ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის (WHO) გამომძიებლებმა, რომლებიც ჩინეთში კორონავირუსის წარმოშობას იკვლევდნენ, აღმოაჩინეს ნიშნები, რომ უხანში ეპიდაფეთქება ბევრად უფრო ფართო იყო, ვიდრე ადრე ეგონათ.
WHO- ს მისიის მთავარმა გამომძიებელმა, პიტერ ბენ ემბარეკმა, CNN- ს განუცხადა, რომ მისიამ იპოვა 2019 წელს ვირუსის ფართო გავრცელების რამდენიმე ნიშანი, მათ შორის პირველად ათზე მეტი შტამის დაარსების. ვირუსი უხანში უკვე დეკემბერში იყო. გუნდს ასევე ჰქონდა შესაძლებლობა ესაუბრა პირველ პაციენტთან, ჩინელ ჩინოვნიკებთან, რომლებიც ინფიცირებულები იყვნენ.
ემბარეკმა, რომელიც ჩინეთიდან შვედეთში ახლახანს დაბრუნდა ტელეკომპანიას განუცხადა, რომ ვირუსი
„ვირუსი უხანში ფართოდ ვრცელდებოდა დეკემბერში, რაც ახალი აღმოჩენაა”.
ჯანმოს სურსათის უვნებლობის სპეციალისტმა დასძინა, რომ ჩინელმა მეცნიერებმა გუნდს წარუდგინეს კორონავირუსის 174 შემთხვევა უხანში და მის შემოგარენში 2019 წლის დეკემბერში. აქედან 100 დაადასტურა ლაბორატორიულმა ტესტებმა, ხოლო 74 შემთხვევა პაციენტის კლინიკური დიაგნოზით დადასტურდა.
ემბარეკმა თქვა, რომ შესაძლებელია ეს უფრო დიდი რიცხვი იყოს – სავარაუდოდ მძიმე შემთხვევები, რომლებიც ჩინელმა ექიმებმა ადრევე შეამჩნიეს – ნიშნავს, რომ დაავადება დეკემბერში სავარაუდოდ 1000-ზე მეტ ადამიანს შეეხო უხანში.
”ამის შემდეგ ჩვენ არანაირი მოდელირება არ გაგვიკეთებია. მაგრამ ჩვენ ვიცით, რომ ინფიცირების დაახლოებით 15% მთავრდება მძიმე შემთხვევებით, ხოლო აბსოლუტური უმრავლესობა მსუბუქი შემთხვევებია“,_ თქვა მან.
ემბარეკმა თქვა, რომ მისიამ, რომელშიც შედიოდა ჯანმოს 17 მეცნიერი და 17 ჩინელი, გააფართოვა ვირუსის გენეტიკური მასალის ტიპი, რომელიც მათ შეისწავლეს კორონავირუსის ადრეული შემთხვევებიდან. ამან მათ საშუალება მისცა, ნაწილობრივ გენეტიკური ნიმუშები შეესწავლათ. შედეგად, მათ შეძლეს SARS-COV-2 ვირუსის 13 სხვადასხვა გენეტიკური თანმიმდევრობის შეგროვება პირველად 2019 წლის დეკემბრიდან.
ემბარეკმა თქვა: „ზოგი მათგანი ბაზრებიდანაა … ზოგი მათგანი არ არის დაკავშირებული ბაზრებთან”, რომელიც მოიცავს ზღვის პროდუქტების ბაზრობას უხანში, რომელიც, სავარაუდოდ, თამაშობდა როლს ვირუსის პირველად გავრცელებაში. ეს არის ის, რაც ჩვენი მისიის ფარგლებში აღმოვაჩინეთ … ურთიერთქმედების ნაწილი, რომელიც ყველას ერთად გვქონდა.”
