ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტის საკრებულომ უკვე მიიღო სადეპუტატო უფლებამოსილების გახორციელებასთან დაკავშირებული ხარჯების ანაზღაურების წესი. ეს საკითხი, ჯერჯერობით, არ არის გარკვეული ლანჩხუთისა და ოზურგეთის მუნიციპალიტეტების და ქალაქ ოზურგეთის საკრებულოებში. სამივე საკრებულოში დაწყებულია ადმინისტრაციული წარმოება.
ლანჩხუთის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს თავმჯდომარე გოგი ხელაძე "გურია ნიუსთან" სატელეფონო საუბრის დროს ამბობს, რომ ხარჯებთან დაკავშირებით საკრებულო სექტემბერში ისაუბრებს.
_ ამ ეტაპზე მიდის საკითხზე მსჯელობა, დისკუსია და სექტემბერში, საკრებულოს სხდომაზე აუცილებლად მოხდება განხილვა. საერთო აზრის შეჯერება გვინდოდა ამ საკითხთან დაკავშირებით და ამიტომ არ გადაიჭრა აქამდე ეს საკითხი, _ გვითხრა გოგი ხელაძემ.
ჩოხატაურის საკრებულოს თავმჯდომარე ზაალ მამალაძე ამბობს, რომ ახალმიღებულ რეგლამენტში ჩაიდო გაცემის წესი და ზღვრულ ნორმად განისაზღვრა 400 ლარი.
_ დეპუტატებმა უნდა წარმოადგინონ დოკუმენტაცია, შეხვედრების ოქმები. ამავე დროს საკრებულოს აპარატი მოახდენს აღრიცხვას დეპუტატების გაწეული საქმიანობის, რამდენად იყვნენ ეს დეპუტატები ასევე ჩართული ფრაქციის და კომისიების სხდომებზე. ამ თანხას აიღებენ მხოლოდ საკრებულოს დეპუტატები და არა საკრებულოს თავმჯდომარე, მისი მოადგილე, კომისიის და ფრაქციის თავმჯდომარეები, _ თქვა ჩვენთან საუბრის დროს ზაალ მამალაძემ.
ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს თავმჯდომარის მოადგილეს, დიმიტრი კვერღელიძეს ამ საკითხთან დაკავშირებით ასეთი მოსაზრება აქვს:
_ სადეპუტატო უფლებამოსილების გახორციელებასთან დაკავშირებული ხარჯების ანაზღაურების ფორმა, რომელიც აქამდე იყო დანერგილი ყველგან, საქართველოს მუნიციპალიტეტის საკრებულოებში, იყო უკანონო. ადამიანს, როდესაც ამ თანხას აძლევ ხელფასის სახით და თან უქვითავ, ეს არ შეიძლება, ხარჯის დაქვითვა არ შეიძლება. ბიუჯეტში უკვე დევს ეს თანხა და 500 ლარი ექნებათ. ახლა დგას საკითხი ასე, როგორ უნდა გავაკეთო ეს და რა ფორმით. ერთადერთი სწორი ფორმა არის ის, რომ დეპუტატებმა უნდა წარმოადგინონ ხარჯები, თუ რა გჭირდებათ ამ უფლებამოსილების განხორციელებისთვის. ამ თემაზე ვმუშაობთ, რომ ყველაფერი კანონის ფარგლებში მოხდეს, _ თქვა დიმიტრი კვერღელიძემ.
_ უკანასკნელ პერიოდში მასმედიით გავრცელდა ინფორმაცია საკრებულოს წევრებისთვის კონკრეტული საქმიანობის გახორციელების სანაცვლოდ დანიშნული ანაზღაურებების შესახებ, რამაც საზოგადოებაში აზრთა სხვადასხვაობა და გაურკვევლობა გამოიწვია.
როგორც აღმოჩნდა, საზოგადოების დიდი ნაწილი არ არის ინფორმირებული იმის შესახებ, რომ საკრებულოს წევრი სახელმწიფო ბიუჯეტიდან ანაზღაურებას არ იღებს, თუ ის კონკრეტულ თანამდებობაზე არ არის დანიშნული. გადავწყვიტეთ, საზოგადოებას მივაწოდოთ ინფორმაცია, მოქმედი კანონმდებლობით, თუ რა ვალდებულებები აქვთ საკრებულოს წევრებს ამომრჩევლების წინაშე და რა გამოწვევებია მათი უფლებამოსილების ჯეროვნად შესრულების ნაწილში, აგრეთვე, საკრებულოს წევრთა ვალდებულებები და მათ შესასრულებლად დადგენილი განსხვავებული მიდგომები სხვადასხვა მუნიციპალიტეტებში, _ აღნიშნულია "საერთაშორისო გამჭირვალობა-საქართველოს" მიერ გავრცელებულ განცხადებაში.
