ექადია ოზურგეთის სამხრეთ ნაწილის უბანია და შეფენილია გორაკზე, საიდანაც ულამაზესი ხედი იშლება. ქალაქის ცენტრალური ნაწილისგან მას მდინარე ბჟუჟი ჰყოფს. ამ ადგილზე ტყე-პარკის გაშენება 20 ჰექტარ ფართობზე, ჯერ კიდევ 1960 წელს დაიგეგმა და ეს პროექტი, მაშინ, საბჭოთა საქართველოს 40 წლის იუბილეს მიეძღვნა.
დამოუკიდებელი საქართველოს ისტორიაში, სულ ბოლოს, 2021 წელს, ამ ტყე-პარკის რეაბილიტაცია “ქართული ოცნების” წინასაარჩევნო დაპირება იყო და ოზურგეთელებს ამ დაპირების თაობაზე, 2022 წლის ივნისში, მუნიციპალიტეტის მერმა შეახსენა. მან თქვა, რომ რომ აქ საუცხოო გარემო შეიქმნებოდა და ტყე-პარკის რეაბილიტაცია საპილოტე რეგიონების ინტეგრირებული განვითარების პროგრამის ფარგლებში მოხდებოდა:
_ არსებული ლანდშაფტის მწვანე ნარგავების სრული დაცვით და შენარჩუნებით, ვგეგმავთ რეკრეაციული ზონები მოწყობას, სასეირნო ბილიკების გაკეთებას, დასასვენებელი პარკების და ლამპიონების მონტაჟს. პროექტის ბიუჯეტი ერთ მილიონ ლარზე მეტს შეადგენს. მნიშვნელოვანია, რომ ექადიის ტყე-პარკი გახდეს ქალაქ ოზურგეთის ერთ-ერთი გამორჩეული ლოკაცია და სანაპირო ქუჩას საფეხმავლო ხიდით დაუკავშირდეს, _ თქვა 2022 წლის ივნისში ავთანდილ თალაკვაძემ.
2022 წლის აგვისტოში პროექტის გახორციელება დაიწყო და მისმა ღირებულებამ მილიონ სამოცდაათი ათასი ლარი შეადგინა. ახლა ექადიის ტყე-პარკის სარეაბილიტაციო სამუშაოები დასასრულს უახლოვდება. აღსანიშნავია, რომ ზემოთ ნახსენები თანამედროვე საფეხმავლო ხიდიც უკვე გაკეთებულია და პროექტის ამ ნაწილის შესახებ, მოქალაქეების მხრიდან საყვედური არ გვსმენია.
_ ფაქტობრივად, უკვე დასრულებულია და მალე ექსპერტიზა ჩატარდება. პროექტის ღირებულება 1 მილიონ 70 ათას ლარს შეადგენს. სარეაბილიტაციო პროცესი 2022 წლის 11 აგვისტოს დაიწყო, _ ინფორმაციას გვიდასტურებს ოზურგეთს მერიის ინფრასტრუქტურული სამსახურის უფროსი, გოჩა აბაშმაძე.
ტყე-პარკის სარეაბილიტაციო სამუშაოების დაწყებიდან რამდენიმე თვეში, კანონის შესაბამისად, შუალედური ექსპერტიზა ჩატარდა, რომელსაც, ადგილზე გასვლით, მუნიციპალიტეტის მერი ავთანდილ თალაკვაძე და მისი მოადგილე, ნიკა ბოლქვაძე ესწრებოდნენ.
შუალედური შემოწმების აქტში დაფიქსირდა თუ არა ხარვეზები, ჩვენთვის უცნობია, მაგრამ ვიცით და “გურია ნიუსი” არაერთხელ წერდა, რომ ექადიის უბნის _ წმიდა გიორგის მცხოვრებლებს, განსაკუთრებით კი გობრონიძეების ოჯახს, სასიცოცხლო პრობლემა შეექმნათ.
