საქართველოს საერთო სასამართლოების მოსამართლეთა მიმართ დისციპლინური სამართალწარმოება უახლოეს მომავალში გააქტიურდება.
ამის საჭიროების შესახებ უზენაესი სასამართლოს თავმჯდომარე ნინო გვენეტაძემ "მართლმსაჯულების სისტემის დამოუკიდებლობისა და ეფექტიანობის გაძლიერების შესახებ" გამართულ კონფერენციაზე განაცხადა.
როგორც გვენეტაძე აღნიშნავს, ბოლო 2 წლის განმავლობაში, ფაქტობრივად, დისციპლინური სამართალწარმოების კუთხით საქმე კოლეგიაში არ შესულა, რაც ნიშნავს, რომ არც ერთი მოსამართლე დისციპლინური სახდელით არ ყოფილა დასჯილი.
"კარგია, თუ სასამართლო მუშაობს შეცდომების გარეშე და არ არის მოსამართლეთა მიერ სამართალწარმოების პროცესში დაშვებული დისციპლინური გადაცდომები, თუმცა ამის პარალელურად, ჩვენ ვიმსჯელებთ და შევეცდებით პასუხი გავცეთ კითხვას, რა პრობლემები აქვს თავად საკანონმდებლო ბაზას. ვიმსჯელეთ იმ ახალ საკანონმდებლო ცვლილებებზე, რომელიც იუსტიციის საკანონმდებლო პაკეტშია შესული. ასევე, რომლის ინიციატივა გვაქვს ჩვენ, უზენაესი სასამართლოს დისციპლინური სამართალწარმოების საკითხთან მიმართებაში", _ განაცხადა უზენაესი სასამართლოს თავმჯდომარემ .
"რაც შეეხება მოსამართლეთა დისციპლანურ სამართალწარმოებას, ამ მხრივ ჩვენ, ბოლო ორი წლის განმავლობაში, ტენდენცია ნულზე გვაქვს, რადგან დისციპლინური სამართალწარმოების კუთხით, დისციპლინური პასუხისმგებლობის საკითხის დაყენება და შემდეგ სახდელის დაკისრება ფაქტობრივად არ ხდებოდა. ამიტომ საჭიროა ამ მიმართულებით მუშაობის გააქტიურება. უნდა გაირკვეს, მოსამართლეები მართლაც უშეცდომოდ მუშაობენ, თუ ისინი ვინმემ დაინდო", _ განაცხადა გვენეტაძემ კონფერენციაზე.
გვენეტაძემ არ გამორიცხა, რომ მოსამართლეების მიმართ, საჭიროების შემთხვევაში, შესაძლოა, სისხლის სამართლებრივი დევნაც დაიწყოს.
შეგახსენებთ, რომ დისციპლინური წარმოებისთვის საქმე იუსტიციის უმაღლეს საბჭოში შედის, საბჭო კი, საჭიროების შემთხვევაში საკითხს განსახილველად დისციპლინური სამარათალწარმოების კოლეგიას უგზავნის, საბოლოო გადაწყვეტილებას კი, თუ რა სახდელი შეიძლება დაეკისროს მოსამართლეს, იუსტიციის უმაღლესი საბჭო იღებს.
იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს მიერ, "გურია ნიუსისთვის" მოწოდებული სტატისტიკის თანახმად, 2014 წელს საბჭოში 14 სხდომა გაიმართა "საქართველოს საერთო სასამართლოების მოსამართლეთა დისციპლინური პასუხისმგებლობისა და დისციპლინური სამართალწარმოების შესახებ" საქართველოს კანონით გათვალისწინებულ საკითხებზე.
