“ქალების თანამონაწილეობა და ჩართულობა სოფლის კრებებში, დაბალია“, – ასეთია დასკვნა, რომლის საფუძველი ორი მუნიციპალიტეტის 12 ადმინისტრაციული ერთეულის 18 დასახლებაში ჩატარებული კვლევა გახდა. ჩვენმა მკითხველმა უკვე იცის, რომ “გურიის სამოქალაქო ცენტრი“, USAID-ის ადგილობრივი თვითმმართველობის პროექტის _ “სოფლის მხარდაჭერის პროგრამის მონაწილეობითი მონიტორინგის’’ ფარგლებში, ჩოხატაურისა და ოზურგეთის მუნიციპალიტეტების 12 ადმინისტრაციული ერთეულის 18 დასახლებაში (2 დაბა და 16 სოფელი) მონიტორინგს უწევდა 2024 წლის სოფლის მხარდაჭერის პროგრამის მიმდინარეობას, მათ შორის, დასახლების საერთო კრებებსა და საკონსულტაციო შეხვედრებს.
ჩვენ კვლავ ვაგრძელებთ “სოფლის მხარდაჭერის” პროგრამის შესახებ დეტალური ინფორმაციების გამოქვეყნებას, რადგან მიგვაჩნია, რომ საზოგადოება იმსახურებს, იცოდეს ყველაფერი ამ პროგრამის შესახებ, რომელიც ჩვენივე გადახდილი გადასახადებით ფინანსდება და პრიორიტეტებიც ჩვენ უნდა ავირჩიოთ. ასევე, მოახლოებული არჩევნების ფონზე, არსებობს გონივრული ვარაუდი, რომ ხელისუფლებამ ამ პროგრამის ფარგლებში შესასრულებელი პროექტები ადმინისტრაციული რესურსად, ხმის მიღების სანაცვლოდ გამოიყენოს.
დაბალია ქალების დასწრება დასახლების საერთო კრებებსა და კონსულტაციებზე ოზურგეთისა და ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტებში. ქალები ოზურგეთის მუნიციპალიტეტში დასახლებების საერთო კრებებზე მონაწილეთა 23,2%-ს შეადგენდნენ, ხოლო ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტში _ 30,5%-ს. რეგიონის მოსახლეობის დემოგრაფიული სტატისტიკის მიხედვით, მოსახლეობის დაახლოებით ნახევარი არის ქალი. აღსანიშნავია, რომ წინასწარ რეგისტრირებული პროექტების უმრავლესობის ავტორები იყვნენ “გურიის სამოქალაქო ცენტრის” მიერ გადამზადებული ქალი აქტივისტები, რაც მიუთითებს, რომ სოფლებში ქალებს გააჩნიათ მოტივაცია და ინტერესი, რაც შესაძლოა აისახოს მათ მაღალ დასწრებაში თუ მუნიციპალიტეტები გასწევენ გარკვეულ ძალისხმევას ინფორმაციის მიწოდებისა და კრებებში ჩართვის წახალისების მიმართულებით. შედარებით უფრო მაღალია ახალგაზრდების ჩართულობა: ოზურგეთის მუნიციპალიტეტში დასახლებების საერთო კრებებზე მონაწილეთა 18%-ს, ხოლო ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტში 9,1%-ს. შეადგენდნენ ახალგაზრდები, რაც შესაბამისობაშია მუნიციპალიტეტის მოსახლეობაში ახალგაზრდების პროცენტულ რაოდენობასთან.
გურიის სამოქალაქო ცენტრის პროექტების მენეჯერის ნინო ურუშაძის თქმით, სამიზნე სოფლებზე დაკვირვების შედეგად, შეგვიძლია, ვთქვათ, რომ ქალების მონაწილეობა და ჩართულობა სოფლის კრებებში დაბალია.
