ნარკოტიკები, ალკოჰოლი და აზარტული თამაშები- ეს ისაა, რაც ჩვენს გარშემო ასე თუ ისე მარტივად ხელმისაწვდომია, ბევრი სტრესისგან თავდასაღწევად მიმართავს და მასზე დამოკიდებული ხდება. დამოკიდებულება კი სხვადასხვა სახის პრობლემებს ქმნის ადამიანის ცხოვრებაში და ხშირად, საყვარელი ადამიანის სიცოცხლის გადასარჩენად მისი რეაბილიტაციის ცენტრში მიყვანა ხდება საჭირო.
ცოტა ხნის წინ, “გურია ნიუსის” გადამღები ჯგუფი ორგანიზაცია “თანადგომას” მედიატურის ფარგლებში ყვარლის მუნიციპალიტეტში, გრემში მდებარე სამედიცინო-ფსიქოლოგიურ ცენტრს სტუმრობდა.
ინფორმაციისთვის, აღნიშნული ცენტრი 2016 წელს დაარსდა და დღემდე 50-ზე მეტი რეაბილიტირებული პირი ჰყავს.
ცენტრის მენეჯერი ვაჟა კასრელიშვილი გვიამბობს, რომ დღეისთვის ცენტრი 10-ამდე ბენეფიციარზეა გათვლილი. რეაბილიტაციისთვის განკუთვნილ პროგრამას წლების განმავლობაში ჯერ ჰოლანდიის, შემდეგ კი ევროკავშირის პროექტები აფინანსებდა, თუმცა დასრულების შემდეგ ცენტრი დახურვის საფრთხის წინაშე დადგა, ამიტომაც იძულებულები გახდნენ მკურნალობა ფასიანი გაეხადათ.
„შენობის შერჩევისას ყურადღება მიექცა იმ კრიტერიუმებს, რასაც მსგავსი დაწესებულება უნდა აკმაყოფილებდეს. კერძოდ, ცენტრი უნდა იყოს ლამაზ გარემოში და მოსახლეობისგან მოშორებული. ეს იყო ორსართულიანი ჩვეულებრივი სახლი, ორგანიზაციამ თავისი სახსრებით იყიდა. ჰოლანდიური პროექტით პირველი სართული გარემონტდა, მერე ევროკავშირის პროქტით მეორე სართული გავარემონტეთ და ახლა კი შვედების პროექტის ფარგლებში მესამე სართულის ნაწილი გავაკეთეთ. ჯერ კიდევ ბევრი სამუშაოა ჩასატარებელი, რომ იდეალური გახდეს, მაგრამ რაც გვაქვს, ის საშუალებას გვაძლევს მივიღოთ ბენეფიციარები და განვახორციელოთ პროგრამა. შენობა რეზიდენტული ცენტრის კონცეფციას აკმაყოფილებს. 2020 წლის შემდეგ ცენტრი გახდა ფასიანი, მანამდე გვიფარავდა პროექტი ხარჯებს, მისი დასრულების შემდეგ იძულებულნი გავხდით ფასიანი გამხდარიყო, რომ არ დაგვეხურა,“ – გვიყვება ცენტრის მასპინძელი ვაჟა კასრელიშვილი.
რა სახის დახმარება სჭირდებათ დამოკიდებულ პირებს და რამდენად მარტივად უბრუნდებიან რეალობას, არის თუ არა შემთხვევები როცა კურსგავლილი პირები ისევ იწყებენ თამაშს, წამლისა თუ ალკოჰოლის მოხმარებას _ ამ საკითხის გარკვევას ცენტრის ფსიქოლოგთან, მაკა ინანაშვილთან შევეცადეთ.
“რაც აქ ვარ არც ისე ბევრი პაციენტი არ გვყოლია, თუმცა მინესოტას მეთოდი არის. ეს არის ერთ-ერთი წარმატებული მეთოდი რაც გულისხმობს რომ აქ მიმდინარეობს კომბინირებული მუშაობა. არის 12 ნაბიჯის პროგრამა, არის სხვა თერაპიული სამუშაოები, არტ-თერაპია, შრომითი თერაპია და ფსიქო თერაპია. ფსიქოთერაპიის ნაწილი მე მიმყავს და ძალიან ბევრნაირი ჩარევა ხდება ბენეფიციართან”,_ გვეუბნება ფსიქოლოგი.
