ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტის საკრებულომ, 2011 წლის 11 იანვარს დაამტკიცა “ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტის 2011 წლის ბიუჯეტიდან სოციალური დახმარების გაცემისა და მიღების წესი”. წარმოგიდგენთ ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტის მიერ საკუთარი მოსახლეობისთვის შეთავაზებული სოციალური დახმარებების პაკეტის ზოგად მიმოხილვას.
საკრებულოს გადაწყვეტილებით, სოციალური დახმარება ორი სახისაა: ფულადი და არაფულადი.
1) ფულად სოციალურ დახმარებებში შედის: ახალშობილთა ოჯახების დახმარება; დედ-მამით ობოლი ბავშვებისადმი დახმარება; სამშობლოს დაცვისას დაღუპულ და ომის შემდგომ გარდაცვლილი მეომართა სარიტუალო მომსახურება; საქართველოს თავისუფლებისა და ტერიტორიული მთლიანობისთვის დაღუპულთა ოჯახებისადმი ერთჯერადი და ყოველთვიური დახმარება; მეორე მსოფლიო ომის ვეტერანებისა და ომში დაღუპულთა ქვრივებისადმი მატერიალური დახმარება; უპატრონო მიცვალებულთა სარიტუალო მომსახურება; ხანდაზმულ (100 და მეტი წლის ასაკის) პირთა ფულადი დახმარება; ლტოლვილთა ერთჯერადი დახმარება; დედ-მამით ობოლი ლტოლვილი სტუდენტისთვის დახმარება; ეკონომიურად შეჭირვებულ ოჯახებზე სათბობის შეძენაზე დახმარება; სტიქიური მოვლენების შედეგად უსახლკაროდ დარჩენილი ოჯახებისადმი დახმარება; მრავალშვილიანი ოჯახების დახმარება. ამათგან მრავალშვილიანი ოჯახების დახმარება, საქართველოს თავისუფლებისა და ტერიტორიული მთლიანობისთვის ბრძოლაში დაღუპულთა ოჯახებისადმი ყოველთვიური დახმარება, დედ-მამით ობოლი, ლტოლვილი სტუდენტისადმი დახმარება ყოველთვიური ხასიათისაა და მთელი წლის განმავლობაში გაიცემა, ხოლო ფულადი სოციალური დახმარების სხვა დანარჩენი სახეები ერთჯერადი ხასიათისაა და მათი გაცემა ერთჯერადად ხდება.
2) არაფულადი სოციალური დახმარებები მოიცავს: შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე (ფენილკეტონურიით დაავადებული) ბავშვების დახმარებას; შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე მოსწავლეთა ინკლუზიური სწავლების დაფინანსებას; 18-დან 60 წლამდე ასაკის იმ პირებისათვის სასწრაფო სამედიცინო სტაციონარულ მომსახურებაზე დახმარებას თანადაფინანსებით, რომლებიც არ ფინანსდებიან სახელმწიფო პროგრამით; 3-დან 18 წლამდე ასაკის ბავშვების სამედიცინო სასწრაფო სტაციონარული მომსახურების თანადაფინანსებას.
შეიცვალა ადგილობრივი ხელისუფლების მიდგომა სოციალურად დაუცველი მოსახლეობის დახმარებასთან მიმართებაში და დაწესდა გარკვეული კრიტერიუმები. ასე, მაგალითად: იმისათვის, რომ ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტში მრავალშვილიანმა (იგულისხმება ოთხი და მეტი შვილი) ოჯახმა, ან ოჯახმა, რომელსაც ახალშობილი შეეძინა, მიიღოს ადგილობრივი ბიუჯეტით გათვალისწინებული სოციალური დახმარება, დამატებით კიდევ ორ კრიტერიუმს უნდა აკმაყოფილებდეს: 1) რეგისტრირებული უნდა იყოს სოციალურად დაუცველი ოჯახების მონაცემთა ერთიან ბაზაში და 2) ოჯახის სარეიტინგო ქულა უნდა იყოს: ა) 57 000-ზე მეტი და არ აღემატებოდეს 100 000-ს _ მრავალშვილიანი ოჯახების ყოველთვიური დახმარების შემთხვევაში; ბ) 70 000-ზე მეტი და არ აღემატებოდეს 100 000-ს _ ახალშობილის ოჯახების ერთჯერადი დახმარების შემთხვევაში. ანუ პირველ (ე.ი. მრავალშვილიანი ოჯახების ყოველთვიური დახმარების) შემთხვევაში ბენეფიციარი (სოციალური დახმარების მიმღები) შეიძლება იყოს მხოლოდ მონაცემთა ერთიან ბაზაში რეგისტრირებული ის ოჯახი, რომელიც სახელმწიფოსგან სარგებლობს სამედიცინო პოლისით, მაგრამ არ ღებულობს ფულად შემწეობას, ხოლო მეორე შემთხვევაში კი ახალშობილის ოჯახების ერთჯერადი დახმარების ბენეფიციარი შესაძლებელია იყოს ასევე მხოლოდ მონაცემთა ერთიან ბაზაში რეგისტრირებული ის ოჯახი, რომელიც სახელმწიფოსგან არ სარგებლობს არც სამედიცინო პოლისით და არც ფულადი შემწეობით.
