რა ფუნქციები აქვს გუბერნატორს, რა დოზით ერევა ის მუნიციპალიტეტების საქმიანობაში, რას ფიქრობს ჩინოვნიკების გაზრდილ მადაზე და აქვს თუ არა შენიშვნები ტენდერებზე, რომლებსაც ბოლო დროს ბევრი პასუხგაუცემელი შეკითხვა ახლავს _ ამ საკითხებზე "გურია ნიუსი" გურიის გუბერნატორს, გიორგი ჩხაიძეს ესაუბრა:
_ ბატონო გიორგი, ახლახან ცნობილი გახდა, რომ ოზურგეთელი ჩინოვნიკების ხელფასების მატების პროექტზე მუშაობა. როგორ შეაფასებთ ოზურგეთის გამგეობის და საკრებულოს ერთობრივ პროექტს ხელფასების მატებასთან დაკავშირებით?
_ დავიწყოთ იმით, რომ დოკუმენტი, რომელზეც თქვენ საუბრობთ, ჯერჯერობით მხოლოდ პროექტის დონეზეა, რაც იმას ნიშნავს, რომ მისი შესწორების შესაძლებლობაც და ალბათობაც რეალურად არსებობს. სიმართლე გითხრათ, ამ კონკრეტულ შემთხვევაში, მე ნამდვილად ვისურვებდი საკრებულოს მხრიდან რაღაც ტიპის შესწორებების დაშვებას ამ პროექტში. მით უმეტეს, რომ მთავრობის დადგენილება , რომელმაც უნდა განსაზღვროს საჯარო მოხელეთა თანამდებობრივი სარგოს ზედა ზღვარი და რის მიხედვითაც უნდა იხელმძღვანელონ საკრებულოებმა, ჯერ მიღებული არ არის.
რაც შეეხება პირადად ჩემს დამოკიდებულებას ზოგადად ხელფასების ზრდასთან დაკავშირებით: მე აპრიორი იმის მომხრე ვარ, საჯარო მოხელეს მაღალი ანაზღაურება ჰქონდეს. მიმაჩნია, რომ საჯარო სამსახურში მყოფ ადამიანს, რომელზეც დიდი დოზით დამოკიდებულია ადგილებზე სახელმწიფო პოლიტიკის სწორად წარმართვა და მოსახლეობამდე მიტანა, რომელიც გამუდმებით, დაძაბულ სამუშაო რეჟიმში მოქალაქეების სამსახურში უნდა იყოს, მოტივაცია უნდა მივცეთ. აქ საკამათოც არაფერია. ოღონდ ეს მომატება მეტ-ნაკლებად ადეკვატური უნდა იყოს. მგონია, რომ ოზურგეთის შემთხვევაში სწორედ არაადეკვატურ მატებასთან გვაქვს საქმე. აქ სრულად დარღვეულია შესაბამისობა ოზურგეთში არსებულ სოციალურ ფონსა და მისივე მუნიციპალიტეტის საჯარო მოხელეთა ანაზღაურებას შორის, რასაც ვერ ვიტყვით ლანჩხუთისა და ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტებზე. ნება მომეცით, ამ ეტაპზე მხოლოდ ამ შეფასებით შემოვიფარგლო.
_ ოზურგეთში ათობით ოჯახი უსახლკაროდაა, ბევრს წამლის ფული არ აქვს, ბევრს სცივა, შია და ამ ფონზე, სამსახურის უფროსის ხელფასი ხელფასი 1850 ლარი ხდება.
_ ვფიქრობ, ამაზე პასუხი უკვე გაგეცით. მაღალი ხელფასი სულაც არ არის ცუდი ან დანაშაული, მაგრამ როცა არაადეკვატურობაზე ვსაუბრობ, სწორედ ეს გარემოებები მაქვს მხედველობაში. მე ყოველდღიურად უამრავ ადამიანთან მიწევს შეხვედრა, კარგად ვიცნობ გურიის მოსახლეობის ყოფით პირობებს და გეტყვით, რომ ხელისუფლების მთავარი საზრუნავი დღეს სწორედ სოციალური ფონის გამოსწორება, ჩვენი ხალხისთვის შემოსავლის გაჩენა, ახალი სამუშაო ადგილების შექმნაა. მე მესმის ამ ადამიანთა სატკივარი, მათი მდგომარეობის სიმძიმე და ვარწმუნებ ყველას, რომ გურიაში მალე სიტუაციის გაჯანსაღება დაიწყება. ეს უკვე დაპირება კი არა, კონკრეტულ სამთავრობო და ბიზნეს გადაწყვეტილებებზე დაფუძნებული რეალობაა.