ვირუსის გენეტიკური შემადგენლობის ცვლილებები ხშირია და, ჩვეულებრივ, უვნებელია, რაც დროთა განმავლობაში ხდება დაავადების გადაადგილებისა და გამრავლების დროს ადამიანებსა და ცხოველებში. ემბარეკმა უარი თქვა დასკვნების გაკეთებაზე იმის შესახებ, თუ რას შეიძლება ნიშნავდეს 13 შტამს დაავადების ისტორიისთვის დეკემბრამდე. მაგრამ ვირუსის ამდენი სხვადასხვა შესაძლო ვარიანტის აღმოჩენის შედეგად ჩნდება ვარაუდი, რომ ვირუსი თვეზე მეტი ხნის განმავლობაში ვრცელდებოდა, რასაც
ზოგიერთი ვირუსოლოგი ვარაუდობდა. ეს გენეტიკური მასალა, სავარაუდოდ, პირველი ფიზიკური მტკიცებულებაა, რომელიც საერთაშორისო მასშტაბით გაჩნდა ამგვარი თეორიის გასამყარებლად.
პროფესორმა ედვარდ ჰოლმსმა, ავსტრალიის სიდნეის უნივერსიტეტის ვირუსოლოგმა თქვა: „რადგან 2019 წლის დეკემბერში უხანიდან შერჩეული SARS-CoV-2 თანმიმდევრობებში უკვე გენეტიკური მრავალფეროვნება იყო, სავარაუდოდ, ვირუსი ცირკულირებდა მხოლოდ იმ თვეზე მეტი ხნის განმავლობაში.
ეს მონაცემები შეესაბამება სხვა ანალიზებს, რომ ვირუსი გაჩნდა ადამიანის პოპულაციაში 2019 წლის დეკემბრამდე და რომ იყო კრიპტიკური გადაცემის პერიოდი, სანამ იგი პირველად გამოვლინდებოდა ბაზარზე.”
WHO– ს გუნდმა ჩინელ კოლეგებთან ერთად გამართა სამსაათიანი პრესკონფერენცია უხანში, გასული კვირის განმავლობაში საკუთარი დასკვნების წარსადგენად. მას შემდეგ ნელ-ნელა გაჩნდა უფრო მეტი დეტალი, თუ რა ზუსტი მონაცემები ჰქონდათ მათ – და ზოგჯერ არც ჰქონდათ – წვდომა.
ემბარეკის თქმით, მისიას ჩინელმა მეცნიერებმა 2019 წლის ოქტომბრიდან და ნოემბრის ჩათვლით Covid-19 92 სავარაუდო შემთხვევის ანალიზი მისცეს – პაციენტები, რომლებსაც კოვიდის მსგავსი სიმპტომები ჰქონდათ და მძიმედ იყვნენ დაავადებული. ჯანმო – ს გუნდმა ამ 92 – ს სთხოვა, ტესტირება მიმდინარე წლის იანვარში ანტისხეულებზე. ემბარეკმა თქვა, რომ აქედან 67 ტესტირებაზე შეთანხმდა და ყველა უარყოფითი აღმოჩნდა. მან დასძინა, რომ შემდგომი ტესტები იყო საჭირო, რადგან გაუგებარი რჩება, ანტისხეულები რჩებიან Covid-19-ით ინფიცირებულ ყოფილ პაციენტებში, ერთი წლის შემდეგ.
ემბარეკის თქმით, ვირუსის გავრცელება კონკრეტულ ადგილებში კლასტერული არ იყო.
გაუგებარი რჩება, იყო თუ არა ეს 92 შემთხვევა დაკავშირებული კორონავირუსთან და რაზე შეიძლება მიუთითოს კლასტერულობის ეს ნაკლებობა.
ემბარეკმა ასევე თქვა, რომ მისიას შეეძლო პირველი კოვიდ -19 პაციენტის შეხვედრა, რომლის შესახებ ჩინეთმა თქვა. 40 წლის ადამიანი არ არის იდენტიფიცირებული და არც მას ჰქონდა მოგზაურობის უახლესი ისტორია.
”მას არანაირი კავშირი არ აქვს ბაზრებთან”, – თქვა ემბარეკმა. “ჩვენ მასაც ვესაუბრეთ. მას აქვს ძალიან, გარკვეულწილად, მოსაწყენი და ნორმალური ცხოვრება, არ არის ლაშქრობა მთის ტიპის საგნებში. ის იყო კერძო კომპანიის ოფისის თანამშრომელი.”
ჯანმოს გუნდი იმედოვნებს, რომ შემდეგ თვეებში დაბრუნდება უხანში, რათა გააგრძელოს გამოძიება.