“ოპოზიციური რვიანი კონცენტრირებულია საარჩევნო გარემოსა და კოდექსის შეცვლაზე. ამ ფონზე, მის სტრატეგიაში დაძაბულობის შემოტანა სხვა თემებით დაუშვებელია”, _ აცხადებს კონფლიქტოლოგი პაატა ზაქარეიშვილი.
_ 26 მაისს განვითარებული მოვლენები საზარელი შედეგით დასრულდა და პასუხისმგებლობა მხოლოდ მიხეილ სააკაშვილს ეკისრება. აუცილებლად უნდა ჩატარდეს სამართლიანი გამოძიება.
_ არის საგამოძიებო კომისიის შექმნის ადგილი პარლამენტი?
_ პარლამენტის კომისია ვერ გამოიძიებს ობიექტურად ამ საქმეს. ვფიქრობ, კომისია უნდა იყოს საზოგადოებრივი და მასში ჩაერთონ საერთაშორისო ექსპერტები. ვიდრე ეს ხელისუფლება არ შეიცვლება, კომისიის შექმნით შედეგს ვერ მივიღებთ. დღეს მთავარია, ყურადღების კონცენტრირება ერთი მიმართულებით მოვახდინოთ _ ჩატარდეს სამართლიანი არჩევნები, საზოგადოებამ გამოავლინოს აქტიური სამოქალაქო პოზიცია. ხელისუფლების მხრიდან მინიმუმამდე დავიყვანოთ გაყალბების შანსები. თუ არჩევნებზე მივა ხალხის 80% და მმართველ გუნდს ეტყვის _ არა, ჩვენ თქვენ არ აგირჩევთ, ხელისუფლება მისთვის სასურველ შედეგს ვერ მიიღებს.
_ ხელისუფლებას კონფლიქტი აქვს საკუთარ ხალხთან?
_ ხელისუფლებას კონფლიქტი აქვს ყველგან. მას არ ადარდებს, ლეგიტიმურია თუ არა მისი მმართველობა, მთავარი მიზანია, იყოს ხელისუფლებაში. იგი მაგონებს იმ ექიმს, რომელიც არ მკურნალობს პაციენტებს და მარტო თავის თავს კურნავს. ის ვერ იცავს საზოგადოების ინტერესებს, არ ზრუნავს ხალხის უსაფრთხოებაზე და მხოლოდ იმაზე ფიქრობს, როგორ იყოს უსაფრთხოდ თავად.
_ ამიტომ ასე დაუნდობლად უნდა მოექცე ადამიანებს?
_ “ნაცმოძრაობას” არ აქვს მორალური საყრდენები. დახოცვა, მოკვლა _ ეს ამ ადამიანთა ცხოვრების წესია. ამიტომ, საჭირო იყო მეტი სიფრთხილე. ნებისმიერი პოლიტიკოსი საზოგადოებამ უნდა შეაფასოს არჩევნების დღეს.
_ 7 ნოემბრის შემდეგ გავრცელდა ინფორმაცია, რომ ვანო მერაბიშვილი აქციის ასეთი ფორმით დარბევის წინააღმდეგი იყო.
_ ეს ამბავი ლეგენდასავით დადის. გვაჩვენონ ის ოქმი, სადაც ჩანს, რომ მერაბიშვილი წინააღმდეგი იყო.
_ რატომ არ აფასებს საერთაშორისო საზოგადოება აქ განვითარებულ მოვლენებს ადეკვატურად?
_ ისინი კარგად ხედავენ, რაც ჩვენთან ხდება და საკმაოდ მკაცრებიც არიან ხელისუფლების მიმართ. მათ ნუ დავაბრალებთ ყველაფერს _ გადამწყვეტი ხალხის ნებაა. ნუ ვეძებთ ქართულ პოლიტიკაში ობამებს და მერკელებს. პოლიტიკის უარყოფა ფუჭი ქცევაა, რადგან ის მაინც არსებობს, თუ მას უარყოფ, ის შენ გამოგიყენებს.
_ არის ქვეყანა მზად საპარლამენტო მმართველობის მოდელისთვის?