ორივე შემთხვევაში დახმარების დასანიშნად ან მისაღებად მშობლებმა გამგეობაში უნდა წარადგინოს: ა) წერილობითი განცხადება; ბ) მშობლების პირადობის მოწმობის ასლები; გ) მშობლების ქორწინების მოწმობის ასლი (არსებობის შემთხვევაში); დ) ცნობა სოციალური მომსახურების სააგენტოს ჩოხატაურის განყოფილებიდან ოჯახის სარეიტინგო ქულის შესახებ. გარდა ამისა, ახალშობილის შეძენის შემთხვევაში წარმოდგენილი უნდა იქნას კიდევ ახალშობილის დაბადების მოწმობის ასლი, ხოლო მრავალშვილიანი ოჯახების დახმარების შემთხვევაში კი _ ბავშვების დაბადების მოწმობის ასლები და ბანკში გახსნილი პირადი ანგარიშის მონაცემები. ამასთან, აღსანიშნავია, რომ ფულადი დახმარება თითოეულ მრავალშვილიან ოჯახზე განისაზღვრება თვეში 100 (ასი) ლარის ოდენობით, ხოლო ახალშობილთა ოჯახებისათვის ერთჯერადი ფულადი დახმარების ოდენობა კი _ 200 (ორასი) ლარის ოდენობით ახალშობილზე.
აღსანიშნავია ისიც, რომ ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტის 2011 წლის ბიუჯეტით ქ. თბილისში, 1989 წლის 9 აპრილს, საქართველოს დამოუკიდებლობის მოთხოვნით გამართული მშვიდობიანი აქციის დარბევის, აფხაზეთის კონფლიქტისა და სამაჩაბლოში რუსეთის მიერ 2008 წლის აგვისტოში განხორციელებული აგრესიის შედეგად დაღუპულთა თითოეული ოჯახისთვის (გარდა იმისა, რომ ისინი ერთჯერადად მიიღებენ ფულად დახმარებას თითოეული 200 (ორასი) ლარის ოდენობით) გათვალისწინებულია დამატებით ყოველთვიური დახმარება 50 (ორმოცდაათი) ლარის ოდენობით; ადგილობრივი ბიუჯეტი ასევე ითვალისწინებს დედ-მამით ობოლი, ლტოლვილი სტუდენტისთვის ბანკში ყოველთვიურად 50 (ორმოცდაათი) ლარის გადარიცხვას, უმაღლესი სასწავლებლიდან წარმოდგენილი ცნობის საფუძველზე.
ადგილობრივი ბიუჯეტიდან ერთჯერადად 50 (ორმოცდაათი) ლარი გაიცემა მეორე მსოფლიო ომის ვეტერანებსა და ომში დაღუპულთა ქვრივებზე. დახმარება გაიცემა ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტის გამგებლის ბრძანების საფუძველზე, 2011 წლის 9 მაისს, დაზუსტებული სიის მიხედვით.
ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტის მიერ გარკვეული სახის სოციალური დახმარებაა გათვალისწინებული დედ-მამით ობოლი ბავშვებისთვის. კერძოდ, ბავშვთა დაცვის საერთაშორისო დღესთან _ 1 ივნისთან დაკავშირებით, ყოველ ასეთ ბავშვზე ერთჯერადად გაიცემა დახმარება 300 (სამასი) ლარის ოდენობით. დახმარების მისაღებად დედ-მამით ობოლი ბავშვის მეურვემ გამგეობაში უნდა წარადგინოს: ა) წერილობითი განცხადება; ბ) ცნობა სოციალური მომსახურების სააგენტოს ჩოხატაურის განყოფილებიდან მეურვის ვინაობის შესახებ; გ) მეურვის პირადობის მოწმობის ასლი.
