ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტის 2015 წლის ბიუჯეტის შემოსავლები 4 900.0 ათასი ლარით არის განსაზღვრული, გრანტები _ 3 313.4 ათასი ლარით; ბიუჯეტის სხვა შემოსავლები _ 1 266.6 ათასი ლარით; ხარჯები _ 4 930.9 ათასი ლარით.
ბიუჯეტის განმარტებების მიხედვით, ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტის ბიუჯეტის პრიორიტეტებში ერთ-ერთი მნიშნელოვანი ადგილი უჭირავს სოციალურ სფეროს და ინფრასტრუქტურის განვითარებას:
_ მუნიციპალიტეტის ეკონომიკური განვითარებისათვის აუცილებელ პირობას წარმოადგენს მუნიციპალური ინფრასტრუქტურის შემდგომი გაუმჯობესება და აღნიშნული მიმართულება ბიუჯეტის ერთ-ერთ მთავარ პრიორიტეტს წარმოადგენს. პრიორიტეტის ფარგლებში გაგრძელდება საგზაო ინფრასტრუქტურის მშენებლობა-რეაბილიტაცია, დაბა ჩოხატაურის დასასვენებელი პარკის და სკვერის კეთილმოწყობა.
მუნიციპალური ინფრასტრუქტურის მშენებლობისა და რეაბილიტაციის გარდა, პრიორიტეტის ფარგლებში, გახორციელდება არსებული ინფრასტრუქტურის მოვლა-შენახვა და დაფინანსება.
პროგრამის ფარგლებში გახორციელდება გზებისა და ხიდების რეაბილიტაცია, მუნიციპალიტეტში არსებული რეაბილიტირებული გზების მდგომარეობის შენარჩუნება. ზამთრის პერიოდში დიდთოვლიანობის შემთხვევაში, გახორციელდება ჭარბი თოვლის საფარისგან გათავისუფლება, _ ვკითხულობთ პრიორიტეტების მუხლში.
2015 წლის ბიუჯეტში გათვალისწინებულია სოფლის მეურნეობის განვითარება _ უფრო კონკრეტულად კი, სასოფლო სამეურნეო კოოპერაციების მხარდაჭერა.
მიმდინარე წლის ბიუჯეტში გაწერილია საბავშვო ბაღების ფუნქციონირებისთვის საჭირო ხარჯების დაფინანსება, მათი რეაბილიტაცია, ინვენტარით უზრუნველყოფა და ახალი ბაღების გახსნა.
_ პროგრამის მიზანია საბავშვო ბაღებში სრულფასოვანი სააღმზრდელო გარემოს შექმნა; გაიხსნას ბაგა–ბაღები ისეთ სოფლებში, სადაც კონტიგენტის დიდი რაოდენობა არსებობს და უზრუნველყოფილი იქნას მათი კეთილმოწყობა და კვალიფიციური პერსონალით მომსახურება. მუნიციპალიტეტის საბავშვო ბაღებში მატერიალურ-ტექნიკური ბაზის გაუმჯობესება, ძირითადი აქტივების მიმდინარე შეკეთება და მოვლა-შენახვა. გაიხსნება საბავშვო ბაღები სოფელ ამაღლებაში, ზოტში, ვანზომლეთში, ხევში. მუნიციპალიტეტში ამ ეტაპზე ფუნქციონირებს 15 საბავშვო ბაღი, სადაც დაწყებით განათლებას იღებს 600 ბავშვი. ახალი საბავშვო ბაღების გახსნის შემთხვევაში, ბავშვთა რაოდენობა გაიზრდება 100 აღსაზრდელით, _ განმარტებულია დოკუმენტში.
2015 წელს საბავშვო ბაღებისათვის სასმელი წყლის შეძენაცაა გათვალისწინებული; რადგან საბავშვო ბაღების უმრავლესობა ჭით სარგებლობს, რომლებშიც საეჭვო ვარგისიანობის წყალია, მუნიციპალიტეტში გადაწყდა, რომ ბაღები სუფთა სასმელი წყლით მომარაგდეს.
