვყავს გაბრიელ ეპისკოპოსის სახით _ იგი არა მარტო საეკლესიო, არამედ ეროვნული მოღვაწეა. როცა ის გარდაიცვალა, მის დასაფლავებაზე სიტყვა წარმოთქვა მომავალმა ორმა წმინდანმა _ ილია ჭავჭავაძემ და ექვთიმე თაყაიშვილმა. არის ამაში რაღაც მისტიური. ძალიან კარგი იქნება, თუ მეორე წმინდანის დღეც დაწესდება და მასშტაბურად აღინიშნება. ყველას გილოცავთ ამ განსაკუთრებულ დღეს!
დიმიტრი კვერღელიძე, კოალიცია “ქართული ოცნება _ თავისუფალი დემოკრატების” რაიონული ორგანიზაციის თავმჯდომარე: _ მართლაც მნიშვნელოვანი დღეა და ამდენ გახარებულ ადამიანს ვხედავთ. ყველა ერთიანია, ყველას უხარია და ზეიმობს! ესაა ექვთიმეს მადლი! გილოცავთ და ვისურვებდი, ეს დღე მთელი გურიისთვის გამაერთიანებელი ყოფილიყოს.
გიგა ხარაბაძე, ოზურგეთის ააიპ სოფლის მეურნეობის განვითარების ცენტრი: _ უდიდესი ადამიანის დღეა და შეუფასებელია მისი ღვაწლი ერის ისტორიაში. ოზურგეთელები ბედნიერი ხალხი ვართ, რომ ასეთი წმინდანი გვყავს. ვისურვებდი, ყველა ადამიანს ჰქონდეს მისი თავმდაბლობა და მამულიშვილობის განცდა. გილოცავთ ამ ჭეშმარიტ დღესასწაულს!
დავით დარჩია, კოალიცია “ქართული ოცნების” ოზურგეთის რაიონული ორგანიზაციის თავმჯდომარე: _ მთელ საქართველოს ვულოცავ დღევანდელ დღეს და ვუსურვებ გურიას, “ექვთიმეობა” უპირველეს ტრადიციად იქცეს ჩვენში.
დასასრულ, ოზურგეთის სახელმწიფო თეატრის, კულტურის ცენტრისა და სახელმწიფო ანსამბლ “შვიდკაცას” მონაწილეობით გაიმართა კონცერტი.
სტუმარ-მასპინძლებმა უდიდესი კმაყოფილება განიცადეს ამ სახალხო დღესასწაულის ჩატარებით და მის კიდევ უფრო გაფართოებასა და განმტკიცებაზე საუბრობდნენ.