BBC-ის ინფორმაციით, შვედეთის არქტიკაში იშვიათი დედამიწის ლითონების უზარმაზარი საბადო აღმოაჩინეს.
ამჟამად ევროპაში იშვიათი მიწები არ მოიპოვება და შვედი მინისტრი ამ აღმოჩენას მიესალმა, როგორც ევროკავშირის ჩინეთზე დამოკიდებულების შემცირების გზას.
აღმოჩენა ასევე განიხილება, როგორც “გადამწყვეტი” მწვანე გადასვლისთვის, ელექტრომობილებზე და ქარის ტურბინებზე მოთხოვნის მოსალოდნელი ზრდის გათვალისწინებით.
2021 წელს ევროკავშირში გამოყენებული იშვიათი მიწების დაახლოებით 98% იმპორტირებული იყო ჩინეთიდან.
გავრცელებული ინფორმაციით, ახლა შვედეთის შორეულ ჩრდილოეთში აღმოაჩინეს მილიონ ტონაზე მეტი.
მიუხედავად იმისა, რომ მნიშვნელოვანია, ეს არის მსოფლიოს 120 მილიონი ტონიანი მარაგის ნაწილი, აშშ-ს შეფასებით.
ტერმინი იშვიათი დედამიწა გულისხმობს 17 ელემენტისგან შემდგარ ჯგუფს, რომლებიც გამოიყენება მთელი რიგი პროდუქტებისა და ინფრასტრუქტურის შესაქმნელად, რომლებიც სულ უფრო მნიშვნელოვანია ყოველდღიურ ცხოვრებაში.
მათი ნახვა შესაძლებელია მობილურებში, მყარ დისკებსა და მატარებლებში. მაგრამ ისინი ასევე მნიშვნელოვანია მწვანე ტექნოლოგიებისთვის, ქარის ტურბინებისა და ელექტრო მანქანების ჩათვლით. ზოგიერთი აუცილებელია სამხედრო აღჭურვილობისთვის, როგორიცაა რაკეტების მართვის სისტემები.
მოპოვება რთული და პოტენციურად საზიანოა გარემოსთვის.
მოსალოდნელია, რომ მათზე მოთხოვნა 2030 წლისთვის ხუთჯერ გაიზრდება.
„ლითუმი და იშვიათი მიწები მალე უფრო მნიშვნელოვანი გახდება, ვიდრე ნავთობი და გაზი“, – განაცხადა ევროკავშირის შიდა ბაზრის კომისარმა ტიერი ბრეტონმა გასულ წელს.
ხუთშაბათს გამართულ პრესკონფერენციაზე სიტყვით გამოსვლისას შვედეთის ენერგეტიკის მინისტრმა ება ბუშმა თქვა, რომ ევროკავშირი “ზედმეტად არის დამოკიდებული სხვა ქვეყნებზე ამ მასალებისთვის” და დაჟინებით მოითხოვდა ცვლილებას.
ახლად აღმოჩენილი ნედლეული შესაძლოა ბაზარზე 10-15 წლამდე ვერ მოხვდეს, განაცხადა LKAB მაინინგ კომპანიის აღმასრულებელმა დირექტორმა იან მოსტრომმა. ნებართვის პროცესებს დრო სჭირდება გარემოსდაცვითი რისკის შეფასების გამო.
მაგრამ ბატონმა მოსტრომმა მოუწოდა ხელისუფლებას დააჩქარონ პროცესი, “უზრუნველყონ ევროპაში ამ ტიპის ნედლეულის მოპოვების გაზრდა”.