გურიაში, ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის სოფელ მაკვანეთში, გიზო და ბადრი ცეცხლაძეების ძმობამ ერთობლივ საქმეშიც განსაკუთრებული ნიშა შეიძინა _ ქათმების ფერმის გაკეთების იდეა წლების წინ გაუჩნდათ და წვალებითა და გაჭირვებით დაწყებულ საქმეში სული და გული ჩადეს. ყიდდნენ, რის გაყიდვაც შეიძლებოდა, რომ თუნდაც გროშების დაზოგვით, საქმე წამოეწყოთ. მონდომებამ და ინტერესმა თავისი ჰქნა _ “ინდმეწარმე ბადრი ცეცხლაძის” მიერ დამზადებულ ქათამს “მაკვანეთის ქათამი” მომხმარებელმა საკუთარი გემოვნებით, ამ უგემრიელესი პროდუქტის დაგემოვნების დღიდან შეარქვა.
პოპულარობამ რეგიონში ისეთ მასშტაბს მიაღწია, რომ არა ერთი ქათმის ფერმის მფლობელი ბაზარზე მაკვანეთლობას იჩემებს, ოღონდ საკუთარი გაასაღოს. ესაა, ზოგი ვერ მიხვდა, “რით აყვითლებს” გიზო ცეცხლაძე ქათამს, რა საიდუმლო იცის ბადრიმ. უსვამენ კითხვებს და ძმებსაც ერთი ხუმრობანარევი პასუხი აქვთ, “სუქი-სუქი” არ სჭირდებათ, ბატონო, ყვითელ სიმინდს ვაჭმევთ იმდენს, რამდენიც საჭიროა, “ფალშივი” საკვები ჯერ ქათამს წაუხდენს ელფერს და მერე _ კლიენტსო.
ცეცხლაძეები მიწის შვილები არიან და კარგად იციან, ბებია-ბაბუები შინაურ ფრინველს ყვითელი სიმინდით კვებავდნენ არა მხოლოდ იმიტომ, რომ ქონის მბზინავ ოქროფეროვნებას თვალი მოეჭრა, არამედ გემო და ხარისხიც იყო გადამწყვეტი. ძმებმა სწორედ აქეთ აიღეს გეზი და დღეს დახლებზე მათი პროდუქცია ნაკლებად ჩერდება.
ცეცხლაძეებთან სტუმრობის დროს, ჩვენი მასპინძელი, ქათმის მოძალებულ დამკვეთთა უამრავ სატელეფონო ზარს მორჩილად, ხანაც ბოდიშით პასუხობდა, საკმარისი რაოდენობის პროდუქციის არქონის გამო.
მართალია, ძმები ცეცხლაძეები ერთად შრომობენ, მაგრამ მათი ოფიციალური სტატუსი “ინდმეწარმე ბადრი ცეცხლაძეა”. ენაწყლიანობით და სხარტი აზროვნებით გიზო გამოირჩევა, თუმცა, ძალიან წუხს წარსულში ნანახ ზარალზე, როცა 300 კურდღელი დაეღუპა და მცირე ბიზნესი ჩაუვარდა. მერე იყო ქათმის გრიპი და როცა დარწმუნდა, რომ ამ საშიშროებამაც გადაიარა, თვალი “ბროილერს” დაადგა. ეს სახორცე ჯიშის ქათამია, რომელსაც მხოლოდ ამ დანიშნულებით ზრდიან და კვერცხის ან ცოცხალი სახით გაყიდვას არ ახდენენ.
საკარმიდამო ეზოში გეგმაზომიერად გამართული სამეურნეო კომპლექსია განთავსებული, სადაც თანმიმდევრულადაა განლაგებული საწყობი (საკვების შესანახი, წისქვილი, საფშვენი და საფქვავი მოწყობილობა), წიწილების გამოსაყვანი და საზრდელი განყოფილებები. ახლა აქ 16 ადამიანია დასაქმებული. ამ დონემდე მოსვლას საკმაო დრო დასჭირდა _ თავიდან თვითნაკეთი ყუთებითა და ბუდეებით სარგებლობდნენ. მერე შეიძინეს გალიები, ინკუბატორი. ხელსაქმე ეხერხებათ და ბევრ რამეს საკუთარი ფანტაზიითა და გულმოდგინებით აკეთებდნენ. ასე დაიძრა საქმე. ხუთი წლის წინ, მილენიუმის პროგრამით გრანტი მოიგეს, 43 ათასი დოლარის ოდენობით და წელში გაიმართნენ.
_ ამის შემდეგ გავაკეთე სასიმინდე, საწიწილე, ინკუბატორი, აბანო, მუშების ოთახი, გათბობისა და სავენტილაციო სისტემა, ელექტრო და წყალგაყვანილობა, საკანალიზაციო სისტემა, _ ამბობს ბატონი გიზო.
