ოზურგეთში, იქ, სადაც ცნობილი მწერლის, ეგნატე ნინოშვილის სახელობის ქუჩა იწყება, ხელმარჯვნივ, მრავალი წელია, ცარიელი კვარცხლბეკი დგას. გურულებმა მას სარკასტული ხუმრობით „ეგნატეს უთავო ძეგლი“ შეარქვეს. აქ, 2006 წლამდე ეგნატე ნინოშვილის ბიუსტი იყო დადგმული და ყველამ იცოდა, რომ აქედან იწყებოდა ცნობილი მწერლის სახელობის ქუჩა და იქვე, სერზე მდებარე პირველი საჯარო სკოლაც მწერლის სახელს ატარებდა. რა თქმა უნდა, სკოლას და ქუჩას სახელები არ შეცვლია, უბრალოდ, პიედესტალზე ეგნატეს ბრინჯაოს ბიუსტი მოაძვრეს და მოიპარეს.
„ეგნატეს უთავო ძეგლის“ პრობლემა გურულებს, რატომღაც კადრს მიღმა დარჩათ და ხანდახან იქვე ხილ-ბოსტნეულის ბაზრობაზე სხვა რაიონებიდან ჩამოსული მოვაჭრეები თუ ჰკითხავენ, _ სად იყავით ეგნატე რომ მოგპარესო; ჩვენც გვეძინა და იმასაც, დაბნელებული წლები იყო და ბიუსტისპარიები დაძრწოდნენო, _ ხუმრობით პასუხობენ, თუმცა, გულწრფელად აღიარებენ იმასაც, რომ ეს მრავალწლიანი სირცხვილია და სხვა სახელი ამ მდგომარეობას არ ჰქვია.
2006 წელს ეგნატეს ბიუსტის გარდა, ოზურგეთში ვიქტორ დოლიძის ბიუსტიც მოიპარეს და არცერთი ქურდობა დღემდე არ გახსნილა.
ახლახან, 17 თებერვალს, მწერლის დაბადების დღეს, ქალაქ ბათუმში, ნინოშვილის ქუჩაზე, საზეიმოდ გაიხსნა ეგნატე ნინოშვილის ბიუსტი. ჯიმსონ გურგენიძის ნამუშევარს მაღალი შეფასება მისცა ბათუმის საზოგადოებამ, რამაც გურიაში გამოცოცხლება გამოიწვია. ხშირად ისმის ასეთი საუბარი:
_ ეს ჩვენი სირცხვილია, ამდენი წელი ამ ბოძს ვუცქერით, „ეგნატეს უთავო ძეგლი“ რომ დავარქვით. იგიც ატუზული მოგვჩერებია და ვართ ასე მუნჯებივით. უთავოები ჩვენ დავრჩით, თორემ მაგ კაცს ისეთი თავი და გული ჰქონდა, სახალხო მწერალი 35 წლის ასაკში ავიდა კვარცხლბეკზე. მხატვრულ ლიტერატურაში ხასიათების მკვლევარს, სიტუაციების ოსტატსა და სოციალური სიღრმის წვდომის ოსტატს, აუსახავი არ დარჩენია ბატონყმობის შემდგომი საქართველოს ყოფა-ცხოვრების არცერთი ნიუანსი. ეს ეკადრებოდა ჩვენგან? _ ამბობენ ისინი.
ნინოშვილს ქუჩის მცხოვრებთ ერთნაირ პასუხი აქვთ: ჩვენ რა შეგვიძლია, ხელისუფლებამ უნდა მოინდომოს, რომ აქ ბიუსტი აღდგეს. ნამეტანი ბევრი ფული და შრომა არ დასჭირდება მაგ საქმეს და ეს სირცხვილი მოიშორონო.
„გურია ნიუსის“ აქტიური მკითხველი, ოზურგეთელი გრამიტო მამინაშვილი იწონებს ქალაქ ბათუმში მწერლის ბიუსტის გახსნას და „უთავო ძეგლად“ შერაცხულ კვარცხლბეკს გურულების სირცხვილად მიიჩნევს.