მცირე მეწარმე მაკა გობრონიძემ, რომელსაც ვარდების მრავალფეროვანი ჯიშები გამოჰყავს, რთული გზა გაიარა და ძალიან მძიმე დაავადება სწორედ დაუღალავი შრომით, ოპტიმისტური შემართებით და მომავლის იმედით დაამარცხა. გურიის მოსახლეობამ კარგად იცის, რომ ბოლო დროს, გლობალური ცვლილებების პირობებში, განსაკუთრებით გაძლიერებულია სტიქიური პროცესები, რასაც გურიაში სულ ახლახანს მსხვერპლიც მოჰყვა. თუმცა, როგორც ქალბატონი მაკა ამბობს, აღნიშნული ტყე-პარკის რეაბილიტაციისას, უხეიროდ დაგეგმილი და შესრულებული სამუშაოების გამო, მის საკარმიდამო ნაკვეთში, მდგომარეობა კატასტროფულად გაუარესდა.
_ მიხაროდა, პარკის რეაბილიტაცია რომ დაიწყო. მეგონა, ჩვენს ინტერესებს გაითვალისწინებდნენ არხების გაყვანისა და ბეტონის კედლების ჩამოსხმის პროცესში. ეს ტყე-პარკი გორზეა, რომლის ძირშიც, მთელ სიგრძეზე, წმიდა გიორგის ქუჩა მიუყვება. გზის პირას კი ვცხოვრობთ ჩვენ და ასევე მრავალი ოჯახი. ჩვენ ტყე-პარკის შესასვლელ ჭიშკართან ახლოს ვართ. წარმოუდგენელი ამბავი ხდება. რეაბილიტაციის დროს გაკეთდა, მოასფალტდა ტყე-პარკში შემავალი გზა და გზის გასწვრივ, მარჯვენა მხარეს ჩამოასხეს ბეტონის კედლებით შეკრული არხი. ეტყობა, მე და ჩემი ოჯახი, ამ ყველაფერში სურამის ციხესავით უნდა ჩაგვაყოლონ! _ აღელვებული გვიყვება ქალბატონი მაკა და ცუდად დაპროექტებულ-აშენებული არხების სისტემას გვაჩვენებს.
_ არხი გაკეთდა ქუჩის გასწვრივაც, ოღონდ გაცილებით ვიწრო; რაც შეეხება პარკის ზედა ნაწილიდან დაღმართზე, გზის გასწვრივ დაშვებულ არხს, პირველივე მოსახვევში ისეა გადაერთებული, ყველაზე უვიციც კი მიხვდება, რომ დამპროექტებელს არაფერი ესმის ამ საქმის. ნებისმიერი ადამიანი მიხვდება, რომ აქ ცოტა უფრო ღრმა და ფართო, “გოფრისებური” მოსახვევი უნდა გაკეთებულიყო, რომ ზემოდან წამოსული ღვარცოფი თავისუფლად მოტრიალებულიყო თავქვე. რა ხდება ახლა? წყალი, რომელიც თავისუფალ მოსახვევს ვერ პოულობს, ასკდება არხის ვიწრო კუთხეს, გადადის გზაზე, მერე ტყეში ეშვება თავქვე, გადაევლება გზას და პირდაპირ ჯერ ეზოში და მერე სახლში გვივარდება! ღიად ვეკითხები და შევტირი ცას და ქვეყანას _ ამ პარკს უნდა შევეწიროთ?!! უკვე მესამედ ამაოხრა მოვარდნილმა ღვარცოფმა ერთ წელიწადში!!!
