მრავალი ჩინებული მსახიობი გვყავდა ქართველებს. მათ მიერ განსახიერებული როლები ჩვენი კინოხელოვნების ოქროს ფონდშია შესული. უბადლო პროფესიონალიზმის გარდა ისინი შესანიშნავი იუმორითაც იყვნენ დაჯილდოებულები. მათ ცხოვრებასთან დაკავშირებული სხვადასხვა ნიუანსები დღემდე თაობიდან თაობებს ტკბილი მოგონებების სახით გადაეცემა.
თავდაპირველად თქვენს სამსჯავროზე ბატონ გია ფერაძეს წარმოგიდგენთ, რომელსაც ამ ცხოვრებამ ტრაგიკული ბედი არგუნა.
გახსოვთ სურათი “არასერიოზული კაცი”. გია ფერაძე მის მიერ განსახიერებულ გმირს ძალიან წააგავდა. ეს წუთისოფელი ისე გაასრულა, რომ მის შესახებ აუგი არავის წამოსცდენია. ბატონი გია იუმორის არაჩვეულებრივი ნიჭითაც დაჯილდოებული ბრძანდებოდა და ამ სიტყვების სიმართლეში თავად დარწმუნდებით.
„ერთხელ გია ფერაძე კაფე „თბილისის“ წინ მეგობრებთნ ერთად იდგა და დასალევი ფულის საშოვნელად ნაცნობებს ელოდებოდა. დაინახა, ინსტიტუტიდან გამოვიდა ელისო გუდიაშვილი. იცოდა, ელისოს 5 მანეთი ჰქონდა ჩანთაში. სამი მანეთი მასესხეო – სთხოვა. რაღაც უნდა შევიძინოო, – უარი უთხრა ელისომ.
გიამ გაიხედ-გამოიხედა და გამვლელებს ხმამაღლა მიმართა – შეხედეთ, ბატონებო, ეს ბოზი რუსთაველზე დასეირნობს, ბავშვები სახლში ჰყავს დაყრილი. წადი გოგო, სახლში წაეთრიე, რას დამდევ…
ხალხი ელისოს გარშემო შეგროვდა და ალმაცერად დაუწყო ცქერა. ელისო მიხვდა, სხვა გამოსავალი არ ჰქონდა, ხუთი მანეთი გიას მიუგდო და სწრაფად გაეცალა.“
კახეთში გივი ბერიკაშვილი არაერთ სურათში გადაიღეს, კურიოზიც არაერთხელ შემთხვევია. ერთ-ერთ ასეთ ეპიზოდს თავად იხსენებს.
“კახელებს ჩემზე მზე და მთვარე ამოსდით. ერთხელ ხმა გააგდეს, გივის ძეგლი უნდა დავუდგათ თელავშიო. ძეგლისა რა მოგახსენოთ, მაგრამ თვალში რომ ჩავუვარდე, თითს არ მოისვამენ.
წინა საუკუნის სამოცდაათიანი წლებია. კახეთში ვიღებთ სურათს “ამკლების დაბრუნება”, მე ინსპექტორის როლი მქონდა ამ ფილმში.
ზაფხულია, პაპანაქება სიცხე. ვდგავარ შარაგზაზე ინსპექტორის ფორმაში გამოწყობილი. კინოკამერა დამალულია და მძღოლებმა არ იციან, რომ ნამდვილი ინსპექტორი არ ვარ.
ცოტა ხანში როლში შევიჭერი და რომელიმე მანქანის გაჩერება მოვისურვე. მართლაც გზაზე ერთი “გრუზავიკი” გამოჩნდა. აღვმართე ჭრელი ჯოხი და ჩავუსტვინე ნამდვილი ინსპექტორივით. გაჩერდა მანქანა. ჩამოსრიალდა მძღოლი, მსუქანია და ძალიან მაღალი. კახი კავსაძეს სიმაღლეში გვარიანად ასწრებდა. ჩამოვიწიე ქუდი თვალებზე, არ მიცნოს-მეთქი.
– საბუთები, თუ შეიძლება! – ვეუბნები მძღოლს. უხმოდ გამომიწოდა.
– კაცო, – ვეუბნები მკვახე ხმით, – შენა, რო დაბღუილობ აქა, ეს ტრასა საშლიგინო ხომ არა გგონია?
