ამინდების გაუმჯობესებასთან ერთად, დასავლეთ საქართველოს მოსახლეობის ერთ-ერთმა მთავარმა პრობლემამ _ ფაროსანამ თავი უკვე იჩინა.
როგორც გურიაში ამბობენ, სახლებში გაჩერება, მავნებლის დიდი რაოდენობის გამო შეუძლებელია. მათივე ინფორმაციით, წელს ფაროსანა შარშანდელზე მეტია.
ადგილობრივები ყურადღებას იმაზეც ამახვილებენ, რომ სახელმწიფოს მიერ დაგეგმილ ღონისძიებებზე ინფორმაციის ნაკლებობაა და ხელისუფლებას შესაბამის რეაგირებას სთხოვენ.
აზიურ ფაროსანასთან ბრძოლის საკოორდინაციო შტაბის უფროსის, ლაშა შალამბერიძე “გურია ნიუსისთვის” მიცემულ ინტერვიუში ამბობს, რომ წელს, ბევრი სიახლეა და შარშანდელი შეცდომებიც გათვალისწინებულია.
_ ბატონო ლაშა, ფაქტია, რომ მოსახლეობას ინფორმაციის ნაკლებობა აქვს… თქვენი შეხვედრების შესახებ მედიასაც კი არ ატყობინებთ და ეს იმ დროს, როცა, მაგალითად, გურიაში, “გურია ნიუსს”, რომლის ტირაჟი 5 000-ზე მეტია, კვირაში ორჯერ ბევრი ადამიანი ელოდება და შესაბამისად, ყველაზე აქტუალური პრობლემის შესახებ სიახლეების გაცნობაც სურს… ხუთ ან თუნდაც 20-კაციან ჯგუფებთან შეხვედრისას ინფორმაციის გავრცელებას, რომ მედიის ინფორმირება ჯობს, ალბათ, დაგვეთანხმებით და შესაბამისად, გვეტყვით, როგორ დაიწყეთ წელს ფაროსანასთან ბრძოლა, როგორ შეარჩიეთ ადგილები, სადაც “მოიზიდე და გაანადგურეს” სადგურებს ამონტაჟებთ…
_ მარტიდან ჩვენ საკარმიდამო ნაკვეთებში შევედით და გავთვალეთ, რა რაოდენობის მავნებლები იზამთრებს სახლებში, სხვენებში. შემდეგ, დაახლოებით, ერთ კვირაში, დავიწყეთ მონიტორინგის ფერომონების დამონტაჟება მთელ დასავლეთ საქართველოში. როდესაც ვნახეთ, რომ მავნებლის რაოდენობამ დაიწყო ზრდა, დათბა და გამოვიდა, ყველა სოფელში დავამონტაჟეთ სადგურები _ გავთვალეთ პერიმეტრები, გზა და ა. შ. შარშან აგვისტოში განვათავსეთ ფერომონები და გამოცდილებამ გვაჩვენა, რომ იგი იზიდავს მილიონობით მავნებელს, სადაც წერტილოვნად მუშავდება მხოლოდ არაყვავილოვანი ხე. ამიტომ, სახელმწიფოს სტრატეგიაა, რომ ყველა მიტოვებული სახლის წინ განთავსდეს ეს ფერომონები, საიდანაც გამოსული მავნებელი მივა იმ ერთ კონკრეტულ ხეზე და მოხდება მისი წამლით დამუშავება. მავნებელი მიგრაციულია და მას შეუძლია ასი კილომეტრის რადიუსზე ფრენა. ამიტომ, თუ ვნახავთ მიგრაციას, მაშინ უზრუნველვყოფთ თერმული ნისლით დამუშავებას. აქ გვაქვს სიახლეები _ შარშან თუ რწმუნებულს 24 საათით ადრე ეგზავნებოდა შეტყობინება, წელს მოსახლეობას ეგზავნება სმს-ები. ანუ, როდესაც კონკრეტულ სოფელში დაიგეგმება თერმული ნისლით დამუშავება, მესიჯი მიუვა უშუალოდ მოსახლეს და არა რწმუნებულს. ღონისძიებები გახორციელდება მხოლოდ და მხოლოდ საღამოს ათის ნახევარზე. ასევე, პრეპარატის ჩასხმის პროცესში ნებისმიერ მსურველს შეუძლია დასწრება, რომელიც 6-დან 8 საათამდე მოხდება.
_ ბატონო ლაშა, გასულ წელს, მოსახლეობას გატარებულ ღონისძიებებთან დაკავშირებით ბევრი პრეტენზია ჰქონდა _ ამბობდნენ, რომ თქვენი თანამშრომლები, წამალში საჭიროზე ნაკლებ დიზელს ურევდნენ და შესაბამისად, შეწამვლაც არაეფექტური იყო.