წელს გახორციელდება ისეთი ღონისძიებები, რომლებიც ხელს შეუწყობს საჯარო სკოლებში მოსწავლეების უფრო გააქტიურებას, სატრანსპორტო საშუალებებით გადაადგილებას და სხვა აქტივობების გახორციელებას.
დაფინანსდება სხვადასხვა ღონისძიებები, იფუნქციონირებს მუსიკალური და ქორეოგრაფიული წრეები, რომლებიც ხელს შეუწყობს ახალგაზრდა თაობის მეტ ჩართულობას მუნიციპალიტეტის ყოველდღიურ საქმიანობასა და მის განვითარებაში.
"მუნიციპალიტეტის ინფრასტრუქტურული და ეკონომიკური განვითარების პარალელურად, აუცილებელია ხელი შეეწყოს მდიდარი კულტურული ტრადიციების დაცვას და ამ ტრადიციების ღირსეულ გაგრძელებას.
ამასთანავე, ერთ-ერთი პრიორიტეტია ახალგაზრდების მრავალმხრივი (როგორც სულიერი, ისე ფიზიკური თვალსაზრისით) განვითარების ხელშეწყობა და მათში ცხოვრების ჯანსაღი წესის დამკვიდრება. შესაბამისად, მუნიციპალიტეტი განაგრძობს კულტურული ღონისძიებების ფინანსურ მხარდაჭერას, წარმატებული სპორტსმენების ხელშეწყობას და შესაბამისი პირობების შექმნას, რათა ნიჭიერმა ბავშვებმა და ახალგაზრდებმა შეძლონ მათი შესაძლებლობების გამოვლინება," _ წერია ბიუჯეტის განმარტებით დოკუმენტში.
წელს სპორტის განვითარების ხელშეწყობაცაა დაგეგმილი. უფრო დეტალურად კი გახორციელდება სპორტსმენთა მომზადების ორგანიზაციული და მეთოდური ხელშეწყობა, სპორტულ ასოციაციასთან, კავშირებთან, სპორტულ ფედერაციებთან და სხვადასხვა სპორტულ ორგანიზაციებთან თანამშრომლობა. კლუბების, ნაკრები გუნდების მომზადება და მონაწილეობა ქვეყნის და საერთაშორისო ასპარეზობებში.
წლევანდელი ბიუჯეტით ჩოხატაურის ხელისუფლება ლელობურთის და რაგბის განვითარების ხელშეწყობასაც აპირებს.
2015 წლის განმავლობაში პროგრამის ფარგლებში დაფინანსდება: მუნიციპალიტეტის კულტურის ცენტრი; მუსიკალური სკოლა, სადაც სწავლობს 150-მდე მოსწავლე; სამხატვრო სკოლა, სადაც სწავლობს 100-მდე მოსწავლე; ბიბლიოთეკები; მუზეუმები.
წინა წლების მსგავსად, გახორციელდება მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე არსებული ეკლესია-მონასტრების ფინანსური მხარდაჭერა. მიუხედავად იმისა, რომ მუხლის განმარტების მიხედვით, საქმე ეხება "რელიგიური ორგანიზაციების დაფინანსებას", დოკუმენტში მხოლოდ ეკლესია-მონასტრების ფინანსური დახმარებაა აღნიშნული. კანონის თანახმად, კი ამ მუხლით სარგებლობა ყველა იმ რელიგიურ ორგანიზაციას შეუძლია, რომელიც საქართველოშია რეგისტრირებული.
დოკუმენტში აღნიშნულია, რომ მოსახლეობის ჯანმრთელობის დაცვა და სოციალური დაცვა მუნიციპალიტეტის ერთ-ერთ მთავარ პრიორიტეტს წარმოადგენს.
