ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის სოფელ დვაბზუში ასფალტის ქარხნის აშენებას საზოგადოების მცირე ნაწილში დიდი გამოხმაურება მოყვა _ დაახლოებით 30-მდე ადამიანი, რომლებიც სხვადასხვა უწყებებს წერილებს წერენ და სოციალურ ქსელში აქტიურობენ, მიიჩნევენ, რომ ქარხანა არ უნდა აშენდეს, რადგან გარემოს და მოსახლეობას ზიანს მიაყენებს. მოსახლეობის ნაწილი კი, ამბობს, რომ ქარხნის ფუნქციონირებას, რომელიც დასახლებული პუნქტიდან თითქმის 400 მეტრით არის განთავსებული, ხელი არ უნდა შეეშალოს.
ამის გამო, ადგილობრივებს შორის დაპირისპირებაც კი მოხდა, რომელზეც „გურია ნიუსი“ უკვე წერდა. ვწერდით იმასაც, რომ მოსალოდნელი საფრთხეების შესახებ ინფორმაციას კატეგორიულად უარყოფდნენ ქარხნის მფლობელი კომპანიის _ შპს “New Road“-ის ხელმძღვანელები.
სოფელ ბაღდადში მცხოვრები ანა ბერძენიშვილი ერთ-ერთია იმათგან, რომელიც მიიჩნევს, რომ დვაბზუში ქარხანა არ უნდა აშენდეს. ის, ასევე, ერთ-ერთი ავტორია იმ წერილისა, რომელიც ცხემლისხიდის, დვაბზუს და ბაღდადის 240-მა მაცხოვრებელმა 18 ივნისს ოზურგეთის მერიაში შეიტანეს და რომელიც საჯარო ინფორმაციის მოთხოვნას და პროცესებში ჩართვას ითვალისწინებდა:
„ასევე, ვითხოვდით, ადმინისტრაციული წარმოების პროცესში ჩართვას, თუმცა, უშედეგოდ _ 2018 წლის 18 ივნისის მერე დღემდე, სრულყოფილი პასუხი არ მიგვიღია. დღემდე, არც როგორც დაინტერესებული მხარე, არ ჩავრთულვართ პროცესში და უშედეგოდ ვითხოვთ რეაგირებას“, _ გვითხრა ანა ბერძენიშვილმა.
ბერძენიშვილის ბრალდებები უარყვეს ოზურგეთის მერიაში და აღნიშნეს, რომ მოსახლეობას მერიიდან წერილობითი ამომწურავი პასუხი გაეგზავნა:
“საჯარო ინფორმაციის დაყოვნებას ადგილი არ ჰქონია. მაშინ, მოსახლეობის მოთხოვნას ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის მერიის მიერ წერილობით გაეცა პასუხი, რომ მშენებლობის ნებართვა გაცემული არ იყო, ვინაიდან, კომპანიას პროექტი წარდგენილი ჰქონდა გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის სამინისტროში და შეთანხმების მიღების შემდგომ მოხდებოდა მშენებლობის ნებართვის მიღებისათვის საჭირო პროცედურების დაწყება. აღნიშნული ქარხანა წარმოადგენს არა პირველ, არამედ მესამე კლასის ნაგებობას“, _ მოგვწერეს ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის მერიის პრესსამსახურიდან დღეს.
თუმცა, როგორც ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის მერის მოადგილის ოსიკო თოთიბაძის მიერ მოქალაქეების მიერ გაგზავნილ წერილის პასუხად ვკითხულობთ, რომ ნაგებობა არა მესამე, არამედ პირველი კლასის იყო:
“საქართველოს მთავრობის 2009 წლის 24 მარტის #57 დადგენილების თანახმად, ის არის I-ლი კლასის ნაგებობა, რაზედაც ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის მერიის შესაბამისი სამსახურის მიერ გაიცემა შეთანხმება ნაგებობის განთავსებისათვის საქართველოს გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის სამინისტროში შპს “New Road“ მიერ წარდგენილი პროექტების დამტკიცების შემთხვევაში“, _ აღნიშნულია წერილში, რომელით თოთიბაძემ მოქალაქეებს 20 ივნისს მისწერა.
