მრავალი ქართველი მსახიობის მიერ განსახიერებული როლები ჩვენი კინოხელოვნების ოქროს ფონდშია შესული. უბადლო პროფესიონალიზმის გარდა ისინი შესანიშნავი იუმორითაც იყვნენ დაჯილდოებულები. ზოგიერთი მათგანი დღეს ცოცხალი აღარ არის, მაგრამ მათ ცხოვრებასთან დაკავშირებული სხვადასხვა ნიუანსები დღემდე თაობიდან-თაობებს ტკბილი მოგონებების სახით გადაეცემა.
ბატონი იპოლიტე ხვიჩია ერთხელ გადაღებებზე ოზურგეთში მიდიოდა და თავს ერთი უჩვეულო შემთხვევა გადახდა.
“მახარაძეში გადაღებაზე მივდიოდით. ერთი ფეხმძიმე გოგონა ტირილით ამოვიდა ვაგონში. ეროსიმ დაუყვავა და მიეფერა. როცა გაიგო, რომ გოგონასთვის ჯიბის ქურდებს 30 მანეთი ამოუცლიათ, ფულიც მისცა. გოგონა საჯავახოში ჩავიდა. მე მივაძახე: ბიჭი თუ შეგეძინოს, ეროსი დაარქვი-მეთქი.
და მოხდა საოცრება – ჩოხატაურში გამოგვეცხადა ეს გოგონა მეუღლითა და პატარა ეროსით. დავულოცე დიდი ეროსის პატარა მოსახელე და ვუთხარი: ეროსის ნიჭიც დაგნათლოდეს, ჩვენო პატარავ-მეთქი”.
მსახიობი ლეილა აბაშიძე მრავალ მხატვრულ ფილმშია გადაღებული და როგორ იქნებოდა რომ კურიოზულ სიტუაციებშიც არ აღმოჩენილიყო. ერთ-ერთ მათგანს ამჟამად გავიხსენებ. რეჟისორ სიკო დოლიძის სურათის “შეხვედრა წარსულთან” გადაღება გურიაში, ჩოხატაურის რაიონში მიმდინარეობდა. ლეილა აბაშიძე მასში ღატაკი და უთვისტომო ქალიშვილი ნინოს როლს ასრულებდა.
ერთხელაც დილით, დაკონკილ კაბაში ჩაცმული ქალბატონი ლეილა, დაგლეჯილი ჩუსტებიდან ფეხის თითები რომ უჩანდა, ჩოხატაურის სასტუმროს წინ მანქანის მოლოდინში კიბეზე იჯდა და ერთი კვირა დიეტით ნაშიმშილევი, ცარიელ პურს შეექცეოდა. კვირა დღე იდგა და ქუჩაშიც ხალხმრავლობა შეინიშნებოდა. ადგილობრივი ქალები მსახიობს დაჟინებით უყურებდნენ და გაოცებულები ერთმანეთს ეჩურჩულებოდნენ.
ცოტა ხნის შემდეგ მათ რიგებს ერთი შუახნის ქალი გამოეყო, ლეილასთან მივიდა, ჩანთიდან გურული კეცის მჭადი და ჭყინტი ყველი ამოიღო და სევდიანი სახით მსახიობს მიაწოდა. “—ამფერი კაი ციცა რეიზა დაგჩაგრა ცხოვრებამ? ამ დროებაში მასე რა გაგიჭირვა”—უთხრა და თვალზე მომდგარი ცრემლი მოიწმინდა. რამდენი წელია გასული იმ შემთხვევიდან და ლეილა აბაშიძეს ჩოხატაურული მჭადისა და ჭყვინტი ყველის დაუვიწყარი გემო დღემდე ახსოვს.
რეჟისორი ნანა ჯანელიძე იხსენებდა: “ნატვრის ხეს” ვიღებდით. უცებ, ბატონმა თენგიზმა დაიძახა, “მზად არის”. დასტაცეს ასისტენტმა ბიჭებმა ხელი სესილია თაყაიშვილს და ჩასვეს ტალახში. ამაზე ირგვლივ სიცილ – ხარხარი ატყდა. თენგიზმა ისევ დაიძახა: “მატორ!“ სესილია ნამდვილი მსახიობი იყო. უცებ მონუსხა ყველა. იჯდა სესილია ტალახში, დასვრილ ხელებს ასავსავებდა, თითოეულ მათგანს თვალებში უყურებდა… მის თვალებში იკითხებოდა, აი, შენ ხარ დამნაშავე, შენც… უცებ თითქოს გაიყინა ყველა, სამარისებური სიჩუმე ჩამოვარდა. იმდენად გასაოცრად, დამაჯერებლად გაითამაშა ეს სცენა, ერთი დუბლის მეტი არ დაგვჭირვებია.
