ანგარიშში ნათქვამია, რომ მოკვლეული მასალების ნაწილი სამართლებრივ რეაგირებას საჭიროებს. საპარლამენტო კომისიის ხელმძღვანელის, ნოდარ ებანოიძის მიერ წარმოდგენილ ფაქტებს, პასუხი საპარლამენტო უმცირესობის წევრმა და კონტროლის პალატის ყოფილმა თავმჯდომარემ, ლევან ბეჟაშვილმა გასცა.
ერთადერთი, რასაც ლევან ბეჟაშვილი “აღიარებს”, ეს გახლავთ ის გადაცდომები, რომელიც ფინანსური მონიტორინგის სამსახურის მუშაობას უკავშირდებოდა:
” მე გეთანხმებით და ნამდვილად ვეთანხმები იმ განწყობას, აქ ჩემი პოლიტიკური ოპონენტები სხედან, მესმის თქვენი წუხილები და აღშფოთება, რომელიც უკავშირდება 2012 წელს. 2012 წელთან დაკავშირებით მე არაერთხელ მითქვამს მაშინაც, როდესაც იმ კონტროლის პალატის თავმჯდომარე ვიყავი და კანონმა დაგვაკისრა ახალი ფუნქცია.
კონტროლის პალატას დაეკისრა მისთვის ნამდვილად არაბუნებრივი და უჩვეულო ფუნქცია, რომელიც ითვალისწინებდა პოლიტიკური პარტიების ფინანსურ მონიტორინგს. ამან ჩვენთვისაც სერიოზული პრობლემა გააჩინა, რამდენადაც არ ვიყავით მომზადებულები. თავიდან, როდესაც საუბარი იყო ამაზე, კონტროლის პალატა საერთოდ არ მოიაზრებოდა განმხორციელებელ ორგანოდ და უცებ, დეკემბრის თვეში გადაწყდა ეს, რამაც ჩვენთვის სერიოზული პრობლემა შექმნა. კი, გეთანხმებით, უამრავი გადაცდომა გვქონდა“, _ განაცხადა ბეჟაშვილმა.
ჩვენ კონტროლის პალატის ყოფილ თავმჯდომარეს სხვა “გადაცდომების” შესახებაც ვკითხეთ. სხვათაშორის, ეს პირველი შემთხვევაა, როდესაც ლევან ბეჟაშვილი კითხვებზე პასუხის გაცემას დაგვთანხმდა.
_ ბატონო ლევან, თქვენ განაცხადეთ, რომ კონტროლის პალატაში იყო გარკვეული გადაცდომები, რაც ძირითადად პოლიტიკური პარიების ფინანსური მონიტორინგის სამსახურს უკავშირდებოდა. ამ “გადაცდომების” გამო მაშინ უამრავი ადამიანის ქონება დააყადაღეს და ძალიან ბევრმა მორალური ზიანი მიიღო… ცოტა გვიანი ხომ არ არის დღეს საუბარი ამ გადაცდომებზე?
_ რას ქვია გადაცდომები? იყო რაღაცეები, რაც დაფიქსირდა. ბუნებრივია, ხარვეზები ყველა დაწესებულებაშია. ნებისმიერ დაწესებულებაში შეიძლება მოუძებნო რაღაცა ხარვეზი, თუ ეს გამომდინარეობს კანონმდებლობიდან და სხვა ფაქტობრივი გარემოებებიდან.
საუბარია იმ საკითხებზე, რომელიც ზოგადად კომისიის დასკვნაში იყო ასახული. ჩემს გამოსვლაში კონკრეტული პასუხები გაეცა, არგუმენტები არსებობს, მაგრამ სამწუხაროდ, კომისიამ არ მოისმინა არგუმენტები არც კომისიის წევრების ოპოზიციონერი დეპუტატებისგან, არც ჩემი, როგორც ყოფილი ხელმძღვანელისგან და არც კონტროლის პალატის თანამშრომლებისგან.
კომისიის საბოლოო დასკვნა კეთდება იმისთვის, რომ ყველა მხარეს მოუსმინო, მიიღო მათგან არგუმენტები და შემდგომ შეეცადო ობიექტური დასკვნა დადო ამა თუ იმ საკითხთან დაკავშირებით. ამ დოკუმენტს ობიექტურობა აკლდა, ნაკლებად პროფესიული აღმოჩნდა. ბევრ საკითხზე, რომელიც მოყვანილია დასკვნაში, არსებობს კონკრეტული პასუხები და არგუმენტები.
_ მაგრამ თქვენ თქვით, რომ არსებობდა გადაცდომები და როცა ამაზე საუბრობდით, მაგალითად ფინანსური მონიტორინგის სამსახურის საქმიანობა მოიყვანეთ.