"მუნიციპალიტეტი, არსებული რესურსების ფარგლებში, განაგრძობს სოციალურად დაუცველი მოსახლეობის სხვადასხვა დახმარებებით უზრუნველყოფას. ერთიანი სახელმწიფო პოლიტიკის ფარგლებში გაგრძელდება საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის დაცვის მიზნით, ადგილობრივ დონეზე სხვადასხვა ღონისძიებების გახორციელება, რაც უზრუნველყოფს არა მხოლოდ მუნიციპალიტეტის, არამედ მთელი ქვეყნის მოსახლეობის ჯანმრთელობის დაცვას სხვადასხვა გადამდები და ინფექციური დაავადებებისგან.
სოციალური პროგრამა ითვალისწინებს მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე მცხოვრები მოსახლეობის სხვადასხვა ფენებისათვის სოციალური დახმარებებით უზრუნველყოფას. როგორც სახელმწიფო ბიუჯეტიდან გამოყოფილ, ასევე მუნიციპალიტეტის ბიუჯეტით გათვალისწინებული თანხებით. პროგრამა ითვალისწინებს სარიტუალო მომსახურების ხარჯების ანაზღაურებას, მოხუცებულთა, მიუსაფართა და სოციალურად დაუცველ პირთა მდგომარეობის გაუმჯობესების, მრავალშვილიანი ოჯახების დახმარებას, დევნილთა და ტერიტორიული მთლიანობისათვის დაღუპულთა ოჯახების დახმარებას, სტიქიის შედეგად დაზარალებულთა დახმარებას, სამედიცინო მომსახურების თანადაფინანსებას და სხვა სოციალურ ღონისძიებებს.
მუნიციპალიტეტის ბიუჯეტიდან ფინანსდება შემდეგი სოციალური პროგრამები:
მრავალშვილიანი (4 და მეტ 18 წლამდე ასაკის ბავშვები) ოჯახების დახმარება; ახალშობილთა ოჯახების დახმარება; დედ-მამით ობოლი ბავშვების დახმარება; ფენილკეტონურიით დაავადებული ბავშვების დახმარება; საქართველოს თავისუფლებისა და ტერიტორიული მთლიანობისთვის ბრძოლის მონაწილე მეომრებისა და მეორე მსოფლიო ომის ვეტერანების სარიტუალო მომსახურება; საქართველოს თავისუფლებისა და ტერიტორიული მთლიანობისთვის დაღუპულთა ოჯახების დახმარება; უპატრონო პირთა სარიტუალო მომსახურება; უხუცეს დღეგრძელთა დახმარება; ლტოლვილთა დახმარება; მძიმე საცხოვრებელ პირობებში მყოფი, უბედური შემთხვევისა და სტიქიური მოვლენების შედეგად უსახლკაროდ დარჩენილი ოჯახების დახმარება; მძიმე ეკონომიკურ პირობებში მყოფი ოჯახების დახმარება; 18 წელს ზევით ასაკის პირების, რომელთა სარეიტინგო ქულა 57001-დან 120 000-ის ჩათვლითაა სამედიცინო სტაციონალურ მომსახურებაზე და მედიკამენტების შეძენაზე; მკვეთრად გამოხატული შშმ პირების სამედიცინო სტაციონალურ მომსახურებაზე და მედიკამენტების შეძენაზე; ონკოლოგიურ დაავადებულთა სამედიცინო სტაციონალურ მომსახურებაზე და მედიკამენტების შეძენაზე; მეორე მსოფლიო ომის ვეტერანების და ომში დაღუპულთა ქვრივებისადმი დახმარება; 0-დან 18 წლამდე ასაკის პირების და შშმ პირების სამედიცინო მომსახურებაზე; მეორე მსოფლიო ომის ვეტერანების და ომში დაღუპულთა ქვრივებისადმი მატერიალური მხარდაჭერა; თირკმლის უკმარისობით დაავადებულ პირთა დახმარება, რომლებიც გადიან დიალეზის კურსს; გულის თანდაყოლილი პათოლოგიით დაავადებულ 0-დან 18 წლამდე ასაკის პირთა ოჯახების დახმარება; 0-დან 18 წლამდე ასაკის შშმ ბავშვების დახმარება."