_ მე ამ პროცესს სისხლის ყივილს დავარქმევ. ოფიციალურად არსად წამიკითხავს, მაგრამ ძალზე ხშირად მსმენია და გამიგია, რომ რუსეთ-თურქეთის ომის დროს, ეკატერინე მეორეს თხოვნით თუ ბრძანებით, გურიის მოსახლეობის ნაწილი ჩაუსახლებიათ აჭარის სასაზღვრო ზონებში, ხოლო აჭარის მოსახლეობის ამდენივე რაოდენობა ჩამოუსახლებიათ გურიაში. ჩვენ ძმები, ერთიანი საქართველოს შვილები ვართ, თუმცა, იმ დროში ამ ქმედებას ლოგიკა გააჩნდა _ სასაზღვრო ზონა ყოფილიყო იმედიანად. სიმართლე გითხრათ, არაერთხელ მოსმენილის წყარო არც არასდროს მომიძებნია, უბრალოდ, ახლა შემახსენა თავი ამ ამბავმა _ თუ ჩვენი აჭარის მოსახლეობამ, ჩვენმა სასიქადულო ქართველობამ ზეიმით დაუდგა ბიუსტი ეგნატე ნინოშვილს, აქ, ოზურგეთში, სკოლის გადმოღმა, სადაც სწავლობდა მწერალი, „ეგნატეს უთავო ძეგლი“ უნდა იდგეს? უბრალოდ, ჩვენ ერთ მუჭა ქართველებს _ გურულებს, აჭარლებს თუ სხვებს, თვითგამორკვევა გვჭირდება იმისთვის, რომ 15 წელი უთავო კვარცხლბეკი სამარცხვინოდ არ გვედგეს ქალაქის ცენტრალურ ადგილას, მწერლის მშობლიურ მხარეში? _ ამბობს ის.
აღვნიშნავთ, რომ „გურია ნიუსი“ არართხელ წერდა ამ ფაქტის შესახებ, თუმცა, დღემდე შეპირებად დარჩა. მაგალითად, გასულ წელს ქალაქ ოზურგეთის მერიისგან მოგვწერეს, რომ აქ იგეგმებოდა ეგნატე ნინოშვილის სკვერის რეაბილიტაცია. „იდეაშიც არავის უფიქრია, რომ ამ ადგილზე რაიმე ობიექტის მშენებლობა იგეგმებოდეს. აქ მოხდება სკვერის რეაბილიტაცია“, _ გვწერდნენ მაშინ, თუმცა, მერე გაკეთება აღარ მოესწრო _ არჩევნებიც მოახლოებული იყო და ადგილობრივი ხელისუფლებაც შეიცვალა.
რას ფიქრობენ ახლა?
ჩვენ კითხვით მივმართეთ ქალაქ ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის მერიას. მათგან კი ასეთი შინაარსის პასუხი მივიღეთ:
„შესაძლოა, მწერალ ეგნატე ნინოშვილის ბიუსტის აღდგენის საკითხი ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის მერიამ შესაბამის სამსახურთან ერთად განიხილოს და დღის წესრიგში დააყენოს“.
ქალაქ ოზურგეთის ე. ნინოშვილს სახელობის ნომერ პირველი საჯარო სკოლის დირექტორი მაია თავართქილაძე კი „გურია ნიუსთან“ ასეთ კომენტარს აკეთებს:
„მივესალმები თითოეულ ადამიანს, ნებისმიერ ხელისუფალს, ვინც ამ საქმეს წამოიწყებს. მათ გვერდით დავუდგები. მართალია, ჩვენი სკოლის ეზოში დგას ეგნატე ნინოშვილის ბიუსტი, თუმცა ამით იმის თქმა არ მინდა, რომ ეს საკმარისია. ვიმეორებ, მე, მთელი ჩემი პედაგოგიური კოლექტივი, სკოლის სახელით მივესალმებით მწერლის ბიუსტი აღდგენას იმავე სკვერში, სადაც ადრე იყო“ _ გვითხრა მან.