რა არის სამოქალაქო ბიუჯეტი?
სამოქალაქო ბიუჯეტი არის მუდმივი პროცესი, რომელიც ბიუჯეტის დაგეგმვის პროცესში მოქალაქეთა ინტერესების გათვალისწინებას გულისხმობს. 2022 წლიდან ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტის მაცხოვრებლები თავიანთი შეხედულებისამებრ, პრიორიტეტებიდან გამომდინარე, შეძლებენ დაგეგმონ საკუთარი ბიუჯეტი. პირველ ეტაპზე დაბის ადმინისტრაციულ ერთეულს გამოეყოფა 50 000 ლარი. გამოყოფილი თანხა დაიხარჯება მოსახლეობის მიერ წარმოდგენილი პროექტების დასაფინანსებლად.
სამოქალაქო ბიუჯეტი დემოკრატიის ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი ელემენტია – საზოგადოების ჩართულობა მათთვის ყველაზე მნიშვნელოვანი საკითხების გადაწყვეტის პროცესში. ამ მიზნის მისაღწევად საუკეთესო სფეროა თვითმმართველობის ფინანსური პოლიტიკის ფორმირება და მისი მეშვეობით მუნიციპალიტეტის ან ქალაქის განვითარების მიმართულებების განსაზღვრა. ამის საშუალებას იძლევა სამოქალაქო ბიუჯეტი. სამოქალაქო ბიუჯეტი არის პროცესი, რომელიც საზოგადოებას საშუალებას აძლევს მონაწილეობა მიიღოს მუნიციპალიტეტის ბიუჯეტის დაგეგმვაში. სამოქალაქო ბიუჯეტის მეშვეობით მოქალაქეებს შეუძლიათ თვითონ გადაწყვიტონ, თუ რაში დაიხარჯება მუნიციპალიტეტის ბიუჯეტიდან გამოყოფილი გარკვეული თანხები. მუნიციპალიტეტის ბიუჯეტის განაწილებისა და ხარჯვის პროცესში მოქალაქეების ინტერესების გათვალისწინება სულ უფრო მეტ მნიშვნელობას იძენს თანამედროვე დემოკრატიული მმართველობისა და მოქალაქეთა ჩართულობისათვის. ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტის მერიის მიერ ადგილობრივი ბიუჯეტიდან გამოყოფილი გარკვეული ფულადი სახსრების განკარგვა საშუალებას მისცემს მუნიციპალიტეტის მაცხოვრებლებს თავად დაგეგმონ და განახორციელონ მათთვის მნიშვნელოვანი პროექტები, ასევე თვალყური ადევნონ მათ განვითარებას.
რა ხდის პროცესს ეფექტურს?
- მოსახლეობის მონაწილეობა ბიუჯეტის დაგეგმვისა და გადაწყვეტილების მიღების პროცესში;
- თვითმმართველობის მიერ დახარჯული თანხის გამჭვირვალობა და ეფექტური მართვა;
- თანხების დახარჯვა იმ პროექტების განსახორციელებლად, რომელიც მოქალაქეებს ყველაზე მეტად სჭირდებათ;
როგორ და რა წესით განხორციელდება ჩოხტაურის მუნიციპალიტეტში სამოქალაქო ბიუჯეტი?
მუნიციპალიტეტში მოქალაქეთა კოორდინაციისა და ინფორმირებულობის უზრუნველსაყოფად შექმნილია „სამოქალაქო ბიუჯეტის საბჭო“.
„სამოქალაქო ბიუჯეტის საბჭო“-ს ამოცანაა პროცესისა და რეგულაციების მომზადებაში ჩართვა, მოქალაქეებისათვის დახმარების გაწევა პროექტების წერაში და განაცხადის შევსებაში, პროექტების შერჩევის პროცედურის განხორციელების ტექნიკური მხარდაჭერა.
„სამოქალაქო ბიუჯეტი“-ს პროექტის წარდგენის უფლება აქვს საქართველოს ყველა მოქალაქეს 14 წლის ასაკიდან, საინიციატივო ჯგუფებს და არასამეწარმეო არაკომერციულ იურიდიულ პირს (გარდა მუნიციპალური), რომლებიც რეგისტრირებულნი არიან საქართველოს ტერიტორიაზე. პროექტის ავტორი და წარმდგენი არ უნდა იყოს „სამოქალაქო ბიუჯეტის საბჭო“-ს წევრი.
მოქალაქის მიერ წარმოდგენილი პროექტების რაოდენობა არ უნდა იყოს ერთზე მეტი. პროექტების წარმოდგენის პერიოდია: 2022 წლის 01 ივნისიდან 2022 წლის 01 აგვისტომდე.
