გაეროს ადამიანის უფლებათა დამოუკიდებელმა ექსპერტებმა დღეს მოუწოდეს საქართველოს მთავრობას, მიიღოს კონკრეტული ზომები შემდგომი ძალადობის აღსაკვეთად და გამოიძიოს სამართალდამცავების მიერ ძალის გადამეტებული გამოყენების, წამებისა და არასათანადო მოპყრობის ბრალდებები და მშვიდობიანი დემონსტრანტებისა და მედიის მუშაკების თვითნებური დაკავება საპროტესტო აქციების დროს, რამაც ქვეყანაში 2024 წლის ნოემბერსა და დეკემბერში იფეთქა.
„ჩვენ მივიღეთ ბრალდებები განზრახ ფიზიკური ძალადობის, მუქარის, დაშინებისა და შურისძიების შესახებ მშვიდობიანი მომიტინგეების, უფლებადამცველებისა და ჟურნალისტების მიმართ საქართველოს სამართალდამცავი ორგანოების, ისევე როგორც სხვა უნიფორმების ან საიდენტიფიკაციო ნიშნების გარეშე“, – განაცხადეს ექსპერტებმა.
მათ ხაზგასმით აღნიშნეს, რომ ამ ბრალდებების მასშტაბები და ზიანის სიმძიმე, რომელიც, გავრცელებული ინფორმაციით, მიაყენეს მომიტინგეებს და მოგვიანებით დაკავებულებს, შეიძლება იყოს წამება და სხვა სასტიკი, არაადამიანური ან დამამცირებელი მოპყრობა ან დასჯა.
„ინფორმაცია, რომელიც ჩვენ მივიღეთ, ვარაუდობს, რომ ეს ინციდენტები შეიძლება არ ყოფილიყო ცალკე შემთხვევები და შეიძლება მიუთითებდეს მართულ პასუხისმგებლობაზე“, – აცხადებენ ექსპერტები.
არსებობს სანდო ინფორმაცია, რომ პოლიციამ დემონსტრანტების წინააღმდეგ განურჩევლად გამოიყენა რეზინის ტყვიები, გამოიყენა წყლის ჭავლი, წიწაკის სპრეი და სხვა ქიმიური საშუალებები. გავრცელებული ინფორმაციით, ასობით ადამიანი დაშავდა, ბევრმა მათგანმა კი თავისა და სახის სერიოზული დაზიანებები მიიღო.
გავრცელებული ინფორმაციით, ბევრი მომიტინგე დააკავეს და არ მისცეს ადვოკატთან წვდომა ან ოჯახებისთვის მათი ადგილსამყოფელის ინფორმირება.
„ჩვენ მივიღეთ შემაშფოთებელი ინფორმაცია იმის შესახებ, რომ ბევრ დაკავებულს სიტყვიერი შეურაცხყოფა მიაყენეს, დაექვემდებარა გახანგრძლივებული და განმეორებითი ცემა, დაემუქრნენ გაუპატიურებით ან სხეულის ნაწილების დამტვრევით და უარი უთხრეს სამედიცინო დახმარებას“, – აცხადებენ ექსპერტები.
მათ აღნიშნეს, რომ საქართველოს სპეციალურმა საგამოძიებო სამსახურმა ბოლო თვეებში გავრცელებულ მოვლენებთან დაკავშირებით გამოძიება დაიწყო.
”დღემდე, როგორც ჩანს, ამ გამოძიებას რაიმე შედეგი არ მოჰყოლია, მაშინ როცა ბევრი მომიტინგე პატიმრობაში რჩება,” – განაცხადეს მათ.
„ამ მოვლენების სიმძიმის გათვალისწინებით, ჩვენ ველით საქართველოს ხელისუფლებისგან დამოუკიდებელი, მიუკერძოებელი, გამჭვირვალე და ეფექტური გამოძიების უფლებას საერთაშორისო სტანდარტების შესაბამისად“, – განაცხადეს ექსპერტებმა. „ნებისმიერი თვითნებურად დაკავებული უნდა გათავისუფლდეს და მათ, ვისაც ესაჭიროება სამედიცინო დახმარება, უნდა მიეწოდოს იგი.
ექსპერტებმა გაიხსენეს, რომ ძალის ნებისმიერი გამოყენება უშიშროების ძალების მიერ უნდა შეესაბამებოდეს კანონიერების, აუცილებლობის, პროპორციულობის, სიფრთხილისა და არადისკრიმინაციის პრინციპებს და მკაცრად უნდა იყოს რეგულირებული მოქმედი საერთაშორისო სტანდარტების შესაბამისად. სიცოცხლის უფლებას და ფიზიკურ და ფსიქოლოგიურ მთლიანობას უნდა მიენიჭოს უმაღლესი პრიორიტეტი, განაცხადეს მათ.
„ჩვენ ვთხოვთ მთავრობას მოახსენოს წამების და სხვა სასტიკი, არაადამიანური ან ღირსების შემლახველი მოპყრობის ან დასჯის თავიდან აცილების მიზნით მიღებული კონკრეტული ზომების შესახებ, მათ შორის მშვიდობიანი შეკრებებისა და დაკავების ადგილებში“, – განაცხადეს მათ.
ექსპერტებმა აღნიშნულ საკითხთან დაკავშირებით საქართველოს მთავრობას წერილობით მიმართეს და გააგრძელებენ სიტუაციის ყურადღებით მონიტორინგს.