ცოტა ხნის წინ გერმანიიდან ახლობელი ჩამომივიდა და ამჟამინდელი ქართული სინამდვილით შეძრწუნებული დარჩა. „გერმანიაში, ქუჩაში ასი ადამიანი რომ გააჩერო, თავისი ქვეყნის რამდენიმე ცნობილი პოლიტიკოსის გვარს ვერ გეტყვისო“, – მითხრა ჩემმა მეგობარმა და ალბათ მართალიც ბრძანდება. გადახედეთ თვალი დღევანდელ ჩვენს ყოველდღიურ ყოფას – სერიალები და ერთი და იგივე პიროვნებების გაუთავებელი პოლიტიკური დებატები.
დღევანდელ წერილში მორიგ სახალისო მოგონებებს შემოგთავაზებთ.
ქართველები თავისებური წეს-ჩვეულებების მატარებელი ხალხი ვართ და უცხოეთში ყოფნისას, სხვადასხვა თავშესაქცევ ისტორიებში ხშირად ვვარდებით. გამონაკლისს არც პოლიტიკოსები წარმოადგენენ. ამ პროფესიის ხალხს საზღვარგარეთული „თავგადასავლების“ შესახებ არაერთი გასახსენებელი გააჩნია.
პირველი სტუმარი კაკო ბობოხიძე იქნება. ამ ისტორიას ბატონი კახა კუკავას სიტყვებით გადმოგცემთ.
„ბაქოში ჩასულ დელეგაციაში კაკო ბობოხიძეც იყო. იგი კოლორიტულ ფიგურას წარმოადგენს სხვა ერებთან ურთიერთობის მოგვარებაში. პირველივე დღეს ძალიან დავთვერით, კაკოსაც ნამეტანი მოუვიდა და იმისთანა აქტიური გახდა, ვერც წარმოვიდგენდით.
ჯერ საბილიარდოში შევიარეთ და ისე მოხერხებულად დააბრალა ჩეჩნეთის ტრაგედია სომხებს, რომ მასპინძელი აზერბაიჯანელები სიხარულისგან დაფრინავდნენ. დავბრუნდით სასტუმროში, საშინელ დღეშია, კიდევ მოითხოვა არყის ბოთლი და რატომღაც, ტვინში ჩაუჯდა აზრი, რომ ერევანში ვიმყოფებოდით.
ნომერშიც სუფრა გაიშალა, მასპინძლებიც სხედან. კაკომ ჭიქას მოჰკიდა ხელი და მე მეუბნება:
– შენ ჩემი თარჯიმანი იქნები. მე საქართველოს შვილი ვარ, სადღეგრძელო ქართულად უნდა ვთქვა და ამათ რუსულად უთარგმნე. რასაკვირველია დავეთანხმე და ცოტა ხანში კაკომაც „შეუბერა“.
– მოკლედ, ხალხო, ჩვენს მეგობრობას, ჩვენს ძმობას გაუმარჯოს და აზერბაიჯანელების…
აზერბაიჯანელებმა ერთმანეთს გადახედეს და სიმწრისგან გალურჯდნენ. ახლა, გინება ისეთი რამეა, ენის ცოდნა არ სჭირდება მისახვედრად.
– კაკო, – მოვქაჩე სახელოდან, – არ დაგვღუპო, ბიჭო, ბაქოში ვართ.
– რაო? – დამხედა გაკვირვებულმა, – ბაქოს ვენაცვალე, ბაქოს და სომხებს…
მასპინძლები დამშვიდდნენ. გადის ორი წუთი და ისევ ჭიქას მისწვდა:
– ჩვენ გაგვიმარჯოს და აზერბაიჯანელების…
– ჩტო ონ გავარიტ, – სკამებიდან წამოიწივნენ მასპინძლები.
– აზერბაიჯანელი ხაროში ნაროდ, – „ვუთარგმნე“ და კაკოს პიჯაკში ვეცი, ლამის ჩამოვახიე, – დაგვხოცონ გინდა? ბაქოა, ბაქო!
გადის პატარა დრო და:
– ახ, ეტი აზერბაიჯანცი…
ფეხზე დავაბიჯე:
– არმიანი, ბიჭო!
– იზვინიტე, არმიანი…
კიდევ კარგი მთვრალი იყო, თორემ მაგარი დაჟეჟვა არ აგვცდებოდა“.
ქართველი პოლიტიკოსების უმრავლესობა „ევროპულ“ ენებთან მწყრალად იმყოფება. ამ მიზეზის გამო უცხოეთში ყოფნისას თავს არაერთხელ ირცხვენენ. სიტყვას კვლავ კახა კუკავას გადავცემ.
„ერთი პერიოდი სახელმწიფო დაცვის სპეციალურ სამსახურში ვმუშაობდი სხვადასხვა თანამდებობაზე. ბუშის პირველი ინაუგურაციის დროს ამერიკაში მომიწია ყოფნა. 14-კაციანი ჯგუფი ვიყავით ჩასულები მიწვევით სტაჟირებაზე.