განცხადებაში ასევე წერია, რომ საკრებულო ადგილობრივი თვითმმართველობის წარმომადგენლობითი ორგანოა, რომელიც პროპორციული სიით და მაჟორიტარული წესით არჩეული საკრებულოს წევრებისგან შედგება. მოქმედი კანონმდებლობის თანახმად, საკრებულოს წევრის ვალდებულებაა, შეხვდეს ამომრჩევლებს, მონაწილეობა მიიღოს მუნიციპალიტეტის საკრებულოს სხდომებში და მუნიციპალიტეტის საკრებულოს კომისიების მუშაობაში, წარუდგინოს ამომრჩევლებს გაწეული საქმიანობის შესახებ ანგარიში. საკრებულოს წევრების (გარდა საკრებულოს თავმჯდომარის, მისი მოადგილის, საკრებულოს კომისიების და ფრაქციათა თავმჯდომარეებისა) ვალდებულებაა, კანონით დადგენილი ზემოხსენებული მოთხოვნები სამსახურებრივი საქმიანობისგან მოუწყვეტლად და უსასყიდლოდ, ანაზღაურების გარეშე განახორციელონ. სწორედ ამიტომ, სახელმწიფო შეეცადა ამ პირების ვალდებულებების შესრულებისთვის აუცილებელი ხარჯები მაინც აენაზღაურებინა (ტრანსპორტი, კომუნიკაციის ხარჯები).
2014 წლის ადგილობრივი თვითმმართველობის არჩევნების შემდგომ ახლად შეკრებილი საკრებულოების ნაწილმა მიიღო დადგენილება "საკრებულოს წევრების უფლებამოსილების გახორციელებასთან დაკავშირებული ხარჯების ანაზღაურების შესახებ”. თანხების გაცემის კრიტერიუმების დადგენა და თანხების ოდენობა თვით საკრებულოების უფლებამოსილებაა, რის გამოც სხვადასხვა საკრებულოთა მიერ განსაზღვრული თანხები არასტანდარტულია. ძნელია, გაიგო თუ რა კრიტერიუმით იქნა უფლებამოსილების გახორციელებისთვის გასაწევი ხარჯები დადგენილი.
"საერთაშორისო გამჭვირვალობა-საქართველოს” პოზიციით, საკრებულოს წევრებს უნდა აუნაზღაურდეთ უფლებამოსილების გახორციელებასთან დაკავშირებული ხარჯები, კერძოდ, ამომრჩევლებთან გასვლითი შეხვედრისთვის გაწეული საწვავისა და ამომრჩეველთან კომუნიკაციის ხარჯები, მაგრამ დაუშვებელია, საკრებულოს წევრს მიეცეს ანაზღაურება საკრებულოს სხდომებზე, კომისიებში მუშაობისა და მუნიციპალიტეტის შენობაში ამომრჩეველთა მიღების სანაცვლოდ, მით უმეტეს, მაშინ, როდესაც ამომრჩეველი თვითონ, საკუთარი ხარჯებით მიდის ადმინისტრაციულ დაწესებულებაში. ასევე, აუცილებელია ჩამოყალიბდეს საკრებულოს წევრების უფლებამოსილების გახორციელებასთან დაკავშირებული ხარჯების ანაზღაურების ერთიანი სისტემა, რომელიც მაქსიმალურად იქნება ორიენტირებული მუნიციპალიტეტის ფინანსური რესურსების დაზოგვისკენ;
უნდა შემუშავდეს საკრებულოს წევრის მიერ საკუთარი უფლებამოსილების გახორციელებისთვის გაწეული ხარჯების სიზუსტის დადგენის ეფექტური მექანიზმები.
მნიშვნელოვანია, რომ ადგილობრივი თვითმმართველობები, მათ კომპეტენციას მიკუთვნებულ საკითხებზე გადაწყვეტილებათა მიღების დროს იყვნენ მაქსიმალურად დამოუკიდებლები. თუმცა, საბიუჯეტო ხარჯვის ანგარიშვალდებულების გასაზრდელად კრიტიკულად მნიშვნელოვანია საკრებულოს საბიუჯეტო კომისიებმა პრაქტიკულად განახორციელონ საბიუჯეტო ზედამხედველობის ფუნქციები, რაც მათ კანონით აქვთ დაკისრებული.
მომავალში, საბიუჯეტო ხარჯვის ეფექტიანობის გასაზრდელად, აუცილებელია თვითმმართველობებში შეიქმნას შიდა აუდიტის სამსახურები (დღეს შიდა აუდიტის სუბიექტები მხოლოდ აჭარის თვითმმართველობებში მოქმედებს), რაც თვითმმართველობებს დაეხმარებათ ადგილობრივი ბიუჯეტით განსაზღვრული მიზნების მიღწევასა და ხარჯვის ეფექტიანობასთან დაკავშირებული პრობლემების ადრეულ გამოვლენაში, _ ნათქვამია განცხადებაში.