ის, რომ ოზურგეთის მერიის პრესსამსახურის მიერ ჩვენთვის მოწოდებული პასუხი განსხვავდება მერის მოადგილის მიერ მოქალაქეებისთვის გაგზავნილი პასუხიდან ცხადია. ცხადია ისიც, რომ ამ სხვადასხვაგვარი პასუხების თუ სხვა ტიპის გაურკვევლობის გამო, მოსახლეობის ნაწილი გაღიზიანებულია, რაც როგორც ჩანს არასრულყოფილი ინფორმაციის მიწოდებითაც არის გამოწვეული.
ოზურგეთის მერიაში არ უთქვამთ, თუმცა, „გურია ნიუსმა“ გაარკვია, რომ გარემოს დაცვის და სოფლის მეურნეობის სამინისტრომ, ამ თემაზე დაწყებული მოკვლევა დაასრულა:
“ვინაიდან სკრინინგის პროცედურის მიმდინარეობის ეტაპზე გამოიკვეთა, რომ აღნიშნული პროექტის გახორციელებასთან დაკავშირებით არსებობს ადგილობრივი მოსახლეობისა და კომპანიის ურთიერთგანსხვავებული განცხადებები. საკითხის სრულყოფილად და ობიექტურად შესწავლის მიზნით, მიზანშეწონილად იქნა მიჩნეული, ექსპერტებისა და სპეციალისტების მიერ დამატებით ყოფილიყო შესწავლილი საქმიანობის გახორციელების ტერიტორია და დოკუმენტში წარმოდგენილი მასალები. ასევე, დაზუსტებულიყო კომპანიის წერილში მოცემული ინფორმაცია და პასუხები გაცემოდა ადგილობრივი მოსახლეობის მიერ დასმულ თითოეულ კითხვას და მხოლოდ ამის შემდგომ ყოფილიყო მიღებული შესაბამისი სკრინინგის გადაწყვეტილება.
მიმდინარე წლის 27 ივნისს, ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის სოფელ დვაბზუში, სამინისტროს სპეციალისტების მიერ გახორციელდა კომპანიის კუთვნილი საწარმოს დათვალიერება და ტერიტორიის შესწავლა.
შემოწმების პროცესში ქარხანა არ ფუნქციონირებდა. ადგილზე დათვალიერებით გაირკვა, რომ ქარხანა წარმოადგენს სხვადასხვა ტიპის მოდულების ერთობლიობას, რომლის მოდულებიც განთავსებულია ა/მანქანის ძარებზე, რომლებიც ქარხნის უმოკლეს ვადებში დემონტაჟის და სხვა ადგილზე გადატანის შესაძლებლობას იძლევა.
აღნიშნული საწარმოს მოწყობა არ არის დაკავშირებული მოცულობითი სამშენებლო სამუშაოების გახორციელებასთან. დათვალიერებისას ადგილზე მყოფი კომპანიის ტექნიკური დირექტორის ზაზა ლომთათიძის განმარტებით, ქარხანას ფუნქციონირება არ დაუწყია და მხოლოდ გერმანელი სპეციალისტების დახმარებით ხორციელდებოდა ქარხნის ტესტურ რეჟიმში გაშვება. ტექნიკური დირექტორის განმარტებით ტესტური გაშვების შემდგომ დანადგარები გაჩერებულია და კომპანია ელოდება კანონმდებლობის დადგენილი წესით შესაბამის ნებართვას.
ადგილზე სპეციალისტების მიერ დათვალიერდა კომპანიის ტექნიკის განთავსების ადგილი _ კომპანიას არ აქვს მოწყობილი წყლის სპეციალური სალექარები გამწმენდი ნაგებობები. წყლის ობიექტის მოწყობა კომპანიას სჭირდება ტექნიკური მიზნებისთვის, რომ გახორციელდეს სამსხვრევ-დამხარისხებელი აგრეგატის მუშაობა, რა დროსაც ხორციელდება სხვადასხვა ფრაქციის ქვიშა-ღორღის ქვიშისგან განთავისუფლება წყლის მეშვეობით.
