თბილისში, დიდუბეში, სამტრედიის ქუჩაზე, საცხოვრებელი კორპუსის მეცხრე სართულზე ღიმილიანი და ენერგიული იერით მოსილი ქალბატონი, ლამარა აბჟანდაძე გვესალმება.
იგი ცოტა შორიდან იწყებს სევდიან ისტორიას, რომელიც მის ბავშვობაში რეპრესიული წლებით დაიწყო. ახსოვს იმერეთში, თერჯოლის რაიონში, მშობლიურ სიმონეთში ოდა-სახლი, ნაირფერი ყვავილებით მოჩითული კარმიდამო, საიდანაც ადგილობრივ რადიოკომიტეტში მომუშავე მამა ცნობილ რეპრესიებს ძლივს დაუსხლტა და იქაურობასაც მალე დაემშვიდობნენ.
მძაფრდებოდა სინამდვილე და იზრდებოდა ბავშვობის მეხსიერებაში ჩარჩენილი ყვავილებიანი ეზოს ნატვრა, რომელიც ფერადოვნებით ახალისებდა შავ-თეთრი კადრებით მოსილ სინამდვილეს, ასე უწყვეტად რომ ახლდა მისი ცხოვრებას. თუმცა, სჯეროდა, სადაც მომავალში ბუდეს დაიდებდა, იქაურობას აუცილებლად ყვავილნარის წრე შემოევლებოდა.
_ ჩემი ბავშვობა ფერადი არ ყოფილა იმ მხრივ, რომ მამა იმ რეპრესიების დროს ადგილობრივ რადიოკომიტეტში მუშაობდა და ძლივს გამოასწრო _ დაჭერას ბეწვზე გადაურჩა. ბაბუას ერთი წისქვილი ჰქონდა და მაინც გააკულაკეს, _ ამბობს ლამარა აბჟანდაძე, _ მერე დიდი სამამულო ომის კოშმარი დაიწყო. ათი წლისა ვიყავი და ფერად სამყაროდ მხოლოდ ყვავილებიანი ეზო მახსოვდა.
სკოლა ვერცხლის მედალზე დავამთავრე, უნივერსიტეტში მათემატიკის ფაკულტეტზე ჩავირიცხე, თუმცა, სკოლის დამთავრებისთანავე კომკავშირის რიგები დავტოვე. ეს იყო ჩემი პროტესტი. მერე კი მიკვირდა, ახალგაზრდული სიჯიუტით რომ გავბედე და არ დამსაჯეს.
ახალგაზრდა მასწავლებლად დავბრუნდი თერჯოლაში, სადაც მათემატიკას ათი წლის განმავლობაში ვასწავლიდი, იქედან კი, ოჯახის შექმნის შემდეგ, ქუთაისში გადავედით საცხოვრებლად და 32-ე სკოლაში ვმუშაობდი პენსიაში გასვლამდე.
მოხდა ისე, რომ როცა საცხოვრებლად თბილისში გადმოვედი, მოგვიანებით, მოხუცებულობის ასაკში ავისრულე ბავშვობისგან შემორჩენილი ფერადი ოცნება _ მეცხრე სართულზე ყვავილების ბაღი გავაშენე.
ეს არის ჩემი პატარა ედემი. ასაკში ვარ, მაგრამ ეს ხელს არ მიშლის, რომ ჩვენი საცხოვრებელი ფართის ყველა აივანი ყვავილებით დავფარო. ახლახან ინტერნეტსივრცეს ვეზიარე, გავხდი სოციალური ქსელის წევრი. მიხარია, რომ ფეისბუქზე ახალგაზრდებმა მიმიღეს. ვეცნობი სპეციალურ ყვავილების გვერდებს და ახლა სულ სხვანაირად მინდა, ჩვენი აივნები მოვრთო, _ გვეუბნება 87 წლის ქალბატონი და საკუთარი საქმიანობის სიკეთედ თვლის, ასე დაბინძურებულ გარემოს სუფთა ჰაერი შემატოს და საამო განწყობის შესაქმნელადაც დახმარება გაუწიოს შინაურებს, სტუმრებს, მომსვლელ-წამსვლელს, შვილებისა და შვილიშვილების გარემოცვას.