სტიქია როცაა, ცხადია, წინ ვერავინ გადაუდგება და “მშრალი ვერავინ გამოვალთ”, მაგრამ რაც აქ გააკეთეს, არის უცოდინართა ნამოქმედარი და ეხმარებიან სტიქიას ჩემ წინააღმდეგ. სასაცილოა, ისეთ თავსხმა წვიმაში, ზემოდან დაშვებული წყალი, დაბლა არხში აღარ მოდიოდა _ გადავიდა გზაზე, ტყეზე და დაეშვა ჩემს ეზოში! რისთვის გააკეთეს? არავის არ ესმის ჩემი არც ტირილი, არც ყვირილი და არც თხოვნა! დამაქციეს! სხვათა შორის, პარკის რეაბილიტაცია რომ დაიწყეს, რომ ვნახე, რანაირად იყო არხები მოსახვევებში შეერთებული, მაშინვე ვთქვი, რომ ცუდი ამინდის დროს, ღვარცოფი წამლეკავს-მეთქი…..ჩემს ძლივს გამოყვანილ ვარდებს, წყალში და ხრამებში ვდიე…გული მომიკვდა..სულ ძირიანად დათხარა და მიწაც გადარეცხა და ჩააქცია. მე იმას ხომ არ ვამბობ, რომ წვიმის დროს ნიაღვარი არ იქნება? მაგრამ ეს ნიაღვრებით შეკრული, მდინარედ ქცეული ღვარცოფი რომ შემოგივარდება სახლში ყოველ ჯერზე, როცა გაწვიმდება, შეიძლება აქ არსებობა?! სიმწრით მოწეული ბაღ-ბოსტანი რამდენჯერ გამიოხრდა, ვინ მოთვლის. ნეტავ, ექადიის ტყე-პარკის რეაბილიტაცია, ჩვენი ოჯახის დამარხვას ითვალისწინებს?! _ ამბობს მაკა გობრონიძე. ამ ფაქტების შესახებ “გურია ნიუსი” არაერთხელ წერდა და ვცდილობდით დავხმარებოდით ქალბატონ მაკას, რომელმაც, როგორც ზემოთ აღვნიშნეთ, წლების წინ, უმძიმესი ოპერაცია გადაიტანა, გაუძლო დიდ განსაცდელს, აღიდგინა ჯანმრთელობა და ვარდების მოშენებით დაიწყო მცირე ბიზნესი. ახლა კი კარმიდამო, ნარგავები და ბაღ-ბოსტანი არაერთხელ გაუნადგურა სტიქიამ.
ქალბატონი მაკას მეუღლე, მიხეილ გობრონიძეც ყურადღებას ითხოვს და წუხს, რომ მათ გასაჭირს არაფრად აგდებენ:
_ რაკი არ დაიშალეს და მაინც უხეიროდ ჩააბეტონეს არხი, იმაში მაინც დაგვეხმარონ, რომ გზის გასწვრივ დამცავი ჯებირი ავამაღლოთ, რათა წყალს სადინარი მიეცეს, შედარებით ნაკლები ნაკადი მოგვასკდეს, თორემ აქ წყალი მაინც შემოვა. თავად იანგარიშონ, რამდენი ხრეში და ცემენტი დასჭირდება, გამოგვიყონ და ჩვენ გავაკეთებთ, _ ითხოვს ის.
პარკის სარეაბილიტაციო სამუშაოებს ტენდერში გამარჯვებული კომპანია შპს “ბიელი ” ასრულებს. როგორც კომპანიის სამუშაოთა მწარმოებელი სოსო დვალიშვილი “გურია ნიუსთან” ამბობს, რეაბილიტაციის პროცესი დასრულებულია:
_ დასრულებულია პროექტით გათვალისწინებული ყველა სამუშაო. ახლა ელექტროსადენების გადაერთება ხდება. სკამები და ურნები გვაქვს შემოსატანი. გაკეთდა ათი ფანჩატური, დაიგო 600 მეტრი სიგრძის ასფალტი. ასევე, გაკეთდა 550 მეტრი სიგრძის ბეტონის არხი, 400 მეტრი სიგრძის საყრდენი კედელი. გაბმულია ნათურების 50 კომპლექტი, თავისი ბოძებით. ასევე, მოწყობილია დეკორატიული განათებებიც. გაკეთდა ლითონის კიბე-ბილიკი, რომლითაც აქ მდებარე ეკლესიამდე ავა მსურველი. დაიდგა ჭიშკარი და მოხდა 50 მეტრი გრძივი ღობის გავლება, _ გვითხრა მან და ძალიან გაიკვირვა, როცა ვუთხარით მაკა გობრონიძის პრობლემის შესახებ.