_ ჩვენთან, მოსახლეობისგან ყველა ინფორმაცია მოდიოდა. პირველ რიგში, მინდა აღვნიშნო, რომ თერმულ ნისლში არის დიზელი _150 ლიტრ დიზელს ერევა 30 ლიტრი პრეპარატი. რა თქმა უნდა, ბუნებრივია, რომ, როცა გარეთ გამოდის, დიზელის სუნი აქვს. მაგრამ ეს წამალნარევი დიზელი, როგორც კი მავნებელს ეხება, 48 საათიდან 52 საათში მავნებელს ანადგურებს. იყო შემთხვევები, როცა რაღაც ტერიტორიებზე არ შესულან, მაგრამ აბსოლუტურად ყველა ინფორმაცია გვქონდა და განმეორებით ვუშვებდით. გასულ წელს გვქონდა სისტემა _ მიდიოდნენ მანქანები, ხვდებოდნენ რწმუნებულები და მათთან ერთად შედიოდნენ ქუჩებში. ბუნებრივია, ჩვენმა მძღოლებმა დეტალურად არ იციან ყველა ქუჩა და ვერ მიხვდებიან, სად როგორ უნდა შევიდნენ, მაგრამ ცვლილება გაქვს _ პირველი, გამოვასწორეთ, რომ მანქანები სანამ ბაზიდან გავა, რწმუნებულები ან სამუშაო ჯგუფი მოდის და ის უძღვება. წინასწარ იგეგმება მარშრუტები. ყველაფერი უმჯობესდება.
_ მძღოლები ახსენეთ, რომლებსაც, როგორც აღმოჩნდა, თქვენთან მუშაობისას პრობლემები შეექმნათ. როგორც გვითხრეს, ისინი დაავალდებულეთ, რომ შეწამვლის დასრულების შემდეგ ავტომანქანები ჩაიყვანონ სოფელ მერიაში, სოფლის მეურნეობის ბაზაზე და დილით ჩააკითხონ ჩამოსაყვანად. ეს როგორ უნდა მოახერხონ ჩოხატაურში, ლანჩხუთში მომუშავე მძღოლებმა? ამას ხომ დამატებითი ხარჯები ახლავს, რომლის გაღება ამ ადამიანებს ჯიბიდან მოუწევთ?
_ სანამ ჩვენ ვაკანსიას გამოვაცხადებდით, აბსოლუტურად ყველა შეხვედრაზე ინფორმაციას ვაწოდებდით მძღოლებს და ვეკითხებოდით, იყვნენ თუ არა თანახმა ასე ემუშავათ. ყველამ წერილობით დაგვიდასტურა თანხმობა. უფრო რომ განვმარტო _ მოდის მძღოლი და უნდა სამუშაო. ჩვენ ვეუბნებით, რომ სამუშაო არის მკაცრი, უწევს პრეპარატთან მუშაობა დილიდან საღამომდე. ასევე, ვკითხეთ _ მაგალითად, ჩოხატაურში მცხოვრებს, იყო თუ არა თანახმა, რომ დილით ჩამოსულიყო ოზურგეთში საკუთარი ტრანსპორტით, წაეყვანა მანქანა და მერე უკან დაებრუნებინა. ყველამ თანხმობა განაცხადა. სანამ ავიყვანდით, ყველასთან გვქონდა გასაუბრება. ჩვენ ხომ ძალით არ აგვიყვანია?!
_ დაძალებაზე არ არის საუბარი…
_ რასაც გეუბნებით, ეს არის ზუსტი ინფორმაცია და ამის დასაბუთებები გაქვს _ არსებობს წერილობითი თანხმობები. ამ ადამიანებს არაერთი ტრენინგი ჩავუტარეთ სამუშაოს შესახებ და ყველა ინფორმირებული იყო. ეს ყველაფერი მობილიზაციისთვის გავაკეთეთ. თუ შარშან 3-4 მანქანა იყო, წელს სოფლებში შევა ის რაოდენობა, რამდენიც საჭიროა.
_ ეს გავიგეთ, მაგრამ მძღოლები რეალურად პრობლემის წინაშე აღმოჩდნენ _ მათი ხელფასი გზის ხარჯებს ეყოფა?
_ ჩვენ ხომ არავინ დაგვივალდებულებია, გინდათ თუ არა ჩვენთან იმუშავეთო?! ეს მათი გადასაწყვეტია. ნებისმიერ მსურველს, რომელიც მოვიდა ჩვენთან რეკომენდაციებით, ავუხსენით სიტუაცია და ყველამ თანხმობა განაცხადა მუშაობაზე. თუ რომელიმე არის ისეთი, რომელსაც ეს არ “აწყობს”, ჩვენ ძალით ვერ გავაჩერებთ.
_ ბატონო ლაშა, რა ხდება იმ შემთხვევაში, თუ ადგილობრივ მოსახლეს საკუთარი ნაკვეთის შეწამვლა უნდა?