რადგან ხელები დიდხანს ჰქონდა ტალახში, სცენის გადაღების შემდეგ საშინელი ალერგია დაეწყო. სთხოვდნენ ხელთათმანების ჩაცმას, მაგრამ არ გაუკეთებია, სამაგიეროდ, მის ხელებს ერთ წელიწადს მკურნალობდნენ, ინფექცია ჰქონდა შეჭრილი”.
მშვენიერი ქალბატონი დოდო ჭიჭინაძეც გავიხსენოთ.
“საგარეჯოს კულტურის სახლში “მეფე ერეკლეს” ვთამაშობდით. ვასრულებდი ანა ბატონიშვილის როლს. სცენა ასეთი იყო: ანა ბატონიშვილი თავს იკლავს, ბესიკი – იაშა ტრიპოლსკი დასტირის სატრფოს.
გავითამაშეთ ეს სცენა. უცებ სცენაზე ამოვარდა 8-9 წლის ბიჭი. აღელვებული დამაკვირდა, მერე გახარებულმა მაყურებელს ამცნო: სუნთქავს, სუნთქავს! უცებ გაისმა მთელ დარბაზში სიცილი“.
ერთ-ერთ ადრინდელ საბჭოთა კინოსურათში, მსახიობი ბორის წიფურია დიდი სტალინის როლს ასრულებდა და უნებლიედ ყველას ყურადღებასაც იპყრობდა. თუ ლეილა აბაშიძე საკუთარი “კინოიმიჯით” გარშემო მყოფთა სიბრალულს იწვევდა, ბატონ ბორისს საბჭოთა ქვეყნის ჭაობიდან ამოთრევა და ძველ დროში დაბრუნება მოსთხოვეს. ალბათ მაინც უმჯობესი იქნება თუ სიტყვას თავად მსახიობს გადავცემთ.
„სტალინის როლს ვთამაშობდი. პირველი გადაღება წითელ მოედანზე მქონდა.
სპასკის ჭიშკრიდან გამოვედი, მისი ზუსტი “სახით”—სრულ გრიმსა და კოსტიუმში. ამ დროისათვის მოედანზე უკვე მოსულიყვნენ პირველი დამთვალიერებლები. ყველამ “ცოცხალ სტალინს” მიაპყრო მზერა. ბოლოს ცხადია შეამჩნიეს, რომ კინოგადაღება მიმდინარეობდა. ერთ-ერთმა ომის ვეტერანმა მთხოვა, თავის ბავშვთან ერთად გადაეღო ჩემთან სურათი სამახსოვროდ.
შემდეგ ვიღაცამ სასოწარკვეთით დაიყვირა: “ მამა! მამა! როდესაც შენ ცოცხალი იყავი, მე მაძღარი გახლდით და საერთოდ ადამიანი ვიყავი, დღეს კი მშიერი ვარ. მამა, გვიშველე მამა, გადაგვარჩინე!”. ყველა მხიარულ გუნებაზე დადგა და მერწმუნეთ, არც ერთი ბოროტი გამოხედვა არ შემიმჩნევია “სტალინის” მისამართით”.
ჩვენი შემდეგი რესპოდენტი ქალბატონი ნინო ჩხეიძეა, რომელიც ერთ უჩვეულო ამბავს გაიხსენებს.
“მარჯანიშვილის თეატრში გადიოდა კიტა ბუაჩიძის არაჩვეულებრივი პიესა “ეზოში ავი ძაღლია”. პრემიერაც და რიგითი სპექტაკლებიც ანშლაგით მიდიოდა. მშვენიერი მსახიობები თამაშობდნენ: მედეა ჯაფარიძე, ვახტანგ ნინუა, გივი ბერიკაშვილი, თენგიზ მაისურაძე. სოფიკო ხომ ბრწყინვალე იყო, მისი ცეკვის შემდეგ ტაში დიდხანს არ ცხრებოდა დარბაზში. ამ სპექტაკლში მე და ჩემი შვილიც ვმონაწილეობდით. ჩემი შვილიშვილი პატარა იყო, სამი წლის. ბავშვის მიმხედი არავინ გვყავდა და ამიტომ თეატრში მომყავდა ხოლმე. როცა სცენაზე გავდიოდი, დავსვამდი კულისებში სკამზე და ჩავაბარებდი სცენის მუშებს – თქვენი ჭირიმე, მიმიხედეთ, სცენაზე არ გამოვარდეს-მეთქი. დარბაზი ხომ სავსე იყო მაყურებლით და კულისებშიც უამრავი ხალხი იდგა. მსახიობები, ტექნიკური პერსონალი, სცენის მუშები სიცილით იხოცებოდნენ სპექტაკლის მსვლელობისას.
