ტიბეტურ ძაღლს, ძველი წელთაღრიცხვით 1121 წელს მოიხსენიებდნენ ჩინელი იმპერატორის ისტორიკოსები. სწორედ აქედან გავრცელდა ის დასავლეთში, თავდაპირველად მონღოლეთში, მერე მესოპოტამიაში, რომში, შემდეგ კი ევროპასა და კავკასიაში. ასე რომ, კავკასიური ნაგაზის ისტორია 2500 წლის წინათ დაიწყო.
კავკასიური ნაგაზები პირველად დაღესტნის ტერიტორიაზე გამოჩნდნენ. ამ ევროაზიურმა ადგილმა ჩამოაყალიბა სრულიად განუმეორებელი ძაღლის ჯიში, რომელიც ადვილად შეეჩვია კავკასიის ცივ გარემოს და მას სახელად კავკასიური ნაგაზი ეწოდა.
ეს ორი ჯიში _ კავკასიური ნაგაზი და ტიბეტური ძაღლი, სრულიად განსხვავდნენ ერთმანეთისგან.
კავკასია აზიისგან განსხვავდება კლიმატითა და გეოგრაფიული ნიშნებით, მაგრამ ორივე მხარეში ცხვრის ფარების მცველი ძლიერი და აგრესიული ძაღლები ძალიან ფასობენ.
კავკასიური ნაგაზები მთელ სიცოცხლეს მათ პატრონებთან ატარებდნენ და ამის გამო, პატრონის გარდა, ყველა ადამიანი უცხო ეგონათ. აქედან დაიწყო მათი, როგორც აგრესიულ ძაღლებად აღქმა.
ტიბეტური ძაღლი სულ სხვანაირად განვითარდა _ ის მუდმივად უცხო ადამიანების გარემოცვაში იყო, რის გამოც ბევრად უფრო კეთილ ჯიშად მოიხსენიება, ვიდრე კავკასიური.
ამ ორ ჯიშს შორის განსხვავებებზე გეოგრაფიულმა გარემოებებმაც იმოქმედა _ მაღალმთიან ადგილებში ცხოვრება მეტ ძალასა და გამძლეობას მოითხოვს. გარდა ამისა, იმის გამო, რომ მთებში ნაკლები ჰაერია, კავკასიურ ნაგაზს ძალიან განუვითარდა ფილტვები და შესაბამისად მკერდიც. ამას ემატება ცივი კლიმატი _ სწორედ ამიტომ კავკასიურ ნაგაზს აქვს მოკლე ფეხები და გრძელი ბეწვი, რითაც ის ძალიან განსხვავდება მისი აზიელი წინაპრისგან.
ვებგვერდის caucasian-ua.org-ის მასალების მიხედვით მოამზადა აკაკი სიხარულიძემ