_ რა სახის დახმარებების აღმოჩენა სჭირდებათ დამოკიდებულ პირებს?
_ ფსიქოთეტრაპიული და სოციალური დახმარება სჭირდებათ. შეიძლება ჰქონდეს სამუშაოს პრობლემა და ასევე პრობლემები კანონთან მიმართებაში_ ამ საკითხებშიც დახმარება სჭირდებათ. ამიტომ როცა მოდის ჩვენთან ბენეფიციარი, მას ვაფასებთ 7 ფაქტორიანი კითხვარით, რომელიც იკვლევს მუშაობის სფეროს. დგება მისი ინდივიდუალური განვითარების გეგმა და თუკი შევნიშნეთ, რომ ამ შეფასების პერიოდში გამოიკვეთა სფეროსები, სადაც მათ ყველაზე მეტად სჭირდებათ დახმარება ამის მიხედვით იგეგმება როგორ ვიმუშავებთ ცენტრში კონკრეტულად ამ ადამიანთან. რაზე გავაკეთებთ აქცენტებს. არსებობენ ადამიანები, რომლებსაც რაღაცის ყიდვა, შეძენა მოსწონთ და ამაზე არიან დამოკიდებულები, არიან ალკოჰოლზე, ნარკოტიკებზე დამოკიდებული ადამიანებიც. რეალურად, ყველა ამ ადამიანს დამოკიდებულება სჭირდება რაღაცისთვის. იმისთვის რომ გაექცეს რეალობას და რეალობიდან გასაქცევად ყველა სხვადასხვა რაღაცას ნახულობს. დამოკიდებულება ერთგვარი ნარკოზივით არის ადამიანისთვის, რომ არ იგრძნოს ტკივილი. არიან ადამიანები, რომლებსაც შეუძლიათ რაღაცას გაუმკლავდნენ ნარკოტიკებზე დამოკიდებულების გარეშე, მაგრამ არიან ადამიანები, რომლებსაც სჭირდებათ რაღაც. ეს არის ყავარჯენი. ისინი ამის საშუალებით ადაპტირდებიან რეალობაში, რაც არასწორია და ცუდად ისახება მათ ცხოვრებაზე, მაგრამ სხვანაირად მათ არ შეუძლიათ.
_ კურსის გავლის შემდეგ რამდენად არის შანსი იმისა, რომ რეალურ სამყაროში დაბრუნებული ბენეფიციარი აღარ დაუბრუნდეს ამ მავნე ჩვევას?
_ ეს არის დამოკიდებული თვითონ პიროვნებაზე. ძალიან დიდი პროცენტია ალბათობა იმისა, რომ მას მოუვიდეს ჩავარდნა, მაგრამ ეს იმას არ ნიშნავს, რომ კვლავ დამოკიდებული გახდება. როდესაც ასეთ სარეაბილიტაციო ცენტრში ხვდება და აქედან მიდის, ეს არის სტაბილიზაციის პირველი ნაბიჯი, საფეხური გამოჯანმრთელებისკენ. აქ მოვიდა, იმკურნალა წავიდა და თქვა რომ გამოჯანმრთელდა, ასეთი რამ არ არსებობს. ეს არის ხანგრძლივი პროცესი და ადამიანს სამიდან ხუთ წლამდე უნდა ჰქონდეს რემისია ანუ არ მოიხმარდეს ალკოჰოლს, წამალს, თამაშს. მაგრამ შეიძლება ჩავარდნა ჰქონდეს და ამას როგორც კატასტროფას არ უნდა შეხედოს. უნდა ჰყავდეს ადამიანების წრე, ვისაც დაეკონტაქტება, იქნებიან მისი მხარდამჭერები და პლიუს ამას უნდა გადიოდეს ფსიქოთერაპიას. ეს არის ძალიან მნიშვნელოვანი თუკი უნდა რომ მან სიფხიზლე შეინარჩუნოს დიდი ხანი.