სხდომაზე განხილულ იქნა 313 საქმე, აქედან, 266 საქმეზე შეწყდა დისციპლინური დევნა, 17 საქმეზე დისციპლინური დევნა შეწყდა და მოსამართლეს მიემართა კერძო სარეკომენდაციო ბარათით; 30 საქმეზე მოსამართლეს ჩამოერთვა ახსნა-განმარტება, რომელთაგან 20 საქმეზე შეწყდა დისციპლინური დევნა, 8 საქმეზე გადაწყვეტილება ვერ იქნა მიღებული, ხოლო 2 საქმეზე საბჭოს დღეის მდგომარეობით არ უმსჯელია.
რაც შეეხება 2014 წელს განხილულ საჩივრებს, ის ეხებოდა 183 მოსამართლის მიერ დისციპლინურ გადაცდომათა სავარაუდო ჩადენის ფაქტებს.
"მხარეები, უმეტეს შემთხვევაში, უთითებდნენ თბილისის საქალაქო, სააპელაციო და საქართველოს უზენაესი სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა პალატის მოსამართლეთა მიერ, გადაცდომათა სავარაუდო ჩადენის ფაქტტბზე. 266 დისციპლინურ საქმეში, რომლებზეც შეწყდა დისციპლინური დევნა, საჩივრის ავტორები მიუთითებდნენ მოსამართლეთა მიერ სავარაუდო დარღვევის 741 ფაქტზე, მათ შორის: 339 – მოსამართლის მოვალეობის შეუსრულებლობა/არაჯეროვნად შესრულება მათ შორის – 21 – სასამართლო აქტის გადაცემის გაჭიანურება, 237 – სასამართლო აქტის კანონიერება, 71 – საქმის განხილვის უსაფუძვლო გაჭიანურებ, 29 – სამოსამართლო ეთიკის ნორმების დარღვევა, 7 – ნორმის არასწორი განმარტება, 1 – მოსამართლის თათბირის ან პროფესიული საიდუმლოების გამჟღავნება, 36 – მოსამართლისათვის შეუფერებელი ქმედება.
მოსამართლეთა მიერ სავარაუდო დარღვევის 741 ფაქტიდან 439 გადაცდომის ჩადენის ფაქტი არ დადასტურდა , 225 – შეწყდა მე-12 მუხლის მე-4 ნაწილის საფუძველზე (კანონიერება),16 – შეწყდა ხანდაზმულობის მოტივით, 11 – შეწყდა იმავე მოსამართლის მიმართ იმავე საფუძვლით გადაწყვეტილების არსებობის გამო, 4 – შეწყდა მოსამართლის უფლებამოსილების შეწყვეტის გამო, 50 დარღვევაზე დადასტურდა მოსამართლეთა მიმართ გადაცდომის ჩადენის ფაქტები", _ აღნიშნულია "გურია ნიუსისთვის" მოწოდებულ სტატისტიკაში.
დადასტურებული გადაცდომების სტატისტიკური მონაცემი კი ასე გამოიყურება: 30 – საქმის განხილვის გაჭიანურება, 10 – არაჯეროვანი შესრულება, 50 დადასტურებული გადაცდომა, 10-აქტის გადაცემის გაჭიანურება.
რაც შეეხება საქმის განხილვის გაჭიანურების ვადებს, წარმოდგენილი ინფორმაციის მიხედვით, საქმის განხილვის გაჭიანურების ვადები ერთი თვიდან – 3- წლამდე მერყეობს.
აღნიშნულ დარღვევებზე მოსამართლეთა მიმართ დისციპლინური დევნა შეწყდა გადაცდომათა ბრალეულად ჩადენის არარსებობის გამო (მათ შორის მოსამართლეთა დატვირთვის და არსებითი ზიანის არარსებობის გათვალისწინებით).
დადასტურებული არაჯეროვანი შესრულების სტატისტიკის მიხედვით კი, დადასტურდა მოსამართლეთა მიერ მოვალეობის არაჯეროვნად შესრლების 20 (ოცი) ფაქტი, რომელთაგანაც 10 (ათი) გამოიხატა სასამართლო აქტის გადაცემის გაჭიანურებაში.
სასამართლო აქტის გაჭიანურების ვადები მერყეობს 3 (სამი) დღიდან – 1 (ერთი) თვემდე და 25 (ოცდახუთი) დღემდე.
