შხამიანი კონიო და თაფლოვანი ჰოვენია
გსმენიათ კონიოს შესახებ? ის შხამიანი მცენარეა, რომელსაც შეუძლია მოკლას ადამიანი, თუმცა, ვერაფერს აკლებს… მწყერს. კონიო (conium maculatum) ყოფილი საბჭოთა კავშირისა და საქართველოს მთელ ტერიტორიაზე გვხვდება _ შავი ზღვის სანაპიროდან მაღალმთიან ზონამდე. უფრო ხშირად იზრდება საცხოვრებელი სახლების ახლოს, ნაგვიან ადგილებზე, გვხვდება საძოვრებზე. იზრდება ერთ მეტრამდე, აქვს დატოტვილი ღერო და წვეროზე მოთავსებული თეთრყვალებიანი ქოლგები. განსაკუთრებით შხამიანია ნედლი კონიო. მასში არსებული ნივთიერება _ კონიონი გახმობისას შხამიანობას კარგავს. პირუტყვი საერთოდ არ ეტანება, თუმცა, ადრე გაზაფხულზე ნორჩი ბალახისგან ვერ არჩევს და ჭამს. ეს კი მოწამვლის მიზეზი ხდება.
ამ მცენარის შხამიანობა ძველთაგანვეა ცნობილი და ამბობენ, რომ სოკრატე მისი შხამით მოწამლეს. უცნაურია, მაგრამ კონიო თუ წამლავს ადამიანს და ცხოველს, ვერაფერს ვნებს ცხვარს, თხას, და… მწყერს. თუმცა, კონიოს ნაჭამი მწყრის ხორცი წამლავს ადამიანს. კონიოს მოსასპობად საჭიროა მისი ამოძირკვა და დაწვა, საუკეთესო შემთხვევაში კი აფთიაქისთვის ჩაბარება.
ჰოვენია ანუ ყუნწშაქარა, იგივე კანფეტის ხედ წოდებული მცენარე, 15-20 მეტრამდე იზრდება. იგი ერთეულ ნარგავებად გვხვდება გურიაში, ასევე, შავი ზღვის სანაპიროზე, სამშობლო კი ჩინეთია. აქვს წვრილი ნაყოფები, რომელთა ყუნწები მომწიფებისას ხორციანი და საოცრად ტკბილი ხდება. შეიცავს 35 პროცენტ შაქრებს და მცირე რაოდენობის სახამებელს. ძალიან უყვართ ბავშვებს და ფუტკარს _ ის ხომ თაფლოვანი მცენარეა. მოიპოვეთ მისი ნერგები და დარგეთ ახლომახლო ეზოებსა თუ ტყის განაპირა ზოლზე. ამით უდიდეს თანადგომას გაუწევთ ღვთიურ მწერს, ფუტკარს.
გასული წლის გაზაფხულზე სოფელ ძიმითის მოსახლეობის წარმომადგენლებმა, საკუთარი ენთუზიაზმით, ათობით ძირი ყუნწშაქარა დარგეს.