_ რაც შეეხება ფინანსური მონიტორინგის სამსახურის საქმიანობას, ეს გუშინაც ითქვა და ნამდვილად არაახალია, რომ როცა ეს ფუნქცია დაგვევალა და ვახორციელებდით, პირველი-თვეების განმავლობაში კანონმდებლობა არ იყო სრულყოფილი. შემდეგ კანონში ცვლილებების ინიცირება მოვახდინეთ და კონტროლის პალატა კი არ აჯარიმებდა, სასამართლოს საშუალებით ხორციელდებოდა გასაჩივრების პროცედურები.
მივეცით კონკრეტული უფლებები პარტიებს და ჩვენ ვალდებულება ავიღეთ, ჩვენი საქმიანობა უფრო გამჭირვალე ყოფილიყო. მაგრამ, ზოგადად, პრობლემა მდგომარეობდა იმაში, რომ პარლამენტმა მაშინ აიღო იდეალური, ევროპული მოდელი პარტიების ფინანსური გამჭირვალობისა და ფინანსური საქმიანობის რეგულირებისა და ჩავრთეთ ის იდეალური მოდელი ქართულ რეალობაში. ამან გარკვეული პრობლემები წარმოშვა და ამის შესახებ ჩვენ მაშინაც ვსაუბრობდით, რომ პარტიებს შეზღუდული ჰქონდათ ფინანსური რესურსის მოზიდვის საშუალება, ხარჯვის საშუალება, რაც ბუნებრივია, წინააღმდეგობაში მოდიოდა კანონთან და შესაბამისად, ეს სიტუაცია ჩვენ გვავალებდა ამ კანონდარღვევაზე რეაგირება მოგვეხდინა.
_ ბატონო ლევან, კონტროლის პალატის საქმიანობის გამჭვირვალობა ახსენეთ. წინასაარჩევნო პერიოდში თქვენგან ინფორმაციის გაცემა ნამდვილად არ ხდებოდა გამჭვირვალედ. მარტო ჩვენ, არჩევნების პერიოდში ორი სარჩელი გვქონდა შეტანილი სასამართლოში თქვენგან პასუხი რომ ვერ მივიღეთ. ნათია მოგელაძის თანამშრომლების ვინაობაც კი გასაიდუმლოებული გქონდათ… ამასთან დაკავშირებით რას გვეტყვით?
_ თქვენ თვითონ აღნიშნეთ სასამართლოს გადაწყვეტილებები. მე მაქვს სტატისტიკა და ამ სტატისტიკის მოძიება შეიძლება რამდენ საჯარო ინფორმაციაზე რამდენი პასუხი გაეცა და როდესაც საჩივრდებოდა ზემდგომ ორგანოებთან, მე ვიყავი თუ სხვა თანამდებობის პირი, როგორ კმაყოფილდებოდა ის საჩივრები. (ჩვენს შემთხვევაში ეს არის ტყუილი ინფორმაცია, რადგან სასამართლოში შეტანილი ერთ-ერთი სარჩელი სწორედ იმას ეხებოდა, რომ ლევან ბეჟაშვილმა მის სახელზე შეტანილი საჩივარი არც კი განიხილა. სასამართლომ ერთი თვის წინ დააკმაყოფილა ჩვენი მოთხოვნა ლევან ბეჟაშვილის სახელზე შეტანილი საჩივრის განხილვის შესახებ.ავტ.)
სასამართლოს მეშვეობითაც დაკმაყოფილდა და სასამართლომ ვის უთხრა უარი ამ ინფორმაციაზე. ხარვეზები ადამიანს შეიძლება ყოველთვის უპოვოთ, მაგრამ ფაქტია, არსებობს დადებითი შეფასებებიც. მაგალითად, არ მახსოვს იმ ორგანიზაციის სახელი, ინფორმაციის გამოთხოვის თავისუფლებაზე მუშაობდა, რომელმაც ივლისის თვეში დადო შეფასება, რომ კონტროლის პალატა ერთ-ერთი გამჭირვალე სტრუქტურა იყო.
ჩვენ არ ვერიდებოდით ხელფასებსა და არც პრემიებზე ინფორმაციის გაცემას, რადგან ეს კანონის შესაბამისად ხორციელდებოდა (ჩვენს შემთხვევაში ესეც არასწორი ინფორმაციაა, რადგან ნათია მოგელაძის თანამშრომელთა ვინაობასა და სარგოებზე ლევან ბეჟაშვილის უწყებამ, მისივე ხელმძღვანელობის დროს მოგვწერა, რომ განეკუთვნებოდა პერსონალური ხასიათის მონაცემებს. ავტ). შეიძლება ერთი ან ორი ქეისი არსებობდეს, რომელმაც არ დააკმაყოფილა ინფორმაციის მომთხოვნი, მაგრამ უმეტეს შემთხვევაში, ეს მოთხოვნები კმაყოფილდებოდა.
