საქართველოში ვაზის 500-მდე ადგილობრივი ჯიშია დაფიქსირებული. ვაზის მოვლას ქართველი კაცი უძველესი დროიდანვე მისდევს და შესაბამისად, მევენახეობა ჩვენი ქვეყნის სოფლის მეურნეობის სისტემის ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი დარგია.
საქართველოს აგრარიკოსთა მოძრაობის თავმჯდომარე, ანდრო ხეთერელი მიიჩნევს, რომ ვენახის მოვლის თანამედროვე ტექნოლოგიების არსებობის პირობებში, მათი გამოყენების გარეშე, მხოლოდ ხელსაყრელი კლიმატური პირობები ვერ უზრუნველყოფს მაღალხარისხიანი და კონკურეტუნარიანი პროდუქციის წარმოებას: _ ვეგატაციის პროცესის ნორმალური მიმდინარეობისთვის, ვაზი საჭიროებს, როგორც ნიადაგის განოყიერების, ასევე, წამლობების ოპტიმალურ სქემებს, _ გვითხრა ხეთერელმა და ჩვენი მკითხველისთვის ვაზის წამლობების სქემა გადმოგვცა, რომელიც ვაზს მავნებლებისაგან და სხვადასხვა სოკოვანი და ბაქტერიული დაავადებებისაგან დაიცავს.
პირველი წამლობა
პირველი წამლობა ტარდება კვირტების დაბერვისას ვაზის ნაცრისა და ტკიპების წინააღმდეგ სპილენძშემცველი პრეპარატით. 300 გრ სულფოლაკი იხსნება 100ლ. წყალში და ხდება შესხურება. ჰექტარზე საჭიროა დაიხარჯოს 3 კგ სულფოლაკი.
მეორე წამლობა
მეორე წამლობა ტარდება ფოთლების გაშლისას ტკიპების წინააღმდეგ. წამლობისას საჭიროა ვენახში შეტანილ იქნეს აკარიციდი, ინსექტოაკარიციდი ან ენვიდორი. 20 გრ ენვიდორი იხსნება 100 ლ წყალში და ხდება შესხურება. ჰექტარზე საჭიროა დაიხარჯოს 200 გრ ენვიდორი.
მესამე წამლობა
მესამე წამლობა ტარდება 3-4 ფოთლის ფაზაში ჭრაქის და შავი ლაქიანობის წინააღმდეგ. წამლობა საჭიროა ჩატარდეს კონტაქტური ფუნგიციდით. კარგ შედეგს იძლევა ფუნგიციდ ანტრაკოლით შეწამვლა. 200 გრ ანტრაკოლი იხსნება 100 ლ. წყალში და ხდება შესხურება. ერთ ჰა-ზე საჭიროა დაიხარჯოს 2კგ ანტრაკოლი.
მეოთხე წამლობა
მეოთხე წამლობა ტარდება 7-8 ფოთლის ფაზაში. განვითარების მოცემულ ეტაპზე საჭიროა მცენარემ ჭრაქის და ნაცრის საწინააღმდეგო წამლობასთან ერთად, მიიღოს ფოთლოვანი კვება. ამიტომ ერთ-ერთ ოპტიმალურ ვარიანტს წარმოადგენს მცენარის შეწამვლა ანტრაკოლით, რომელიც მას ჭრაქისაგან დაიცავს, ბაილეტონით (იცავს მცენარეს ნაცრისაგან) და ვუქსალ ბორონით. წამლობა ტარდება შემდეგნაირად: ერთმანეთში ირევა 250 გრ. ანტრაკოლი, 30 გრ. ბაილეტონი და 200 გრ. ვუქსალ ბორონი. ნარევი იხსნება 100 ლიტრ წყალში და ხდება შესხურება. ერთ ჰექტარზე საჭიროა 2.5 კგ ანტრაკოლი, 300 გრ. ბაილეტონი და 2 ლ ვუქსალ ბორონი.
მეხუთე წამლობა
მეხუთა წამლობა საჭიროა ჩატარდეს ყვავილობის დასაწყისში ჭრაქის ნაცრისა და ყურძნის ჭიის წინააღმდეგ. ამ შემთხვევაში კარგ შედეგს იძლევა მიკალის, ნატივოსა და დეცის პროვიფის კომბინაცია. მიკალი გამოიყენება ჭრაქის წინააღმდეგ, ნატივო _ ნაცრის წინააღმდეგ და დეცის პროფი _ ყურძნის ჭიას წინააღმდეგ. შეწამვლა ტარდება შემდეგი პრინციპით: 300 გრ. მიკალი, 16 გრ. ნატივო და 5 გრ. დეცის პროფი იხსნება 100 ლიტრ წყალში და ხდება შესხურება. ერთ ჰექტარზე საჭიროა დაიხარჯოს 3 კგ. მიკალი, 160 გრ. ნატივო და 50 გრ. დეცის პროფი.
