შოთა გოგატაძე, რომელიც მეორე მსოფლიო ომში სკოლის დამთავრებისთანავე, მერხიდან წავიდა და ახლა ამ სივრცეში ერთადერთი ცოცხალი მოწმეა ომის _ რეალური საშინელების, ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის სოფელ მერიაში ცხოვრობს.
~”უკანასკნელი მოჰიკანის” თვალწინ, როგორც თავად სევდიანად საუბრობს, ზუსტად წუთივით ჩაიქროლა საუკუნემ, იგივე წუთისოფელმა, რომლის ორომტრიალში მან ყველაზე მძიმე _ ომის საშინელება ნახა.
_ გამარჯვებული დავბრუნდი და მიუხედავად იმისა, რომ არაერთხელ დავიჭერი, თან საკმაოდ მძიმედაც, მიმაჩნია, რომ დღეს რომ მშვიდობაა და მზის ამოსვლა უხარია ადამიანს, მისხალი ჩემი წვლილიცაა მასში, _ გვეუბნება ბატონი შოთა.
მიუხედავად იმისა, რომ ფიზიკურად საკმაოდ სუსტადაა, გონება, სმენა და მეხსიერება კვლავ ახალგაზრდულად უჭრის, დილაადრიან ადგომასაც არ ეპუება.
_ გათენდება თუ არა, ადგება, ქათმებს საკენკს დაუყრის, ძროხასთან საჭმელი მიაქვს. იყო დრო, წველიდა კიდეც, ახლა აღარ შეუძლია, თუმცა, რამდენსაც ახერხებს, სულ ფუსფუსებს. შუადღისას ცოტას წაიძინებს. მერე ადგება, პირუტყვისთვის ბალახს მოძებნის, რომ საღამოს დაახვედროს. ასეთია მამაჩემის ყოველი დღე. მინდა, თითოეული დღით გავუხანგრძლივო სიცოცხლე… სხვა რა შემიძლია, _ ამბობს შოთა გოგატაძის ქალიშვილი ნონა გოგატაძე.
ჩვენი სტატიის და მეორე მსოფლიო ომის გმირი, 1925 წლის 9 მაისს დაიბადა. 1943 წელს, როცა საშუალო სკოლა დაამთავრა, პირდაპირ ფრონტზე წავიდა, სკოლის მერხიდან. პირველად უკრაინაში მოხვდა ფრონტის წინა ხაზზე და დაიჭრა კიდეც. თუმცა, ჰოსპიტლიდან გამოსვლისთანავე, კვლავ ომში წავიდა. ამჯერად ბელორუსიაში იბრძოდა. მალე იქაც დაიჭრა, ოღონდ იმდენად მძიმედ, რომ უკვე შინ გამოუშვეს. შოთა გოგატაძე დღემდე სხეულით ატარებს ნაღმის ნამსხვრევს.
_ რა ვქნა? სულ მახსენებდა ტკივილი თავს, თუმცა, ისეა სხეულში, შინაგან ორგანოებში გაჭედილი, ოპერაცია არ მოხერხდა. მითხრეს, რომ სიცოცხლისთვის საშიში არ იყო. ჩარევის და ამოღების შემთხვევაში კი შეიძლებოდა, გამხდარიყო მომაკვდინებელი. ამიტომ დავთანხმდი ექიმების რჩევას. კი ვარ დღემდე ცოცხალი, _ ამბობს და მშვიდად იღიმება.
ფრონტიდან დაბრუნების შემდეგ, თანასოფლელი გოგონა შეუყვარდა და მალევე შეირთო.
_ ლიანა ვასაძე, ჩემი არაჩვეულებრივი მეუღლე, აგერ, ახლოს, მეზობლად ცხოვრობდა. რა ვიცი… მომეწონა, შემიყვარდა, მივედი, ვუთხარი, წამომყევი, მიყვარხარ–მეთქი და წამომყვა. ტკბილად ვიცხოვრეთ. ორი შვილი გავზარდეთ _ ერთი ახლა უცხოეთში ცხოვრობს. მე არ შემშინებია არც სიკვდილის, არც გაჭირვების. ჩემი ლიანას გარდაცვალებამ მოურჩენელად მატკინა გული… თუ რაიმეს ვინატრებდი, მხოლოდ იმას, რომ ჩემზე ადრე არ წასუ9ლიყო ამ ქვეყნიდან. თუმცა, ავადმყოფობას როცა ვერ ერევი, რა ძალაა, _ საუბარი უჭირს ბატონ შოთას.
ყველაზე კარგად და მადლიერად ხალხისგან დაფასებას იხსენებს:
_ ვინ როგორ უყურებს, არ ვიცი, მაგრამ ყოველი ცხრა მაისი ჩემთვის იყო ბედნიერი დღე. პრეტენზიული კაცი არ ვარ. უყურადღებოდ არასდროს არავის დავუტოვებივარ. განსაკუთრებით მიხაროდა და მიხარია ჩვენი სოფლის სკოლის მოსწავლეთა ჟრიამულით მოსვლა ყოველ ცხრა მაისს. ასევე ხშირად მპატიჟებდნენ სხვადსხვა ღონისძიებაზე, _ იხსენებს ის და გვეუბნება, რომ ბავშვებმა ახლაც შემოუთვალეს, ცხრა მაისს მოვალთ, ასი წლის იუბილეს მოგილოცავთ, ბევრს ვიცეკვებთ და ვიმღერებთო…
სოფელ მერიის საჯარო სკოლაში სიყვარულით საუბრობენ შოთა გოგატაძეზე.
_ ის ყოველმხრივ მისაბაძი ადამიანია. როცა მასთან მივდიოდით ან ღონისძიებაზე ვიწვევდით, სკოლის დირექტორის პირველი სათქმელი იყო ის, რომ ამ ადამიანით ჩვენ ვამაყობთ, სწორედ ასეთი პატრიოტები უნდა გავზარდოთ და რაც უფრო მეტად მოუსმენენ მას ჩვენი მოსწავლეები, მით უფრო საუკეთესო თაობები გვეყოლებაო, _ ამბობს მერიის საჯარო სკოლის მასწავლებელი ციური ბაბილოძე.
სოფელ მერიაში ამ გაზაფხულზე განსაკუთრებული მოწადინებით ემზადებიან სახელოვანი თანასოფლელის, დიდი სამამულო ომის მონაწილის, შოთა გოგატაძის ასი წლის იუბილეს აღსანიშნავად.
კვლავ ჯანმრთელობას და ბედნიერ სიცოცხლეს ვუსურვებთ სახელოვან ადამიანს, შოთა გოგატაძეს.
ავტორი