ზემოთ აღნიშნული გარემოებები კი ცხადყოფს, რომ კომპანიას ქარხნის სიმძლავრეების გათვალისწინებით ფუნქციონირება არ დაუწყია, მით უმეტეს იმ მასშტაბებით, რომ შესაძლებელი ყოფილიყო მოსახლეობაზე ისეთი ნეგატიური ზემოქმედება განეხორციელებინა, როგორიცაა მსხვილფეხა საქონლის რძის ხარისხის გაუარესება და ა. შ.
საწარმოს განთავსების ადგილის შესწავლით ცალსახად შეიძლება ითქვას, რომ მოსახლეობის კოლექტიურ განცხადებაში მოყვანილი გარემოებები შპს “New Road“-ის საქმიანობას არ უკავშირდება.
საწარმოს მიერ წარმოდგენილი გაბნევის ანგარიშის მიხედვით, ობიექტის ექსპლუატაციის შედეგად, ატმოსფერულ ჰაერში გაფრქვეული არც ერთი მავნე ნივთიერების კონცენტრაცია არ აჭარბებს ნორმით დადგენილ მის დასაშვებ მნიშვნელობას ობიექტიდან უახლოეს დასახლებულ პუნქტთან მიმართებაში. ამიტომ, მავნე ნივთიერებათა პერსონალისთვის წყლის მომარაგება დაგეგმილია ადგილობრივი წყალმომარაგების სისტემის გამოყენებით; სამეურნეო ფეკალური წყლების შეგროვება იგეგმება საასენიზაციო რეზერვუარებში, რომელთა მოცულობა წელიწადში 340 კუბურ მეტრს შეადგენს და რომლებიც პერიოდულად იქნება გატანილი.
საწარმოს ფუნქციონირების ეტაპზე მოსალოდნელია ატმოსფერულ ჰაერში მავნე ნივთიერებათა გარფქვევა. ემისიების რაოდენობრივი და ხარისხობრივი მახასიათებლების გაანგარიშება გახორციელდა საანგარიშო მეთოდის გამოყენებით. წარმოდგენილ დოკუმენტაციაში დადგენილია ატმოსფერული ჰაერის უმთავრესი დაბინძურების წყაროები: ინერტული მასალების დასაწყობება და შენახვა, ტრანსპორტირება, მსხვრევა, ასფალტის დამზადება, ასფალტშემრევი დანადგარი და ბითუმის რეზერვუარი, ემისიების გაანგარიშებები შესრულებულია გაფრქვევის თითოეული წყაროდან.
წარმოდგენილი სკრინინგის განცხადების თანახმად, ხმაურის გავრცელების არეალის განსაზღვრისთვის ჩატარდა ხმაურის გავრცელების გაანგარიშება კომპიუტერული პროგრამით, რომელიც იძლევა შესაძლებლობას, შეფასდეს ხმაურის გავრცელების გავლენა ხმაურის წყაროებიდან სხვადასხვა მანძილზე, შესაბამის მეტეოროლოგიურ პირობებში. გაანგარიშებისას გათვალისწინებული იქნა ხმაური წყაროების მაქსიმალური დატვირთვით მუშაობის შესაძლებლობა. კომპიუტერულ პროგრამაში შესაბამისი საანგარიშო პარამეტრების შეყვანის შედეგად, განისაზღვრა ხმაურის მოსალოდნელი დონეები საანგარიშო წერტილებში.
მიღებულ იქნეს სკრინინგის გადაწყვეტილება, რომ “New Road“-ის ასფალტის საწარმოს და ინერტული მასალების სამსხვრევ-დამხარისხებელ საწარმოს მოწყობა და ექსპლუატაცია არ დაექვემდებაროს გარემოზე ზემოქმედების შეფასებას. შპს “New Road“ ვალდებულია საქართველოს კანონის გარემოსდაცვითი შეფასების კოდექსის მე-7 მუხლის მე-8 ნაწილის შესაბამისად, უზრუნველყოს გარემოსდაცვითი ნორმების დაცვა“, _ აღნიშნულია მინისტრის ბრძანებაში, რომელიც გარემოს დაცვის და სოფლის მეურნეობის სამინისტროს ოფიციალურ გვერდზეა გამოქვეყნებული.