მე ვთამაშობდი ცაცანას, სპეკულიანტს, შინაბერას. ჩემი პარტნიორი იყო გივი ბერიკაშვილი. სპექტაკლში გივის ვეხვეწები, ცოლად შემირთე-მეთქი. ის კი მეკითხება, რამდენი წლის ხარო და მეც ისე ვპასუხობდი, ვერ გაიგებდით, ოცდათექვსმეტის ვიყავი თუ ორმოცდათექვსმეტის. სცენაზე შემოდიოდა სოფიკო – ქურთის გოგო, შენ კი არა, მე უნდა შემირთოსო და იწყებოდა ჩვენი პაექრობა. მე ვეჭვიანობდი და იკვრებოდა არაჩვეულებრივი ტრიო: სოფიკო, გივი და მე.
ერთხელაც, მიმდინარეობს სპექტაკლი, მე ვეხვეწები გივის, შემირთე-მეთქი და ველოდები სოფიკოს გამოსვლას, ის კი არ ჩანს. რა ვქნათ, აღარ ვიცით მე და გივიმ.
ჩემი შვილიშვილი, რა თქმა უნდა, კულისებში ზის, ჩაბარებული მყავს რამდენიმე მეთვალყურისთვის. ისიც ცნობისმოყვარეობისგან აღარ არის. იმას კი ხედავს, კულისებში რა ხდება, მაგრამ ვერ ხვდება, დარბაზში ხალხი რატომ იცინის და უნდა მათი დანახვა. წამოიწევა სკამიდან, წაიგრძელებს კისერს და ის არის უნდა გამოიხედოს პარტერში, რომ მე ამის შემხედვარე ვიწყებ ყვირილს: ვაი, ვაი, ვაი. გავრბივარ სცენიდან, გამომეკიდება გივი – სად მიდიხარ, ცაცან-ჯან. მივალ ბავშვთან, დავსვამ ისევ თავის ადგილას და ვაგრძელებთ სცენას.
მიმდინარეობს სპექტაკლი. სოფიკოს გამოსვლის დროა, ის კი არ ჩანს. თურმე ვერიკო ცუდად გამხდარა და სახლში გაქცეულა. ჩვენ კი სიტყვებს წინ და უკან ვატრიალებთ, სად არის, რატომ არ მოდის? ჩემს შვილიშვილს ჰგონებია, მე მეძებენო. გამოტუსტუსდა სცენაზე და მეუბნება: აქა ვარ, ბებოო!
ეს რომ გივიმ დაინახა, თვალები დამიქაჩა და იყვირა – რაო, შენ ბებია ხარ და თავს გასათხოვრად ასაღებ, ამხელა შვილიშვილი გყოლია, მატყუებ, გინდა შეგირთო და ცოლად მოგიყვანოო? ათი წუთი მე და გივის ისეთი დიალოგები გვქონდა, რაც საერთოდ არ ეწერა პიესაში. ამაზე რაღა უნდა მეთქვა, არ ვიცოდი და ხმა ვერ ამოვიღე.
გივიმ კი “იმარჯვა”. ხელში აიყვანა ბავშვი და სამივე სიმღერ-სიმღერ გავედით სცენიდან. მაყურებელმა ვერ გაიგო ჩვენი “ხულიგნობის” ამბავი. იფიქრა, ალბათ ასე იყო სათამაშო სცენა და ამგვარად დავამთავრეთ. იმ დღეს ხალხმა ვერ ნახა სოფიკო ჭიაურელის არაჩვეულებრივი ცეკვა, მაგრამ მაყურებელი მაინც მხიარული გავისტუმრეთ, ისეთი ეფექტური იყო ამ პატარა გოგოს გამობაჩუნება სცენაზე.”