მათ თანატოლებთან არც დებატები შეუძლიათ, არც კარნახი… ისინი მარტოები არიან კლასში.ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტში არსებული 32 საჯარო სკოლიდან, 6 სკოლაში თითო ბავშვიანი კლასები ფუნქციონირებს
ზემოხეთის საჯარო სკოლის IV კლასში უჩა თევზაძე ერთადერთი მოსწავლეა… მეხუთე კლასში ერთია თევზაძე სულიკოც. იანეულის V კლასში მხოლოდ მაკა გიორგაძე სწავლობს, მეექსვეში მარგო შარაშიძე. შუასურების საჯარო სკოლაში თითო ბავშვიანი ორი კლასია _ VI კლასში დავით ტრაპაიძე სწავლობს, VII კლასში სიდო ლაგვილავა. დიდივანის საჯარო სკოლაში თითო ბავშვი 4 კლასშია _ III კლასში ანა ჯინჭარაძე; VII კლასში დავით რამიშვილი; VIII კლასში ნათია რამიშვილი და მე-X კლასში ვალენტინა რამიშვილი. დიდივანის მსგავსად თითო ბავშვიანი 4 კლასია ნაბეღლავის საჯარო სკოლაში _ II კლასში ნინო კალანდაძე, IV კლასში გიორგი თავართქილაძე, IX კლასში ლანა კალანდაძე და XI კლასში გიორგი ოსეფაიშვილი. ფარცხმის საჯარო სკოლის მეოთხე კლასში მხოლოდ ქეთევან მუშარბაძე სწავლობს, V კლასში გიორგი ნაკაიძე, ხოლო IX კლასში ზურაბ კიკვაძე.
იანეულის საჯარო სკოლის მეხუთე კლასის მოსწავლე მაკა გიორგაძე მართალია, კლასში მარტოა, თუმცა სასწავლო პროცესს მეექვსე კლასელ მარგო შარაშიძესთან ერთად გადის. სასწავლო გეგმით ეს დასაშვებია. ბავშვებისთვისაც შედარებით იოლია. თუმცა, ეს დიდხანს არ გასტანს… ერთი წლის შემდეგ მაკას და მარგოს ცალ-ცალკე, მარტოებს მოუწევთ სწავლის გაგრძელება.
სოფელ ფარცხმის საჯარო სკოლის მეოთხე კლასის მოსწავლე ქეთი მუშარბაძე სკოლაში მისასვლელად Yოველ დილით ხუთ კილომეტრს ფეხით გადის. ამბობს, რომ ძალიან უჭირს.
5 კილომეტრიანი გზა უნდა გაიაროს ნაბეღლავის საჯარო სკოლის მეცხრე კლასის მოსწავლემ ლანა კალანდაძემაც… სკოლამდე მისასვლელი გზა ტყეში გადის, სადაც მგლები ხშირად ჩამოდიან…
მოსწავლეების მსგავსად უჭირთ პედაგოგებსაც… რთულია იყო ერთი ბავშვის მასწავლებელი. მით უმეტეს, რომ ეს წლების განმავლობაში გრძელდება.
კლასში ერთი მოსწავლის არსებობას საზოგადოება მიგრაციის დიდ ფონს უკავშირებს. თუმცა, მიზეზად მხოლოდ ეს არ სახელდება….
მანანა რამიშვილი, ხევის საჯარო სკოლის ფიზიკა-მათემატიკის მასწავლებელი: იმის მიზეზი, რომ არსებობს ერთ ბავშვიანი კლასები მოსახლეობის სიმცირეა. ხევის საჯარო სკოლა მცირე კონტიგენტიანია, თუმცა ყველანაირად ვცდილობთ ბავშვები შევინარჩუნოთ. ბავშვები სკოლიდან შორს ცხოვრობენ, საჭიროა დაინიშნოს ტრანსპორტი და შეიზღუდოს ბავშვების სხვაგან წასვლის საშუალება.
ვასილ რამიშვილი, დიდივანის საჯარო სკოლის გეიოგრაფია-მათემატიკის პედაგოგი: ერთბავშვიანი კლასების არსებობა მიგრაციის შედეგია. ამ პროცესის შესაჩერებლად საჭიროა გაუმჯობესდეს სოფლის მეურნეობა, ხალხი დაკავდეს თხილის მეურნეობით, მეფუტკრეობით, მეღორეობით და ა.შ. ამ სახის პროგრამებით შეიძლება მოსახლეობის გაჩერება სოფელში.