ამავე ვებგვერდზე გამოქვეყნებულია გარემოსდაცვითი ზედამხედველობის დეპარტამენტის აჭარისა და გურიის რეგიონული სამმართველოს მიერ გახორციელებული შემოწმების შედეგები:
“2018 წლის 18, 20 ივნისს განცხადებებისა და 2018 წლის 19 ივნისს დეპარტამენტის ცხელ ხაზზე შემოსილ შეტყობინების საფუძველზე, აჭარისა და გურიის რეგიონული სამმართველოს უფლებამოსილი პირების მიერ, 2018 წლის 18 ივნისს გახორციელდა ოზურგეთის მუნიციპალიტეტში, სოფელ დვაბზუში შპს “New Road“-ის კუთვნილი საწარმოს _ მობილური ტიპის ასფალტის ქარხნისა და სასარგებლო წიაღისეულის სამსხრევ-დამახარისხებელი საწარმოს დათვალიერება.
ჩატარებული ინსპექტირების შედეგად, შპს “New Road“-ის მიმართ გამოვლინდა: სკრინინგის პროცედურას დაქვემდებარებული საქმიანობის სკრინინგის გადაწყვეტილების გარეშე გახორციელების ფაქტი; ასევე, საქმიანობის გახორციელება ატმოსფერული ჰაერის დაბინძურების წყაროების და მათ მიერ გაფრქვეულ მავნე ნივთიერებათა ზღვრულად დასაშვები გაფრქვევის ნორმების დადგენის გარეშე; ასევე, გამოვლინდა ზედაპირული წყლის ობიექტიდან წყლის ამოღების ტექნიკური რეგლამენტის გარეშე მდინარე ნატანებიდან წყლის ამოღებისა და სასარგებლო წიაღისეულით (მიწისქვეშა წყლის) უკანონოდ სარგებლობის ფაქტი.
გამოვლენილ დარღვევებზე 2018 წლის 28 ივნისს შპს “New Road“-ის მიმართ შედგა ოქმები ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევის შესახებ საქართველოს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსის 79-7-ე მუხლის და 57-1-ე მუხლით, სამართალდარღვევის ოქმები, განხილვისა და შპს “New Road“-ის მიმართ ადმინისტრაციული სახდელის შეფარდების მიზნით, გადაეგზავნება შესაბამის სასამართლოს“, _ აღნიშნულია წერილში.
ქარხნის ხელმძღვანელობა „გურია ნიუსთან“ საუბრისას ამბობს, რომ გარემოსდაცვითი ზედამხეველობის დეპარტამენტის აჭარისა და გურიის რეგიონული სამმართველომ მხოლოდ ოქმები შეადგინა, რომელიც სასამართლოშია წარდგენილი:
„სასამართლომ უნდა გადაწყვიტოს დავარღვიეთ თუ არა კანონი. საქმე ჯერ განხილვაშია და პროცესი არ ჩანიშნულა. მაშინ, როცა შემოწმება ჩატარდა ქარხანა არ ფუნქციონირებდა და შესაბამისად, არც მუშაობა გვქონდა დაწყებული. ეს კი იმას ნიშნავს, რომ სკრინინგის გადაწყვეტილების გარეშე ქარხანა ექსპლუატაციაში არ გაშვებულა. ერთადერთი, შესაბამისი ნებართვის გარეშე ხდებოდა წყლის მოპოვება, რაც 500-ლარიან ჯარიმას ითვალისწინებს, _ აღნიშნა ჩვენთან საუბრისას კომპანიის დირექტორმა დავით ჟღენტმა.
მისივე თქმით, უკვე არსებობს სამინისტროს დასკვნა, რომელშიც ნათლად არის განმარტებული, რომ ქარხანა დადგენილი სტანდარტების ათი მუხლიდან ათივეს აკმაყოფილებს.
_ ეს არის ევროპული სტანდარტების მქონე, თანამედროვე ტიპის ქარხანა, რომელიც არ აბინძურებს გარემოს, არ არის საშიში ადამიანებისთვის. ჩვენ უკვე წარვუდგინეთ და გავაცანით მოსახლეობას შესაბამისი სერთიფიკატები და სამინისტროს დასკვნაც ამის დასტურია, _ აღნიშნა დავით ჟღენტმა.