_ ჩვენთვის არაფერი უთქვამს და თქვენ რატომ მოგმართათ?! _ გაიოცა ბატონმა სოსომ. ამ გაოცებას, თავის მხრივ, სრული სიცრუე უწოდა ქალბატონმა მაკამ:
_ ახლა, მაგათ რა უნდა ელაპარაკოს და დაუჯეროს ადამიანმა?! ვინ დათვლის, რამდენჯერ მივმართეთ! არა, რა, ადამიანად არ გვაგდებენ, ხალხად არ გვთვლიან! სიტყვას ბანზე გვიგდებენ, სტიქიაა და წყალი წამოვაო. თითქოს ჩვენ ჭირვეული ბავშვები ვიყოთ, წვიმის წკაპუნზე რომ ბრაზობენ… აქ ჩვენი ცხოვრება შეუძლებელი ხდება. მით უფრო, საშიში კლიმატური ცვლილებების დრო მოგვადგა, _ წუხს მაკა გობრონიძე.
“გურია ნიუსი” დაინტერესდა, ვინ შეადგინა ტყე-პარკის სარეაბილიტაციო პროექტი. ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის მერიაში გვითხრეს და სოსო დვალიშვილმაც დაგვიდასტურა, რომ დამპროექტებელია შპს “მორფი”. ვიდრე კითხვა გაგიჩნდებათ, თუ რატომ ვერ მოიფიქრა სხვა სახელი ამ კომპანიის დამფუძნებელმა, გეტყვით, რომ ამ კითხვაზე პასუხი არ გვაქვს; საქმიანობიდან გამომდინარე, ნაკლებად სარწმუნოა, რომ ეს სახელი ინგლისურ “გარდასახვას”, “გარდაქმნას” უკავშირდებოდეს (Morph)… თუმცა, დასახელება მთავარი პრობლემა ნამდვილად არაა. ჩვენ შევეცადეთ მიგვეღო პასუხი კითხვაზე, თუ რატომ მოხდა სანიაღვრე არხების ასე დაპროექტება, მაგრამ ამ კომპანიის ინტერნეტგვერდზე არსებულ სატელეფონო ნომერზე, მხოლოდ “დაცვა ვარო” _ გვიპასუხეს. ასევე, არავინ იცოდა მათი საკონტაქტო ნომერი მერიაში და შპს “ბიელის” ობიექტზე მყოფ თანამშრომლებს შორის.
როგორც უკვე ვთქვით და ოზურგეთს მერიის ინფრასტრუქტურული სამსახურის უფროსმა გოჩა აბაშმაძემაც დაგვიდასტურა, ტყე-პარკის სარეაბილიტაციო სამუშაოები დასრულებულია. მისივე თქმით, პროექტის შესრულების მდგომარეობა შესამოწმებლად უკვე საექსპერტო კომპანიას გადაეცა. ჩვენ ამ კომპანიის _ შპს “იაიქაუდი დესკორტის” წარმომადგენელსაც შევხვდით, თუმცა, ჩვენდა გასაკვირად, ამ ექსპერტმა სახელისა და გვარის დასახელება არ ისურვა. შპს “იაიქაუდი დესკორტის” ექსპერტად წარმოდგენილი მამაკაცი ჩქარობდა _ მშენებლები მელოდებიან, შვიდ ადგილზე ვარ მისასვლელი, რა გინდათო. როგორც ჩანს, მინიმუმ შვიდ პროექტს ეს ორგანიზაცია ამოწმებს ისე, რომ მისი წარმომადგენელი ვინაობის დასახელების ვალდებულებასაც კი არ გრძნობს!