_ რაც შეეხება საშტატო ერთეულებს, 400 დამტკიცებული შტატიდან ნახევარი ვაკანტური იყო მაშინ, როდესაც ქვეყანაში ნომერ პირველი პრობლემა უმუშევრობა იყო, რამდენად სამართლიანი იყო ამ ფონზე “გამოთავისუფლებული” ადგილები გქონოდათ?
_ კონტროლის პალატის შტატების და მუშაობის დაკავშირება ქვეყანაში სიღარიბის პრობლემის გადაწყვეტასთან არასწორია. ეს არის განსაკუთრებული სამსახური, რომელსაც სჭირდება განსაკუთრებული კვალიფიკაციის თანამშრომლები.
ჩვენ განსაკუთრებულ ყურადღებას კონკურსის გამოცხადების და დასაქმების დროს იმას კი არ ვაძლევდით, ვინ უმუშევარი იყო, ვინ ვისი ნათესავი ან მეგობარი, აქ მთავარი კრიტერიუმი აქ იყო ხარისხი, რამდენად პროფესიონალები იყვნენ ისინი და რამდენად მოერგებოდათ მათი გამოცდილება და პროფესიონალიზმი კონტროლის პალატის და აუდიტის მოთხოვნებს. შესაბამისად, ყოველ წელს ტარდებოდა კონკურსი და ყოველ წელს ხდებოდა კონკურსის წესით ადამიანების აყვანა.
კომისიის დასკვნაში წერია, რომ 2012 წელს კონკურსი ვერ ჩატარდაო. ვერ ჩატარდა იმიტომ, რომ ობიექტური გარემოებები არსებობდა, ჩვენ სხვა რეჟიმში ვიყავით, ძალიან ცუდ რეჟიმში მოვხვდით იმიტომ, რომ წინასაარჩევნო კამპანიაში ვიყავით ჩართული ნებსით თუ უნებლიეთ, პირდაპირი თუ ირიბი ფორმით. თავისთავად პრიორიტეტები იმ წელს შეიცვალა, მაგრამ თქვენ თვითონ ნახავთ 2008, 2009, 2010 წელს ყოველთვის კონკურსები ტარდებოდა და ადამიანები კონკურსის წესით ინიშნებოდნენ და არა პირადი ნაცნობებით და მეგობრებით.
_ მე სხვა რაღაც გკითხეთ, ბატონო ლევან, რატომ იყო დაახლოებით 400 საშტატო ერთეულიდან თითქმის ნახევარი ვაკანტური?
_ 400 არ ხდებოდა, 350 იყო დამტკიცებული და აყვანილი იყო 230 თანამშრომელი. 30 კაცი ხელშეკრულებით იყო აყვანილი, ანუ კატასტროფული 50 პროცენტიანი “გეფი” არ გვქონდა. ეს ყველა დაწესებულებაში ხდება. განახებთ თუ გინდა თქვენ, ავიღოთ დღეს მოქმედი სამინისტროების ბიუჯეტები, მაშინ მოქმედი ყველა სამინისტროს, შევარდნაძის დროინდელი სამინისტრო. საშტატო ერთეულების ჭერია დადგენილი კანონმდებლობით, სადაც დაწესებულების ხელმძღვანელს აქვს უფლება ლავირება მოახდინოს და არ უნდა გადააჭარბოს ამ საშტატო ერთეულის განრიგის ჭერს.
აქ, ამ შემთხვევაში, პირიქით არის, იქნებ თანხების ეკონომიასთან გვაქვს საქმე? თქვენ თუ ნახავთ ბიუჯეტში ეკონომიების თანხას წლიდან წლამდე როგორ იზრდებოდა კონტროლის პალატის მიერ ბიუჯეტში დაბრუნებული თანხები, ეს ერთი და მეორე, თუ ნახავთ ძალიან კარგი იქნება 2008 წლის განმავლობაში 2012 წლის ჩათვლით როგორ ხდებოდა კონტროლის პალატის ბიუჯეტის შემცირება მაშინ, როცა სხვა დაწესებულებები ჩვენს გარშემო ბიუჯეტს ყოველ წელს უმატებდა, ჩვენ პირიქით ბიუჯეტს ვაკლებდით. შესაბამისად, ყოველ წელს ნაკლები საბიუჯეტო თანხის მოთხოვნა ხდებოდა სახელმწიფოსგან.