რაც შეეხება სტუმრებს, ლაზიკის შესახებ თავიანთი მოსაზრებები და ხედვები სტრატეგიული განვითარების ცენტრის ხელმძღვანელმა ივა დავითაიამ, პარლამენტარებმა პავლე კუბლაშვილმა, დიმიტრი ლორთქიფანიძემ და ჯონდი ბაღათურიამ გააცნეს _ სწორედ მათ გასცეს პასუხი დარბაზში მყოფთა დასმულ კითხვებს. ოპოზიციონერების გამოსვლის დროს, “ნაცმოძრაობის” ოზურგეთელმა აქტივისტებმა რამდენჯერმე შეაწყვეტინეს სიტყვა გამომსვლელებს _ ისინი ითხოვდნენ, რომ კონკრეტულად ლაზიკაზე ესაუბრათ და არა ქვეყანაში განვითარებულ მოვლენებზე. მაგალითად, ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის გამგებლის მოადგილემ და “ნაცმოძრაობის” ერთ-ერთმა სახემ მიხეილ გოგოტიშვილმა, ჯონდი ბაღათურიას უფრო მეტი კონკრეტიკა მოთხოვა თემასთან დაკავშირებით: _დღეს ჩვენ აქ შეკრებილი ვართ, რომ განვიხილოთ ძალიან კარგი და მნიშვნელოვანი პროექტი, რომელიც ჩვენმა ხელისუფლებამ შესთავაზა მოქალაქეებს, _ თქვა გოგოტიშვილმა. რაც შეეხება კიდევ ერთ აქტივისტს, ოთარ რევიშვილს, რომელიც სპორტისა და ახალგაზრდულ საქმეთა სამინისტროს წარმომადგენელია გურიაში და ამავე დროს “ნაცმოძრაობის” ახალგაზრდულ ოფისში ხშირად ნახავთ, იმ დროსაც, როდესაც სამსახურში უნდა იყოს, დიმიტრი ლორთქიფანიძის და ჯონდი ბაღათურიას თითქმის არც ერთ წინადადებას რეპლიკის გარეშე არ ტოვებდა.
ახლა რაც შეეხება გამომსვლელებს. ივა დავითაიამ ლაზიკა წარადგინა, როგორც ახალი შესაძლებლობების ქალაქი და მისივე თქმით, ლაზიკის მშენებლობა გახორციელდება ეტაპობრივად, 5-10 წლის განმავლობაში და ამ პერიოდში მოხდება კერძო ინვესტორების მოზიდვა:
_ უცხოელ ინვესტორებთან ერთად, ინევსტიციების ჩადებას გეგმავს სახელმწიფოც (როგორც შეხვედრაზე ითქვა, სახელმწიფო 20%-ით ქალაქის შევა დაფინანსებაში). ლაზიკა იქნება თვითმმართველი (ავტონომიური) ურბანული ტიპის ქალაქი, რომელსაც შესაძლებელია, ჰქონდეს საკუთარი კანონმდებლობა, თუმცა, უპირატესი ძალა ექნება საქართველოს კონსტიტუციას. შესაბამისად, საქართველოს ხელისუფლების და ლაზიკის ორგანოებს შორის, შეუთანხმებლობის შემთხვევაში, დავას გადაწყვეტს საკონსტიტუციო სასამართლო. პოლიცია, პროკურატურა და საგადასახადო ორგანოები იქნება ცენტრალური ხელისუფლების დაქვემდებარებაში. ხარჯებს, რომელიც დაკავშირებული იქნება ქალაქის კომუნიკაციასთან და საქალაქო ინფრასტრუქტურასთან, დააფინანსებს სახელმწიფო, ხოლო ბიზნეს-სტრუქტურების განვითარებასთან დაკავშირებულ ხარჯებს ინვესტორები დაფარავენ.
ჯონდი ბაღათურიას თქმით, ლაზიკა წინასაარჩევნო ზღაპარია: _ არანაირი ლაზიკის მშენებლობის რესურსი ჩვენ არ გვაქვს. ამის მიზანია, შექმნან ყალბი ილუზია საზოგადოებაში, სადაც უიმედობაა და ხალხი ხედავს, ქვეყანა ვერ ვითარდება ამ ხელისუფლების პირობებში. ქვეყანაში ოფიციალური სტატისტიკური მონაცემებით 900 000 ადამიანი სოციალური სააგენტოს ბაზაშია რეგისტრირებული, როგორც სიღატაკის ზღვარს მიღმა პროგრამის მომხმარებელი, რაც იმას ნიშნავს, რომ 900 000 ადამიანი 5 000 000-იდან სახელმწიფომ აღიარა, როგორც ღატაკი. ეს ადამიანები ცხოვრობენ 30-ლარიან შემწეობაზე, კიდევ 600 000 ადამიანი ითხოვს ამ სტატუსს და სახელმწიფო უარს ეუბნება უსახსრობის გამო, თქვენ კი რამდენ მილიონს ხედავთ შადრევნების, დისკოთეკების, პრეზიდენტისა და მთავრობის გართობისთვის დახარჯულს, რამდენს კიდევ ვერ ხედავთ.