“ბროილერის” ჯიშის ერთდღიანი ასაკის წიწილები ქუთაისიდან მოჰყავთ და შესაბამის ტემპერატურაზე საწიწილეში ათავსებენ 12 დღის მანძილზე. აუცილებელია, დღეში სამჯერადი კვება, რაზეც მოვლა-პატრონობისას უმთავრესი აქცენტი კეთდება. წყალი, სითბო და საკვები ზომიერ და თანაბარ რეჟიმში უნდა მიეწოდებოდეთ, შემდეგ საზრდელ განყოფილებაში გადაჰყავთ და 45 დღისა, უკვე იკვლება. “ბროილერი” 5 კილოგრამამდე იზრდება, თუმცა, ასაკი შერჩეულია და მომხმარებლის მოთხოვნის მიხედვით მზადდება. სულ ინკუბატორში 3 500-4 000 წიწილა იზრდება, აქედან, 1 500 დასაკლავია, შემდეგ მოდის მეორე და მესამე ასაკობრივი ჯგუფი. ასეთი მონაცვლეობით სამუშაო ტემპი არ ვარდება და ცეცხლაძეებს მუდმივად ჰყავთ კლიენტურა. ქათმების დაკვლის პროცესი 10 დღის მანძილზე გრძელდება, შემდეგ მომდევნო ეტაპი იწყება.
ცეცხლაძეებმა “მაკვანეთის ქათამი” ყვითელი სიმინდითა და მუხლჩაუხრელი შრომით იმდენად პოპულარული გახადეს, რომ ზოგან ბატონი გიზო ასეთ ფაქტსაც შესწრებია: ინებეთ, მაკვანეთის ქათამიო, უთხრეს. როცა გამყიდველს ჰკითხა, მე თქვენთან არ ჩამიბარებია ჩემი პროდუქცია და რას მთავაზობთო, აღმოჩნდა, რომ ჩამბარებელმა “დაიბრალა” ცეცხლაძეობა.
გიზო ცეცხლაძეს ახლა სხვა საფიქრალი გაუჩნდა, უფრო სწორად, წარმატებულმა ბიზნესმა ახალი იდეა თავისთავად მოაწოდა _ დროთა განმავლობაში, იმდენად ბევრი მოგროვდა ქათმის სკორე, რომ უკვე 12 ტონიანი ავზი გაავსო. წყალთან შერევით სპეციალურ თხელ მასას უზარმაზარ ჭურჭელში იმისთვის აგროვებს, რომ ბიოგაზის დანადგარი ააგოს. როგორც თვითონ ამბობს, ინკუბატორს ნახერხით ათბობს, რაც შრომატევადი და ხარჯიანია. ახლა მეორე ავზის შეძენაზე ფიქრობს, რასაც პირველის გვერდით, სპეციალურ ორმოში ჩადგამს. მშენებლობის საწყის ეტაპზე სათბურის გაკეთებას და შემდეგ ბიოსასუქის მიღებასაც გეგმავს:
_ ჩემი უახლოესი მიზანი ბიოგაზის და ბიოსასუქის მიღებაა, უნდა ავაშენო სათბურიც. ეს ყველაფერი ერთმანეთის გარეშე არ იქნება. ერთმა უცხოელმა შემაგულიანა, ბიოსასუქს თუ მიიღებ, შემოსავალს და მოგებას მერე ნახავო. ისე მაქვს გულში ამოჭრილი, რომ არ გავაკეთო, არ მოვეშვები. უამრავ გასაჭირს გავუძელი და რაღაც შევქმენი, ახლა ჩემივე გაკეთებული საქმე მთავაზობს უკეთეს საკეთებელს და უკან დასახევიც არ მაქვს, ისე შევიჭერი საქმეში, _ ამბობს გიზო ცეცხლაძე და კრედიტის გამოტანაზე ფიქრობს, რადგან საკუთარი შემოსავლით, მიუხედავად წარმატებული ბიზნესისა, ახალი იდეის გახორციელებას ვერ შეძლებს. მისი აზრით, 35-40 ტონა ბიოსასუქის დამზადება უნდა შეძლოს, რაც ძალზე დიდ მოგებას მოუტანს:
_ ქათამი არაფერი გამოჩნდება ამასთან შედარებით, თუმცა, მასზე ხელს ვერ ავიღებ, რადგან ჩემი წარმატების საფუძველი სწორედ გამართული ქათმის ფერმაა, _ ამბობს ის და ვარაუდობს, რომ დამატებით 10 სამუშაო ადგილს მაინც შექმნის.
ახლა ცეცხლაძეებთან, მათივე ოჯახების წევრების გარდა, 9 მეზობელია დასაქმებული, სულ 15 ადამიანი. თითოეულის ხელფასი, საშუალოდ, 150-200 ლარია.
_ დედაჩემი 85 წლისაა და უთენია, დილის 5 სათზე ანთებს ცეცხლს. შუაღამემდე არ მძინავს, მაგრამ ვუძლებ. საქმეში სული და გული თუ არ ჩადე, ერთ წიწილასაც ვერ გაზრდი, არა თუ მთელ ფერმას მოუვლი. ნებისმიერი საქმე ასეა, თუ წამერად ყურადღება მოადუნე, წლობით ნალოლიავებიც წახდება. წარმატებული თუ გინდა იყო, მუდამ უნდა ფხიზლობდე. ჩემი მიზანი საბოლოოა _ 56 წლის ვარ და დარწმუნებული ვარ, ამის მიღწევას შევძლებ, ბიოგაზის დანადგარს ავამოქმედებ და ბიოსასუქს მივიღებ, _ საკუთარ თავს შეჯიბრში კიდევ ერთხელ, ამჯერად ჩვენი თანდასწრებით, იწვევს გიზო ცეცხლაძე და “ჩახანასთან” მოფუსფუსე მოხუც დედას გასცქერის _ მომეჩვენა თუ გუმანით ვიგრძენი, რომ დიდ ენერგეტიკის მოდინებას შვილი მშობლისგან მომავალ საქმეშიც ელის.
