გურიაში ნადირობის ტრფიალ ბაზიერებს რა გამოლევს, თუმცა, ისინი, უმეტესად მაინც ასაკოვანი ადამიანები არიან და როგორც ამჯერად ჩვენი რესპონდენტი, ფანატიკოსი ბაზიერი მიხეილ გიორგაძე ამბობს, ამაზე უკეთესი უხიფათო, სახალხო და თუნდაც, ელიტარული სანადირო სპორტი, არ არსებობს.
ბაზიერიც არის და ბაზიერიც _ 80 წლის მიხეილ გიორგაძეს, 70 წელი ბაზიერობაში აქვს გატარებული და ამ საქმეს ახლაც ისეთი სიყვარულით მისდევს, როგორც შორეულ ბავშვობაში.
_ 10 -11 წლის ბიჭი ვიყავი, ჩემს მშობლიურ ჩოხატაურში მიმინო რომ დავიჭირე. ჩიტი ღაჟო კი გაცილებით ადრე “მოვძღაბლე” და მას შემდეგ ბაზიერობის ცეცხლი ისე მომედო, დღემდე მოვედი და არ გამნელებია. მიმინოს ამღერებაც კი შევძელი, _ გვეუბნება იგი და მოულოდნელად მაჯაზე ჩამოცმულ ტყავის საფარზე შემოსკუპული მიმინო ახლოს მოჰყავს და დაბალ ხმაზე ხალხურ მელოდიას ასმენინებს. ფრინველი მოულოდნელად პირს აღებს და ბაზიერთან ერთად, თანმხვედრ ბგერებს გამოსცემს.
“ახლა გაჩერდი”, _ დაყვავებით ეუბნება და მიმინოც იტრუნება.
მიხეილ გიორგაძე გვიამბობს, როგორ გადმოვიდა ადრეულ ასაკში ოზურგეთში საცხოვრებლად, მშობლებთან ერთად.
_ ოზურგეთის სახელმწიფო ანსამბლში, ლადიკო ერქომაიშვილთან ვმღეროდი. მერე ჯაზ-ორკესტრი “ნაკადული” ჩამოვაყალიბეთ. მერე დიდი ტრაგედიაც გადავიტანე, მცირეწლოვანი შვილი დამეღუპა და რაღა მემღერებოდა?! ბაზიერის ხელოვნებას კი დღემდე შემოვრჩი. რაღაცნაირად დამეხმარა კიდეც სულიერი და ფიზიკური მხნეობის განმტკიცებაში. ერთადერთი უმარცხო საქმე “ჩიტით” ნადირობაა, რომელმაც ტრადიცია არ დააგდო და ისევ ისე აგრძელებს არსებობას, როგორც მეფე ვახტანგ გორგასლის დროს, _ ამბობს ის და აგრძელებს, _ დამიჯერებთ? 70 წელია, ერთნაირი გატაცებით და ჟინით ვნადირობ. საირაოზე სულ უთენია გავდიოდი და გავდივარ, გაწვრთნილი ღაჟოს მეშვეობით, უცებ ვიტყუებ მიმინოს და ჩიტბადეში გახვეულს, ფრთხილად ვხსნი. პირველ რიგში, უნდა გავიგო, დედალია თუ არა, თან ამავე წლის გამოჩეკილი და არა კოიოტი. შინ მიმყავს თვალახვეული, მოვაბამ ფეხებზე რბილ თასმებს და როცა თვალებს ავუხელ, დავუსტვენ. დილამდე ხელზე მიზის, რამდენი ღამე გამითენებია ასე, ვინ მოთვლის. შეჩვევის შემდეგ კი, სანამ კარგად გავმართავ, დღეში ორჯერ ვაჭმევ, შემდეგ კი ერთხელ _ სულ ახალი ხორცი უნდა. ასე ვახერხებდი მუდამ საუკეთესოდ გაწვრთნილი მიმინო მყოლოდა. უმეტესად, ჟანგისფერი. იყო დრო, ჩემ ხელში გამოზრდილი კაპუეტი _ ერთ წელზე მეტი ხნის მიმინო _ ზედიზედ ოთხჯერ გახდა ჩემპიონი. ბევრი რამ ისეთი კარგი საქმე კეთდებოდა იმ დროში, ახლა ვერც დაიკვეხნიან _ დღეს ყველაფერს ფულის შოვნის კუთხით უყურებენ.