ეს პრეზენტაცია, რაც დღეს ჩვენ მოვისმინეთ ლაზიკასთან დაკავშირებით, არის სრულიად არარეალისტური ინვესტიციის მოზიდვის თვალსაზრისით. ჩვენ გვაქვს უკვე აშენებული შესანიშნავი ქალაქები _ ბათუმი, ფოთი, ოზურგეთი, ქუთაისი, თბილისი და ა.შ. ამ ქალაქებში ვერ ხდება ინვესტიციების მოზიდვა, პირიქით _ ქართველი გადის უცხოეთში და აქ ხურავს წარმოებას, მასთან ერთად გადის რამდენიმე მილიარდი ქართული ფული და თან მიჰყვება ქართული ინტელექტიც. რატომ? იმიტომ, რომ არ აძლევენ საშუალებას, აქ იმუშაონ. აქ რომ იყონ, უნდა უხადონ ხელისუფლებას წილი და თავისუფლებაც უნდა დაკარგონ. ახლახან დაკავებული თანამდებობიდან გაათავისუფლეს მაია მიმინოშვილი, პრეზიდენტს რომ გმირად ჰყავდა გამოცხადებული _ ხომ გახსოვთ, კორუფცია რომ აღარ არის მისაღებ გამოცდებზეო, რომ ამტკიცებდა. ის ერთი მიზეზის გამო გაათავისუფლეს _ მისი შვილი ვერ გააკონტროლეს და იგი მოვიდა ჩვენთან 27 მაისს, აქციაზე.
ამ სიტყვების შემდეგ კიდევ ერთმა ნაციონალმა, ავთო სურგულაძემ შეაწყვეტინა საუბარი ბაღათურიას, მიმინოშვილი გათავისუფლების მეორე დღესვე ბიძინა ივანიშვილის კარზე გამოჩნდაო.
დიმიტრი ლორთქიფანიძემ ლაზიკაზე საუბარი სამართლებრივ ასპექტზე დაიწყო:
_ ნებისმიერი ასეთი ფართომასშტაბიანი პროექტი, მით უმეტეს ურბანული პროექტი, მოითხოვს დასაბუთებას _ეკონომიურ დასაბუთებას, გარემოს ზემოქმედების შეფასების კუთხით დასაბუთებას. კოლხეთის დაბლობის დაცული ტერიტორია, რომელიც რამსაარის კონვენციის მიერ არის აღიარებული და დაცულია, ექვემდებარება ამ შემთხვევაში ხელყოფას. 1 300 ჰექტარი მიწის ფართობი პოტენციურად შეიძლება იქნეს ხელყოფილი. ეს არის ის ტერიტორია, რომელზეც ბინადრობს 194 სახეობის გადამფრენი ფრინველი და აქ უკვე ჩვენ ვეხებით სხვა სახელმწიფოების ორგანულ ინტერესს. რა თქმა უნდა, ჯერჯერობით, არ არის რეზონანსირებული ეს თემა, მაგრამ მე დარწმუნებული ვარ ხვალ და ზეგ, ეს პრობლემა აუცილებლად მთელ მსოფლიოს შეახსენებს თავს. ტექნოკრატიული გეგმა, რომელიც მორგებულია იმისთვის, რომ ვირტუალურ პოლიტიკურ სივრცეში მყოფი პრეზიდენტი სააკაშვილისთვის გახანგრძლივდეს პოლიტიკური სიცოცხლე, მალე დაამთავრებს თავის არსებობას. მინდა შევახსენო ჩემს ოპონენტს ბატონ პალიკო კუბლაშვილს, რომ მიზანი ყოველთვის არ ამართლებს საშუალებას.