_ რედაქტირებული კონსტიტუციით, რომელიც 2013 წელს შევა ძალაში, პარლამენტს არავითარი ძალა არ აქვს. საკონსტიტუციო კომისიამ დაამტკიცა ორთავიანი მმართველობითი სისტემა, სადაც პრეზიდენტი და პრემიერ-მინისტრი არიან წამყვანი ფიგურები _ ეს არის უნიკალური ნოუჰაუ. იმედი მაქვს, ქართველი ხალხი გამოვა საპარლამენტო არჩევნებზე, ხმას მისცემს ოპოზიციას და პარლამენტში იქნება ძალთა ბალანსი დაცული. შემდეგ პარლამენტში შეიქმნება კოალიციები, რომლებიც დაბლოკავენ ხელისუფლების მხრიდან წამოსულ, მხოლოდ უმრავლესობისთვის მისაღებ წინადადებებს.
_ ჩვენ ყველამ დავინახეთ, თუ როგორი მანკიერია ერთ პარტიაზე აგებული პოლიტიკური სისტემა.
_ ქვეყანაში საზოგადოება ძალიან დიფერენცირებულია _ ყველა კუთხეს აქვს განსხვავებული მენტალობა. ეს ჩვენი სიმდიდრეა. ხელი უნდა შევუწყოთ, რომ ეს სიჭრელე წარმოდგენილი იყოს პარლამენტში _ შევქმნათ მრავალპარტიული სისტემა, ძლიერი პარლამენტი და სუსტი პრეზიდენტი. გამარჯვებული პარტიიდან, სხვა პარტიებთან შეთანხმებით, უნდა იქნას არჩეული პრემიერ-მინისტრი. ამიტომ, საზოგადოებამ უნდა მიიღოს არჩევნებში მონაწილეობა და არჩევანი გააკეთოს საკუთარი სინდისის კარნახით.
_ 26 მაისის მოვლენების დროს განსაკუთრებით გამოირჩეოდა აჭარა და გურია.
_ მთელი დროებითი მთავრობა გურულებით არ იყო დაკომპლექტებული?! ასე რომ, ჩვენ ყოველთვის ვავსებთ პოლიტიკურ სივრცეს. პოლიტიკური კრიზისის დროს, გურია არასდროს არ ყოფილა მაჩანჩალა მხარე. ემანუელ კანტს აქვს ძალიან კარგი ფრაზა, რომლითაც ის მიმართავს ახალგაზრდებს: “ნუ გეშინიათ თქვენი სითამამის!” ამიტომ უნდა ვისწავლოთ ჩვენი პოლიტიკური ნების ცივილური ფორმით გამოხატვა. ასევეა აჭარის რეგიონი, რომელიც ისტორიულად, თურქეთთან საპაექრო ტერიტორია იყო. თუ ხალხს სურს ღირსეული ცხოვრება, უნდა ამოიღოს ხმა.
_ რა პროცესები შეიძლება განვითარდეს აფხაზეთში ბაღაფშის გარდაცვალების შემდეგ?
_ როგორც ჩანს, პირველ ტურში ორი ძლიერი კანდიდატი _ შამბა და ანქვაბი შეეჯახებიან ერთმანეთს, სავარაუდოდ, იქნება მეორე ტური და, ალბათ, ანქვაბი გაიმარჯვებს. ის ხალხს უფრო მოსწონს, არ არის პრორუსული ლიდერი _ აფხაზები ბოლომდე ნაციონალებად რჩებიან და რუსეთმა ვერ შეძლო იქ ბოლომდე რუსული ორიენტაციის მქონე ლიდერის შექმნა. კარგი იქნება, თუ ხელისუფლება არ ჩაერევა და არ დაიწყებს სიტუაციის არევას, რადგან ეს არჩევნები მაინც არალეგიტიმურია. ვინც გაიმარჯვებს, მასთან საჭირო იქნება საერთო ენის გამონახვა. ქართულ-აფხაზური ურთიერთობის ჩიხში მოქცევა მხოლოდ ქართული მხარის ბრალია. სააკაშვილს მუდმივად სჭირდება ძლევამოსილ გამარჯვებულად გრძნობდეს თავს, რაც არ არის შედეგის მომტანი. ამიტომ, ქართულმა საზოგადოებამ უნდა იზრუნოს, შეინარჩუნოს ის, რაც დღეს გვაქვს, რათა მომავალში დავაფუძნოთ რეალური ქართულ-აფხაზური და ქართულ-ოსური ურთიერთობები, რის შემდეგაც შევძლებთ დაკარგული ტერიტორიების დაბრუნებას.