შეგახსნებეთ, რომ შს და თავდაცვის საქმეთა ექს–მინისტრმა ბაჩო ახალაიამ თავის დროზე მოსამართლის შეთავაზებაზე, რომ მისი საქმე ნაფიც მსაჯულებს განეხილათ უარი განაცხადა. იგივე პოზიცია დააფიქსირეს ახალაიასთან ერთად ბრალდებულმა გიგი კალანდაძემ, ზურაბ შამათავამ, გაგა მკურნალიძემ, მერაბ კიკაბიძემ, მანუჩარ დარასელიამ, გიორგი ქიტუაშვილმა და ალექსანდრე გორდაძემ, რაც ბრალდებულთა ადვოკატმა მალხაზ ველიჯანაშვილმა შემდეგნაირად ახსნა:
“პროკურატურამ ბაჩო ახალაია ისეთ პირობებში წარმოაჩინა, რომლის გამოც მოსახლეობას შეექმნა განწყობა, რომ ახალაია დამნაშავეა. აქედან გამომდინარე, ყველა ნაფიც მსაჯულს, რომელიც საქმის განხილვაში მიიღებდა მონაწილეობას, უკვე წინასწარ ექნებოდა ჩამოყალიბებული თავისი ვერსია და იქნებოდა მიკერძოებული, ეს გადაწყვეტილება ობიექტური ვერ იქნებოდა”, _ აცხადებდა ველიჯანაშვილი.
ახალაიას შემდეგ მათი საქმის ნაფიცი მსაჯულების მიერ განხილვაზე უარი თქვეს თანამდებობრივი უფლებამოსილების გადამეტებაში, ფულის გაგეთეთრებასა და ქრთამის აღებაში ბრალდებულებმა ალექსანდრე ხეთაგურმა, ნიკა გვარამიამ და კახა დამენიამ.
“დაცვის მხარემ დღეს უარი თქვა ნაფიც მსაჯულთა სასამართლოზე ძალიან მარტივი მიზეზების გამო. პირველი ეს არის ის, რომ პროცესი არის იმთავითვე ანგაჟირებული, ბლალდების მხარე, კერძოდ იუსტიციის მინისტრი და მთავარი პროკურორი აღნიშნულ საქმესთან დაკავშირებით გაუთავებლად ახდენენ ბრალის ტირაჟირებას, ამიტომ ბუნებრივია, რომ ჩვენ არ მივიღებთ ამ გადაწყვეტილებას, რომ მიკერძოებულმა ნაფიცმა მსაჯულებმა განახორციელონ სასმართლო”, _ აცხადებდა გვარამია.
ნაფიც მსაჯულებზე თბილისის მერმა გიგი უგულავამაც უარი თქვა, რაც იმით ახსნა, რომ ნაფიც მსაჯულებზე ზეწოლა განხორციელდება.
“იმის გათვალისწინებით, რომ გამოძიების განმავლობაში და ეს მტკიცებულებიდანაც ჩანს, ძალიან ბევრი ადამიანი პირობითად “დაიკითხა”, სინამდვილეში კი, მათზე ზეწოლა განხორციელდა და ნაფიცი მსაჯულების არჩევის შემთხვევაში დამატებით 12 ადამიანი უნდა მოექცეს ტერორის ქვეშ, უარს ვამბობ ნაფიც მსაჯულთა სასამართლოზე. არ მინდა, ეს ხალხი ტერორის ქვეშ მოექცეს”, _ განაცხადა უგულავამ.
ნაფიც მსაჯულებს თავი აარიდან ექსპრემიერმა, მსჯავრდებულმა ვანო მერაბიშვილმა. მან უარი განაცხადა 26 მაისის საქმის განხილვა ნაფიცი მსაჯულების პირობებში წარმართულიყო.
“არ მინდა დამატებით კიდევ რამდენიმე ადამიანი პროკურატურის უხეში ზეწოლის ქვეშ მოექცეს. ეს პოლიტიკური პროცესია და არ მინდა ამ პოლიტიკური ზეწოლის პროცესში, ჩემთვის უცნობი ადამიანები ჩავრთო”, _ განაცხადა მერაბიშვილმა.