მოქალაქე შევსებულ ფორმას წერილობითი ან ელექტრონული სახით აგზავნის მუნიციპალიტეტის სამოქალაქო ბიუჯეტის საბჭოს ელექტრონული ფოსტის მისამართზე: chokhatauribiujeti@gmail.com ან ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტის მერიის კანცელარიაში მისამართზე: დ.ჩოხატაური, წერეთლის N2. „სამოქალაქო ბიუჯეტი“-ს ფარგლებში გამოცხადებულ პროექტში მონაწილეობის მიღების მიზნით. („სამოქალაქო ბიუჯეტის“ სააპლიკაციო ფორმა შეგიძლიათ იხილოთ ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტის ოფიციალურ ვებ გვერდზე http://www.chokhatauri.ge/ )
მოქალაქეთა საპროექტო ინიციატივა უნდა აკმაყოფილებდეს ქვემოთ ჩამოთვლილ კრიტერიუმებს:
მისი განხორციელება უნდა შედიოდეს ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტის კომპეტენციაში; ღირებულება არ უნდა აღემატებოდეს სამოქალაქო ბიუჯეტის ფარგლებში ზონისთვის გამოყოფილ თანხას; განკუთვნილი უნდა იყოს „სამოქალაქო ბიუჯეტი“-ს ფორმირებისთვის გამოყოფილი ზონისთვის (დაბა ჩოხატაური); უნდა ემსახურებოდეს საზოგადოების კეთილდღეობას; პროექტის განხორციელება შესაძლებელი უნდა იყოს ერთი საბიუჯეტო წლის განმავლობაში;
პროექტი წარმოდგენილი უნდა იყოს წერილობითი ან/და ელექტრონული ფორმით რეგულაციებით განსაზღვრული სახით ელფოსტაზე: chokhatauribiujeti@gmail.com, რომელსაც ხელს აწერს პროექტის ავტორი (არასრულწლოვნის შემთხვევაში მისი მეურვე) და ინიციატივის არანაკლებ 10 მხარდამჭერი რომელიც რეგისტრირებულია დაბის ტერიტორიაზე; პროექტის განხორციელების ადგილი უნდა იყოს ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტის საკუთრებაში.
შემოსული საპროექტო ინიციატივების სია გამოქვეყნდება მუნიციპალიტეტის ვებ-გვერდზე და სხვა შესაძლო საინფორმაციო არხების მეშვეობით (სოციალური ქსელები, მედია).
სააპლიკაციო ფორმების მიღების შემდეგ, საბჭოსთვის წარდგენილი საკითხი რეგისტრირდება „სამოქალაქო ბიუჯეტის საბჭო“-ს სხდომის დღის წესრიგში, რომელსაც განიხილავს უახლოეს სხდომაზე.
„სამოქალაქო ბიუჯეტის საბჭო“ მოქალაქეთა მიერ წარმოდგენილ ინიციატივებს განიხილავს შემდეგი კრიტერიუმების მიხედვით: ● სამართლებრივი ასპექტები (უფლებამოსილია თუ არა მუნიციპალიტეტი განახორციელოს წარმოდგენილი პროექტი); ● ტექნიკური ასპექტები (რამდენად შესაძლებელია პროექტის განხორციელება); ● ფინანსური ასპექტები (წარმოდგენილი პროექტის სავარაუდო ღირებულების შეფასება); ● პროექტის განხორციელების ვადები.
შედეგები, გამოქვეყნდება ოფიციალურ ვებ-გვერდზე, გავრცელებული სხვა შესაძლო საინფორმაციო არხების მეშვეობით (სოციალური ქსელები, მედია) ასევე ეცნობება ავტორებს.
როგორ ხდება გამარჯვებული პროექტის გამოვლენა?
მოსახლეობის მიერ ვერიფიკაცია გავლილი პროექტების შერჩევა ხორციელდება კენჭისყრის საფუძველზე, საპროექტო ინიციატივებზე ხმის მიცემის პროცედურა განხორციელდება 2022 წლის 01 სექტემბრიდან 20 სექტემბრამდე შუალედში განსაზღვრულ რომელიმე დღეებში ფარული კენჭისყრის საფუძველზე, დ. ჩოხატაურში სპეციალურად გამოყოფილ დანიშნულების პუნქტებში, რომლებიც განისაზღვრება მუნიციპალიტეტის მიერ შესაბამის ზონაში მერის წარმომადგენელთან და საბჭოსთან წინასწარი შეთანხმების შედეგად.