_ " გურია ნიუსის" ინფორმაციით, მომავალი წლის ბიუჯეტი სამივე მუნიციპალიტეტში შემცირებული იქნება. ჩვენი ინფორმაციით, ჩოხატაურს _ ნახევარი მილიონით, ლანჩხუთსაც ამდენივეთი, ხოლო ოზურგეთს მილიონი ლარით ნაკლები ექნება. ამასთან დაკავშირებით რას გვეტყვით?
_ მე მსგავსს ინფორმაციას არ ვფლობ, პირიქით, ინფრასტრუქტურული პროექტების დაფინანსების კუთხით იგეგმება ზრდა.
_ ბატონო გიორგი, ჩაშლილ ტენდერებზე ხელშეკრულებები უკვე ერთ პირთან მოლაპარაკების წესით ფორმდება. იქნებ, უფრო განგვიმარტოთ რამ გამოიწვია ამის აუცილებლობა და რა პროცედურები ხდება…
_ პირველ რიგში, შეგახსენებთ, რომ ერთ პირთან მოლაპარაკება სახელმწიფო შესყიდვის ჩვეულებრივი ფორმააა, რომელიც შეიძლება გახორციელდეს რამდენიმე შემთხვევაში. მათ შორის, თუ არსებობს გადაუდებელი აუცილებლობა ან კიდევ, სახელმწიფოებრივი და საზოგადოებრივი მნიშვნელობის ღონისძიებების შეზღუდულ ვადებში შეუფერხებლად გატარების მიზნით, საქართველოს პრეზიდენტის ან და საქართველოს მთავრობის სამართლებრივი აქტით დადგინდა შესყიდვების გახორციელება.
ახლა რაც შეხება იმას, თუ რატომ წავედით ჩაშლილი ტენდერების შემთხვევაში ერთ პირთან მოლაპარაკებების გზით. გურიაში უკვე რამდენიმე ცუდი პრეცედენტი არსებობს იმისა, რომ არაჯეროვნად შესრულებული ნაკისრი ვალდებულებების გამო, ტენდერები ჩაიშალა; შესაბამისად, მოხდა დადებული ხელშეკრულებების შეწყვეტაც. მაგალითად, ლანჩხუთში გზების შეკეთება უკვე რამდენიმე წელია გაჭიანურდა მხოლოდ იმის გამო, ტენდერებში გამარჯვებულმა ფირმებმა ვერ შეძლეს პირობების შესრულება. რა ვქნათ, კიდევ ახალ ტენდერს დაველოდოთ? აქ, პირველ რიგში, მოსახლეობის ინტერესები ზარალდება. სხვა საქმეა, რომ ეს ფირმები კანონის წინაშე აგებენ პასუხს.
ჩაშლილი ტენდერის შემთხვევაში, ხელახალი ტენდერით ახალი შემსრულებლის არჩევას სჭირდება დაახლოებით 3 კვირა, რაც ზამთრის მოახლოების პირობებში საფრთხეს უქმნის პროექტის განხორციელებას. აღნიშნულის გამო, სრულიად ლოგიკურად, მთავრობასთან გაგზავნილია შუამდგომლობები სამუშაოების გამარტივებული შესყიდვით გახორციელების თაობაზე. ნუ დაგვავიწყდება, რომ ამ ტიპის შესყიდვები გაცილებით მძიმე პირობებს უყენებს შემსრულებელს, ვიდრე მას ტენდერში გამარჯვების შემთხვევაში ექნებოდა.
_ ტენდერები საკმაოდ საინტერესო თემაა. "გურია ნიუსი" ამ თემაზე სისტემატურად მუშაობს და ახლაც ჟურნალისტურ გამოძიებას ამზადებს. თუმცა, მანამდე გვაინტერესებს გუბერნია თუ აკონტროლებს მუნიციპალიტეტებს, იქ გახორციელებულ შესყიდვებს და ამ ერთი წლის განმავლობაში თუ გქონიათ კონკრეტულ ობიექტზე შენიშვნა ან კითხვის ნიშანი?
