გაზაფხულიდან, ყველა ადამიანი იწყებს იმაზე ფიქრსა და სამზადისს, ზამთრისთვის რომელი ხილის ნაყენი, კომპოტი თუ მურაბა გააკეთოს.
საკმაოდ პოპულარული, “საშობაოდ” წოდებული სასმელი, სხვადასხვა ხილის ნაყენია, რომელსაც საუცხოო არომატიც აქვს და განსაკუთრებით ხელმისაწვდომია იმისთვის, რომ ყველამ გააკეთოს. მისი დამზადების წესი თანდათანობით პრინციპს ემყარება და საჭიროა ყველანაირი ხილი, რაც ბუნებაში არსებობს. ხილის რაოდენობა აუცილებლად თანაბარი უნდა იყოს _ მაგალითად, თუ ბალი არის 100 გრამი, ამდენივე უნდა იყოს ვაშლი, ქლიავი, მსხალი და ა.შ. შაქარიც იმავე რაოდენობის უნდა დავამატოთ, რამდენიცაა ხილი. სასურველია, შაქარი ოდნავ მეტიც იყოს, რადგან მისი ნაკლებობის შემთხვევაში, ნაყენი სასწრაფოდ ამჟავებას დაიწყებს და შრომა წყალში ჩაგვეყრება.
“საშობაოს” ვამზადებთ ასე:
ავიღოთ მინის ჭურჭელი, რომელსაც მჭიდროდ ეხურება ხუფი. თქვენზეა დამოკიდებული, რა ტევადობის იქნება ეს ჭურჭელი.
ვიწყებთ მაისის სურნელოვანი ვარდიდან _ 2-3 ცალი ვარდი “გავპუტოთ,” ჩავყაროთ ჭურჭელში და დავაყაროთ შაქარი. ვარდის ფურცელი უნდა იყოს ცოტა, რადგან ძლიერი არომატი აქვს და შესაძლოა, ნაყენი თავის “დაკრულზე აცეკვოს”, ანუ სასმელს ვარდის გემო ექნება, “საშობაო” კი შეუცნობი არომატისა უნდა იყოს. აქვე უნდა აღვნიშნოთ, რომ თუ რომელიმე ხილი ზედმეტი მოგივიდათ, ის თავის გემოზე გადაიყვანს ნაყენს.
ხილი გარეცხეთ და, რაც მთავარია, გააშრეთ. სველი არ ჩაყაროთ, თორემ ადვილი შესაძლებელია, სითხე აგიმჟავდეთ და მხოლოდ საარყე მასალა შეგრჩეთ ხელთ. მინის ჭურჭელი მუდმივად მზიან აივანზე უნდა იდგეს, შეიძლება ღია ცის ქვეშაც დატოვოთ, ოღონდ, მოხერხებულ ადგილზე, რომ არ გაგიტყდეთ, უნდა იყოს მჭიდროდ თავდახურული, რომ წვიმა რომ არ ჩავიდეს.
კენკროვანები ისე ჩავყაროთ, რომ არ დავჭყლიტოთ. კურკოვანს კი კურკა გამოვაცალოთ, დავჭრათ მომცრო კუბიკებად (ვაშლი, მსხალი თუ ატამი) და ისე ჩავყაროთ ჭურჭელში. ძალიან ცოტა უნდა ჩავყაროთ ლიმონიც. დეკემბერში, როცა ყველანაირი ხილი მოილევა და “საშობაოს” გავწურავთ, “ჩენჩო” გადავიღოთ ცალკე ქილაში და მოვაყაროთ ცოტა შაქარი. იგი ძალიან ჰგავს ხილის ცუკატს და ძალიან გემრიელია, თანაც, არ ფუჭდება.
რაც შეეხება გაწურულ სითხეს, დავდგათ. იგი დაილექება და 4 -5 დღეში კვლავ გავწუროთ. მივიღებთ უგემრიელეს სასმელს, რომელიც სასურველია, პირველად პატარა სირჩით, შობის დღესასწაულზე დააგემოვნოთ და მიართვათ ოჯახის წევრებს, სასურველ სტუმრებს.
გახსოვდეთ, რომ “საშობაო” არყით ან სპირტით არ უნდა შეაზავოთ. ეს უცხო არომატს დააკარგვინებს ნაყენს – “საშობაო” მზეზეა დადუღებული და აქვს საკმაოდ მაღალი, ბუნებრივად შეძენილი გრადუსიანობა. ნუ ჩაერევით ამ ბუნებრივ ტექნოლოგიაში და მხოლოდ ასეთ შემთხვევაში მიიღებთ სრულფასოვან ნაყენს.