"რა მნიშვნელობა აქვს, პრემია ერქმევა სახელად თუ დანამატი?", "როდესაც ქვეყანაში გყავს 150 ლარიანი პენსიონერები, შენ რატომ არ უნდა გეყოს 3 500 ლარიანი ხელფასი?" _ ასეთია საზოგადოების დამოკიდებულება დანამატებთან დაკავშირებით.
თბილისის მერის მიერ გამოცემულ ბრძანებას, რომლის მიხედვითაც 1 სექტემბრიდან წლის ბოლომდე მერიის საჯარო მოხელეები ყოველთვიურად ფიქსირებულ თანამდებობრივ სარგოსთან ერთად სახელფასო დანამატსაც იღებენ, საკმაოდ მწვავე რეაქცია მოყვა საზოგადოებაში. ბრძანების მიხედვით, დანამატის ჯამური რაოდენობა, 4 თვის განმავლობაში, ჯამში 152 ათას ლარს შეადგენს და ეს თანხა 26 ადამიანზე ნაწილდება. მათ შორის, დედაქალაქის ვიცე-მერი – 3 540 ლარს, მერის მოადგილე – 3 360 ლარს, მერიის ადმინისტრაციის უფროსის სახელფასო დანამატი იქნება 3180 ლარი, მისი პირველი მოადგილის – 2 000 ლარი, ხოლო მოადგილის – 1800 ლარი, საქალაქო სამსახურის უფროსის – 2600 ლარი, რაიონის გამგებლის – 2 600, რაიონის გამგებლის მოადგილის – 1800, მერიის აპარატის (სამსახურის) მრჩევლის – 1300 ლარი და ა.შ. სიაში არ არის თავად დედაქალაქის მერი დავით ნარმანია.
მერიამ კომენტარი აღნიშნულთან დაკავშირებით რამდენიმე დღის შემდეგ გააკეთა: "ხელისუფლების ორგანოებში დასაქმებულ მოხელეთა (მათ შორის, თანამდებობის პირთა) ანაზღაურება არ არის იმაზე მაღალი, ვიდრე კერძო თუ ზოგჯერ იმავე მესამე სექტორში დასაქმებულ პირთა ანაზღაურება, ხოლო პასუხისმგებლობა სახელმწიფოს წინაშე – ორმაგი." _ ვკითხულობთ მერიის ოფიციალურ გვერდზე გამოქვეყნებულ განცხადებაში.
როგორია ამ საკითხთან დაკავშირებით ვიცე პრემიერისა და ენერგეტიკის მინისტრის, კახა კალაძის პოზიცია და რა განმარტებებს აკეთებს ის "გურია ნიუსთან". შეგახსენებთ, რომ ამ დროისთვის მისი ხელფასი თავისი დანამატებით დაახლოებით 2000 ლარით ნაკლებია, ვიდრე თბილისის ვიცე-მერის ხელფასი თავისი დანამატებიანად.
_ ბატონო კახა, საზოგადოება ძალიან მტკივნეულად აღიქვამს დანამატების თემას. მათ აქვთ განცდა იმისა, რომ სოციალურად ისეთ გაჭირვებულ ქვეყანაში, როგორიც საქართველოა, ჩინოვნიკები საკუთარ ფინანსურ კეთილდღეობაზე არ უნდა იყვნენ ორიენტირებულნი. როგორ ფიქრობთ, საქართველოს რეალობის გათვალისწინებით 3500 ლარი ცუდი ანაზღაურებაა, ერთი ამდენი რომ არ დაიმატონ? თქვენ საკმაოდ კატეგორიული განცხადება გააკეთეთ, ხელისუფლების ზოგიერთი წარმომადგენლის მხრიდან "შავი ჯიპებით" "ტკბობაზე." მინდა გკითხოთ, რა მნიშვნელობა აქვს, ბიუჯეტის ფული შავ ჯიპებს მოხმარდება თუ ჩინოვნიკების სახელფასო კეთილდღეობას? საუბარია ქვეყანაზე, სადაც პენსიონერები 150 ლარს იღებენ.