2015 წლის ბიუჯეტში ისევაა გათვალისწინებული უპოვართათვის კვირაში 2-ჯერ უფასოდ პურის გაცემის ხარჯები _ წელიწადში 7200 ლარი.
ბიუჯეტის პროექტის განხილვისას, საკრებულომ იმსჯელა უპოვართათვის უფასო სასადილოს დაფინანსების შესახებ. მხოლოდ დაბაში, დღეის მონაცემებით, რომელიც დასაზუსტებელია, 80 ადამიანი საჭიროებს ყოველდღიურ შემწეობას და გამოკვებას. უმწეოთა ზუსტი სია არ არსებობს მუნიციპალიტეტის მასშტაბით და უცნობია, თუ რამდენი ადამიანი შიმშილობს ჩოხატაურის სოფლებში და გადაუდებლად საჭიროებს სადილით დახმარებას.
ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს თავმჯდომარეს ზაალ მამალაძეს მიაჩნია, რომ საკითხი ძირეულ შესწავლას და გონივრულ გადაწყვეტას მოითხოვს: _ უპოვართათვის დახმარება მათთვის და მხოლოდ მათთვის უნდა იყოს განკუთვნილი და ფულიც სწორედ მათთვის უნდა დაიხარჯოს. სამწუხაროდ, ხდება, რომ ხარჯები მომსახურებისთვის უფრო მეტია, ვიდრე თავად ბენეფიციარებისთვის. კარგადაა მოსაფიქრებელი მექანიზმი, რომელიც დაგვიცავს ზედმეტი ხარჯებისა და არაკეთილსინდისიერი მიდგომებისგან. გვინდა საკითხი ისე გადავწყვიტოთ, რომ უპოვართა ინტერესები იყოს მაქსიმალურად დაცული, მათზე ზრუნვაში ჩავრთოთ საზოგადოება, მოსწავლეები, მეწარმეები _ ეს საკითხი ყველასთვის გულთან მისატანი უნდა გახდეს. ამ საკითხზე მუშაობა მიმდინარეობს, მაგრამ აქვე მინდა ვთქვა, რომ ქველმოქმედება ჯერ ჩვენ, საჯარო მოხელეებმა უნდა ვისწავლოთ; ამ მიმართულებითაც ვგეგმავთ აქტივობებს, რომელთა შესახებაც საზოგადოებას მალე მივაწვდით ინფორმაციას, _ ამბობს ზაალ მამალაძე.
ჩვენ დავინტერესდით თუ რამდენს და როგორ ხარჯავს, მაგალითად, ლანჩხუთის მუნიციპალიტეტი უპოვართა სასადილოსთვის, რომელიც მუნიციპალიტეტის ააიპ-ის სახით არსებობს; ლანჩხუთის მუნიციპალიტეტს უფასო სასადილოს შენახვა, რომელშიც 60 ბენეფიციარი ირიცხება, წლის განმავლობაში 70 000 ლარი უჯდება. აქედან, წლის განმავლობაში, უშუალოდ კვებაზე 35 831 ლარი იხარჯება.
_ რადგან მენიუ იცვლება ყოველდღიურად და სასადილო მუშაობს დასვენების დღეების გარეშე, ამიტომ, უშუალოდ ერთი ბენეფიციარის კვება დღეში ჯდება 1.65 ლარი. მთლიანობაში 35 831 ლარი. რაც შეეხება დანარჩენ ხარჯებს, მთლიანობაში შეადგენს 34 169 ლარს. აქედან, ხელფასი 19 680 ლარია, შტატგარეშე თანამშრომლებისთვის 7 680 ლარი იხარჯება. ოფისის ხარჯი 5 290 ლარია, სხვა ხარჯი 919 ლარი და არაფინანსური _ 600 ლარი, _ გვითხრეს ლანჩხუთის უფასო სასადილოში.
ჩვენ მკითხველს დეტალურად გავაცნობთ, კონკრეტულად თუ რა სახის სოციალური დახმარებების მიღება შეუძლია მოსახლეობას ზემოთ ჩამოთვლილი პროგრამებიდან.