მიმინოთი ნადირობა არის ყველაზე უღალატო, უმარცხო, თოფის გარეშე არსებული სანადირო სპორტი. ჯანმრთელობის, ხალისის მუდმივი წყარო. ნერვულ სისტემას და გულს ასე არაფერი აკაჟებს. ახალგაზრდობას ეს საქმე ჩვენ უნდა შევაყვაროთ. თუმცა, უნდა არსებობდეს საქმიანი და სახელმწიფოებრივი მიდგომა, თორემ საბაზიერო ხელოვნება თანდათან გაქრება, _ ამბობს ბატონი მიხეილი და იხსენებს ერთ სახალისო შემთხვევას, როცა ახალგაზრდა კაცმა ჰკითხა, რა არის ეს ხელზე რომ გიზისო: _ ვუპასუხე, რა არის და ინდაური,-მეთქი. მერე კი ვეცადე, დამეინტერესებინა. ნაკლებად, მაგრამ ვახერხებ ახალგაზრდებისთვის ამ საქმის გაცნობას.
ჩვენი რესპონდენტი და მისი მეზობელი ბაზიერები, ენვერ კომახიძე და ბიჭიკო მეფარიშვილი, განუყრელი მეგობრები არიან. ხშირად იკრიბებიან და სანადიროდ ახალგაზრდული ხალისით მიდიან. მათი საუბარი მუდამ უამრავ სანადირო თავგადასავლებსა და საბაზიერო საქმის როგორმე შენარჩუნებასა და გაძლიერებას ეხება. ენვერ კომახიძე საყვარელი საქმის კეთებას, თავის მეგობრებთან ერთად შექმნილი, გურიის სამონადირეო ტურიზმის და ბაზიერთა კლუბის გაძლიერებით ცდილობს და ხელისუფლებისგან დახმარების და დაინტერესების მოლოდინშია.
_ ზოგადად, ნადირობა წამგებიანი ხელოვნებაა, თევზაობის გარდა, _ ბაზიერით ნადირობა ორი-სამი თვის მანძილზეა შესაძლებელი. მიმინოს სერიოზული კვება სჭირდება _ სულ ცოტა, წელიწადში 400 ლარის ხორცს მიირთმევს ერთი ფრინველი. ამდენივეს მონადირებას თუ შეძლებს. მეთევზეს კი ჭიების მომარაგებით მთელი წლის მანძილზე თევზაობა შეუძლია, _ ამბობენ მეგობრები. თუმცა, მათი აზრით, ბაზიერობას ვერაფერი შეედრება და თუ მონდომება და სურვილი იქნება, მოტივირებული ადამიანები შეძლებენ საქართველოში ბიზნესი ამ მიმართულებითაც განვითარდეს.
მიხეილ გიორგაძე მიიჩნევს, რომ საამისოდ პატრიოტული მიდგომაა საჭირო და ბაზა უნდა შეიქმნას. როცა საქმე ჩანასახში არსებობს ბაზიერთა კლუბის სახით და აქ, მსოფლიო კლუბებსაც რომ დაამშვენებს, ისეთი ბაზიერებია თავმოყრილი. მთავარია, დაფინანსების შანსი გაჩნდეს. ადვილი შესაძლებელია, შემოიღობოს რამდენიმე ჰექტარი ბალახოვანი ფართობი, თუ ხორბალს დათესავენ, მთლად უკეთესი. იონჯაც საუკეთესოა, ადრე შემოდის და ნადირობის სეზონზე უკვე საუკეთესო ბაზას შექმნის. შორიახლო კი 50-კაციანი სასტუმრო თუ დაიდგმება, მთლად კარგი. გურიაში, ზღვისპირა მხარეში, ახლა ისეც მომრავლდა სასტუმროები. ტურისტები სიამოვნებით გადაიხდიან თანხას და ინადირებენ ასეთ ფართობზე ჩვენი ბაზიერების დახმარებით. ასეთი პრაქტიკა არა ერთ წამყვან სახელმწიფოში არსებობს. ჩვენთან ბაზიერობის საუკუნოვანი გამოცდილება როცა არსებობს, საქმის წამოწყებას ეს გააადვილებს. დაგვიანებული კი არის, მაგრამ სჯერა, რომ კიდევ შესაძლებელია.
