ტერორიზმი – საფრთხე, რომელიც ბოლო დღეების განმავლობაში მთელ მსოფლიოში კიდევ უფრო აქტუალური გახდა. რამდენად ვართ დაცულები ამ საფრთხისგან და არის თუ არა კანონმდებლობის გამკაცრება გამოსავალი – კითხვებზე პასუხის გაცემა რთულია, თუმცა, საქართველოს მთავრობამ გამოსავალი სწორედ კანონმდებლობის კიდევ უფრო გამკაცრებაში იპოვა.
კოდექსში ახალი მუხლის შეტანა მიმართულია იქეთკენ, რომ საქართველოს მოქალქეების უცხო ქვეყნის ტერიტორიაზე უკანონო ფორმირებებში წევრობა თუ წევრის სტატუსგარეშე მონაწილეობა, წვრთნა, წვრთნის პროცესში ჩაბმა, პროპაგანდის გაწევა, პროპაგანდის შემცველი დოკუმენტის დარიგება, მოწოდება, გადაბირება სისხლის სამართლის წესით დასჯადი იქნება.
უცხო ქვეყნის ტერიტორიაზე უკანონოდ მოქმედ შეიარაღებულ ფორმირებებში საქართველოს მოქალაქეების მონაწილეობის შესახებ, მთავრობის მიერ ინიცირებულ კანონპროექტს, საპარლამენტო უმრავლესობა დადებითად აფასებს.
დეპუტატები აცხადებენ, რომ სახელმწიფო უნდა ჰქონდეს სამართლებრივი ბერკეტი, რომლითაც არა მხოლოდ მოქალაქეთა უკანონო ქმედებას გააკონტროლებს, არამედ დაიცავს სხვა მოქალაქეებს ტერორიზმის საფრთხისგან.
"ფაქტია, რომ სახელმწიფოს უნდა ჰქონდეს მექანიზმი იმ ადამიანების მიმართ, რომლებმაც გადაკვეთეს საზღვარი და უკანონო ფორმირებებში ან ტერორისტულ ჯგუფებში მიიღეს მონაწილეობა, რა ფორმითაც არ უნდა იყოს. სახელმწიფო უკანონოდ ვერ იმოქმედებს კანონის საჭირო ნებისმიერ სამართლებრივი ქმედებისთვის,” _ ამბობს უმრავლესობის დეპუტატი გიორგი ვოლსკი.
თავდაცვისა და უშიშროების კომიტეტის თავმჯდომარის, ირაკლი სესიაშვილის შეფასებით, კანონს ერთგვარად პრევენციული ხასიათიც ექნება, რადგან საქართველოს მოქალაქეებს ეცოდინებათ იმ სამართლებრივი პასუხისმგებლობის შესახებ, რომლის წინაშეც ისინი ქვეყანაში დაბრუნების შემდეგ დადგებიან.
"ამასთან ერთად, ჩვენი მოქალაქეები უნდა დავიცვათ იმისგან, რომ თუ ტერორიზმში თანამონაწილე ადამიანები დაბრუნდებიან ჩვენს ქვეყანაში, მათ საფრთხე არ შეექმნათ,” _ ამბობს სესიაშვილი.
საზღვარგარეთ, უკანონო ფორმირებაში მონაწილეობის თავისუფლების აღკვეთით დასჯის მიზანია, რომ სხვა ქვეყნებში, ტერორისტულ ორგანიზაციებში მონაწილების მიზნით ქვეყნიდან მოქალაქეების გადინება არ მოხდეს, _ აცხადებს იუსტიციის მინისტრი თეა წულუკიანი.
ცნობისთვის, შინაგან საქმეთა სამინისტროს მიერ სისხლის სამართლის კოდექსში ინიცირებული შესაბამისი ცვლილება მთავრობამ 18 დეკემბრის სხდომაზე დაამტკიცა.
"ამგვარი საქმიანობისკენ მოწოდებისთვის, ჩვენი შეთავაზებით, არის ორი წლით თავისუფლების აღკვეთა, ხოლო ამგვარ ორგანიზაციებში მონაწილეობა ან წევრობა არის 5-დან 10 წლამდე თავისუფლების აღკვეთა. ეს არის ის, რაც ჩვენ მთავრობამ პარლამენტს შევთავაზეთ და შემდეგ ამ კანონს ხელი პრეზიდენტმა უნდა მოაწეროს. ეს ემსახურება ერთადერთ მიზანს, რომ არ მოხდეს გადინება ჩვენი ქვეყნიდან სხვა ქვეყნებში ტერორისტულ ორგანიზაციებში მონაწილეობის მიზნით, არ დაგვემართოს ის, რაც გაცილებით დიდი მასშტაბის ევროპულ ქვეყნებს დაემართათ, ეს არის საკუთარი მოქალაქეების მოგზაურობა "ჯიჰადის" მიზნით", _ ამბობს თეა წულუკიანი.
