THE GUARDIAN თბილისში სტიქიის შემდეგ განვითარებულ მოვლენებზე წერს.
"გურია ნიუსი" სტატიის თარგმანს გთავაზობთ:
ვიდრე მთელ მსოფლიოში ტელეეკრანიდან უყურებდნენ თუ როგორ დარბოდნენ თბილისის ქუჩებში გარეული ცხოველები, 13 ივნისს მომხდარმა წყალდიდობამ საქართველოს დედაქალაქის მოსახლეობა ადამიანური და მატერიალური ღირებულებების წინაშე დააყენა. წყალდიდობამ, რომელმაც 19 ადამიანი იმსხვერპლა და 50 მილიონი დოლარის ღირებულების ზარალი გამოიწვია, ქალაქის მეხსიერებაში ყველაზე დიდი კატასტროფა იყო.
ქალაქის დასუფთავება ისევ გრძელდება. თბილისის მოქალაქეები ამბობენ, რომ თუ ეს არაპროგნოზირებადი კატასტროფა იყო, რომელმაც თბილისის ისტორიული ურბანული ადგილმდებარეობა გააღარიბა, ხალხი უფრო გაღარიბებულია, ვიდრე წარმოუდგენიათ.
"წყნეთი-ბეთანიის გზის 60% ფერდობია და ძლიერი წვიმის მოსვლის შემთხვევაში, მიწა ისევ ჩამოიშლება, თუმცა ასეთი დიდი ნალექის მოსვლას ჯერ არ ველოდებით."- თქვა გარემოს დაცვის მინისტრმა გიგლა აგულაშვილმა.
THEGUARDIAN-ს აგულაშვილი წყნეთი ბეთანიის გზაზე ესაუბრა.
THEGUARDIAN-ის ინფორმაციით, მინისტრის უკან ჩამოშლილი მიწა და მოგლეჯილი, მიახლოებით 4 კილომეტრზე წამოღებული ხეები ეყარა.
კალაპოტიდან გადმოსულმა მდინარე ვერემ ქეთი ყურაშვილის აპარტამენტის 1-ლი სართული ჭერამდე დაფარა.
" ვფიქრობდი, ამ ჭყაპში როგორ უნდა მოვკვდე? დამხრჩვალი მკვდარი ძაღლი ფეხზე შემეხო და ფეხი ვკარი. დინებამ ისევ წაიღო. ყველანაირი იმედი დავკარგე. ვიფიქრე, ეს დასასრული იყო", _ ამბობს დაზარალებული ქეთი ყურაშვილი THE GUARDIAN-თან.
"ჩვენ პოსტტრავმული სტრესს, შფოთვას და ექსტრემალურ ნევროზს ვუყურებთ"_თქვა ფსიქოთერაპეტმა მაია ბეგალაშვილმა, რომელიც თავის კოლეგებთან ერთად უფასოდ ეხმარება სტიქიის შედეგად დაზარალებულებს. როგორც მან თქვა, ფიქრობს, რომ რამდენიმე ბავშვთან მუშაობა შესაძლოა 1 წლის მანძილზე დასჭირდეს.
"საცხოვრებელი ადგილის, ეკონომიური მდგომარეობის, სოციალური გარემოს შეცვლა, ეს ყველაფერი სტრესს იწვევს. ეს ძნელი მათთვის გადასატანია. თუ ვერ განიკურნებიან, შესაძლებელია, სხვადასხვა დაავადების კლინიკური ნიშნები განუვითარდეთ", _ამბობს ფსიქოლოგი.
გამოცემის ინფორმაციით, ქალაქის ხელისუფლებას აკრიტიკებენ სწრაფი სამოქმედო გეგმის უქონლობის გამო. ხალხის ნაწილი ამბობს, რომ როცა ხელისუფლებისთვის ცნობილი გახდა მიწის ჩამოშლის შესახებ, ვერეს გზა უნდა დაეკეტათ. ხალხის ნაწილი კიდევ ამბობს, რომ მაშველები გვიან მიდიოდნენ შემთხვევის ადგილზე.
