ინფრასტრუქტურის მინისტრის, ზურაბ ალავიძის განცხადებით თვითმმართველი ქალაქების გაუქმებაზე საუბარი ბიუროკრატიული ხარჯებიდან გამომდინარე დაიწყო.
“თვითმმართველობაში განხორციელებული ცვლილებებით, ხარჯები გაიზარდა 40 მილიონით. აქედან, 60 %-ზე მეტი არის ადმინისტრაციულ ხარჯებში, მცირე ნაწილი არის კაპიტალურ ხარჯებში წასული.
ადმინისტრაციული ხარჯების ზრდის პროპორციულად არ მოხდა კაპიტალური ხარჯების ზრდაც. ჩვენი ქვეყანა პატარაა და არ გვაქვს ფუფუნება დიდი ბიუროკრატია შევინახოთ.
აუცილებელია ბიუროკრატიაში ხარჯების ოპტიმიზაცია გავაკეთოთ, რომ სოფლებში გზები ვაშენოთ, წყალი გავიყვანოთ, მოსახლეობას მეტი დოვლათი შევუქმნათ და შესაძლებლობა მივცეთ განვითარების.
თუ რეგიონებში ინფრასტრუქტურა არ განვითარდა სწრაფად, რეგიონები თავისთავად და თვისობრივად ვერ განვითარდებიან. ეს არის ის ზოგადი საკითხები, რის გამოც ეს მსჯელობებიც დაიწყო”, _ განაცხადა ალავიძემ.
მინისტრის ამ განცხადებას ინფრასტრუქტურის მინისტრის ყოფილი მოადგილე, თვითმმართველობის ექსპერტი თენგიზ შერგელაშვილი გამოეხმაურა, რომელიც სამინისტროს ურჩევს, გაკეთებული არ გააფუჭოს:
“ადგილობრივი თვითმმართველობის კოდექსის 156-ე მუხლის შესაბამისად, მუნიციპალიტეტში მომუშავე საჯარო მოხელეთა მაქსიმალური რაოდენობა განისაზღვრება კანონით დადგენილი მათემატიკური ფორმულით.
ამ ფორმულის შესაბამისად მუნიციპალურ საჯარო მოხელეების ხარჯზე ეკონომია 7 ქალაქის გაუქმების შემთხვევაში შეადგენს 30*7+4*7=238.
ამას თუ დავუმატებთ საკრებულოს თანამდებობის პირებს, მაქსიმუმ 70 კაცს მივიღებთ, დაახლოებით, 300 კაცს, რომლებსაც თუ სახლში გავუშვებთ ყველას და არსად არ გადავიყვანთ ჯამური ეკონომია იქნება, დაახლოებით, 2 მლნ ლარი. იმ პირობებში, როდესაც თბილისის გარდა დანარცენ მუნიციპალიტეტებში საჯარო მოხელეთა ჯამური რაოდენობა 13000 კაცია და უმტკივნეულო ოპტიმიზაციის შესაძლებლობები საკმაოდ დიდია ამ 300 კაცზე საუბარი არასერიოზულია.
აიპებს რაც შეეხება საბავშვო ბაღის მასწავლებლებს და დასუფთავების სამსახურის მომუშავეეებს ვერ შევამცირებთ მუნიციპალიტეტების გაერთიანების გამო, აქ მხოლოდ საერთო ადმინისტრაციების შემცირებაზეა საუბარი, რაც ამ 7 მუნიციპალიტეტის გარდა სხვაგანაც არის შესამცირებელი და სისტემური ცვლილებებია გასატარებელი. თბილისის გარეთ აიპ ის თანამშრომელია დაახლოებით 55 000 კაცი დაამ 7 მუნიციპალიტეტში დაახლოებით 200-300 კაცის სახლში გაშვებით (თუ სხვაგან არ გადაიყვანეს) მიღწეული ეკონომია მილიონ ნახევარზე მეტი ევრ იქნება.
ანუ ადმინისტრაციული ხარჯების ეკონომია ჯამში 7 ქალაქის გაუქმების შედეგად თუ ყველა გაუქმებული სტრუქტურის თანმშრომელს სახლში გავუშვებთ შეადგენს მაქსიმუმ 3-3,5 მლნ ლარს. რაც ჯამური ადმინისტარციული ხარჯების მოცულობაში არის აბსოლუტურად უმნიშვნელო რამ.
ეს რაც შეეხება ტყუილებს რასაც რეგიონული განვითარების სამინისტრო და მისი ხელმძღვანელი ავრცელებს 2 დღეა.
მეორე მხარეს კი გვაქვს ქალაქები სადაც დაახლოებით 180 ათასი მოსახლეობაა ჯამურად და პლიუს ერთი ამდენი მიდებარე სასოფლო სათემო მუნიციპალიტეტის მოსახლეობა. მათ გაუჩნდათ მათ ცალკე აღებული ქალაქის და სოფლების პრობლემაატიკაზე ფოკუსირებული არჩეული ორგანოები და ბიუჯეტი და 2014 წლის ადგილობრივი არჩევნებიდან მხოლოდ 2 სრული საბიუჯეტო წელია გასული და უკვე თვალსაჩინოა ეფექტი როგორც სოფლებში ასევე ქალაქებში სადაც მოხდა საქალაქო და სასოფლო მუნიციპალიტეტების გამიჯვნა. მითუმეტეს, სასოფლო მუნიციპალიტეტების შემდგომი ოპტიმიზაცია გაუმართებლად შეფერხდა, რასაც კიდევ უფრო მეტი შედეგები უნდა მოეტანა ადგილობრივი დემოკრატიის და სერვისების ადექვატურობის კუთხით.
