ჩვენი რესპონდენტები _ ცოლ-ქმარი ფატი კუპატაძე და ლევან ჯინჭარაძე ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის სოფელ ცხემლისხიდში ცხოვრობენ. მათი ოჯახის უდიდესი სურვილი და მიზანი, შეექმნათ მძლავრი საწარმო და ბიზნესს ჩადგომოდნენ სათავეში, თავიდან ჩანაფიქრის მიხედვით წარიმართა და საქმე სასიკეთოდ დაიძრა. თუმცა, შემდეგ, თითქოს, მოულოდნელად ამ ოჯახის თავზე ცა ჩამოიქცა და თუ დღეს, მათი უსასოო ყოფნის მიზეზებში ღრმად არ ჩაიხედა თვით სახელმწიფომ, რაოდენ ხმამაღლა ნათქვამადაც უნდა ჩანდეს ეს, შესაძლოა, მივიღოთ არა მარტო მატერიალურად და ეკონომიკურად, არამედ ფიზიკურად განადგურებული ოჯახი.
“გურია ნიუსი” ამ ოჯახის და მათი საწარმოს მდგომარეობით ჯერ კიდევ გასულ წელს დაინტერესდა, როცა მოქმედი საწარმო _ “კომბინირებული საკვები გრანულებში”, შეჩერების პირას მივიდა.
საწარმოს, რომელიც დღეში 700 კილოგრამ პროდუქციას ამზადებს, საკვებში ბენტონიტის გამოყენებით, კავკასიაში ანალოგი არ ჰყავს.
_ ჩვენი ჩანაფიქრი ესეც იყო _ ბენტონიტის თიხა, როგორც ვიცით, ჩვენთან მოიპოვება. გრანულის დამზადებისას, სოიოს, ქერს, სიმინდს და ხორბალს, ბენტონიტის შერევით ენიჭება საუკეთესო ხარისხი, რაც წველადობას აორმაგებს და ამასთანავე საქონლის ორგანიზმს ფილტრაციას უკეთებს. ასე ვთქვათ, ერთგვარი მედიკამენტის როლს ასრულებს. საუკეთესო შედეგი კი მივიღეთ თავიდან, თუმცა, მერე ბანკის და გულგრილ, თაღლით ადამიანთა რისხვა ერთად დაგვატყდა თავს. სესხი იმ პირობით გამოვიტანეთ “თი ბი სი ბანკის” ოზურგეთის ფილიალიდან, რომ შემდეგ იაფ აგროკრედიტში გადაგვიტანდნენ და პროცენტი შემცირდებოდა, მაგრამ მოგვატყუეს.
ჯერ ჩვენი წარმატებული საწარმოს უკუსვლის პირველ მიზეზზე გეტყვით _ 2018 წელს, აბაშაში, “აგროსერვისის” მაღაზიაში შევისყიდეთ “ჰერბიციდი”, თავისი მკვებავით. 1 ლიტრში საწარმომ გადაიხადა 47 ლარი, მკვებავში კი, ერთ კილოგრამში _ 2.5 ლარი. ჩვენ, ყველა არსებული წესის და სტანდარტის შესაბამისად, გამოვიყენეთ სერთიფიცირებული ჰერბიციდი, მექანიზატორების ძალისხმევით. თუმცა, ჩატარებულმა სამუშაომ აღმაშფოთებელი შედეგი მოგვიტანა. აღმოჩნდა, რომ ქ. ქემალფაშაში დამზადებულმა ჰერბიციდმა არ იმოქმედა _ იყო ძველი ან უხარისხო და იძულებულები გავხდით, დაგვექირავებინა მუშახელი და ხელით გვეთოხნა 4 ჰექტარი სოიოს პლანტაცია. ესე იგი, ოთხი ჰექტარი ფართობიდან, ორ ჰექტარზე ჰერბიციდს შედეგი ჰქონდა, ორზე კი არა, ანუ შემოგვატყუეს უვარგისიც, კარგთან ერთად. ამ მომენტისთვის ზარალმა ხუთი ათას ლარს მიაღწია, რადგან ეს თანხა აუცილებელი გახდა დაქირავებული მუშახელისთვის, რაც, ბუნებრივია, თავიდან გათვალისწინებული არ იყო. ამის გამო, ჩვენს საწარმოში წარმოიქმნა პროცენტიანი ფინანსური ვალდებულება, რომელიც დღემდე კისერზე გვადევს.