მძღოლმა მოწყალედ გამიღიმა, ალბათ იფიქრა, სიცხემ იმოქმედა ამ საწყალზეო. ცოტა ხანში მიხვდა, რომ რაღაცა ხდებოდა, მაგრამ – რა, ბოლომდე ვერ გაითვითცნობიერა. დაეჭვდა. ცოტა ჩაიმუხლა, რომ (დაბალი ვარ) სახეზე შემხედოს, მეც ჩავიმუხლე. იმან უფრო ჩამოიწია, მეც ჩავიწიე, იმან უფრო, მეც უფრო. ამ უფრო-უფროსობაში ჩამომვარდა ქუდი და შევრჩი ხელში გივი ბერიკაშვილი.
– ვაა! – იღრიალა, – გივი არა ხარ, კაცო შენა, ჩვენი გივი-ლონდრეი?
– ხო. კარგი, კარგი დაწყნარდი, – ვუბრუნებ საბუთს.
– იცი, რა? – დამეღრიჯა – დახიე ეგ საბუთი და ისე მამეცი.
– გაგიჟდი, რატომ უნდა დავხიო?
– ყველას ვეტყვი, გივი ბერიკაშვილმა დახია-მეთქი, სუვენირად მექნება. მიდი, დახიე რა.
ახლა მე დავეჭვდი, რომ მთლად დალაგებული არ იყო, მაგრამ ხელში ამიტაცა და იმდენი მკოცნა, სამმა კაცმა ძლივს დაგვაშორა ჩვენი გადამღები ჯგუფიდან”.
ზურაბ ყიფშიძე იგონებს: “ჯარის გამო ორი თვე ფსიქიატრიულ საავადმყოფოში ვიწექი. ბავშვობაში ცოტა ნერვული ვიყავი და 60 წელს გადაცილებულმა დეიდებმა ავლიპ ზურაბიშვილთან წამიყვანეს. “ჯარისთვის გამოადგებაო” – წარმოგიდგენიათ? 12 წლის ვიყავი, ოთახში რომ შემიყვანეს, კარი ჩაკეტეს და ცოტა შემეშინდა. თან თვითონ ავლიპიც უცნაური კაცი იყო. ცოტა ხანს მიყურა, მერე უცებ წამოხტა და თქვა: “უნდა მოგახსენოთ, რომ ნერვული ბავშვია”. ეს დასკვნა მერე მართლა გამომადგა და ჯარში აღარ წავსულვარ”.
ერთხელ ოთარ მეღვინეთუხუცესმა მანქანით მოძრაობის წესები დაარღვია და ავტოინსპექტორმა “ჩაუსტვინა”:
– საბუთები, მოქალაქევ!
– მე ოთარ მეღვინეთუხუცესი ვარ, – მშვიდად ეუბნება მსახიობი.
ავტოინსპექტორმა თავისი გვარი და სახელი უთხრა და გაუმეორა:
– მოქალაქევ, მომეცით თქვენი საბუთები!
ოთარმა იფიქრა, ნამდვილად ვერ მიცნოო და მეტი დამაჯერებლობისთვის მტკიცედ უთხრა:
– მე დათა ვარ, დათა თუთაშხია, – ინსპექტორმა ყურადღებით ახედა.
– მატყუებ, იმას ცხენი ჰყავდა!
– არ გატყუებ, კაცო, ნამდვილად დათა ვარ, გავცვალე ცხენი მანქანაში და…
– მაშინ, მე ნიკანდრო ვარ ქილია და მომეცი ახლა საბუთები, ცხენი მოტოციკლეტში გავცვალე.
მისცა ოთარმა საბუთები და ეს ამბავი “ზემოთ” მოახსენა. “ზემოდან” ავტოინსპექტორს დაურეკეს და “ტყავი გააძრეს”. შერცხვა იმ ინსპექტორს და ბატონი ოთარისთვის საბუთები თვითონ რომ არ მიეტანა, მეგობარს გაატანა. კარი ოთარმა გააღო.
– ბატონი დათა ბრძანდებით, ხომ? – მეგრული კილოთი ეუბნება ინსპექტორი.
– დიახ?!
– დაიბრუნეთ თქვენი საბუთები.
– თქვენ ვინ ბრძანდებით? – დაინტერესდა ოთარი.
– მუშნი ვარ, ზარანდია.