_ პენსიაში 50 წლისა გავედი. 37 წელი გავიდა მას შემდეგ და ერთი წუთით არ შემიწყვეტია, როგორც ამ ყვავილებთან, ისე საკუთარ თავზე მუშაობა. მართალია, სკოლაში არ ვმუშაობდი, მაგრამ მყავდა მოსწავლეები, ვეხმარებოდი ყველას, როგორც შემეძლო, ყვავილებთან კი ჩემი სასაუბრო ენა მქონდა. ვერ ვძლებდი უჟურნალოდ, უგაზეთოდ, უწიგნოდ. სიახლე თუ რამ იქნებოდა, აუცილებლად მოვიძიებდი და ბოლოს ჩემი უსაზღვრო ინტერესი გარე სამყაროსადმი ფეისბუქვერდზე, სოციალურ ქსელში გაწევრიანებით დავასრულე. დამიმეგობრეს ახალგაზრდებმაც. იცით, ეს ჩემს ასაკში რამხელა თანადგომაა? ყოველი დილა ყვავილებთან მითენდება, შვიდ საათზე ფეხზე ვარ და ასე მგონია, ჩემ გარეშე მოწყენილები არიან _ რაღაც აკლიათ. რძალსა და შვილიშვილებს ძალიან უყვართ, მეხმარებიან, მაგრამ მე ისე მიყვარს ეს ჩემი პატარა სამყარო, თუ არ დავხედე, რომელს რა უჭირს, მოუსვენრობა მჩემდება, _ ამბობს ქალბატონი ლამარა და აღნიშნავს იმასაც, რომ ყვავილების გამორჩევა არ უყვარს:
_ ოღონდ ყვავილი ერქვას და არ ვარჩევ _ ყველას ერთი საზომით ვუდგები, თითოეულს თავისი პეწი აქვს. შეიძლება, ეს ჩემი პედაგოგიური ცხოვრებიდან დამჩემდა _ ბავშვებს არასდროს ვარჩევდი ერთმანეთისგან. ისინი მაცოცხლებდნენ და დღეს, ამ ასაკში რომ ჩემი ყოფილი მოსწავლეები ფეისბუქით მეხმიანებიან, დაბადების დღეს თუ კალენდარულ დღესასწაულებს მილოცავენ, ჩემი სიხარული ამ მეცხრე სართულს კი არა, მეცხრე ცას სცილდება, ჩემი ორი შვილისა და შვილიშვილების სიყვარულთან მიიგივდება და ხელმეორედ ვიბადები, მგონია.
ჩვენი წერილის 87 წლის გმირს სამომავლო ჩანაფიქრი ასეთი აქვს _ სურს ხვიარა ვარდებით შემოფარგლოს აივნები და ფერადი ფარდებივით ჩამოუშვას. ახლა ისეთი ჯიშის ხვიარა ვარდების შეძენა სურს, რომელიც ხანგრძლივად ყვავილობს. ნაირ-ნაირი კაქტუსოვნები, ხავერდოვნები და ხალიჩოვნები და ზოგი ისეთიც, რომელთა სახელი და ჯიში სულაც არ იცის ჩვენმა მასპინძელმა, თავს ისე კარგად გრძნობენ მზრუნველი ბებოს აივანზე, ზამთრის მოლოდინი არც აწუხებთ:
_ შემოდგომის სიგრილე მეც და ჩემს ყვავილებსაც საამოდ დაგვეტყო. რა მინდა, იცით? ყველას ჰქონდეს აივანზე ყვავილებისთვის ადგილი. სილამაზეა, კი, მაგრამ სიცოცხლე და ჰაერი _ აი, ამ განწყობით ვმოქმედებ და ვცოცხლობ. ყველას დავუფესვიანებ, ვაჩუქებ, შესაძლებლობის ფარგლებში, ოღონდ ისურვონ და მორთონ საკუთარი აივნები. ზოგს მივეცი, ძალიან ბევრი მსურველიც არ მოსულა, სიმართლე რომ გითხრათ. ადამიანები უდროობას იმიზეზებენ, თუმცა, მთავარი სურვილია, თორემ რა დრო ამას უნდა? ყველაფერს მოასწრებ, როცა გულით აკეთებ რაღაცას, _ ასე სჯერა ქალბატონ ლამარას და გვიზიარებს დიდ სიხარულს შვილიშვილის დაქორწინების შესახებ:
_ ახლახან შექმნა ოჯახი, რძალს ძალიან უყვარს ყვავილები და ახლა მათთვის ვამზადებ, მალე ახალ ბინაში გადავლენ და უკეთეს საჩუქარს ვერაფერს მოვუმზადებ. სურთ, იქ ჰქონდეთ, მეც ძალიან გამახარებენ და საკუთარ თავსაც, _ გვემშვიდობება და ჩვენც ყვავილებს გვპირდება, სურვილის შემთხვევაში.
დიდხანს სიცოცხლეს, უთვალავ შვილთაშვილს და ყვავილთა სიმრავლეს ვუსურვებთ 87 წლის ქალბატონს, რომელსაც მეცხრე სართულიდან მეცხრე ცამდე ოცნებისა და ყვავილების გზით სიარული, ამ ასაკშიც არ განელებია.