ინგლისურ ენას მარტო ორი ადამიანი ვფლობდით, ტელევიზორში რვაასი არხი იყო და ტვინი გვქონდა ადუღებული, ამან რა თქვა, იმან რა თქვაო. მარტო პორნოგრაფიულ ფილმებზე ისუსებოდნენ, იმას რა თარგმნა უნდოდა და ჩვენი დასვენებაც ეს იყო. ახლა, ქართველების მარიაჟობის ამბავი ხომ იცით. იფიქრეს, რა გახდა ეს ინგლისური და რამდენიმე სიტყვა დაიზეპირეს ადგილობრივებთან წასატრაბახებლად.
ერთხელაც, შევდივართ სასადილოში, საჭმელს ზანგის ქალი არიგებს და ჩემს წინ მდგომმა ერთმა დამშეულმა ქართველმა თვალებით ხორცის კერძს შეხედა, თითი გაიშვირა და ეკითხება:
– ჰუ იზ ით?
წესით „ვოთ ით იზ“ უნდა ეთქვა, რისი ხორციაო, ხოლო გამოუვიდა, ვისი ხორციაო.
თქვენ იმ ქალის სახე უნდა გენახათ! მარტო ის იცოდა, რომ რომელიღაც შორეული ქვეყნიდან ვიყავით და იქ, ჯუნგლებში ვცხოვრობდით, თუ კორპუსებში, წარმოდგენა არ ჰქონდა. ზანგი ჩვენს თვალწინ გათეთრდა! ნელ-ნელა დაიხია უკან, სადღაც შევარდა და „კაციჭამიებთან“ აღარ გამოსულა“.
სადაურსა სად წაიყვანო და ერთხელ ბატონი მამუკა არეშიძე შორეულ კამბოჯაში ერთ თანამემამულეს გადააწყდა.
„1990 წელს გადაცემა „საღამო მშვიდობისა“ რომ დაიხურა, „ოსტანკინოს“ კორესპონდენტი გავხდი და კამბოჯაში მომიწია წასვლა. სამი ძალა ომობდა ერთმანეთში – მონარქისტები, წითელი კხმერები და სამთავრობო ჯარი. მე სამთავრობო ჯარს დავყვებოდი. ერთხელაც შუა ჯუნგლებში ვართ, გახურებული ომი მიდის. ახალი ნაწილი მოიყვანეს. დაბალი ოფიცერი მოჰყვათ. კამერა ავიღე, მძაფრ ეპიზოდებს ვიღებ და შევნიშნე, რომ ჩემი ოპერატორი იმ ოფიცერს რაღაცას ელაპარაკება. მივუშვირე კამერა, უცებ ოფიცერმა ჩემკენ გამოიხედა და ძარღვიანი ქართულით მეკითხება.
– შენ რა გქვია, ჩემი ძმა?
კამერა ლამის ხელიდან გამივარდა, მოსასულიერებელი გავხდი.
– ქართველი ხარ? – ძლივს ამოვიღე ხმა.
– კი, თბილისელი. ქვეყანაში დარჩენა აღარ მინდოდა. თუ სროლაა, ისევ სჯობია კამბოჯელს ვესროლო, ვიდრე ქართველს“.
ივლიანე ხაინდრავასა და ლევან ბერძენიშვილს უცხო ენების არცოდნას ნამდვილად ვერ დააბრალებ, მაგრამ „არაორდინალურ“ მდგომარეობაში აღმოჩენა ერთხელ მაინც მოახერხეს. ამ „ისტორიას“ ბატონი ივლიანე ხაინდრავა მოგვითხრობს.
„პრაღაში ვართ მე და ლევან ბერძენიშვილი. იმ პერიოდში ფერ-ხორცი არ აკლდა. ლევანმა ეს ქალაქი ჩემზე კარგად იცოდა და წამოდი, კარგი ლუდი უნდა დაგალევინოო. მივედით, ადგილები დავიკავეთ, ლუდი შეკვეთის გარეშე მოგვიტანეს და მენიუს ვათვალიერებთ. ყველა კერძს გვერდზე ეწერა, რამდენ პერსონაზე იყო გათვლილი. მოვიდა ოფიციანტი და ერთ კერძს დავადე თითი, ეს მინდა-მეთქი. გვერდზე ეწერა, რომ ერთ ადამიანზე იყო გათვლილი. ლევანმაც თითი ატაკა მენიუს:
– ეს მინდა!
ჩავხედე, წერია „იხვი”, ხოლო გვერდზე მითითებულია, რომ ოთხ პერსონაზეა გათვლილი. ვიფიქრე, ვერ ხვდება-მეთქი. ეხლა, ჩემი მხრიდან შენიშვნა ეწყინებოდა და ოფიციანტს ხმამაღლა ვეკითხები:
– ეს კერძი რამდენ პერსონაზეა გათვლილი?
ოფიციანტმა ორივე შეგვათვალიერა:
– რომელმა შეუკვეთეთ?
– ამან, – დავანახვე კარგად მოსუქებული ლევანი.
– მაშინ, ერთ პერსონაზე.
მთელი იხვი შეჭამა! რამდენი ვეხვეწე და გემოც არ გამასინჯა!“
ავტორი