მეექვსე წამლობა
მეექვსე წამლობა უნდა ჩატარდეს ყვავილობის დასასრულს ჭრაქისა და ნაცრის წინააღმდეგ. გარდა ამისა, აუცილებელია წამლობებთან ერთად, კომბინაციაში ფოთლოვანი კვების ჩართვაც. ამიტომ მეექვსე წამლობა შესაძლებელია ჩატარდეს მელოდი დუოს, ნეტივოსა და ვუქსალ ბორონის შემდეგი სახის კომბინაციით: 250 გრ. მელოდი დუო, 18 გრ. ნატივო და 200 გრ. ვუქსალ ბორონი გაიხსნას 100 ლ. წყალში და შესხურდეს. ერთ ჰა-ზე საჭიროა 2.5 კგ. მელოდი დუო, 180 გრ. ნატივოდა 200 გრ. ვუქსალ ბორონი.
მეშვიდე წამლობა
მეშვიდე წამლობა ტარდება მტევნის ფორმირებისას. პროფესიონალურ ენაზე განვითარების ამ ეტაპს მტევნის გამოხორბვლა ეწოდება. მოცემულ ეტაპზე მცენარეს ემუქრება ჭრაქი, ნაცარი და ყურძნის ჭია, ამიტომ მისი შეწამვლა შესაძლებელია მიკალის, ფალკონისა და დეცის პროფის კომბინაციით. 400 გრ. მიკალი, 30 გრ. ფალკონი და 5 გრ. დეცის პროფი იხსნება 100 ლიტრ წყალში და ხდება შესხურება. ერთ ჰა-ზე იხარჯება 4 კგ. მიკალი 300 გრ. ფალკონი და 50 გრ. დეცის პროფი.
მერვე წამლობა
მერვე წამლობა ტარდება მაშინ, როდესაც მტევნის მარცვლები ბარდის ზომისა გახდება. ამ დროს საჭიროა ფოთლოვანი კვება, ჭრაქის და ნაცრის წინააღმდეგ ბრძოლა. შესაბამისად, შედეგიანი იქნება ვუქსალ კალციუმის, კუპერტინ სუპერისა და ფალკონის კომბინაცია _ 300 გრ. ვუქსალ კალციუმი, 400 გრ. კუპერტინ სუპერი და 30 გრ. ფალკონი იხსნება 100 ლ. წყალში და ხდება შესხურება. ერთ ჰა-ზე საჭიროა 3 ლ. ვუქსალ კალციუმი, 4 კგ. კუპერტინ სუპერი და 300 გრ. ფალკონი.
მეცხრე წამლობა
მეცხრე წამლობა ტარდება მეშვიდე წამლობიდან 10-14 დღის შემდეგ, ჭრაქისა და ნაცრის წინააღმდეგ. ასევე, საჭიროა ფოთლოვანი კვებაც. ამიტომ, კარგ შედეგებს იძლევა ანტრაკოლის ფალკონისა და ვუქსალ კალციუმის კომბინაცია. წამლობა ხდება შემდეგნაირად: 250 გრ. ანტრაკოლი, 30 გრ. ფალკონი და 300 გრ. ვუქსალ კალციუმი იხსნება 100 ლიტრ წყალში და ხდება შესხურება. ერთ ჰა-ზე საჭიროა დაიხარჯოს 2.5 კგ. ანტრაკოლი, 300 გრ. ფალკონი და 3 ლ. ვუქსალ კალციუმი.
მეათე წამლობა
მეათე წამლობა ტარდება მეცხრე წამლობიდან 10-14 დღის შემდეგ, ჭრაქის და ნაცრის წინააღმდეგ. მეათე წამლობის ჩატარება შესაძლებელია კუპერვალისა და სულფოლაკის კომბინაციით, ანუ 1 კგ. კუპერვალი და 500 გრ. სულფოლაკი იხსნება 100 ლ. წყალში და ხდება შესხურება ჰექტარზე საჭიროა დაიხარჯოს 10 კგ. კუპერვალი და 5 კგ. სულფოლაკი.
მეთერთმეტე წამლობა
მეთერთმეტე წამლობა ტარდება მეათე წამლობიდან 10-14 დღის შემდეგ და ანალოგიურია მეათე წამლობისა.
მეთორმეტე წამლობა
მეთორმეტე წამლობა საჭიროა ჩატარდეს სიმწიფის დასაწყისში, ნაცრისფერი სიდამპლისა და ყურძნის ჭიის წინააღმდეგ. ამ დროს კარგ შედეგს იძლევა ტელდორისა და დეცისპროფის კომბინაცია _ 100 გრ. ტელდორი და 5 გრ. დეცის პროფი იხსნება 100 ლ. წყალში და ხდება შესხურება. ერთ ჰა-ზე საჭიროა დაიხარჯოს 1 კგ. ტელდორი და 50 გრ. დეცის პროფი.
მოამზადა ნათია დოლიძემ