_ სახელმწიფო უზრუნველყოფს საკარმიდამო ნაკვეთების თერმული ნისლით დამუშავებას, მაგრამ ჩვენ ვებრძვით მავნებელს. სამწუხაროდ, რამდენიმე სახის დაავადებაა, მათ შორის სოკო, რომელსაც მოსახლეობამ უნდა ებრძოლოს ადგილზე. ყველა იმ ღონისძიებას, რომელიც არის დაგეგმილი სახელმწიფოს კუთვნილ ტერიტორიაზე, ჩავატარებთ. სახელმწიფო, ასევე, უზრუნველყოფს სიმინდის ფართობების შეწამვლას. რაოდენობას მნიშვნელობა არა აქვს. მთავარია, იყოს გზა, რომ ტექნიკა შევიდეს და ყველა მასივი შეიწამლება. საკარმიდამო ტერიტორიის პერიმეტრზე, ანუ გზებზე განთავსდება “მოიზიდე და მოკალი”, რომლის დამუშავებასაც სახელმწიფო უზრუნველყოფს იგივე თერმული ნისლით. აქვე გეტყვით, რომ რამდენიმე შეხვედრა გვქონდა მეფუტკრეებთან და შევთანხმდით, რომ პირველი თერმული ნისლით დამუშავება მოხდება გვიან, საღამოს ათის ნახევარზე, როცა ფუტკარი სკაშია. მეფუტკრეები ძველ სკებს დადგამენ გზაზე, სადაც ჩვენი მანქანები გათიშავენ თერმულ ნისლს. ჩვენ შევქმენით სამუშაო ჯგუფი, რომელშიც მეფუტკრეებიც შედიან. ასევე, ჩავრთეთ ჯანდაცვის სფეროს წარმომადგენლებიც _ ანუ ყველა რგოლი ჩართულია ამ პროცესებში.
_ მაგალითად, მე მაქვს მხოლოდ 2 000 კვადრატული მეტრი მიწის ნაკვეთი, სადაც ბევრი ფაროსანაა. ასეთ დროს ვის უნდა მივმართოთ, სად უნდა დავრეკოთ, რა წამალი უნდა შევიძინოთ?
_ არსებობს “ცხელი ხაზი” _ 15 01, სადაც დარეკვის შემთხვევაში მიიღებთ ნებისმიერი სახის კონსულტაციას. წელს აქაც გვაქვს სიახლე _ თუ შემოვა “ცხელ ხაზზე” შეტყობინება, რომ არის ძალიან ბევრი ფაროსანა ან რამე სჭირდება მოსახლეს, ჩვენ ვართ ვალდებულები, მოვახდინოთ ავტომატური რეაგირება _ უზრუნველვყოთ მასთან დარეკვა, დეტალების გაცნობა და თუ საჭიროა, ადგილზე ჯგუფის გაგზავნა, რომ კონსულტაცია გავუწიოთ. 15 01-ზე დარეკვისას მიიღებთ ყველა რჩევას. აქვე მინდა ვთქვა, რომ ჩვენ საკარმიდამო ტერიტორიაზე არ შევდივართ.
_ ჩვენი ინფორმაციით, ბოლო პერიოდში, ადამიანების ჯგუფი, სოფლის მეურნეობის სამსახურის წარმომადგენლებთან ერთად, დადიან, სთავაზობენ მოსახლეობას ხელშეკრულების გაფორმებას, რომლის თანახმადაც, მისცემენ წამალს, რომლის საფასური თხილით უნდა გადაიხადონ. რა იცით ამის შესახებ?
_ თხილის ასოციაციამ სახელმწიფოსთან ერთად დაიწყო პროექტი. ვთქვათ, ვართ 5 ადამიანი და გვაქვს 10 ჰექტარი თხილის ფართობი. დავრეგისტრირდებით, როგორც ასოციაციის წევრები, გადმოგვეცემა პრეპარატი. ამის შემდეგ საფინანსო ორგანიზაციებთან შეგვიძლია მისვლა და პრეპარატების განვადებით შესყიდვა. შემდეგ, როცა მოსავალს ავიღებთ, შეგვიძლია ამ თანხის უკან დაბრუნება. ასოციაციის წევრებს აქვთ სია, თუ როდის და რა პრეპარატით უნდა მოხდეს შეწამვლა. თუმცა, აუცილებელი არაა ასოციაციის წევრობა _ ისეც არის შესაძლებელი პრეპარატების შეძენა. თუმცა, აუცილებელია ერთი რამ _ როცა ფერმერი შედის მაღაზიაში, უნდა მოითხოვოს პრეპარატის სერთიფიკატი და ასევე, უნდა ნახოს, რომ პრეპარატი არის დახუფული.
_ მგონი, სხვადასხვა თემაზე ვსაუბრობთ _ მოსახლეობასთან დადიან კომპანია “ფერერო როშეს” წარმომადგენლები. ისინი ამბობენ, რომ მისცემენ წამალს, რომლის საფასურს თხილის მოსავლით გაისტუმრებენ. არავინ იცის, ეს წამალი ვარგისია თუ არა და რა ხდება მაშინ, თუ მოსავალი გაფუჭდა.
_ პირველად მესმის. ამას თუ დამოუკიდებლად აკეთებს ბიზნესი, ვერ გეტყვით, მაგრამ სახელმწიფო არ არის ამაში ჩართული, _ გვითხრა შალამბერიძემ.