გურული მოჯირითეების თავგადასავალი ბავშვობიდანვე მიტაცებდა, განსაკუთრებით, როცა მოხუცები ყვებოდნენ ამის შესახებ: ,,ბიძია, გურულებმა ამერიკა სუნთლა გადარიენ, მარა თვითონაც გადარეულები ჩამევიდნენ”, მაგრამ სერიოზულად ამ თემაზე მუშაობა, დაახლოებით, 20-22 წელია, რაც დავიწყე. ამ ხნის განმავლობაში უამრავი ახალი მასალა შევიძინე, როგორც საქართველოში, ასევე, ამერიკის არქივებსა და მუზეუმებში. მივაღწიე იმას, რომ ამერიკის ყველაზე მნიშვნელოვან მუზეუმებში გურულების ფოტოსურათებზე შევაცვლევინე წარწერები (ამისთვის კაი ხანი დამჭირდა, ისევე, როგორც გურული მხედრების წიგნის გამოცემას ამერიკაში თორმეტი წელი დავახარჯე) და ახლა მათ არა რუსი კაზაკები, არამედ ქართველი მოჯირითეები აწერია… გთავაზობთ უცნობი გურული მხედრის დღიურს, ის 2004 წელს გამოვეცი ბროშურის სახით სახელწოდებით „ერთხელ ამერიკაში“. იმედია, ისიამოვნებთ, ვისაც არ წაგიკითხავთ…
კაცის გული უბედური მაგარია თურმე. მეორე წელია ამერიკაში ვარ, მარა ჯერე ვერ მივეჩვიე. ქვეყანაა უკეთეს ვერ ინატრი მარა ჩემ. მიდგას თვალწინ ჩემი ოდას სული მენატრება. მახსენდება ბაღნობაში ბაბაი რომ დაკლავდა ღორს ჩუუშვებდა მარილიან წყალში სამი კვირეს მერე ამეიღებდა და ჩამოკიდებდა ქუხნაში შუაცეხლზე აი ხორცი ნელნელა იფუტებოდა და იმისანა გემრიელი იყო ჭამით ვერ გაძღებოდი მასან ერთად სხვენში შემოდობილი თხილიც იფუტებოდა სასწაული. მაინც მივესწრობი ფულის შოვნას სახში დასაბრუნებლათ და იმით მაქ გული მაგრათ…
…ფოსტოფისში ჩვენებურად ფოჩტაში ვმუშაობდი. შესაფერი სამუშავო არ იყო მარა რაცხაფერაი უნდა მეშონა პურის ფული. ქალაქში ჩამევიდა დიდი ცირკი იანკები შოვს რომ უძახიან კვირა დღე იყო. მე და ჩემი აფხანაკები სეირის საყურებლათ. ვეებერთელა ვაკე არდგილი იყო ირგვლივ ხალხი იჯდა ამფერი ცირკი მისდღემჩი არ მქონდა ნახული იმხელა იყო კაცი კაცს ხმას ვერ მიაწდენდა. ჯირითობდენ სალდათები გერმანელები ფრანცუზები. სიდან არ იყვენ ჩამოსულები. ინდიელები გამოჩდენ ღრიალით დააყაჩაღენ თეთრი ფერმერები. მერე მევიდა ჯარი. სულზე მიუსწრენ ჯარი სროლილობდა ტყვიას და ყვიროდენ სა გაგვექცევა მაი ინდიელებიო. ერთიანად გაჟუჟეს იგენი ატყდა დიდი ტაში ყმაყოფილი დავრჩით. ბოლოს კი გამოაცხადენ კაზაკებიო. ერთი კი გევიფიქრე რუსეთიდან თუ ჩამევიდენ მეთქი. გამევიდა რამდენიმე მხედარი იქნებოდა 10-12 კაძახი, დაარტყენ წრე და უცფათ დეიწყეს ქართული სიმღერა. გევილურსე ყურებს არ დოუჯერე სიხარულისგან ისთე წამოვხტი რომე ჩემს აფხანაკებს შეეშინდა რა ეტაკა ამ აბდალასო. აგენი ჩემებურები არიან მეთქი! შოვი რომ დამთავრდა მივედი მათთან გურულები ხართ მეთქი შევეკითხე გურულები ვართო! ისთე გოუხარდათ ენით ვერ ავწერ. ატყდა ერთი ამბავი ერ ქე ვიცნობდი კალანდარიშვილი იყო (გიორგი კალანდარიშვილი ამერიკაში ჩასული მოჯირითეთა მეორე გუნდის წევრი იყო).
ნამეტნავად გევიხარეთ ყველამ. იმ საღამოს გეიშალა დიდი სუფრა: რაც იქინე სასმელი დეილია ვისკი და ოტკა ნუ იტყვი, მარა ჩვენებურ ადესაის ფასი არც ერთი არაა. ბიჭეფმა მომიყვენ გურიის ამბები. ყოლისფერი მაინტერესებდა, ბრევლი ახალი მევისმინე. აგენი გახარებული არიენ სამუშავოი იშონეს თანაც ამერიკაში. (სტილი დაცულია)
გაგრძელება იქნება
