რა სიებს ფლობს სამოქალაქო რეესტრი და რა კავშირი აქვს ამ სიებს არჩევნებთან

ბოლო რამდენიმე დღეა, გაერთიანებული წყალმომარაგების ჩოხატაურის სერვისცენტრი მოსახლეობაში წყლის გადასახადის ქვითრებს არიგებს. ქვითრებში ოჯახის სულადობა რამდენიმე ერთეულით არის გაზრდილი. არის შემთხვევები, როდესაც ერთ ოჯახში ორ-ორი ქვითარი მიაქვთ, სხვადასხვა სულადობით. ერთ სულზე წყლის გადასახადი 1,77 თეთრს შეადგენს და შესაბამისად, ამ ქვითრების თანახმად, გადასახადის ოდენობა საკმაოდ დიდ ციფრს აღწევს. გაერთიანებული წყალმომარაგების ჩოხატაურის სერვისცენტრის ხელმძღვანელი, აკაკი შანიძე ჩვენთან საუბრისას ამბობს, რომ სიები სამოქალაქო რეესტრმა მიაწოდა და აღნიშნავს, რომ ერთადერთი გამოსავალი ამ ვითარებიდან ინდივიდუალური მრიცხველის დადგმაა, რომელიც 60 ლარი ღირს და 1 კუბმეტრ წყალზე 44 თეთრია გადასახადი.

_ მონაცემს ოჯახის სულადობის შესახებ სამოქალაქო რეესტრიდან ვიღებთ. ამაში რეესტრს ჩვენი კომპანია თანხას უხდის, _ აღნიშნა შანიძემ.

_ ბატონო აკაკი, ქვითრებში სულადობა გაზრდილია. რეალურად იმ ოჯახებში ამდენ ადამიანს არასდროს უცხოვრია.

_ ვიცი. მე ყველა ზემდგომი ჩავაყენე საქმის კურსში.

_ და რა გითხრეს ზემდგომებმა?

_ ასეთია კანონი, რომ სამოქალაქო რეესტრს უნდა დავეყრდნოთ.

_ გამოდის, სამოქალაქო რეესტრში არასწორი სიებია.

_ კი ასეა. გამოდის, _ გვითხრა შანიძემ.

საჯარო რეესტრის ჩოხატაურის სამსახურის თანამშრომელი, ხათუნა მამალაძე მიიჩნევს, რომ დამნაშავე მოქალაქეცაა და სახელმწიფოც:

_ ახლა ძველი მინიჭებული ნომრებით არის რეგისტრაცია. დამისამართება არ მომხდარა დიდი ხანია. ეგ ყველას ბრალია _ მოქალაქისაც და სახელმწიფოსიც. მე ასე ვფიქრობ, _ გვითხრა მამალაძემ.

სამოქალაქო რეესტრის სააგენტოს ფეისბუქის “ცხელ ხაზზე” კი გვეუბნებიან, რომ ეს “ბებია-ბაბუების” ბრალია და გვირჩევენ, სამოქალაქო რეესტრიდან ავიღოთ სულადობის ცნობა და წარვადგინოთ გაერთიანებული წყალმომარაგების კომპანიაში: _ თქვენ შეგიძლიათ მიბრძანდეთ ჩოხატაურში სამოქალაქო რეესტრის სააგენტოს ტერიტორიულ სამსახურში, აიღოთ სულადობის შესახებ ცნობა და წარადგინოთ ის წყალმომარაგების კომპანიაში, _ გვითხრეს “ცხელ ხაზზე”.

_ და ეს რას ცვლის? გაერთიანებული წყალმომარაგების კომპანიას ხომ თქვენს მიერ გადაცემული სიები აქვს? ოჯახებში ჩაწერილია სხვა ადამიანები, ისეთები, რომლებიც იქ არ ცხოვრობენ. საიდან გაჩნდა ასეთი სიები რეესტრში?

_ ბინის მესაკუთრეს შეუძლია მოითხოვოს იმ პიროვნებების რეგისტრაციის გაუქმება, რომლებიც რეგისტრირებული არიან კონკრეტულ მისამართზე და არ ცხოვრობენ იქ

_ როგორ აღმოჩნდნენ ოჯახებში ჩაწერილი სრულიად უცხო ადამიანები?