დღეს უნდა ვმსჯელობდეთ სხვა ქალაქებს მათ შორის ისეთებს სადაც მოსახლეობა აღებატება 10000 ან თუნდაც 15000 კაცს (ზესტაფონი, ჭიათურა, სამტრედია, ქობულეთი, სენაკი და ა.შ.) როგორ მივანიჭოთ თვითმმართველი ერთეულის სტატუსი და სასოფლო მუნიციპალიტეტების შემდგომი ოპტიმალური ტერიტორიულიი ორგანიზება როგორ შევქმნათ და არა იმაზე როგორ ვავნოთ ქვეყანას და უკან გადავდგათ ნაბიჯები.
ცნობისათვის ევროპაში მუნიციპალიტეტთა საშუალო მოსახლეობა დააახლოებით 6700 კაცია საქართველოში კი დაახლეობიტ 65000. ეს მსვილი რაიონული მუნიციპალიტეტები შეიქმნა 2006 წელს ნაციონალური მოძრაობის მიერ განხორციელებული რეფორმის შედეგად, რაც მაში ხელისუფლების კონცენტრაციის ერთ ერთი კომპონენტი იყო.
ბატონმა ალავიძემ მცდარი ციფრებით და ქალაქებისთვის მათვის ბუნებრივი თვითმმართველობის უფლების ჩამორთმევის ნაცვლად სჯობია მეტი განმარტება გააკეთოს შემდეგზე:
1. 2016 წელს პარლამენტმა მიიღიო 174 მოქმედ კანონში ცვლილებების პაკეტი პირველი მოსმენით, ეს იყო 12 სამინისტროს წელიწადნახევრიანი შრომის ნაყოფი, რომელსაც უნდა გაესუფთავებინა დარგობრივი კანონმდებლობა წინააღმდეგობებისგან და თვითმმართველობის კოდექსთან შესაბამისობაში მოსულიყო. საქმე რომელსაც თავი 15 წელი ვერ მოება მოხერხდა 2016 წელს, მაგრამ მხოლოდ პირველი მოსმენა მოესწრო. არავინ ახსენებს რა ხდება ამ მნიშვნელოვანი პაკეტის მეორე და მესამე მოსმენაზე?
2. სამინისტორში მომზადდა რეგიონული პოლიტიკისა და განვითარების დაგეგმვის შესახებ კანონპროექტი რომელიც უმნიშვნელოვანესია განვითარების კუთხით და ევროკავშირის რეგიონულ პოლიტიკასთან და შესაბამისი ევროპული ფინანსური სახსრების მოზიდვასთან. რა ბედი ეწია ამ კანონპროექტს?
3. საქართველოში სოფლების 70 % არანაირი წყლის მიმწოდებელი კომპანიით არაა დაფარული, ქალაქებს და მუნიციპალიტეტებს არ აქვთ წყალმომარაგების არსებულ კომპანიებთან სამართლებრივი ურთიერთობები და საერთოდ ნაციონალების პერიოდში სამართლებრივი რეგულირება გაქრა ამ სფეროში. სამინისტროში მომზადდა წყალმომარაგებისა და წყალარინების შესახებ კანონპროექტი რომელიც არის უმნიშვნელოვანესი ამ სექტორის განვითარებისთვის. სადაა ეს კანონპროექტი?
4. სამართალდაღვევათა კოდექსში ცვლილეები რომელიც ძალიან მნიშვნელოვანია მუნიციპალიტეტების მხრიდან ცალკეული საკითხების რეგულირებისა და ფისკალური კუთხით და მთავრობის სხდომაზე იყო გატანილი 2016 ში. სად არის ეს კანონპროექტი?.
5. ევროსაბჭოსთან ვალ;დებულებების შესაბამისად ადგილობრივი თვითმმართველობის ქარტიის დამატებით მუხლებთან შერთების პროცესი აგრეთვე შეჩერებულია რაც დაწყებული იყო და ამ საგაზაფხწულო სესიაზე უნდა გასულიყო. რა ბედი ეწია?.
6. საშემოსავლო გადასახადის, გათანაბრებითი ტრანსფერის და ფისკალური დეცენტრალიზაციის და ქონები გადაცემის ბევრი დაწყებული ინიციატივა, რომელიც გაჩერებულია. რა ხდება ამ კუთხით?
ასე რომ გაკეთებულის გაფუჭებას შეეშვან და….” _ წერს შერგელაშვილის ფეისბუქის საკუთარ გვერდზე.
აღსანიშნავია, რომ ინიციატივას, რომლის თანახმადაც თვითმმართველი ქალაქები უნდა გაუქმდეს, აპროტესტებენ საზოგადოებრივი და მედია ორგანიზაციები, რომლებმაც დღეს, სპეციალური განცხადებით პარლამენტის თავმჯდომარეს და პრემიერ-მინისტრსაც მიმართეს.