როგორც იქნა, ჩვენს შორის, ასეთი დიალოგი შედგა:
_ უკვე ექსპერტიზაზე ყოფილა პროექტი წარმოდგენილი; რა შეგიძლიათ თქვათ, ყველაფერი სრულფასოვნად არის გაკეთებული?
_ დიახ, არის. აგერ მაქვს ხარჯთაღრიცხვა. აგიხსნით ამ დოკუმენტაციას: გავაკეთეთ არხები, ლითონის ღობე, ცხაურები… გიხსნით, უბრალოდ…
_ ერთი შეხედვითაც ჩანს _ ქაღალდივით თხელია ასფალტი… მოსახლეობა, კერძოდ, გობრონიძეების ოჯახი ბრალს გდებთ, რომ არხი არასწორადაა გაკეთებული და ერთ წელიწადში სამჯერ საშინლად დაიტბორა მათი კარმიდამო, მიადგათ ზარალი…
_ რა თხელი?! ერთსანტიმეტრიანი ფენა აქვს! რა წყალი?! სულ ჩადიოდა იქ წყალი. აქ რა იყო, არ გახსოვთ? ხალხი და რაღაცა… იმან თქვა, ამან თქვა..,
_ ხალხი “რაღაცა” არ არის, ბატონო! წყალი კი ჩადიოდა, მაგრამ რეაბილიტაციის შემდეგ, მეგონა, გაუმჯობესდებოდა ჩვენი მდგომარეობა და გაუარესდაო, _ ამბობს მოქალაქე. ხომ უნდა მოუსმინოთ?!
_ წყალი ქვემოთ რომ ჩავიდა, ჩვენი ბრალია? აბა, სად წავა? აქ ყველა სამუშაო კარგადაა შესრულებული…კედლის აშენება, ფანჩატურის მოპირკეთება, სარტყელი, “პოიასი”, დეკორატიული ფილების დაგება, სანათები, დამიწებისთვის ჰორიზონტალური დამიწება…
_ ეს, ჩამონათვალია მაგ დოკუმენტებში თუ უკვე შესრულებული?
_ გაკეთებულია ყველაფერი და ახლა იქ წყალი თუ ჩავიდა, რა ვქნათ, ჩვენ ჩავუშვით?!
_ კითხვას სწორად იგებთ? ადამიანი გეუბნებათ, რომ არხი არასწორადაა მიერთებული და წყალი მის ეზოში, ამის გამო, მთელი ძალით შედის…
_ წავედი ახლა მე, საქმე მაქვს, _ გვითხრა “ინკოგნიტო” ექსპერტმა, რომლის შესახებ მხოლოდ ის ვიცით, რომ შპს “იაიქაუდი დესკორტის” წარმომადგენლად გაგვეცნო და მეგრული აქცენტით საუბრობდა. მან არც ვინაობა გვითხრა და ტელეფონის ნომრის მოცემაზეც უარი გვითხრა:
_ რად გინდა?! ტელეფონი არა, ის…
_ მაშინ მე მოგძებნით…
_ რატომ მომძებნით? გადამიღეთ? რად გინდა, რომ მიღებთ?
“ექსპერტიზის უფროსი” სასწრაფოდ გაგვექცა პარკიდან, სადაც ის ყველა სამუშაოს დასრულებულად თვლის.
“გურია ნიუსი” ხელახლა ესაუბრა მერიის ინფრასტრუქტურის სამსახურის უფროსს გოჩა აბაშმაძეს და ჰკითხა, ექსპერტიზის ჯგუფის პასუხს დამაკმაყოფილებლად მიიჩნევენ თუ არა მერიაში. როგორ თვლის თავად, იქნება კი ყველა სამუშაო სრულფასოვნად შესრულებული და ექსპერტიზისგან საფუძვლიანად შემოწმებული?