რამდენად რეალურია ბრალდებულების ნაფიც მსაჯულებზე უარის თქმის მიზეზად დასახელებული არგუმენტი, რომ მათზე ზეწოლა განხორციელდება და სხვა რა შესაძლოა მიზეზები შეიძლება არსებობდეს?
ამასთან დაკავშირებით “გურია ნიუსი” სპეციალისტებს ესაუბრა. ყველა მათგანი თანხმდება იმაზე, რომ ნაფიც მსაჯულებზე ზეწოლა გამორიცხულია და ერთადერთი მიზეზი, რის გამოც ბრალდებულებმა მათზე უარი თქვეს იმედია, რომ სასამართლო მათ მიმართ უფრო ლოიალური იქნება, ვიდრე ნაფიცი მსაჯულები.
საერთაშორისო სამართლის სპეციალისტს მამუკა ნოზაძე აღნიშნავს, რომ ბრალდებულებს მათ მიმართ საზოგადოების უარყოფითი დამოკიდებულებისა და შესაბამისად, მძიმე განაჩენის ეშინიათ.
საარჩევნო და პოლიტიკური ტექნოლოგიების კვლევითი ცენტრის ხემლძღვანელი კახი კახიშვილის აზრით, ბრალდებულებს სასამართლოს ლოიალურობის იმედი აქვთ და სწორედ ამიტომ ამბობენ ნაფიც მსაჯულებზე უარს.
“მათ სურთ, აღნიშნული პირების საქმეები ამ სასამრთლომ განიხილოს, რადგან იციან ამ სასამრთლოს „სამართლიანობის“ შესახებ. იმედი აქვთ, რომ მათი საქმეების მიმართ ლოიალურები იქნებიან, რადგან თავმჯდოამრე ისევ კუბლაშვილია, რომელიც პირადპირ “ნაცმოძრაობასთანაა” მიბმული. ზოგადად ვფიქრობ, რომ საერთოდ საქმე მოსამართლემ უნდა განიხილოს, რომელსაც ამის შესაბამისი ცოდნა აქვს”, _ გვითხრა კახიშვილმა და დასძინა, რომ ის იმთავითვე წინააღმდეგი იყო ნაფიცი მსაჯულების ინსტიტუტის შემოღების.
განსხვავებული პოზიცია აქვს პოლიტოლოგ სოსო ცინცაძეს, რომელიც მიიჩნევს, რომ მოცემული რეალობიდან გამომდინარე ნაფიცი მსაჯულების აცილება უმჯობესია.
“დღეს, ნაფიცი მსაჯულები, საქართველოში, გამორიცხულია, რომ ობიექტურები იყვნენ და არა ემოციების ტყვეობაში. იმ ქვეყნებშიც კი, სადაც ნაფიც მსაჯულებს საუკონოვანი ისტორია გააჩნიათ, მიუკერძოებელი, საზოაგდოებრივი აზრის ტყვეობისგან თავისუფალი ადამიანების პოვნა ჭირს. ჩვენს საზოგადობაში, სადაც პოლიტიკური კულტურა პლინტუსზე დაბლა დგას, ობიექტურ საზოგადოებრივ აზრზე საუბარი წარმოუდგენელია. ქვეყანაში, სადაც “ნაცმოძრაობის” წარმომდაგენლების მიმართ ყველა ნეგატიურადაა განწყობილი, ემოციებისგან გათავისუფლებული და ობიექტური ნაფიცი მსაჯულების პოვნა რთული იქნება”, _ განუცხადა “გურია ნიუსს” ცინცაძემ.
ცნობისთის, საკანონმდებლო ცვლილებებით, ნაფიც მსაჯულთა მონაწილეობით განიხილება იმ პირთა სისხლის სამართლის საქმეები, რომელთა მიმართ არსებობს მაღალი საზოგადოებრივი ინტერესი. ამასთან, მაღალი საზოგადოებრივი ინტერესი გულისხმობს ისეთ შემთხვევებს, როდესაც ბრალდებული წარმოადგენს “საჯარო სამსახურში ინტერესთა შეუთავსებლობისა და კორუფციის შესახებ” საქართველოს კანონის მე-2 მუხლში მითითებულ თანამდებობის პირს, რომელსაც ეკავა ან უკავია შესაბამისი თანამდებობა.