რა გახდა პროექტის დაწუნების მიზეზი უცნობია, რადგან მომხდარზე განმარტება არც კანონპროექტის ავტორ იუსტიციის სამინისტროში გაკეთებულა. ადვოკატი სოსო ბარათაშვილი “გურია ნიუსთან” ამბობს, რომ მთავრობას მაინც მოუწევს დაპირებული სამართლიანობის აღდგენა, რადგან კოაბიტაცია დასრულდა და უმოქმედობის მიზეზი აღარ არსებობს.
“თუ ეს კანონპროექტი ხელს არ აძლევს ხელისუფლებას, მაშინ თვითონ ხელისუფლება დადგება ძალიან მძიმე რალობის წინაშე, რადგან განვლილი ერთი წელი იყო გარკვეულად ორხელისუფლებიანობის პერიოდი, ეს დასრულდა და ამ ორხელისუფლებიანობის და კოაბიტაციის აუცილებლობით იყო ახსნილი ის, რომ არ შეიძლებოდა ღიად სამართლიანობის განხორციელება. ეხლა კი აცხადებს ხელისუფლება და მარგველაშვილი, რომ დასრულდა კოაბიტაცია და დაიწყო ახალი ეტაპი, აქედან გამომდინარე ხელისუფლების წინაშე დადგება ამ კანონის რაც შეიძლება მალე მიღების აუცილებლობა, ამას წინ არაფერი დაუდგება. თუ ეს კანონი დაწუნებულია, უნდა გამოსწორდეს ხარვეზები და წარედგინოს პარლამენტს. სამწუხაროა, რომ ამდენი დრო ფუჭად დაიკარგა,” _ ამბობს ბარათაშვილი.
ადვოკატ გელა ნიკოლეიშვილის თქმით, მან შემხვევით გაიგო, რომ ხარვეზების დამდგენი კომისიის ამოქმედება გაურკვეველი ვადით გადაიდო.
“ვფიქრობ, ეს არის ძალიან ცუდი ფაქტი, რადგან ამას ელოდება ათასობით პატიმარი და ყოფილი პატიმარი. ეხლა კი მათ ეუბნებიან, რომ იმ უსამართლობის წლებში ყველაფერი იყო სამართლიანად და მათ ადექვატური საასჯელები მიესაჯათ. ეს არის სრულიად მიუღებელი და თუ სახელმწიფომ არ დაადგინა ხარვეზები, ხარეზებს დაადგენენ თვითონ პიროვნებები, რაც ძალიან ცუდი პრეცედენტი იქნება, როდესაც ადამიანებს ეს უკანასკნელი იმედიც გადაეწურებათ.
ამიტომ, ვფიქრობ, რომ იუსტიციის სამინისტროს პროექტის ხელმეორედ წარდგენის საშუალება უნდა მიეცეს გარკვეულად ცვლილებებით ან შესაძლოა რაღაც საკანონმდებლო ინიციატივით გამოვიდეთ, რაც მიმართული იქნება იქითკენ, რომ ახლადაღმოჩენილი გარემოებების დადგენა არა სასამართლოს, არამედ პროკურატურის პრეროგატივა გახდეს, როგორც ეს ადრე იყო. ფაქტია, რომ არ აწყობს ხელისუფლებას ამ კანონის მიღება, ამიტომ ზეწოლის რაღაც მეთოდები უნდა გამოვიყენოთ, სიტყვით ვამბობთ იმას, რომ სასამართლო არ სასამართლობდა, პროკურატურა არ პროკურატურობდა და საქმით ვამბობთ, რომ ყველაფერი იყო კარგად. ხელისუფლებას ეს ძალიან ცუდად შემოუბრუნდება,” _ ამბობს ნიკოლაიშვილი.
რაც შეეხებ თვითონ კანონპროექტის შინაარსობრივ მხარეს, ადვოკატი სოსო ბარათაშვილს მიაჩნია, რომ იუსტიციის სამინისტროს მიერ ინიცირებულ პროექტში ბევრი ბუნდოვანება იყო მიუხედავად იმისა, რომ მასზე მუშაობა თითქმის ერთი წელი მიმდინარეობდა.