რა ადამიანური რესურსით უნდა შეივსოს ეს ვირტუალური ლაზიკა, მაშინ, როდესაც ყოველწლიურად თითქმის 150 000 ათასი ადამიანი გაედინება ქვეყნიდან უკანშემოუსვლელად და ეს არის ინფორმაცია, რომელიც საპარლამენტო უმცირესობამ გამოითხოვა შინაგან საქმეთა სამინისტროდან _ 2010 წლის მონაცემებზე არის საუბარი. მაშინ, როდესაც პრეზიდენტი ალაპარაკდა მიგრაციის პოზიტიურ ბალანსზე, მან განაცხადა, რომ შემომსვლელი უფრო მეტია ქვეყანაში, ვიდრე გამსვლელი. ლაზიკა სწორედ იმ ადამიანებისთვის იქნება, რომელიც ასე ვთქვათ შემოდიან, ე.ი. ჭარბ ადამიანურ რესურსზეა ლაპარაკი, რომელიც უნდა იქნეს განთავსებული იქ. 2 000 კმ რადიუსზე არსებულ ქვეყნების ლაზიკასთან მე ვერანაირ ბმას ვერ ვხედავ.
პავლე კუბლაშვილი: _ ჩვენ ვიხილავთ ძალიან სერიოზულ საკითხს, რომელიც არის ჩვენი ქვეყნის ხვალინდელი დღე. თუმცა, შეფასებები ამ ნაწილში ჩემთვის უცხო არ არის. ზუსტად ასეთ შეფასებებს ვისმენდი, როდესაც სიღნაღის რეაბილიტაცია იწყებოდა და ზუსტად ასეთ შეფასებებს ვისმენდი, როცა მესტიაში მშენებლობებს ვიწყებდით, ზუსტად ასე იყო, როდესაც ქუთაისში მშენებლობები იწყებოდა. ყველაზე კარგი მაგალითი არის ანაკლია, რომელიც თითქმის იგივე პრობლემებთანაა დაკავშირებული. ანაკლიაში როდესაც ვიწყებდით მშენებლობას საუბარი იყო, პირველ რიგში, იმაზე, რომ იქ კლიმატი არ ვარგა და თურმე არაფერი არ გამოვა. აღმოჩნდა, რომ ტენიანობა უფრო ნაკლებია და თქვენ ნახეთ, ბუნებრივად რა შედეგი მივიღეთ _ ანაკლიაში სასტუმროების რაოდენობა იზრდება. შესაბამისად, ყველას აქვს საშუალება, წავიდეს და თავისი თვალით ნახოს, რეალურია თუ არა ეს ყველაფერი.
ძალიან კარგად გვესმის ყველას, რომ დღეს მთავარი პრობლემა, რაც ჩვენ მოქალაქეებს აქვთ არის დასაქმების პრობლემა. აქ პასუხი არის მარტივი _ მეტი ინვესტიციები, მეტი ახალი საწარმოებები, კერძო ბიზნესის მეტი დაინტერესება, ხელსაყრელი გარემოს შექმნა. ხვალინდელი საქართველო არის დასაქმებული საქართველო. ლაზიკა არ არის ერთი ადამიანის აკვიატებული იდეა, როგორც ამას ხშირად ამბობენ _ ლაზიკას ქართველი ხალხი აშენებს. ჩვენ მზად ვართ, საღ აზრს მოვუსმინოთ, ლაზიკა აშენდება აუცილებლად, იმიტომ, რომ ლაზიკა არის ხვალინდელი საქართველო.
“გურია ნიუსი”: _ ამერიკაში მცხოვრებმა დავით კარტოზიამ და ენდრიუ მენდოზამ სენსაციური განცხადება გააკეთეს, რომ ეს პროექტი მათია და საქართველოს ხელისუფლებამ მოიპარა. არ არის გამორიცხული, რომ საქმე სასამართლომდე მივიდეს.
პავლე კუბლაშვილი: _ ლაზიკას საავტორო უფლებები არის ძალიან მნიშვნელოვანი, მაგრამ ჩვენ პირადად, მივესალმებით ნებისმიერი ადამიანის ჩართულობას ამ პროექტში. ვინ თქვა პირველად, აშენდეს ლაზიკა, როდის ითქვა, სად ითქვა, ამაზე, მოდით, კონკრეტული ფაქტების გაცნობის შემდეგ ვისაუბროთ. ფაქტია, დღეს ჩვენ ვქმნით ახალ საფუძველს, რეალურ საფუძველს, კონსტიტუციურ ჩანაწერს იმასთან დაკავშირებით, რომ ეს ქალაქი ნამდვილად აშენდება. აშენდება იქ, სადაც ყველაზე მეტად არის ხელსაყრელი პირობები, როგორც გეოგრაფიული მდებარეობით, ისე სხვა ეკონომიკური პონტეციალის გამოყენების საშუალებით და აქედან გამომდინარე, დარწმუნებული ვარ, რომ ამის შედეგებს ჩვენ ყველანი ერთად ვნახავთ.
საკონსტიტუციო ცვლილებების საყოველთაო-სახალხო განხილვის პროცესი ეროვნულ-დემოკრატიული ინსტიტუტის (NDI) ორგანიზებით შედგა.