საქართველოს სტრატეგიული კვლევების ინსტიტუტის ხელმძღვანელი ეკა ტყეშელაშვილი კი აცხადებს, რომ ტერორიზმის წინააღმდეგ ბრძოლის პარალელურად, მნიშვნელოვანია, რომ მისი პრევენციის მიზნით გატარებული ღონისძიებებს არ მოჰყვეს სხვადასხვა ტიპის თავისუფლებების შეზღუდვა.
მისივე აზრით, სწორედ ამ მიზნით საჭიროა ისეთი მიდგომების შემუშავება, რომელიც უზრუნველყოფს, როგორც გამოხატვის თავისუფლების დაცვას, ისე ტერორიზმის საფრთხის თავიდან აცილებას.
"ერთადერთი გამოწვევა, რაც, ჩემი აზრით, დღეს არის აქტუალური, არის ის, რომ ამ თავდასხმაზე რეაგირებამ არ მოიტანოს სხვა ტიპის თავისუფლებების შეზღუდვა იმ მოტივით, რომ უნდა მოხდეს ჯეროვანი გამკლავება ტერორიზმთან მიმართებით. ახალი რეგულაციები ალბათ საჭირო იქნება და ალბათ იქნება კიდეც შემოღებული, თუმცა საჭიროა ოქროს ბალანსის დაცვა,” – აცხადებს ტყეშელაშვილი.
შს მინისტრის მოადგილე ლევან იზორია კიდევ ერთხელ განმარტავს, თუ რა მიზეზით შედის სისხლის სამართლის კოდექსში ახალი, 312-ე პრიმა მუხლი, რომლითაც უკანონო ფორმირებაში გაწევრიანება უცხო ქვეყნის ტერიტორიაზე დასჯადი ხდება.
იზორია ამბობს, რომ უკანონო ფორმირებაში მონაწილეობის დასჯადობასთან დაკავშირებით ინიცირებული ცვლილება არავითარ შემთხვევაში არ ეხება იმ ქართველებს, რომლებიც კიევის ხელისუფლების იურისდიქციის ქვეშ მოქმედებენ.
"ამან ერთგვარი გაუგებრობა გამოიწვია. არავითარ შემთხვევაში ეს არ ეხება კანონიერ ფორმირებებს და ის კითხვები და წუხილი, რომელიც გაჩნდა უსაფუძვლოდ, თითქოსდა ეს ეხება იმ ქართველებს, ვინც კიევის ხელისუფლების იურისდიქციის ქვეშ მოქმედებენ, საფუძველს არის მოკლებული. აქ საუბარია უცხო ქვეყნის ტერიტორიაზე არსებულ უკანონო ფორმირებებზე და არავითარ შემთხვევაში იმ მოქალაქეებზე, ვინც ხელისუფლების გვერდით იბრძვის", _ აცხადებს იზორია და დასძენს:
"ჩვენ, ბუნებრივია, გვქონდა ასეთი ქმედება, დასჯადი სისხლის სამართლის კოდექსით, როდესაც საქართველოს მოქალაქე თუ საერთაშორისო ტერორისტულ საქმიანობას ეწეოდა და საერთაშორისო ტერორისტულ ორგანიზაციაში იყო გაწევრიანებული, მაგრამ ის აქტივობები, რომლებიც ახლა სირიასა და ჩრდილოეთ ერაყში ხორციელდება, ხშირ შემთხვევაში არ უკავშირდება კლასიკურად ტერორისტული ორგანიზაციების მცნებას. ამიტომ იმ პრაქტიკას ვიყენებთ, რომელიც საერთაშორისოდ არის მიღებული, სადაც ამ მცნებით, რასაც ჰქვია უკანონო ფორმირება, უკვე ყველა ტიპის ტერორისტული საქმიანობა იქნება მოცული. აქედან გამომდინარე, საქართველოს ყველა მოქალაქე, რომელიც უცხო ქვეყანაში უკანონო ფორმირებაში მონაწილეობას მიიღებს, ან გაუჩნდება სურვილი გაიაროს შესაბამისი წვრთნა, ან ვინმეს გადაიბირებს ასეთ ორგანიზაციებში მონაწილეობისთვის, დაისჯება 5-დან 10 წლამდე თავისუფლების აღკვეთით", _ განაცხადა ლევან იზორიამ.
თუმცა, მთავრობაში ჯერჯერობით არ კეთდება განმარტებები იმასთან დაკავშირებით, შეუქმნის თუ არა საფრთხეს ქვეყანას სირიაში ისლამური სახელმწიფოს დაჯგუფებაში საქართველოს მოქალაქეების ყოფნა და არის თუ არა ეს ცვლილებები მიმართული მოსალოდნელი საფრთხის პრევენციისთვის.
