აღსანიშნავია, რომ ეს პირველი შემთხვევა არ არის, როდესაც სასამართლომ არასამთავრობო ორგანიზაციას უპასუხა არა სისტემური ცვლილებით არამედ შინაარსობრივად განსხვავებული მშრალი სტატისტიკით. ცხადია, სასამართლო არ ცნობს და არ აღიარებს საკუთარ სისტემაში არსებულ იმ ნაკლოვანებებს, რაც ადგილობრივი და საერთაშორისო ორგანიზაციების მხრიდან მწვავე კრიტიკის საბაბი ხდება.
საია-მ თბილისის საქალაქო სასამართლოს მონიტორინგის შედეგები 23 ივლისს გამოაქვეყნა. ორგანიზაციის მონიტორები 6 თვის განმავლობაში ადევნებდნენ თვალს 520 სისხლის სამართლი საქმის განხილვას. აღსანიშნავია, რომ ამ საქმეებიდან არც ერთზე არ დამდგარა გამამართლებელი განაჩენი. სერიოზულ პრობლემად რჩება მოსამართლეთა მიუკერძოებლობა და არაობიექტურობა, _ აღნიშნავს მონიტორინგის შედეგებზე საუბრისას საია-ს თავმჯდომარე თამარ ჩუგოშვილი.
24 ივლისს, საია-ს პრესკონფერენციიდან მეორე დღეს უზენაესმა სასამართლომ ახალი და აბსოლუტურად განსხვავებული სტატისტიკა გააცნო საზოგადეობას. საია-ს მსგავსად კვლევის პერიოდი გასული 6 თვე იყო.
სასამართლოს ოფიციალური სტატისტიკის მიხედვით მდგომარეობა ყველა თვალსაზრისით გაუმჯობესებულია წინა წელთან შედარებით. ისევე, როგორც წინა წლის მონაცემები სჯობდა შარშანწინდელს.
სტატისტიკის მიხედვით 2012 წელს თავისუფლების აღკვეთა შეეფარდა 1086-ით ნაკლებ ადამიანს.
მსჯავრდებულია 2692 პირი, ანუ 27,9 %-ით ნაკლები გასულ წელთან შედარებით.
საზოგადოებრივად სასარგებლო შრომა შეეფარდა 7-ჯერ უფრო მეტ პირს.
რაც შეეხება გამამართლებელი განაჩენების სტატისტიკას , ამ გრაფაში ვკითხულობთ, რომ გამართლებული პირების ხვედრითი წილი არსებითად განხილულ საქმეებში 9,6 % შეადგენს.
“გაიზარდა გამამართლებელი განაჩენების რაოდენობაც. 2012 წლის 6 თვეში გამამართლებელი განაჩენი გამოტანილია 83 პირის მიმართ, რაც წინა წლის მონაცემს 64 პირით, ანუ 3,4-ჯერ აღემატება,” _ ვკითხულობთ უზენაესის სასამართლოს ვებგვერდზე.
სტატისტიკის მიხედვით კვლავ მაღალია საპროცესო განაჩენების რაოდენობა და ის 88% -ს აღწევს.
აღნიშნული სტატისტიკის “ადმინისტრაციული საქმეების “ნაწილი ფაქტობრივად ამყარებს ივნისის დასაწყისში “საერთაშორისო – გამჭვირვალობის მიერ ჩატარებული მონიტორინგის რეზულტატს, რომლის მიხედვითაც ადმინისტრაციული დავები ძირითადად ადმინისტრაციული ორგანოების სასარგებლოდ წყდება. სასამართლოს ოფიციალური სტატისტიკის მიხედვით, პირველი ინსტანციის სასამართლოებმა ფიზიკური პირის სასარგებლო გადაწყვეტილება გამოიტანეს 1302 საქმეზე, მაშინ როდესაც 2564 საქმე ადმინისტრაციული ორგანოს სასარგებლოდ გადაწყდა. კასაციაში ეს მდგომარეობა იცვლება და როგორც სტატისტიკა აჩვენებს აქ კერძო პირს გამარჯვების მეტი შანსი აქვს.
უზენაესმა სასამართლომ არასამთავრობოებს საკუთარი კვლევებით უპასუხა ერთი თვის წინაც.
ივნისში ორმა არასამთავრობო ორგანიზსაციამ საია-მ და “საერთაშორისო გამჭვირვალობა _ საქართველომ” სასამართლო მონიტორინგის შედეგები გამოაქვეყნა. საია, რომელიც კვლევას სისხლის სამართლის საქმეებზე ატარებდა, მიუთითებდა ისეთ სისტემურ პრობლემებზე როგორებიცაა მოსამართლეთა მიკერძოებულობა, არაობიექტურობა, გამამართლებელი განაჩენების ნაკლებობა და ა.შ.
ამ პრეზენტაციების კვალდაკვალ უზენაესმა სასამართლომ ARC-ის მიერ ჩატარებული “სასამართლოს მომსახურების ხარისხის კვლევა” გამოაქვეყნა, რომლის მიხედვითაც შეფასების 5-ბალიან შკალაზე მოსამართლეებმა ნდობის 4,4 ბალი დაიმსახურეს. რესპონდენტები ძირითადად მაღალი ქულებით აფასებდნენ სასამართლო პერსონალის პროფესიონალიზმს, ინფრასტრუქტურის კომფორტულობას, მაღალი იყო სასამართლოს მიმართ ნდობის ხარისხიც.
მიუხედავად იმისა, რომ 14 ივნისს იუსტიციის უმაღლესმა საბჭომ არასამთავრობოებს მადლობა გადაუხადა სასამართლოს მონიტორინგისათვის, მათ ჩათვალეს, რომ წარმოდგენილი პრობლემები კერძო შემთხვევებია და სისტემურ ხასიათს არ ატარებს. უფრო მეტიც იუსტიციის სამინისტროს ანალიტიკური დეპარტამენტის ხელმძღვანელმა ოთარ კახიძემ ფრთხილი შეფასებებისკენ მოუწოდა USAID-ს მისიის ხელმძღვანელ პარკერს, რომელმაც განაცხადა, რომ საქართველოში სასამართლოს დაბალი ნდობა აქვს.
“ასეთი განცხადებები დიდი სიფრთხილით უნდა გაკეთდეს , არსებობს არაერთი კვლევა, რომ საქართველოში სასამართლოების მიმართ ნდობა არ ჩამოუვარდება ევროპული სასამართლოებისას,”- განაცხადა კახაძემ.
აღსანიშნავია, რომ სასამართლო სისტემასთან დაკავშირებულ კვლევების პრეზენტაციებს მუდმივად ესწრებიან საერთაშორისო ორგანიზაციები.ვისი სჯერათ და რომელი სტატისტიკით ხელმძღვანელობენ ეს ორგანიზაციები, ამას მათ მიერ მომზადებული ანგარიშებიდან ვიგებთ ხოლმე. ამ სტატისტიკის კითხვისას რჩება შთაბეჭდილება, რომ საია და უზენაესი სასამართლო სხვადასხვა ქვეყნების სასამართლო ინსტიტუტებზე საუბრობენ.