აღნიშნულ დარღვევებზე მოსამართლეთა მიმართ დისციპლინური დევნა შეწყდა გადაცდომათა ბრალეულად ჩადენის არარსებობის გამო (მათ შორის მოსამართლეთა დატვირთვის და არსებითი ზიანის არარსებობის გათვალისწინებით)
რაც შეეხება დადასტურებულ არაჯეროვან შესრულებას, 9 სავარაუდო დარღვევიდან, 8-ზე შეწყდა დისციპლინური დევნა არსებითი ზიანის არარსებობის გამო, 1-ზე გადაცდომის ბრალეულად ჩადენის არარსებობის გამო.
იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს ინფორმაციით, სხდომებზე განხილული 313 დისციპლინური საქმიდან, 30 საქმეზე მოსამართლეს ჩამოერთვა ახსნა-განმარტება, 20 საქმეზე მდივნის წინადადებით შეწყდა დისციპლინური დევნა, 8 საქმეზე ვერ იქნა მიღებული გადაწყვეტილება, 2 საქმეზე საბჭოს ამ დროისათვის არ უმსჯელია.
აღნიშნული სტატისტიკის მიხედვით, 20 დისციპლინურ საქმეზე, რომლებზეც შეწყდა დისციპლინური დევნა, მოსამართლეთათვის ახსნა-განმარტების ჩამორთმევის შემდეგ, საჩივრის ავტორები მიუთითებდნენ მოსამართლეთა მიერ სავარაუდო დარღვევის 26 ფაქტზე, აქედან, მოსამართლის მოვალეობის შეუსრულებლობა/არაჯეროვნად შესრულებაში ჩაითვალა – 3 – სასამართლო აქტის გადაცემის გაჭიანურება,
რაც შეეხება მოსამართლის მოვალეობის შეუსრულებლობა/არაჯეროვნად შესრულებას, გამოიკვეთა სამოსამართლო ეთიკის ნორმების დარღვევის 3, საქმის განხილვის უსაფუძვლო გაჭიანურების 6, მოსამართლისათვის შეუფერებელი ქმედების 2 და ნორმის არასწორი განმარტების 1 შემთხვევა.
საჩივრებში წარმოდგენილი მოსამართლეთა მიერ სავარაუდო დარღვევის 26 ფაქტიდან კი, საბჭოს მიერ, 14 შემთხვევაში გადაცდომის ჩადენის ფაქტი არ დადასტურდა, ხოლო 12 დარღვევაზე დადასტურდა მოსამართლეთა მიმართ გადაცდომის ჩადენის ფაქტები.
რაც შეეხება დადასტურებული გადაცდომებს, 5 – საქმის განხილვის გაჭიანურებას შეეხებოდა, 4 არაჯეროვან შესრულებას, 12 დადასტურებულ გადაცდომას; 3 აქტის გადაცემის გაჭიანურებას.
8 საქმიდან კი, რომლებზეც საბჭოს მიერ ვერ იქნა მიღებული გადაწყვეტილება
საქმეზე მხარეები მიუთითებდნენ საქმის განხილვის უსაფუძვლო გაჭიანურების 2 ფაქტზე, მოსამართლის მოვალეობის არაჯეროვანი შესრულების 4 ფაქტზე, სამოსამართლო ეთიკის ნორმების დარღვევის 3 ფაქტზე, კორუფციული სამართალდარღვევის 1 ფაქტზე,
სხდომებზე განხილული 313 დისციპლინური საქმიდან 17 საქმეზე შეწყდა დისციპლინური დევნა და მოსამართლეს მიემართა კერძო სარეკომენდაციო ბარათით.
კონფერენცია საქართველოში მართლმსაჯულების სისტემის დამოუკიდებლობისა და ეფექტურობის გაძლიერების საკითხზე სასტუმრო "ქორთიარდ მარიოტში" გუშინ გაიმართა.