" როცა პირველად დავრეკე სამაშველოში, იქ არავინ იყო., მოგვიანებით კიდევ დავრეკე , თუმცა ისევ არავინ მპასუხობდა. ამას მზადყოფნა ჰქვია?"_ამბობს ქეთი ყურაშვილი.
დაზარალებულების უმეტესობას აინტერესებს თუ რატომ არ უთხრეს, რომ მდინარე ვერესთან ახლოს ცხოვრება სახიფათო იყო. კრიტიკა ძირითადად 1960 წელს მდინარე ვერეს არხზე აშენებულ გვირაბის კონსტრუქციას ეხება. სხვა გვირაბები კი 2012 წელს ახალი გზის გაყვანის გამო გაკეთდა.
"ზოოპარკის მიმდებარე ტერიტორიაზე როცა გვირაბები გააკეთეს, 1960 წელს მომხდარმა წყალდიდობამ ცხადყო, რომ არასწორი გადაწყვეტილება მიიღეს. მათ რისკების გაუთვალისწინებლად უკანონო მშენებლობა აწარმოეს", _ ამბობს აგულაშვილი.
ზოოპარკის ბედი თვითონ მათ ხელშია. ზოოპარკის დირექტორის თქმით, ზოოპარკში არსებული ცხოველების ნახევარი მოვარდნილმა წყალმა დაახრჩო, გადარჩენილების ნაწილი ზოოპარკში დააბრუნეს.
ასევე THEGUARDIAN-ის ინფორმაციით, დიდი ხნის მანძილზე ზოოპარკის ადგილმდებარეობის შეცვლის საკითხი იდგა, თუმცა გეგმა 2012 წელს მთავრობის შეცვლის შემდეგ განიხილეს. მილიონერმა ბიზნესმენმა და ყოფილმა პრემიერ მინისტრმა, ბიძინა ივანიშვილმა ხელისუფლებას ზოოპარკის ახალ ტერიტორიაზე გადატანის ხარჯების დაფინანსება შესთავაზა.
გამოცემის ინფორმაციით, სვანიძის ქუჩა პირველი დასახლებული ადგილია, რომელიც წყალმა გაანადგურა. აქ თითქმის 50 წლის წინ აშენებული სახლები დგას.
"აბსოლიტურად არაფერია დარჩენილი", _ ამბობს დაზარალებული მურმან ჩანტურაშვილი.
მისი საცხოვრებელი სახლი მთლიანად დაიტბორა. სამზარეულოში მხოლოდ პლასტმასის ბოთლში ჩასხმული თავის გაკეთებული ღვინო ხელუხლებელი იპოვა.
საქართველოში ღვინო განსაკუთრებული სასმელია. ის მთელ მის კულტურას და ტრადიციას უკავშირდება.
"რისი უნდა მეშინოდეს? ჩემი მშობლები ამ სახლში ცხოვრობდნენ და ჩემი შვილიშვილებიც აქ ბედნიერები იქნებიან", _ ამბობს დაზარალებული ჩანტურაშვილი.
ექსპერტების თქმით, რისკები ისევ არსებობს.
გეოლოგის, კლაუდიო მარგოტინის თქმით, ის მუშაობს საქართველოს გარემოს დაცვის სამინისტროსთან რომ შეაფასოს ქალაქის განვითარების გრძელვადიანი გეგმა და მიწისქვეშა საფრთხეები.
"მიუხედავად იმისა, რომ 13 ივნისის წვიმა იშვიათი იყო, ეს ექსტრემალური ამინდი უფრო და უფრო უკავშირდება გლობალური კლიმატის ცვლილებებს. ქალაქმა უნდა შეიმუშაოს მაქსიმალური ნალექების გათვალისწინებით მიწათსარგებლობის გეგმა. ეს უნდა იყოს ქალაქის მომავალი დაგეგმარების საფუძველი", _ ამბობს გეოლოგი.
თამრიკო ქადაგიძე სტიქიის ღამეს სვანიძის ქუჩაზე დასახმარებლად წავიდა.
მისი თქმით, "ქალაქის მასშტაბით სხვადასხვა უბნებში ხეების მოჭრის და კლდეების დაშლის შედეგად კორპუსებს აშენებენ და თუ ეს გაგრძელდება, მსგავს უბედურებას ისევ უნდა ველოდოთ."