კენჭისყრა იმართება არჩევნების (კენჭისყრის) დღის 11:00 საათიდან 19:0 საათამდე და გაგრძელდება სამი კალენდარული დღე. ზონაში გაიხსნება ოთხი ადგილი მაინც, სადაც მოსახლეობა შეძლებს აირჩიოს სასურველი პროექტი. კენჭისყრის ადგილები უნდა განთავსდეს ღია ცის ქვეშ ან შენობებში, შესაბამისი ზონის ცენტრში.
ყველა მოქალაქეს, რომელმაც მიაღწია 14 წლის ასაკს, უფლება აქვს თითო ხმა მისცეს საპროექტო ინიციატივას. 14-დან 18 წლამდე პირი, ხმას აძლევს იმ ზონაში, სადაც რეგისტრირებულია მისი მშობელი (მეურვე). ასეთ შემთხვევაში 14-დან 18 წლამდე მოქალაქეები ხმის მისაცემად გამოცხადდებიან მშობელთან (მეურვესთან) ერთად, რომელსაც თან უნდა ჰქონდეს პირადობის დამადასტურებელი დოკუმენტი.
ხმის მიცემის უფლება აქვს მხოლოდ დაბა ჩოხატაურის ტერიტორიაზე რეგისტრირებულ მოქალაქეს.
ხმის მიცემის საბოლოო შედეგები შედგება ქაღალდის ბიულეტენების მეშვეობით ჩატარებული კენჭისყრის შედეგების გათვალისწინებით. გამარჯვებული საპროექტო ინიციატივები გამოვლინდება ხმათა მაქსიმალური რაოდენობით, რომლის ფინანსური ღირებულება ჯამში არ უნდა აღემატებოდეს კონკრეტული ზონისთვის გამოყოფილ თანხას (50 000 ლარს).
ზონის მიხედვით რამდენიმე პროექტზე ხმათა თანაბარი გადანაწილების შემთხვევაში ღია კენჭისყრის საფუძველზე გადაწყვეტილებას იღებს „სამოქალაქო ბიუჯეტის საბჭო“, კენჭისყრაზე მოწვეულ უნდა იყვნენ შესაბამისი პროექტების ავტორები.
კონკრეტული პროექტისთვის ხმის მიცემამდე მოქალაქე უნდა გაეცნოს შესაბამის ზონაში შემოთავაზებული პროექტების მთელ სიას საბჭოს მიერ წინასწარ მომზადებულ საინფორმაციო დოკუმენტში.
გაცნობის შემდეგ შესაბამის ზონაში მცხოვრები მოქალაქე ირჩევს პროექტს საარჩევნო ბიულეტენის ქაღალდის ფორმის გამოყენებით საარჩევნო უბნებში.
ზემოთ აღნიშნული პროცედურების განსახორციელებლად (ხმის მიცემისათვის განკუთვნილ პუნქტში მოქალაქეთა რეგისტრაციას, მათი ხმების დათვლას, გამარჯვებული პროექტის გამოვლენას პროექტების სიის შექმნის განსახორციელებლად) უზრუნველყოფს ზონებში არსებული საარჩევნო კომისია. საარჩევნო კომისიის მუშაობის ყველა დოკუმენტი წარმოდგენილი იქნება ოქმების სახით ყველა წევრის ხელმოწერით. ხმების დათვლის შედეგები და გამარჯვებული პროექტები გამოქვეყნებული იქნება მუნიციპალიტეტის ოფიციალურ ვებ-გვერდზე.
საარჩევნო პროცესის ჩატარებას უზრუნველყოფს „სამოქალაქო ბიუჯეტის საბჭო“-ს წევრთაგან შემდგარი კომისია. დამკვირვებლებად მოწვეული იქნებიან პროექტების ინიციატორთა წარმომადგენლები, არა უმეტეს 2 პირი ზონის თითო უბანზე.
საბოლოოდ შერჩეული პროექტების სია გამოცხადდება 2022 წლის 10 ოქტომბრამდე. პროექტი ცვლილების სახით აისახება ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტის 2023 წლის ბიუჯეტში.
იხილეთ „სამოქალაქო ბიუჯეტის“ განხორციელების წესი და სააპლიკაციო ფორმა: https://bit.ly/ChokhatauriPB
საკონტაქტო:
სამოქალაქო ბიუჯეტის საბჭოს თავმჯდომარის მოადგილე თეა უჯმაჯურიძე ☎ 577 95 55 43 ;
საბჭოს მდივანი მარიტა მგალობლიშვილი ☎ 579 26 95 95.
პროექტს ახორციელებს ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტი, სამოქალაქო საზოგადოების ინსტიტუტის და გერმანული ორგანიზაცია “პური მსოფლიოს” (BftW) მხარდაჭერით.
(R)