რა თქმა უნდა, ვიბრძოლეთ, რომ უვარგისი ჰერბიციდების შემომტანის ვინაობა დაგვედგინა. მივმართეთ სოფლის მეურნეობის სამინისტროს, ასევე, პარლამენტში აგრარულ კომიტეტს, თუმცა, ცარიელი შეპირებების და მუდამ ვიღაცაზე გადაბრალების გარდა, პასუხი ვერსად მივიღეთ. პირიქით, აშკარად დავინახეთ, რომ ყველა ცდილობს, მიჩქმალონ და მიაფუჩეჩონ ეს ამბავი, დამალონ შემომტანის ვინაობა, _ ამბობს ფატი კუპატაძე და ამ ამბავს მაინც ნაკლებ მნიშვნელოვნად მიიჩნევს იმასთან შედარებით, რაც მათ “თი ბი სი ბანკიდან” სესხის გამოტანის შემდეგ გადახდათ თავს და დღესაც პროცესი თავდაღმა მიექანება:
_ როგორც გითხარით, თავიდან სესხის ასაღებად “თი ბი სი ბანკს” ვეწვიეთ და გავხდით საოცარი თაღლითური სქემის მსხვერპლი. ამ ბანკის გურიის რეგიონულმა ხელმძღვანელებმა მოტყუებით, კერძოდ, მაშინდელმა ხელმძღვანელმა ირაკლი კელენჯერიძემ, დაგვითანხმეს სესხის აღებაზე. შეგვპირდნენ, რომ თავიდან მოგვცემდნენ 20-ათასლარიან სესხს, რომლის საპირწონედ იპოთეკით დავტვირთავდით და შემდეგ გადაგვიტანდნენ იაფი აგროკრედიტის ფარგლებში. ამიტომ იაფი სესხი თავიდან, ბუნებრივია, ვერ გამოვიტანეთ, ავიღეთ 54 ათასი ლარი, ასევე, დაზღვევაც გადავიხადეთ, სამი ათასი ლარის ოდენობით, რაც უნდა ამოქმედებულიყო ქმედუნარიანობის დაკარგვის შემთხვევაში. მათ მოიშველიეს 139-ე სამთავრობო დადგენილება, რომლის საფუძველზეც ეს მოხდებოდა. მერე გვითხრეს, რომ რეგულაციები შეიცვალა და სასწრაფოდ უნდა გაგვევითარებინა ხუთი დარგი. ჩვენც დავრგეთ ჩხავერი, მოვაშენეთ ფუტკარი, დავდგით ჩირის საშრობი, დავიწყეთ თხილის გატეხვა და ასევე, დავდგით წიწილების ფერმა. მიუხედავად ჩვენი თხოვნისა, რომ გადახდის თანმიმდევრობაში დარღვევა არ გვქონდა, შეპირებულ იაფ კრედიტზე გადაყვანაზე არ დაგვთანხმდნენ _ რომ იაფი აგროკრედიტის ფარგლებში გაცემული იქნებოდა იაფი ფული, 1-5%იანი წლიური გადასახადით. როცა ბანკი თანხის საპირწონედ იპოთეკით ტვირთავს მეწარმის 240 000 ათასი ლარის საკუთრებას, ფაქტობრივად, იძულებული გავხდით დავთანხმებულიყავით ბანკის თაღლითურ სქემას და მის კაბალურ პირობებს, რის შედეგადაც იაფი ფულის ნაცვლად, მივიღეთ 25%-იანი სესხი. გვეუბნებოდნენ, რომ რეგულაციები შეიცვალაო და ასე, “მიზეზ-მიზეზ დოს მარილი აკლიაო”, ამ პრინციპით გააგრძელეს ჩვენთან ურთიერთობა და ამასობაში ერთი მშენებარე ბინა უკვე წაგვართვეს ბათუმში და საფრთხე ემუქრება დანარჩენ ორს. ჩვენ წინმსწრებად გაგვწირა ბანკმა. ამ ყველაფრის ნერვიულობის შემდეგ მეუღლე, ლევან ჯინჭარაძე, გულის შეტევით საავადმყოფოში იმყოფება. ასევე, დედაც ლოგინად ჩავარდა. მე გასულ ზამთარს ხელი მოვიტეხე. დაზღვევის ამოქმედება ვითხოვე ქმედუნარიანობის აღდგენამდე, ხუთი თვით გადამივადეთ პროცენტის გადახდა-მეთქი და ამაზეც უარი მითხრეს. ჩვენ ვითხოვთ სასწრაფო ყურადღებას და დახმარებას. განსაკუთრებით, ჟურნალისტებს მოგმართავთ, რომ მიგვაწვდენინეთ ხმა მთავრობასთან; სოფლის მეურნეობის სამინისტროსთან, სადაც დღემდე არ გაგვცეს არანაირი პასუხი; სახელმწიფოსთან, რომლის შემადგენელი ნაწილიც ვართ _ ვიღუპებით!
საკითხის სათანადოდ შესწავლის დროს ჩვენ წარმოვადგენთ ყველა დოკუმენტაციას თუ ვიდეოდოკუმენტურ მასალას, რომელიც ზედმეტ კითხვას არ დატოვებს ჩვენს თავს დამტყდარი ორი უბედურების _ ჰერბიციდების საკითხი იქნება ეს თუ ბანკის თაღლითური სქემის ამბავი, _ ასე ასრულებს ჩვენთან საუბარს ფატი კუპატაძე, რომელიც ამბის თხრობისას, არაერთხელ გახდა შეუძლოდ.
“გურია ნიუსი” “თი ბი სი ბანკის” ოზურგეთის ფილიალს ეწვია.