ჩვენ, მას, ასევე, კვლავ ვკითხეთ, რატომ არ არის პარკში ჩადგმულ არც ერთ ფანჩატურთან მისასვლელი გზა გაკეთებული. საინტერესოა, რომ ამ გზებთან დაკავშირებულ კითხვაზე, გამახორციელებელი კომპანია შპს “ბიელის ” სამუშაოთა მწარმოებელმა სოსო დვალიშვილმა გულწრფელად გვიპასუხა, რომ ფანჩატურებთან მისასვლელი გზის გაკეთება პროექტით არ იყო გათვალისწინებული, მაგრამ შემდგომ ეტაპზე აუცილებლად გაკეთდება! თანაც, ბატონი სოსო წინასწარ დარწმუნებულია, რომ მერე ისევ მათი ფირმა გააკეთებს!
გოჩა აბაშმაძე ადასტურებს დვალიშვილის ნათქვამს, რომ მილიონზე მეტ ლარად შეფასებულ პროექტში არ შედიოდა ფანჩატურებამდე გზის მიყვანა:
_ აღნიშნულ პროექტში არ შედიოდა ფანჩატურებამდე გზის მიყვანა. თუმცა, თუ პროექტის ფარგლებში დარჩება გარკვეული თანხა, შესაძლოა, ამით გაკეთდეს ან სხვა გზა მოიძებნოს. აღნიშნულ კომპანიასთან, რომელიც თავის მხრივ ტენდერში გამარჯვებულია.(საუბარია შპს “იაიქაუდი დესკორტის” შესახებ, რომელიც ექსპერტიზას ატარებს და საბოლოოდ ჩვენთან მაინც “ინკოგნიტოდ” დარჩა, უფროსმა ვინაობა რომ არ გაგვიმხილა, ვიდეომასალაც არსებობს.) მერიას ხელშეკრულება აქვს დადებული. კითხვაზე, როგორ ხდება ექსპერტიზის სამსახურისთვის შესრულებული სამუშაოს საფასურის გადახდა, გოჩა აბაშმაძემ გვითხრა, რომ ექსპერტი ითხოვს, ვთქვათ, შესრულებული სამუშაოს 2,9 %-ს. კიდევ ერთ კითხვაზე, მერია უპრობლემოდ ჩაიბარებს თუ არა ამ ექსპერტიზის დასკვნას, გვითხრა, რომ ასე ადვილად არ მიიღება დასკვნა: “მერიაში როცა შემოიტანენ, განიხილება. მერე ეგზავნება საპროექტო სამსახურს და საბოლოო პასუხი, ყველანაირი შემოწმების და გადახედვის შემდეგ უნდა გაეცეს. თუ საპროექტო თანახმა იქნება მათ მიერ მოწოდებულ ექსპერტიზაზე, ან არ იქნება და ექნებათ შენიშვნები, კითხვები, რა თქმა უნდა, ეს ექსპერტიზის კომპანიას სასწრაფოდ ეცნობება”, _ გვითხრა აბაშმაძემ.
ბატონი გოჩა შეგვპირდა, რომ აუცილებლად ეწვევა გობრონიძეების ოჯახს და გულისყურით მოუსმენს. ჩვენ კი ბოლომდე თვალს მივადევნებთ და საზოგადოებას დეტალურად მოვუყვებით, თუ როგორ დასრულდება პარკის რეაბილიტაციის პროექტი; და რაც მთავარია, გაგაცნობთ, თუ როგორ წარიმართება მაკა გობრონიძის ბრძოლა სიცოცხლისთვის, ამჯერად, ადამიანების არაპროფესიონალიზმის, გულქვაობის და დაუსჯელობის გამო; ჩვენ ვემხრობით პოზიციას, რომ არც ერთი პარკის რეაბილიტაცია არ ღირს თუნდაც ერთი ადამიანის გამწარებად, მისი უფლებების უხეშად შელახვად.
ავტორი