ადგილობრივი ბიუჯეტი ითვალისწინებს ასევე ეკონომიურად შეჭირვებული ოჯახებისთვის სათბობის შესაძენად ერთჯერად ფულად დახმარებას 180 (ასოთხმოცი) ლარის ოდენობით. დახმარება პირველ რიგში გაეწევათ პირებს, რომლებიც არიან შრომისუუნარო მარტოხელები, მარტოხელა მოხუცები, შრომისუნარმოკლებულები და დახმარების თხოვნის მომენტში, სხვადასხვა მიზეზების გამო, უკიდურეს გასაჭირს განიცდიან. დახმარების მისაღებად გამგეობაში წარდგენილი უნდა იქნას: ა) წერილობითი განცხადება; ბ) განმცხადებლის პირადობის მოწმობის ასლი; გ) ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტის გამგეობის შესაბამისი ტერიტორიული ორგანოს ხელმძღვანელის _ რწმუნებულის შუამდგომლობა; დ) ცნობა სოციალური მომსახურების სააგენტოს ჩოხატაურის განყოფილებიდან მარტოხელობისა და შრომისუუნარობის შესახებ. აქვე უნდა გაესვას ხაზი იმ გარემოებასაც, რომ ზამთრისათვის საჭირო შეშის შესაძენად ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტში აღრიცხვაზე მყოფ ლტოლვილთა თითოეულ ოჯახს ბანკში გახსნილ პირად ანგარიშზე ერთჯერადად გადაერიცხება 180 (ასოთხმოცი) ლარი.
ერთჯერადი ფულადი დახმარებაა გამოყოფილი ხანდაზმულ (100 და მეტი წლის ასაკის) პირთათვის _ თითოეულ ხანდაზმულ პირზე დაბადების დღის აღსანიშნავად ერთჯერადად გაიცემა 300 (სამასი) ლარი. დახმარების მისაღებად ხანდაზმული პირის ან მისი ოჯახის სრულწლოვანი წევრის მიერ გამგეობაში წარმოდგენილი უნდა იქნას: ა) ხანდაზმული პირის წერილობითი განცხადება; ბ) ხანდაზმული პირის პირადობის მოწმობის ასლი; გ) განმცხადებლის პირადობის მოწმობის ასლი _ თუ განმცხადებელი ხანდაზმული პირის ოჯახის სრულწლოვანი წევრია; დ) ცნობა სოციალური მომსახურების სააგენტოს ჩოხატაურის განყოფილებიდან ხანდაზმული პირის პენსიონერობისა და საცხოვრებელი ადგილის შესახებ.
სოციალური დახმარებების პაკეტი ითვალისწინებს კიდევ ერთ მნიშვნელოვან ფულად სოციალურ დახმარებას _ სტიქიური მოვლენების შედეგად უსახლკაროდ დარჩენილ ოჯახებს უფლება აქვთ მოითხოვონ ყოველთვიური დახმარება საცხოვრებელი ბინის დაქირავებისათვის. თითოეულ ასეთ ოჯახს ბინის დაქირავებისათვის, დახმარების მიღების საფუძვლის არსებობის მთელი პერიოდის განმავლობაში, ყოველთვიურად მიეცემა თანხა 100 (ასი) ლარამდე ოდენობით. დახმარების მისაღებად მოქალაქემ გამგეობაში უნდა წარმოადგინოს: ა) წერილობითი განცხადება; ბ) განმცხადებლის პირადობის მოწმობის ასლი; გ) ბანკში გახსნილი პირადი ანგარიშის მონაცემები; დ) ნოტარიული წესით დამოწმებული ბინის ქირავნობის ხელშეკრულება. სტიქიის შედეგად უსახლკაროდ დარჩენილთა მდგომარეობას შეისწავლის ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტის გამგეობის სოციალურ საკითხთა სამსახური, კომისიური წესით.
გარდა ზემოთ აღნიშნული ფულადი სოციალური დახმარებებისა, ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტის სოცპაკეტი ითვალისწინებს აგრეთვე არაფულად სოციალურ დახმარებებსაც.
ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტის 2011 წლის ბიუჯეტიდან არაფულადი სოციალური დახმარების მიმღებნი არიან შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე, ფენილკეტონურიით დაავადებული ბავშვები. ეს ის კონტინგენტია, რომელიც საჭიროებს ხანგრძლივი პერიოდის განმავლობაში დიეტის დაცვასა და ცილაგამოცლილი პროდუქტებით კვებას. ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტის გამგეობაში 4 ასეთი ბავშვი იმყოფება აღრიცხვაზე. ამ კონტინგენტის სათანადო საკვებით უსასყიდლოდ უზრუნველყოფის მიზნით, ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტის 2011 წლის ბიუჯეტით გათვალისწინებულია 6 000 (ექვსიათასი) ლარი _ თითოეულ ბავშვზე 1500 (ათასხუთასი) ლარი. აღნიშნული თანხა, ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტის გამგეობასთან გაფორმებული ხელშეკრულების საფუძველზე, გადაერიცხება პროდუქტების შემომტან ორგანიზაციას, საბანკო ანგარიშზე. ეს ორგანიზაცია კი უზრუნველყოფს მთელი წლის განმავლობაში ცილაგამოცლილი საკვები პროდუქტების შემოტანასა და ამ პროდუქტებით ზემოაღნიშნული 4 ბავშვის უსასყიდლოდ უზრუნველყოფას.
ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტის 2011 წლის სოცპაკეტი ითვალისწინებს ასევე შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე ბავშვების (მოსწავლეთა) ინკლუზიური სწავლების დაფინანსებას. ასეთ ბავშვთა (მოსწავლეთა) ინკლუზიური სწავლების დასაფინანსებლად ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტის #1 საჯარო სკოლა ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტის გამგეობაში წარადგენს მიმართვას და პროექტს ინკლუზიური სწავლების განხორციელების პირობების შესახებ. ინკლუზიური სწავლების დაფინანსებაზე ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტის 2011 წლის ბიუჯეტიდან გამოყოფილია 4200 (ოთხიათასორასი) ლარი. აღნიშნული თანხა, წარდგენილი მიმართვისა და პროექტის საფუძველზე, საბანკო ანგარიშზე ჩაერიცხება ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტის #1 საჯარო სკოლას.
აღსანიშნავია ისიც, რომ 18-დან 60 წლამდე ასაკის პირებს, რომელთა ოჯახები რეგისტრირებულნი არიან სოციალურად დაუცველი ოჯახების მონაცემთა ერთიან ბაზაში და რომელთა ოჯახების სარეიტინგო ქულა 70 000-ზე მეტია და არ აღემატება 100 000-ს, უფლება აქვთ მოითხოვონ სასწრაფო სამედიცინო მომსახურების თანადაფინანსება. დახმარების მისაღებად განმცხადებელმა გამგეობაში უნდა წარმოადგინოს შემდეგი დოკუმენტაცია: ა) წერილობითი განცხადება; ბ) საქართველოს მოქალაქის პირადობის დამადასტურებელი მოწმობის ასლი; გ) ცნობა სამედიცინო დაწესებულებიდან; დ) სამედიცინო დაწესებულების მიერ სამედიცინო მომსახურების შესახებ გაცემული ანგარიშფაქტურა; ე) ცნობა სოციალური მომსახურების სააგენტოს ჩოხატაურის განყოფილებიდან ოჯახის სარეიტინგო ქულის შესახებ.
დახმარება გაიცემა სასწრაფო შემთხვევაში 40%-ის თანადაფინანსებით, მაგრამ არა უმეტეს 300 (სამასი) ლარისა, ხოლო განსაკუთრებულ შემთხვევაში კი _ არა უმეტეს 500 (ხუთასი) ლარისა. თანხა ჩაირიცხება შესაბამისი სამედიცინო დაწესებულების საბანკო ანგარიშზე.
ანალოგიური წესით, 3-დან 18 წლამდე ასაკის ბავშვებს, რომელთა ოჯახები რეგისტრირებულნი არიან სოციალურად დაუცველი ოჯახების მონაცემთა ერთიან ბაზაში და რომელთა ოჯახების სარეიტინგო ქულა 70 000-ზე მეტია და არ აღემატება 100 000-ს, უფლება აქვთ ისარგებლონ სასწრაფო სამედიცინო სტაციონალური მომსახურეობის თანადაფინანსებით. დახმარების მისაღებად განმცხადებელმა გამგეობაში უნდა წარმოადგინოს: ა) წერილობითი განცხადება; ბ) განმცხადებლის პირადობის მოწმობის ასლი; გ) ბავშვის პირადობის მოწმობის ან დაბადების მოწმობის ასლი; დ) ცნობა სამედიცინო დაწესებულებიდან და ანგარიშფაქტურა; ე) ცნობა სოციალური მომსახურების სააგენტოს ჩოხატაურის განყოფილებიდან ოჯახის სარეიტინგო ქულის შესახებ. დახმარება გაიცემა 50%-ის თანადაფინანსებით, მაგრამ არაუმეტეს 300 (სამასი) ლარისა. თანხა გაიცემა ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტის გამგებლის ბრძანების საფუძველზე.
ასეთი გახლავთ ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტის 2011 წლის ბიუჯეტით გათვალისწინებული სოციალური დახმარებების პაკეტის მოკლე მიმოხილვა.
ირაკლი პაპავა, საქართველოს დემოკრატიული განვითარების კავშირის იურისტი
სტატია მომზადებულია ევრაზიის თანამშრომლობის ფონდის მიერ დაფინანსებული პროექტის “სახალხო ინიციატივები დემოკრატიისთვის” ფარგლებში