ჩვენ მხარეში მშრომელ და საჩვენებელ ოჯახებს რა დალევს, თუმცა, ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის სოფელ სილაურში, როცა ტარიელ და მაყვალა ლეჟავების ოჯახი მიგვასწავლეს, მეზობლებმა უკან დაგვადევნეს, "ეგ ოჯახი ერთ სოფლად ღირს!"!
მთიანი ზონის ბუნებაში ჩაძირულ სოფელ სილაურში, ლეჟავების კარმიდამოში ვარდობისთვის საკადრისი განწყობა სუფევს _ ჭიშკართან ვარდები გაცეცხლებულან, მარჯვნივ თუ მარცხნივ მანდარინის, თხილის, კივის პლანტაციების ჯებირები თუ შეჯიბრია, ცოლიკაურის ზვარში ვაზი ტირილის პირასაა და მაინც თავს იწონებს მზისგულზე გაფენილი და თითქოს გეუბნება, სატირალი არაფერი მაქვს, მაგრამ წესად მოუნიჭებია დედაბუნებასო…
ეზოში ჯერ უცნაურობებს ვაკვირდები _ ოდა სახლის მარჯვნივ, მანდარინის პლანტაციის დასაწყისში მაღალი რკინის ბოძი დგას, რომლის წვეროზე მინიატურული ხელნაკეთი თვითმფრინავი შემოსკუპულა _ აშკარად ეტყობა, თვითნაკეთია. ფრთებზე ბზრიალები აქვს დამაგრებული, ქარის ყოველ დაბერვაზე ხაფ ხმას რომ გამოსცემს. მასპინძელი ინტერესს მიგვიხვდა და ღიმილით აგვიხსნა, ეს ქარის მიმართულების დასადგენად გავაკეთე, ხელნაკეთია, თან ქორების დაფრთხობაშიც გვეხმარებაო. უბრალოდ მოფიქრებულ კომბინაციაში, "ამინდის ბიუროს" საკუთარი მაუწყებლობა აქვს, რომელსაც უფრო ენდობა, ვიდრე ტელევიზიით მოწოდებულ ცნობას და მოახლოებულ დარსა თუ ავდარს შესაბამისი მზადყოფნით ხვდება…
ლეჟავების ოჯახის მთავარი საზრუნავი მაინც სათბურში საქმიანობაა. ბოსტნეულის ჩითილების გამოყვანა მშობლებს ვეფხია ლეჟავამ ურჩია. ის მამის გვერდით შრომას, როგორც მშობლები ამბობენ, ბავშვობის ასაკიდანვე შეუდგა და დღეს, მეუღლესთან ერთად, დედ-მამის გვერდით ოჯახს ბურჯად უდგას.
სათბურში შესვლისას გაკვირვებს უზუსტესი სიმეტრიით განლაგებული პომიდვრის, კიტრის, წიწაკის, ბადრიჯნის, რეჰანის ჩითილები; ხელით შეხებაც დაგენანება არათუ გადასარგავად ფესვიანად ამოღება.
ადამიანმა ხელოვნების რანგში აყვანილი საქმიანობა სათბურშიც შეძლო! და ეს არა მარტო სათბურში, ეზო-კარის ყოველ კუნჭულში იგრძნობა.
