მეცნიერთა გამოანგარიშებით, სასუქების წარმოებაზე დახარჯული თითოეული ლარი, ათჯერ მეტი ღირებულების მოსავლის საშუალო ნამატს უზრუნველყოფს. ამიტომ, თუ სასუქი ბუნებრივად გაგვაჩნია და მისი ყიდვა არ გვჭირდება, ძნელი წარმოსადგენი არაა, რამდენად უფრო მეტი მოსავლით და ნაკლები დანახარჯით ვიქნებით უზრუნველყოფილი. მთავარია, მოტიცავია, სწორი მენეჯმენტი და საქმისადმი დაუზარელი მიდგომა.
შარდოვანა
სინთეზური შარდოვანა ყველაზე უფრო კონცენტრირებული აზოტიანი სასუქია. მიიღება ნახშირმჟავა ამონიუმის ან კალციუმის ციანამიდისგან. შარდოვანა 46% აზოტს შეიცავს. ამიტომ მასში აზოტის თანაბარი წილის გამო, საჭიროა ნიადაგში მისი 2,5-ჯერ ნაკლების შეტანა, ვიდრე სულფატამონიუმისა. მათ, ვისაც კარგად აწყობილი მეურნეობა აქვთ, ჰყავთ მსხვილფეხა რქოსანი პირუტყვი, აუცილებელია სადგომთან ავზი-კონტეინერის ისე გააკეთონ, რომ შარდი შიგ თავისუფლად და ნაკელისგან გამოყოფილად ჩავიდეს. მერე კი, როცა გარკვეული რაოდენობით შეგროვდება, ხეხილოვანთა თუ ვენახის ფართობში გავიტანოთ და მცენარის ძირთან შორიახლო დავასხათ. ნიადაგში შარდოვანა სწრფად იქცევა ნახშირმჟავა ამონიუმად. იგი მნიშვნელოვნად აუმჯობესებს მოსავლის ხარისხს და განსაკუთრებით დადებითად მოქმედებს მარცვალში ცილების გადიდებაზე. შარდოვანა, ასევე, წარმოადგენს აზოტიანი სასუქის ეფექტურ ფორმას მცენარეთა ფესვგარეშე გამოკვებისთვის.
ფრინველის გუანო, სკორე
ეს არის სწრაფად და ძლიერმოქმედი ადგილობრივი სასუქი, რომელიც ძირითადად სოფელში მცხოვრებთა უმეტესობას აქვს, შესაძლებელია ფართოდ გამოვიყენოთ ბოსტნეულის და სათოხნი კულტურებისთვის.
ბოსტნეული კულტურები უნდა გამოიკვებოს წყალში გახსნილი სკორეთი, რაც წინასწარ უნდა იყოს დადუღებული. ერთ ვედრო ქათმის სკორეს დავასხათ 15 ლიტრი წყალი და ათი დღის განმავლობაში დავდგათ დახურულ ჭურჭელში. დროგამოშვებით მოვურიოთ. ბოსტნეულს მივუსხათ დილით ადრე ან საღამო ხანს, მცირე რაოდენობით, რადგან ის ძლიერი სასუქია. ასევე, შეგიძლიათ დასათესად გამზადებულ კვალზე ან ბაზოზე თუ მულჩზე მოასხათ, შემდეგ თხლად მოაყაროთ ფხვიერი მიწა და მხოლოდ ამის შემდგ დათესოთ სასურველი ბოსტნეული, რომელსაც, ასევე, ზემოდან მოაყრით მიწას და მოტკეპნით.
სკორე ორგანული სასუქის დიდმნიშვნელოვანი რეზერვია.
ნაცარი
საუკეთესოა საყანე ფართობში თუ მინდვრებში შეგროვილი ორგანული ნარჩენების დაწვით მიღებული ნაცარი, რომელიც სოფელში მცხოვრებთა უმეტეს ნაწილს გააჩნია. მერქნოვანთა ნაცარი უფრო მდარე ხარისხისაა.
ზამთრის პერიოდში ნაცარი კასრში ან თავდახურულ ჭურჭელში უნდა შევაგროვოთ. ის ნაწილობრივ დაგვიზოგავს თანხებს, რომელიც სასუქების შესაძენად გვჭირდება. საგაზაფხულოდ გავცრათ და გამოვიყენოთ როგორც მშრალად, ისე ნაყენის სახით.
მშრალი, გაცრილი ნაცარი კარგია პამიდვრის ნარგავებისთვის. დილით ადრე, მშრალ ამინდში მსუბუქად შევაფრქვიოთ ფოთლებზე.
ნაყენს რაც შეეხება, გაცრილი 500 გრამი ნაცარი ავადუღოთ სამ ლიტრ წყალში. როცა გაგრილდება, გავწუროთ, შევურიოთ 15 ლიტრი წყალი და მშრალ ამინდში, დილით ან საღამოს, შევწამლოთ ხეხილოვნები.