_ ეს სერიოზული პრობლემა იყო და წლების წინ დაიწყო… ამ შემთხვევაში, საუბარი მაქვს პრემიების გაცემაზე. "ნაციონალური მოძრაობის" დროს თუ იცემოდა ხელფასები, მასვე მოყვებოდა პრემიები და ეს ხდებოდა ყოველთვე. ამ ინფორმაციის ამოღება არ არის რთული და შეგიძლიათ ნახოთ, რასთან გვქონდა საქმე. როგორც კი არჩევნები ახლოვდებოდა, პრემიების ოდენობაც იზრდებოდა და არ არსებობდა არანაირი ზღვარი თანხის ოდენობისა.
თქვენ გახსოვთ ალბათ, ავტომობილების შესყიდვას, საუბარია სწორედ თქვენს მიერ ნახსენებ შავ ჯიპებზე, რა აჟიოტაჟიც მოყვა. ამის შემდეგ, რეგულაცია შევიდა კანონში და ეს პრობლემა მოგვარდა. დღეს აღარ არის ისე, რომ გაიღვიძებს რომელიმე მინისტრი, ჯიპი მოუნდება და იყიდის უცებ… იგივე რეგულაციები ამოქმედდა პრემიებთან დაკავშირებითაც. პრემიების ყოველთვიურად გაცემა გამორიცხულია, შესაძლებელია მხოლოდ კვარტალში ერთხელ და არ უნდა აღემატებოდეს სახელფასო განაკვეთს.
დანამატს რაც შეეხება, დანამატი შესაძლებელია გაიცეს ოღონდ კონკრეტულ პიროვნებაზე, კონკრეტულ თანამშრომელზე და გადაწყვეტილებას დანამატის ოდენობის განსაზღვრის შესახებ იღებს კონკრეტული მინისტრი ან უწყების ხელმძღვანელი. ეს არის ის ცვლილება, რომელიც განხორციელდა. მე დეტალურად არ ვიცი მერიასთან მიმართებაში რა მოხდა, მაგრამ ვიცი, რომ სამინისტროებში ეგ საკითხი მოგვარებულია და პრობლემას არ წარმოადგენს.
_ რას გულისხმობთ, როცა ამბობთ, რომ არ წარმოადგენს პრობლემას?
_ ანუ პრემიები იქნება მხოლოდ კვარტალში ერთხელ და არ იქნება ხელფასზე მაღალი, დანამატს კი განსაზღვრავს კონკრეტული უწყების ხელმძღვანელი კონკრეტული თანამშრომლისთვის.
_ სახელი "პრემია" "დანამატით" თუ ჩანაცვლდება, ამით რამე შეიცვლება?
_ კი, მაგრამ მოდით შევხედოთ მეორე მხარესაც. მაგალითად, მინისტრის მოადგილეს, რომელსაც აბარია ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი სფერო, ხელფასი აქვს 2300 ლარი. ამ დროს, ჩვენ, საჯარო სამსახურებს საკმაოდ სერიოზულ კონკურენციას გვიწევს კერძო სექტორი, რომელიც ცდილობს, რომ კვალიფიციური კადრები წაიყვანოს და თვითონ დაასაქმოს. არ დაგიმალავთ, ჩემი სამინისტროდანაც მოხდა გადინება და კერძო სექტორმა რამდენიმე ძლიერი სპეციალისტი წაიყვანა. ამ პრობლემის გამო ხდება დანამატის გამოყოფა.
_ თქვენი ხელფასი რამდენია?
_ ჩემი ხელფასი არის 3000 ლარამდე.
_ პრემიერის მიერ დადგენილ დანამატებსაც თუ ჩავთვლით, არცერთი მინისტრის ხელფასი არ აღემატება 5 000 ლარს და როგორ ფიქრობთ, ვიცე-მერებს უფრო მეტი სამუშაო აქვთ, ვიდრე მინისტრებს? დანამატებიანად მათი ანაზღაურება 7000 ლარზე მეტია.
_ ალბათ, მერიაშიც დასაბალანსებელი იქნება ეგ მიმართულება, სამინისტროებში უკვე მოგვარებულია.