_ ეს სახლი, რომელშიც ვცხოვრობთ, ჩემი ხელით მაქვს აშენებული, თითოეული ფიცარი და ძელი ჩემი ამოყვანილია შალაშინსა თუ თარაზოში, _ გვეუბნება ტარიელ ლეჟავა, _ მერე ქვეყანა დაიშალა და შევფერხდით, მაგრამ შრომას თავს როგორ დავანებებდით?! ასე მოვედით დღემდე…
მაყვალა ლეჟავა იხსენებს საყოველთაო გასაჭირის პერიოდსაც, როცა სხვა რომ ვერაფერი ნახა, ჭილის ქუდების ქსოვას მიჰყო ხელი და ოჯახს ამ გზითაც შემატა გარკვეული შემოსავალი. მერე ღორის ჭირმაც გადაუარა ქვეყანას და ლეჟავების მეურნეობაც პირწმინდად მოსპო: _ სამი დედა ღორი და 14 გოჭი ერთად დავმარხეთ, მაგრამ ხელს ხომ არ ჩავიქნევდით? ძროხები მოვამრავლეთ, ორი მეწველი ფური მყავს, ვეცადე და სამი გოჭი შევიძინე, ახლა დიდებია, _ ამბობს ქალბატონი მაყვალა და სათბურისკენ ხელმეორედ მიგვიძღვება, სადაც რძალი დედამთილს მისვლას ასწრებს და მერე ორივე ერთად უხმოდ აგრძელებენ სახვალიო საქმესა და ფიქრს. ახალგაზრდა რძლის შრომისმოყვარეობაზე დედამთილი განსაკუთრებული სითბოთა და სიამაყით საუბრობს, ზოგი არც მივა მიწასთან სამუშაოდო, აღნიშნავს.
კაცებს _ მამა-შვილ ლეჟავებს ვენახი მაინც ყველაფერს ურჩევნიათ. ცოლიკაურის მწკრივებს შორის ფრთხილად დადიან და აქა-იქ თავამოყოფილ სარეველას სასწრაფოდ თხრიან, წვიმები ძალიან გაგრძელდა და ბალახი ვენახში შემოვარდნას გვასწრებსო, ხუმრობენ.
მასპინძლებმა ახალი ნარგავებით დამშვენებული ფართობიც მოგვატარეს, თხილმა თავი დაიფასა და ძველს ახალიც მივუმატეთო, ამბობენ. კარტოფილის საკმაო ნათესი უკვე აყვავებულია, მუხლამდე სიმინდი კი ბაბუას შვილიშვილებისთვის საამებლად დაუთესავს, _ ფერიცვალობას ჭყინტი სიმინდი თვითონ უნდა მოტეხონო. ამასობაში კი მეხუთეკლასელი მარი წიწილებს საკენკს უყრის და ბებიას ეძახის, სანამ შენ მოხვალ, მე აქ ვიქნები, ქორს ახლოს არ მოვუშვებო…
…სტუმრობის შემდეგ დამშვიდობება არ დაგვანებეს ლეჟავებმა, როგორ, სუფრასთან არ შემოხვალთ? დალევას კი არ დაგაძალებთ, რაღაც კიდევ დამრჩა სათქმელიო, _ წინ გადაგვიდგა ღიმილიანი ვეფხია.
სათქმელი მართლაც ყურადსაღები აქვს. მშრომელი, მიწასთან სისხლხორცეულად შეზრდილი ახალგაზრდა კაცი ჟურნალისტს კითხვას მისვამს: სად არის შეპირებული მცირეპროცენტიანი ან სულაც უპროცენტო სესხი?! ნუთუ ჩვენნაირი ადამიანებისთვის ასეთი თანადგომა სახელმწიფომ ვერ უნდა მოახერხოს? არც უმადური ვარ, ხვნა-თესვაზე ხომ გვეხმარებიან შეძლებისდაგვარად, მაგრამ სრულიად დამოუკიდებლად შექმნილი ჩემი მცირე ბიზნესი რომ გავაფართოვო, მთავრობამ ამაზე უფრო მეტად არ უნდა იზრუნოს, ხომ გვპირდებოდნენო…
მხოლოდ ვეთანხმები და ვერაფერს ვპირდები. ეს კია, ლეჟავების გვარს უბის წიგნაკის იმ გვერდზე ვინიშნავ, სადაც განსაკუთრებული თავდაუზოგაობით გამორჩეულ ფერმერთა სია მაქვს ჩაწერილი.. რატომღაც მგონია, დადგება დრო და ამ ადამიანებზე ხმამაღლა ვიტყვით იქ, საიდანაც მათზე აუცილებლად იზრუნებენ.