ლილი კალანდაძე, ქვაბღის საჯარო სკოლის დირექტორი, ფილოლოგი: სკოლები დაიცალა, ახალგაზრდობა ქალაქისკენ ისწრაფვის, რადგან სოფლებში მძიმე მდგომარეობაა. მოსახლეობა დაუსაქმებელია და ვფიქრობ, 10 წელში მდგომარეობა უფრო კრიტიკული იქნება. პრობლემის გადასაჭრელად სახელმწიფო პოლიტიკა უნდა შეიცვალოს, სოფელს საარსებო გარემო გაუჩნდეს, მოსახლეობა დასაქმდეს, გაყვანილ იქნას გზები, წყალი და გაზი. ამის შემდეგ შესაძლებელი გახდება ამ პრობლემის მოგვარება. ჩემს სკოლაში არ არის კლასი, სადაც ერთი მოსწავლე სწავლობს, აქ მშრომელი ხალხია და ნაკლებად უჭირთ სოფელში ცხოვრება. სხვა სოფლებთან შედარებით შობადობა გაცილებით მაღალია, თუმცა აქიდანაც ხდება ახალგაზრდობის გადინება. ამჟამად მეორე კლასში 2 მოსწავლეა და დგას საშიშროება, რომ მომავალში შეიძლება იყოს ერთბავშვიანი კლასიც. თუ ასე გაგრძელდა, მხოლოდ დიდი ქალაქები დარჩება და სოფელი შეწყვეტს ფუნქციონირებას, რაც ძალიან სამწუხაროა.
თეკლა სიდამონიძე, მშობელი: ჩემი შვილები რაიონის სკოლაში სწავლობენ, მიუხედავად იმისა, რომ სკოლა სოფელში ძალიან ახლოა. გადაყვანა იმის შემდეგ გადავწყვიტე, რაც რაიონში გაიხსნა სამრევლო სკოლა, რადგან მისი მისია ბავშვების ზნეობრივად აღზრდაა და მინდოდა ჩემი შვილები ამ გარემოში ყოფილიყვნენ. თუმცა, გარდა ამისა, სოფლის სკოლებთან შედარებით, რაიონის სკოლებში უფრო მაღალია სწავლისა და კონკურენციის დონე, არის კომუნიკაციისა და წარმატების მიღწევის მეტი გზა.
ჩოხატაურიის მუნიციპალიტეტის საგანმანათლებლო რესურსცენტრის ხელმძღვანელი, მანანა ჯინჭარაძე მიიჩნევს, რომ მიგრაცია და მძიმე ეკონომიკური გარემო, ამ პრობლემის სათავეა.
_ ამის მიზეზი მიგრაცია და კარგი ეკონომიკური პირობების არ არსებობაა. მიდიან მშობლები, ტოვებენ ბავშვებს ან საუკეთესო შემთხვევაში თან მიჰყავთ. პრემიერმა ზუსტად დასვა დიაგნოზი _ ეკონომიკური პირობები პირდაპირ კავშირშია ამ პროცესთან. მსგავსი მიგრაცია არ ყოფილა ბოლო პერიოდში, მოსწავლეთა რაოდენობა რაიონის სკოლებშიც გაცილებით შემცირებულია წინა წლებთან შედარებით.
მაგალითად პირველ საჯარო სკოლაში 900- ზე მეტი ბავშვი სწავლობდა, ახლა კი 500- მდეა შემცირებული, მართალია კონტიგენტის გადინება ხდება, მაგრამ მაინც დიდია მიგრაციის დონე. ყველაზე კარგი ინფრასტრუქტურა და მოწესრიგებული პირობები თითქოს რაიონს უნდა ჰქონდეს, მაგრამ აქიდანაც ხდება გადინება. ოზურგეთთან და ლანჩხუთთან შედარებით, ჩოხატაურში მაღალი მიგრაციის დონეა ეკონომიკური პირობების შესაბამისად. სოფლებში არის ერთ ბავშვიანი კლასებიც, მაგალითად: ნაბეღლავში, ფარცხმაში, დიდვანში და სხვა. ზოტში არ არის ასეთი სიტუაცია, რადგან იქ ჰყავთ ძალიან ბევრი საქონელი და კარგადაც უვლიან, ხელს უწყობენ. ძალიან მშრომელები არიან და ბავშვებიც ეხმარებიან. ასევე ბათუმში აქვთ რაღაც ბიზნესები და შესაბამისად არ აქვთ ეკონომიკური პრობლემები. ასეთივე სიტუაციაა ქვაბღასა და ჩხაკოურაში. პირველი საჯარო სკოლის შემდეგ ზოტის საჯარო სკოლაში მოსწავლეთა ყველაზე დიდი რაოდენობაა.
ფსიქოლოგ ნინუ კიკნაველიძის თქმით, თითეული ბავშვისთვის, მისი განვითარებისთვის მნიშვნელოვანია ურთიერთობა ჰქონდეს მისი ასაკის ადამიანებთან, ჰქონდეს მათთან ურთიერთობის გამოცდილება.