თუმცა, ცხადია, რომ მთავრობამ სპეციალური კანონპროექტის შემუშავების გადაწყვეტილება მას შემდეგ მიიღო, რაც, პანკისის ხეობიდან წასული, საქართველოს მოქალაქეები სირიაში ბრძოლისას დაიღუპნენ.
ცნობისთვის, საქართველოს კანონი ტერორიზმთან ბრძოლის შესახებ და საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსი (თავი XXXVIII, მუხლი 323.) ტერორიზმში მონაწილე პირებისთვის სისხლის სამართლებრივ პასუხისმგებლობას და თავისუფლების აღკვეთას თხუთმეტიდან ოც წლამდე ან უვადო პატიმრობას ითვალისწინებს.
ცნობისთვის, შეერთებული შტატების სახელმწიფო და ეკონომიკის დეპარტამენტების შავ სიაში, სადაც ტერორისტულ საქმიანობაში ეჭვმიტანილი 20-მდე ადამიანია, უკვე შესულია წარმოშობით ქართველი, პანკისის ხეობის მკვიდრი, ე.წ "ისლამური სახელმწიფოს" ერთ-ერთ ლიდერი, თარხან ბათირაშვილი, იგივე ომარ ალ შიშანი.
ბათირაშვილი სისასტიკით ცნობილი ტერორისტული დაჯგუფების, ISIS-ის, ე.წ. ისლამური სახელმწიფოს ერთ-ერთი სამხედრო მეთაურია; შავ სიაში შეყვანილი ადამიანები კი, სწორედ ტერორისტული ორგანიზაციების, მათ შორის ისლამური სახელმწიფოს ფინანსურ და მატერიალურ მხარდაჭერაში არიან ეჭვმიტანილები. შეერთებული შტატები მათ სახელზე არსებულ ანგარიშებს გაყინავს. ომარ ალ შიშანი სირიის ისლამური სახელმწიფოს სამხედრო მაღალჩინოსანია. შავ სიაში, რომელიც სახლემწიფო დეპარტამენტის საიტზეა გამოქვეყნებული ჩეჩენი ტერორისტი მურად მარგოშვილიცაა მოხსენიებული, რომელმაც სირიის ტერიტორიაზე ტერორისტების საწვრთნელი ბაზა ჩამოაყალიბა.
რამდენიმე დღის წინ კი, სოციალური ქსელის მეშვეობით ქრისტიანებს და სამღვდელოებას ისლამი რადიკალი თამაზ ჭაღალიძე იგივე აჰმედ ალ გურჯი სირიიდან დაემუქრა.
ის ბათუმელ მეგობართან მერაბ ღოღობერიძესთან სოციალურ ქსელით მიმოწერაში სკანდალურ განცხადებას აკეთებს და ამბობს, რომ საპატრიარქო უნდა წავიდეს აჭარიდან, თორემ საფრანგეთი მონაგონი იქნება და აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკა ისლამური უნდა გახდეს.
დაახლოებით, ერთი კვირის წინ, პარიზში, შეიარაღებული თავდასხმის შედეგად ჟურნალ „შარლი ებდოს“ 10 თანამშრომელი და პოლიციის 2 ოფიცერი დაიღუპა, 10-ზე მეტი კი დაშავდა.
თავდასხმამდე ერთი საათით ადრე, ჟურნალმა "ისლამური სახელმწიფოს“ ლიდერის აბუ ბაქრ ალ-ბაღდადის კარიკატურა გამოაქვეყნა.საფრანგეთის პრეზიდენტმა ფრანსუა ოლანდმა სატირული ჟურნალის "შარლი ებდოს“ რედაქციაზე თავდასხმას ტერაქტი უწოდა. ქვეყნის ხუთ ქალაქში ჩატარებული რეიდების შედეგად კი, "შარლი ებდოს“ ტერაქტთან დაკავშირებული 12 პირი დააკავეს.
ტერორიზმის საფრთხესთან დაკავშირებით რამდენიმე ქვეყანამ, მათ შორის ბელგიამ, უსაფრთხოების მასშტაბები გაზარდა.
გადაწყვეტილება ბელგიის მთავრობამ გუშინ ჩატარებული ანტიტერორისტული ოპერაციის შემდეგ მიიღო.
ბელგიის აღმოსავლეთში, 14 იანვარს ჩატარებული ანტიტერორისტული ოპერაციის დროს ორი ჯიჰადისტი მოკლეს, მათი მესამე თანამზრახველი კი პოლიციამ დააკავა.