_ ხშირია შემთხვევები, როდესაც, დედებს, მამებს, ბებიებს, ბაბუებს საკუთარ მისამართზე ჰყავთ დარეგისტრირებული პიროვნებები, რომლებსაც ამ მისამართზე არ უცხოვრიათ. ეს, ძირითადად, მე-20 საუკუნის რეგისტრაციებია. სამწუხაროდ, მაშინ სამოქალაქო რეესტრის სააგენტო არ არსებობდა. ამიტომ, ჩვენ შეგვიძლია მხოლოდ დავეხმაროთ ბინის მესაკუთრეებს ასეთ შემთხვევაში და უპრობლემოდ მოხსნან ეს პიროვნებები მათ მისამართზე რეგისტრაციიდან. ყველანაირი ზედმეტი საბუთის წარდგენის გარეშე, ბინის მესაკუთრეს შეუძლია ჩვენს ტერიტორიულ სამსახურში განაცხადოს იმ პირების შესახებ და ისინი მოიხსნებიან რეგისტრაციიდან. ამის შემდეგ, შეუძლიათ მიიღონ განახლებული ცნობა სულადობის შესახებ, წარადგინონ ის წყალმომარაგების კომპანიაში, სადაც შეიტანენ შესწორებას და არანაირი ზედმეტი გადასახადის დარიცხვა აღარ მოხდება. თუკი პიროვნება სხვა მისამართზე რეგისტრაციის შესახებ არ გააკეთებს განაცხადს, ან მას კონკრეტულ მისამართზე რეგისტრაციიდან არ მოხსნის ბინის მესაკუთრე, ეს პიროვნება ამ მისამართზე იქნება რეგისტრირებული.

_ ერთი თვის წინ, კონკრეტულმა პიროვნებამ, დაირეგისტრირა სახლი და გააკეთა საკადასტრო ნახაზი, თუმცა, გუშინ გაირკვა, რომ მასთან სხვა, უცხო პირები არიან ჩაწერილები. ეს ხომ “ბებია-ბაბუის” დროს არ მომხდარა?

_ ის პიროვნებები რეგისტრირებული იქნებოდნენ წინა მეპატრონის მიერ. ის, რომ პიროვნებამ შეიძინა სახლი და მას საკუთრების უფლება მიენიჭა, არ გულისხმობს, რომ ამ მისამართზე რეგისტრირებული ყველა ადამიანი ავტომატურად მოიხსნა რეგისტრაციიდან. შეიძლება ძველი ბინის მესაკუთრეც კი იყოს ამ მისამართზე რეგისტრირებული. თქვენს მიერ დასახელებული შემთხვევა არ არის ახალი რეგისტრაცია. ეს იქნება რეგისტრაცია, რომელიც არსებობდა ბინის გადაფორმებამდე. უბრალოდ, შესყიდვის დროს პიროვნებამ არ გადაამოწმა ამ მისამართზე რეგისტრირებული პიროვნებები და არ მოხსნა ისინი რეგისტრაციიდან.

_ როდესაც ადამიანის პირადობის მოწმობაში სხვა მისამართია მითითებული და შესაბამისად, იგი სხვაგან არის ჩაწერილი, ამ შემთხვევაში რა ხდება? აქ მათ ეუბნებიან, რომ დამნაშავენი თავად არიან და პირადობა უნდა გამოცვალონ. ეს კი თანხებთან არის დაკავშირებული.

_ ნამდვილად ასეა. თუკი პიროვნება სხვა მისამართზეა რეგისტრირებული და სხვა მისამართზე ცხოვრობს, უნდა მოხდეს პირადობის მოწმობის გამოცვლა. კანონის შესაბამისად, ასე არის განსაზღვრული. თუ პიროვნებას ახალი ელექტრონული აიდი ბარათი აქვს, მაშინ მისამართის შესაცვლელად დოკუმენტის შეცვლა საჭირო არ არის და და პირდაპირ ბარათზევეა შესაძლებელი მისამართის შეცვლა სპეციალური კოდის გამოყენებით, _ განმარტავენ სამოქალაქო რეესტრში.

ჩოხატაურში ახლა ვერ ნახავთ ვერც ერთ ქუჩას და სახლს, რომელსაც ნუმერაცია აქვს მინიჭებული. არადა, ეს უშუალოდ საკრებულოს მოვალეობაა. ადგილობრივი თვითმმართველობის შესახებ საქართველოს ორგანული კანონის 22-ე მუხლის თანახმად, საკრებულოს განსაკუთრებულ უფლებამოსილებას განეკუთვნება “ქუჩებისა და მოედნების სახელდება საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით”. ამასვე ადგენს, ჩოხატაურის საკრებულოს დებულება, რომლის მესამე მუხლში წერია: “საკრებულოს უფლებამოსილებაა: ქუჩების, მოედნების სახელდება და ნუმერაცია; “გეოგრაფიული ობიექტების სახელდების შესახებ” საქართველოს კანონის მე-10 მუხლის შესაბამისად, სხვა გეოგრაფიული ობიექტების სახელდება”

გეოგრაფიული ობიექტების სახელდების შესახებ კანონის მეათე მუხლი კი განმარტავს, რომ “გადაწყვეტილება საქართველოს ქალაქებსა და სხვა დასახლებულ პუნქტებში განლაგებული გეოგრაფიული ობიექტების სახელდების შესახებ, მიიღება ადგილობრივი თვითმმართველობისა და მმართველობის ორგანოების სამართლებრივი აქტებით და სამთავრობო კომისიის თანხმობით”.

ჩოხატაურის საკრებულოს თავმჯდომარე, ანტონ ხუნდაძე ამბობს, რომ მათ მხოლოდ ახალი აშენებული სახლის ან ობიექტის ნომრის მინიჭების უფლება აქვთ: _ სამოქალაქო რეესტრის სააგენტო აკეთებს ნუმერაციას. დაწყებულია უკვე. დაიწყეს ფარცხმიდან, შემდეგ დაბაში შემოვლენ და ყველა ქუჩას მიაწერენ ნომერს.