_ გუბერნია, რა თქმა უნდა, აკონტროლებს ყველა დაფინანსებული პროექტის მიმდინარეობას ტენდერებიდან დაწყებული პროექტის დასრულებამდე. შენიშვნები, რასაკვირველია, არსებობდა და არ გამოვრიცხავ, მომავალშიც იყოს. თუმცა მთავარია, ის დროულად იქნას გათვალისწინებული.
_ ხშირად ამბობენ, რომ თქვენ ფუნქციები შეგისუსტდათ. ჩვენს მკითხველს რომ ავუხსნათ, რა ფუნქცია და რის უფლება აქვს გიორგი ჩხაიძეს?
_ "საქართველოს მთავრობის უფლებამოსილების, სტრუქტურისა და საქმიანობის წესის შესახებ" საქართველოს კანონის თანახმად, სახელმწიფო რწმუნებულის-გუბერნატორს გარკვეული უფლებამოსილებები შეეზღუდა. მაგალითად, ისეთი, როგორიცაა ადმინისტრაციულ-ტერიტორიულ ერთეულებში საქართველოს საკანონმდებლო და კანონქვემდებარე ნორმატიული აქტების აღსრულების კოორდინირება და კონტროლი, ადმინისტრაციულ-ტერიტორიულ ერთეულებში სოციალურ-ეკონომიკური განვითარების რეგიონალური პროგრამების გახორციელება სახელმწიფო ზედამხედველობის განხორციელება ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოების საქმიანობაზე. ეს არის შეზღუდვების არასრული ჩამონათვალი, თუმცა, საკმაოდ ფართოა ის უფლებამოსილებები, რაც დღესდღეობით გუბერნატორს აქვს. კერძოდ, დღეს მოქმედი კანონმდებლობის მიხედვით ("საქართველოს მთავრობის უფლებამოსილების, სტრუქტურისა და საქმიანობის წესის შესახებ" საქართველოს კანონის მ. 271) , გუბერნატორის ფუნქციებია, მთავრობის დავალების შემთხვევაში, საქართველოს სამინისტროების ტერიტორიული ორგანოების საქმიანობის კოორდინაცია, მთავრობის დავალებით ადგილობრივი თვითმმართველობის რეფორმის ცალკეული ღონისძიებების განხორციელების კოორდინაცია და საქართველოს კანონმდებლობით გათვალისწინებული სხვა უფლებამოსილებები. გუბერნატორი უფლებამოსილია მონაწილეობა მიიღოს მთავრობის სხდომებში სათათბირო ხმის უფლებით, ასევე უფლებამოსილების ფარგლებში გამოსცეს ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტი. ეს თემა რომ ამოვწუროთ, გეტყვით იმასაც, რომ იგეგმება გუბერნატორის უფლებამოსილებათა კიდევ უფრო გაფართოება.
_ ახალდანიშნული იყავით, როცა ჩვენთან ინტერვიუში ააიპებზე ისაუბრეთ და მუნიციპალიტეტებს მოუწოდეთ, რომ იქ არსებული მდგომარეობა შეესწავლათ. ამ მხრივ არაფერი გამოსწორებულა. თავად ხომ არ აპირებთ აიპების შემოწმებას?
_ გუბერნატორს, კანონმდებლობიდან გამომდინარე, მუნიციპალიტეტების საქმიანობაში ხელაღებით ჩარევის უფლება არ აქვს. ჩვენ მხოლოდ რეკომენდაციებით შემოვიფარგლებით და მუნიციპალიტეტებს ამათუიმ საკითხზე შესაბამის რეკომენდაციას ვაძლევთ. რაც შეეხება კონკრეტულად აიპების შემოწმებას, ეს არ არის გუბერნიისა და გუბერნატორის პრეროგატივა. რამდენად სწორად ხორციელდება მენეჯმენტი, ეს სწორედ მუნიციპალიტეტის გადასაწყვეტია, ჩვენ ამ თემასთან დაკავშირებით შესაბამისი რჩევები შეგვიძლია გავცეთ და ასეც ვაკეთებთ. ვიმეორებ, გადაწყვეტილებას აიპებთან დაკავშირებით მუნიციპალიტეტი იღებს და დარღვევების შემთხვევაშიც პასუხისმგებლობა მთლიანად მას ეკისრება. მე არ ვიცი, კონკრეტულად რის გამოსწორებაზე მიმანიშნებთ ამ შემთხვევაში, მაგრამ მერწმუნეთ, დარღვევებზე და კანონის სივრციდან გასვლაზე ვერავინ გაბედავს თვალის დახუჭვას.