_ ამის მიზეზი შეიძლება იყოს სხვადასხვა პირობა, სოციალური, ინტელექტუალური, თუ პოლიტიკური ფაქტორი, ის რაც ქმნის დღევანდელ რეალობას. ბევრი ოჯახია, რომელსაც არ აქვს მატერიალური უზრუნველყოფა, რომ ატაროს ბავშვი სკოლაში, ზოგიერთი ოჯახისთვის შეიძლება სწავლა-განათლება არ იყოს პრიორიტეტული და მისი ყოფითი საჭიროებებიდან გამომდინარე შვილი სახლში მოიხმაროს/დაასაქმოს, არ გამოვრიცხავ ჯანმრთელობის ფაქტორებსაც, იმ ეკოლოგიურ და ბიოლოგიურ ფონსაც, რომელიც გავლენას ახდენს შვილის ყოლაზე.
სამწუხარო ფაქტია, რომ არსებობს სოფლები სადაც სკოლა მხოლოდ ერთ ბავშვს ემსახურება ან თუნდაც აქვს მხოლოდ რამოდენიმე კლასი და იმ კლასშიც ერთი მოსწავლეა, ეს კიდევ ერთხელ მიუთითებს ჩვენს პრობლემაზე და უკვე სიმპტომია იმისა, რომ რამე მოვიმოქმედოთ და კომპლექსურად მიუდგეთ ამ საკითხს, ვგულისხმობ როგორც სახელმწიფოს ასევე თითოეულ მოქალაქეს განურჩევლად. მინდა ავღნიშნო, რომ თითეული ბავშვისთვის, მისი განვითარებისთვის მნიშვნელოვანია ურთიერთობა ჰქონდეს მისი ასაკის ადამიანებთან, ჰქონდეს მათთან ურთიერთობის გამოცდილება, რადგან ეს წინაპირობაა მისი სოციალური ქცევის ჩამოყალიბების, რადგან ადრეულ ასაკში იწყებს ადამიანი ჩამოყალიბებას და სასურველია მას ჰქონდეს ყველა ის პირობა, რომელიც უზრუნველყოფს მის სოციალიზაციას.
თამაში ერთ-ერთი ფაქტორი და სტრატეგიაა, რომელიც ანვითარებს ბავშვის დასწავლას და განვითარებას, უწყობს ხელს კოგნიტური უნარების განვითარებას, ფიზიკური უნარების განვითარებას, სოციალური უნარების განვითარებას, როგორიცაა: წესების დაცვა, როლის განსაზღვრა, სხვისი აზრის გათვალისწინება, ნებისყოფის გამომუშავება და სხვა რიგი მახასიათებლები, რომელიც საჭირო მახასიათებლებია პიროვნული განვითარებისთვის. ბავშვი იწყებს თავიდან დამოუკიდებლად თამაშს, მისთვის დამახასიათებელი შეიძლება იყოს პარალელური თამაშიც, შემდეგ უკვე შემოდის გაზიარების მოთხოვნილებაც და იწყებს წყვილში თამაშს, შემდეგ უკვე გადადის ჯგუფურ თამაშებზეც სადაც წესები იზრდება და რთულდება, ეს ერთგვარი მაგალითია, მოდელია, რომელიც ამზადებს ადამიანს დამოუკიდებელი ცხოვრებისთვის, უნვითარებს ფუნქციურ უნარებს, უზრდის დამოუკიდებლობის ხარისხს, ხელს უწყობს გარემოსთან ადაპტაციის პროცესში, უყალიბებს საკუთარ აზრს, რომელიც ხდება ნაწილი იმ სიმრავლისა რასაც კაცობრიობა ჰქვია. ამ არგუმენტაციიდან გამომდინარე შეგვიძლია ვთქვათ, რომ დიდი მნიშვნელობა აქვს ბავშვისთვის მისი ასაკობრივი ჯგუფის არსებობას და მის კომუნიკაციას, ურთიერთობას მათთან. თუ ბავშვს მისი განვითარების და სწავლების პროცესში აქვს ეს დეფიციტი, შეიძლება მივიღოთ არასასურველი შედეგი, რადგან თავად დეფიციტი თავისი განმარტებით გულისხმობს რაღაცის ნაკლებობას, შიმშილს, რომელიც შეიძლება რთულად ჩაანაცვლოს სხვა ფაქტორებმა და მოგვცეს არარეალიზაციის შედეგი.
და ბოლოს მინდა აღვნიშნო, რომ ერთ-ერთი ინსტრუმენტი, სტრატეგია, რომელიც ამის წინააღმდეგ შეგვიძლია გამოვიყენოთ არის საზოგადოების სწორი ინფორმირებულობა, რომელიც შეამცირებს რისკის ფაქტორს და დაგვანახებს ალტერნატიულ გზებს, თუ როგორ ვებრძოლოთ პიროვნულ არარეალიზაციას, _ აღნიშნავს ჩვენთან საუბრისას ნინუ კიკნაველიძე.