_ დებულებაში გიწერიათ, რომ ქუჩების დანომვრა თქვენი კომპეტენციაა…

_ არა.

_ ეს დებულებაშიც წერია, თვითმმართველობის ორგანულ კანონში და გეოგრაფიული ობიექტების სახელდების შესახებ კანონშიც…

_ ეგ ის არის, რომ როცა წერია, 2, 3 ან 4 ნომერი, თუ ჩაემატა სხვა სახლი, იმას ვანიჭებთ ნომერს.

_ კანონში გარკვევით წერია, რომ “საკრებულოს უფლებამოსილებაა: ქუჩების, მოედნების სახელდება და ნუმერაცია; “გეოგრაფიული ობიექტების სახელდების შესახებ” საქართველოს კანონის მე-10 მუხლის შესაბამისად”.

_ როცა ეს სამსახური ყველაფერს გააკეთებს და დადებენ მასალას, ჩვენ უნდა დავამტკიცოთ საკრებულოში. იმიტომ წერია ჩვენთან.

_ გასაგებია, მაგრამ დღეს რომ ჩოხატაურში ნუმერაციის პრობლემა დადგა, რას გვეტყვით ამასთან დაკავშირებით? გაერთიანებული წყალმომარაგების კომპანია მოქალაქეებს უგზავნის ქვითრებს, სადაც გაბერილი სულადობაა და იგივე ფიქსირდება ახალ რეგისტრაციებში.

_ ვერ გავიგე რას მეუბნებით? ვისაც აქვს პრობლემა, მოვიდეს და გავცემთ პასუხს, _ გვითხრა ხუნდაძემ, რომლის პასუხებიდან მხოლოდ ის გავიგეთ, რომ ჩოხატაურში არ არსებობს ნუმერაცია, რომ პრობლემა დგას, რომლის მოგვარების ერთადერთ გზად, ხუნდაძეს ამ პრობლემების მქონე მოქალაქეების მასთან მისვლა მიაჩნია.

ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციის ადვოკატის ნათია კაპანაძის თქმით, რეგისტრაციის გასავლელად რიგი დოკუმენტების წარდგენაა საჭირო:

_ ქართული კანონმდებლობის თანახმად, საქართველოს მოქალაქე და საქართველოში მცხოვრები უცხოელი, ვალდებულია, გაიაროს რეგისტრაცია საცხოვრებელი ადგილის მიხედვით, ხოლო თუ მათ რამდენიმე საცხოვრებელი ადგილი აქვთ _ ერთ-ერთი საცხოვრებელი ადგილის მიხედვით. საქართველოში მცხოვრებ პირთა რეგისტრაციას და რეგისტრაციიდან მოხსნას ახორციელებენ სააგენტოს ტერიტორიული სამსახურები. კანონმდებლობით, ასევე, დადგენილია, სავალდებულო დოკუმენტების ჩამონათვალი, რომელიც აუცილებელია რეგისტრაციის დასადგენად, მათ შორისაა მესაკუთრის თანხმობა. თუკი კონკრეტულ მისამართზე რეგისტრაცია მოხდა არასწორად, აღნიშნული ფაქტი სადავოდ უნდა გახადოს მესაკუთრემ და სამოქალაქო რეესტრის სააგენტოსაგან მოითხოვოს ქმედების გახორციელება, _ გვითხრა კაპანაძემ.

ექსპერტები და ოპოზიციური პარტიის წარმომადგენლები, ამ ყველაფერს არჩევნებს უკავშირებენ და მიაჩნიათ, რომ რეესტრში არსებული სიები არჩევნებზე არის მორგებული. ჩოხატაურის საოლქო კომისიის თავმჯდომარე, თემურ კუტუბიძე ჩვენთან საუბრისას ამბობს, რომ საოლქო კომისიაში სიები სამოქალაქო რეესტრიდან მოდის. ამასვე ადასტურებს ცენტრალური საოლქო საარჩევნო კომისიის თავმჯდომარე ზურაბ ხარატიშვილიც, რომელიც ამბობს, რომ პრობლემა იმ შემთხვევაშია საგანგაშო, თუ პირს ბინაში მისთვის უცხო ადამიანები ჰყავს ჩაწერილი:

_ არის შემთხვევები, როცა რეესტრი მეზობლებს ერთმანეთის ბინაში აწერს. ეგეთები ხდება, მაგრამ ეს, არჩევნების კუთხით პრობლემას არ ქმნის. ამას მნიშვნელობა აქვს გადასახადის კუთხით. მაგრამ თუ ისეთი ვინმეა ჩაწერილი, რომ გაგებაში არავინ არ არის, ვინ არის, ეს საგანგაშოა. თუ ასეთი კონკრეტული ფაქტების შესახებ შეგვატყობინებთ, აუცილებლად მოვახდენთ რეაგირებას, _ გვითხრა ხარატიშვილმა.