“მგონია, რომ კანონპროექტი არის ძალიან რთული სახის პროექტი და სირთულე მდგომარეობს იმაში, რომ გაურკვეველია, თუ რა დამოკიდებულება უნდა არსებობდეს კომისიასა და სასამართლოებს შორის და მეორე საკითხი, თუ რა კატეგორიის და რა პერიოდის საქმეები უნდა მოიცვას ამ კანონმა. თუ აქ ყველა საქმემ მოიყარა თავი, რაც განხილულა უკანასკნელი წლების მანძილზე, ცხადია, რომ ვერც ერთი კომისია ვერ აუვა ამის განხილვას, რაც საზოგადოების უკმაყოფილებას კიდევ უფრო გაზრდის.
ჩვენ გვაქვს ასეთი მდგომარეობა: უნდა მოექცეს თუ არა ეს კანონი საერთო სასამართლოების შესახებ კანონში თუ იყოს დამოუკიდებელი?! პირადად მე ვარჩევდი ამ კომისიას საერთო სასამართლოების შესახებ კანონში რაღაც ადგილი დათმობოდა. თუმცა, არსებობდა იუსტიციის სამინისტროს ვარიანტიც, როდესაც კომისია არის დამოუკიდებელი ორგანო, ცალკე კანონით რეგულირდება და რომლის გადაწყვეტილებაც არის ახალი გარემოება. ძალიან რთული საკითხია რამდენად არის ეს ახალი გარემოება გასათვალისწინებელი სასამართლოს მიერ, რადგან სასამართლო ხელისუფლებას ვერავინ დაავალდებულებს გაითვალისწინოს კომისიის დასკვნა.
მეორე მომენტია, რომელმა სასამართლომ უნდა განიხილოს ეს საკითხი. თუ ამას პირდაპირ უზენაეს სასამართლოს დავუქვემდებარებთ, მაშინ გასაჩივრების მექანიზმი იკარგება, თუ აპელაციას დავუქვემდებარებთ, მაშინ წინააღმდეგობა იქმნება იმ თვალსაზრისით, რომ უზენაესი სასამართლოს გადაწყვეტილებაა გასაუქმებელი გარკვეულ შემთხვევებში და მაღალი ინსტანციის სასამართლოს გადაწყვეტილების გაუქმება გარკვეულ პრობლემებს ქმნის.
კიდევ ერთი საკითხია, თუ რა კატეგორიის საქმეებს განიხილავს ეს კომისია. მე თავიდაან იმ აზრზე ვიყავი, რომ უნდა განხილულიყო სისხლის სამართლის საქმეები და სამოქალაქო და ადმინისტრაციული საქმეები, რომელებიც შეეხებოდა ქონების უკანონო ჩამორთმეცვას, მაგრამ დატოვეს მხოლოდ სისხლის სამართლის საქმეები და თუ გავითვალისწინებთ იმას, რომ დიდი ნაწილი უკმაყოფილებისა სწორედ ქონების ჩამორთმევიდან მომდინარეობს, ასეთ შემთხვევაში კანონის სრულყოფილად ამოქმედებაც კი მოსახლეობის ინტერესებს ვერ დააკმაყოფილებდა,”_ ამბობს ბარათშვილი.
“გურია ნიუსმა” კომენტარისთვის საპარლამენტო უმრავლესობის წევრ ზაქარია ქუცნაშვილს მიმართა, რომელმაც მთავრობის გადაწყეტილებაზე ვრცლად საუბარი არ ისურვა.
“სამართლიანობის აღდგენა, როგორც ობიექტური მოლოდინი არსებობს და ამის თაობაზე ყოველთვის ვსაუბრობდი და ვისაუბრებ,” _ განაცხადა ქუცნაშვილმა.
იუსტიციის სამინისტროს აღნიშნული კანონპროექტის მთავრობის სხდომაზე გატანა პროექტის არსებითად შეცვლის შემდეგ შეეძლება, რაც იმას ნიშნავს, რომ კომისიის ამოქმედებას მინიმუმ 1 წელი მაინც დასჭირდება. ათასობით პატიმარი კი ყოველდღიურად ელის მათ მიმართ გამოტანილი უკანონო განაჩენის გადახედვას.