ბიჭიკო მეფარიშვილი: _ სინანული მიპყრობს _ მიმინოს და ღაჟოს შესახებ ბავშვებმა რატომ არ უნდა იცოდნენ? ხან სპეციალურად ვეკითხები მათ, სკოლაში თუ ესმით ამის შესახებ. რატომ არ უნდა ასწავლიდნენ ბავშვს რაღაც კუთხით მაინც ამ საუკუნოვანი უმარცხო ნადირობის შესახებ? ეს ხომ მხოლოდ უბრალო გართობა არ არის? ვახტანგ გორგასლის ლეგენდაც არ იცის ზოგმა. დასავლეთ საქართველოში მაინც, საუკუნეების მანძილზე, პოპულარული იყო ასეთი ნადირობა და მიმინოს მახვილი თვალით, ჭკუით, სისწრაფით და სიმსუბუქით შეზავებული თვისებები, ბაზიერებთან ერთად, ლამის, მთელ ქართველობას ჰქონდა გათავისებული. ძალიან კარგი საქმე გაკეთდება, თუ ამ თემას წამოწევთ და ხელისუფლების რომელიმე შტო დაინტერესდება, თუნდაც, რაიონის დონეზე. კერძო პირსაც შეუძლია ამ საქმის წამოწყება. ბაზიერობის ინსტიტუტი არსებობს, რაც მთავარია. გერმანიაში, დუბაიში და არა ერთ სხვა მოწინავე ქვეყანაში ამ საქმეს სერიოზულად ეკიდებიან.
ენვერ კომახიძეც ოპტიმისტურად უყურებს ბაზიერთა ხელოვნების განმტკიცებით, ეკოლოგიური ტურიზმის განვითარების საქმეს. ბაზიერთა სანადირო ხელოვნებას, მისი აზრით, ადვილი შესაძლებელია “მიებას” ტურისტების მეტად დაინტერესება, გადამფრენი ფრინველების შესანიშნავი დერეფნით, რომელიც კოლხეთის დაბლობზე არსებობს: _ ტურისტებისთვის აქ შესანიშნავი გარემო იქნება, დააკვირდნენ ფრინველთა გადაფრენის პროცესს და გადაიღონ. პარალელურად, საბაზიერო ხელოვნებას გაეცნონ, ინადირონ აქაურ ბაზიერთა დახმარებით, როცა საამისო ბაზა იქნება. მთავარია, იდეის პოპულარიზაცია და მერე შესაბამისი ინფრასტრუქტურის შექმნა საშუალო დონეზე მაინც, _ ამბობს ის.
მანამდე კი მეგობარი ბაზიერები, მიხეილ გიორგაძის თავკაცობით, სეზონზე სანადიროდ წასასვლელად უერთმანეთოდ ნაბიჯს არ დგამენ, სეზონის დასრულების შემდეგ კი უფრო ბატონ მიხეილთან იყრიან თავს და საუბრის თემას მუდამ უსაყვარლესი საქმე წარმოადგენს. ამბობენ იმასაც, რომ ზოგს მოცლილი და საქმეგამოლეულიც კი ვგონივართ, თუმცა, თუ ქვეყანაზე უმარცხო, ჯანსაღი სანადირო ხელოვნება არსებობს, რომელიც ახალგაზრდას მუდამ გონიერებასთან, სისწრაფესთან, ჭკუასთან და უზადო ჯანმრთელობასთან ამყოფებს, ეს ბაზიერობაა და მთავარია, ამ საქმით ვინმე ისე დაინტერესდეს, როგორც ჩვენ ათწლეულების მანძილზე მიმინოებს ვწვრთნიდით და საქმეც დაიძვრებაო.
მიხეილ გიორგაძე უფასო მასწავლებლობას პირდება დაინტერესებულ ახალგაზრდებს: _ მე 80 წლის კაცი ვარ და მინდა, ჩემი შვილების და შვილიშვილების თაობა სერიოზულად მოეკიდოს საქმეს, რომელიც ხელოვნების რანგში ჰქონდათ აყვანილი ჩვენს წინაპრებს. გასაქრობი და მისავიწყებელი ამიტომაც არ არის, თითო-ოროლა მოყვარული სანამ არსებობს, “ხელის გამობრუნება” კიდევ შეიძლება.
წარმატებას და სურვილის ახდენას ვუსურვებთ ნაცად ფანატიკოს ბაზიერებს, მიხეილ გიორგაძეს, რომელიც საყვარელ მიმინოსთან ერთად, ისევე გვემშვიდობება, როგორც მიგვიღო _ სახესთან იახლოვებს ფრინველს და დაბალი, სასიამოვნო ხალხური მელოდიით იყოლიებს _ დუეტიც შეთანხმებულად დგება.