ფილიალის დირექტორმა რომა რომანაძემ დეტალური ინფორმაციის გადმოცემისგან თავი შორს დაიჭირა და სათავო ოფისში გადაგვამისამართა.
_ მაშინდელი ხელმძღვანელი ირაკლი კელენჯერიძე ახლა აქ არ მუშაობს. ჩვენი ბანკი არავის ატყუებს. ზუსტ პასუხს ვერ გეტყვით, თუმცა, ეს ინფორმაცია არ არის სიმართლე. კლიენტის შესახებ ინფორმაციას ჩვენ ვერ მოგცემთ. მიმართეთ სათავო ოფისს, ცხელ ხაზს, _ გვითხრა მან.
ამავე ფილიალში, საცალო დაკრედიტების ექსპერტმა ნიკა ქუტიძემ ასეთი კომენტარი გააკეთა:
_ ეს ინფორმაცია არაა სწორი. შესაძლოა, მაშინ, როცა სესხი აიღეს, რაიმე აქცია იყო. მერე კი ცვლილება მოხდა. როგორც მახსოვს, მათ პროცენტის შემცირება შესთავაზეს ჩვენი ბანკიდან, თუმცა, უშედეგოდ. მათ უარი განაცხადეს, შეგიძლიათ ჰკითხოთ, _ გვითხრა მან.
საწარმოს ხელმძღვანელმა ლევან ჯინჭარაძემ, რომელიც ახლა საავადმყოფოშია, ჩვენს სატელეფონო ზარს უპასუხა და ბოდიში მოგვიხადა:
_ გულის პრობლემებით მოვხვდი საავადმყოფოში, თუმცა, შევძლებ, გიპასუხოთ. ჩვენ არ უარვყოფთ, რომ პროცენტის შემცირება შემოგვთავაზეს. კი, შემოგვთავაზეს, თუმცა, უმნიშვნელო _ 25%-იანი სესხის 20%-ზე ჩამოყვანა ბევრს არაფერს ნიშნავს. სესხი რომ გამოვიტანეთ, დაზღვევის 3 ათასი ლარი გადაგვახდევინეს. მერე, მეუღლემ ხელი რომ მოიტეხა, ქმედუნარიანობის აღდგენამდე იმაზეც არ დაგვთანხმდნენ, ხუთი თვით გადაევადებინათ. აბა, რით უნდა დაგვეხმაროს, რას ნიშნავს დაზღვევა? დღეს ჩვენ გვჭირდება თანადგომა კანონის ფარგლებში, რათა შესრულდეს არა შერჩევითად მეწარმეთათვის ხელშეწყობა, როგორც დღეს ხორციელდება, არამედ 139-ე სამთავრობო დადგენილებით, სადაც გვპირდებიან, რომ 11%-სახელმწიფო იხდის. ვითხოვთ, დეტალურად იქნას შესწავლილი “თი ბი სი ბანკის” თანამონაწილეობა ხსენებულ იაფ აგროკრედიტის ფარგლებში თანამონაწილეობაზე, რაც ფარდას ახდის სოფლის მეურნეობის სამინისტროს და ხაზარაძის უწყების გარიგების შედეგად, როგორ იფლანგებოდა და იფლანგება საბიუჯეტო თანხები არაფრისმომცემი პროექტების დაფინანსებაში.
ჩვენი საწარმო დაფუძნებულია ექვს მეცნიერულ ნაშრომზე. მათ შორის, ერთი მარცვლეულის ორჯერ გამოყენების შესაძლებლობებზე, მცენარეული პროტეინის ცხოველურში გარდაქმნის, რაც აუცილებელია სოფლის განვითარებისთვის და არა კენკრის გაშენების პროექტებზე, რომელსაც თავზე გვახვევენ. ჩვენი საწარმოს განვითარების მიზანია, მეცხოველეობის, მეფრინველეობის, სატბორე მეურნეობის, სახნავ-სათესი სავარგულების გამოყენება მხოლოდ ერთწლიანი მარცვლეულის კულტურის მოყვანით. 28 წლის განმავლობაში გურიის რეგიონში პირველად გახორციელდა მოსავლის კომბაინით აღება, პირველად ავიღეთ 4 ჰექტარ ფართობზე მოსავლის თოხის გარეშე. დაგვეხმარეთ, რომ 139-ე დადგენილება ხალხისთვის იქნეს ამოქმედებული და არა შერჩევით, გახორციელდეს ის გურიის რეგიონშიც!
ჩვენს საწარმოს არანაირი დახმარება, გრანტი არ მიუღია არც ერთი ორგანიზაციისგან. ჩვენ თვითონ ვქმნით ჩვენს სამუშაო ადგილებს. მიგვაწვდენინეთ ხმა მთავრობასთან, სოფლის მეურნეობის სამინისტროსთან. დღემდე ჩვენს წინ ყრუ კედელია აღმართული. აუცილებლად დამიწერეთ, გთხოვთ _ ვრჩები “გურია ნიუსის” და ჟურნალისტების იმედად! _ გვითხრა ლევან ჯინჭარაძემ.