_ ოზურგეთის მუნიციპალიტეტში დასახლების საერთო კრებებში მონაწილეთა მხოლოდ 23,2% იყო ქალი, ხოლო ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტში – 30,5%. ჩვენ არ გვაქვს მუნიციპალიტეტების მიხედვით ჩაშლილი ზუსტი სტატისტიკა, თუმცა, ზოგადად, გურიის რეგიონის მოსახლეობის დემოგრაფიული სტატისტიკის მიხედვით, მოსახლეობის დაახლოებით ნახევარს ქალები წარმოადგენენ; შესაბამისად, შეგვიძლია დავასკვნათ, რომ ქალები არ არიან სათანადო რაოდენობით წარმოდგენილი სოფლის კრებებსა თუ კონსულტაციებზე. ზოგან კრებებზე, ფაქტობრივად, არ იყვნენ ქალები ან ნაკლებად აქტიურობდნენ. თუმცა, აღსანიშნავია, რომ მერიაში წინასწარ რეგისტრირებული პროექტების უმრავლესობის ავტორები იყვნენ ქალები (21 პროექტიდან, 15 ქალს ეკუთვნოდა), რომლებიც გადაამზადა ჩვენმა ორგანიზაციამ, რომ შემდგომ მათი წინადადებები განხილული ყოფილიყო კრებებზე. ეს მიუთითებს იმაზე, რომ სოფლებში ქალებს გააჩნიათ ამ პროცესებში ჩართვის მოტივაცია და ინტერესი, რაც მაღალ დასწრებაშიც აისახება, თუ მუნიციპალიტეტები გაწევენ სათანადო ძალისხმევას მათთვის ინფორმაციის მიწოდების დროს და წაახალისებენ, დაესწრონ კრებებს, _ გვითხრა ნინო ურუშაძემ.
როგორც ნინო ურუშაძემ გვითხრა უმეტესად, კრებებზე ქალები რა საკითხებსაც აყენებდნენ, ეხებოდა უგზოობის პრობლემას სოფლებში/დაბებში; საბავშვო ბაღებში ინვენტარის არქონას; ასევე, იყო სოფლის წისქვილის რეაბილიტაციის წინადადებაც.
_ ნინო, რამდენად მოხვდა მათ მიერ წამოჭრილი საკითხები პრიორიტეტულ პროექტებს შორის?
_ ზოგადად, მონიტორინგმა აჩვენა, რომ, ძირითადად, მუნიციპალიტეტის მერია იღებს გადაწყვეტილებას, თუ რომელი პროექტი უნდა დაფინანსდეს პროგრამის ფარგლებში; და ეს გადაწყვეტილებები, შეიძლება ითქვას, რომ წინასწარაა მიღებული, კრებები კი მხოლოდ ფორმალობაა. მაგალითად, ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის მერიის მიერ ყველა სოფელში ერთი პროექტია შერჩეული – მასალების შესყიდვა ბეტონის გზისთვის. წესით, გადაწყვეტილებას უნდა იღებდეს მოსახლეობა, თუმცა ეს ასე არ ხდება, ადგილზე არ ტარდება კენჭისყრა, რაც ასევე აუცილებელია გადაწყვეტილების მისაღებად. ამ სიტუაციაში რთულია, ისაუბრო ქალების მიერ დაყენებული წინადადებები რამდენად იყო გათვალისწინებული, როცა ზოგადად, მოსახლეობის ჩართულობა გადაწყვეტილების მიღების პროცესში იგნორირებულია. რაც შეეხება ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტს, სოფელ ხიდისთავში იყო შემთხვევა, როდესაც ქალის მიერ დაყენებულმა წინადადებამ, რომელიც სოფლის წისქვილის რეაბილიტაციას ეხებოდა, გაიმარჯვა სოფლის კრებაზე, თუმცა როდესაც მუნიციპალიტეტმა კრებების ოქმები გამოაქვეყნა, გამარჯვებულ პროექტად სულ სხვა პროექტი იყო გამოცხადებული. მსგავსი ფაქტები, რა თქმა უნდა, ადამიანს უკარგავს სურვილს და მოტივაციას, რომ შემდგომში გამოიჩინოს ინიციატივა, ჩაერთოს და დაინახოს თავისი როლი ამ პროცესში.
_ რატომ არის მნიშვნელოვანი ქალების მიერ დაყენებული საკითხების ან პრობლემების მოგვარება?
_ ქალებს შეიძლება ჰქონდეთ განსხვავებული და სპეციფიკური საჭიროებები, რომლებიც კაცების მიერ ნაკლებად ჟღერდება ხოლმე. მაგალითად, მახსოვს, ერთ–ერთი ქალი საუბრობდა იმაზე, რომ როდესაც ქუჩაში ბავშვს ეტლით ასეირნებს, მას დისკომფორტს უქმნის ღია სანიაღვრე არხები და საჭიროა, რომ ამ არხებზე გაკეთდეს ცხაურები. მსგავსი პრობლემები კაცებისთვის ნაკლებად მნიშვნელოვანია. თუმცა, იმ სახით, რა სახითაც დღეს სოფლის მხარდაჭერის პროგრამა ხორციელდება, ნაკლებად ითვალისწინებს ან საერთოდ არ ითვალისწინებს ქალების საჭიროებებს.
“ქალები რეგიონის განვითარებისათვის” წევრი, ნონა გარგანჯიას თქმით, ქალების დიდი ნაწილი არის ემიგრაციაში და ეს არის ყველაზე დიდი პრობლემა.
“ქალების ერთი ნაწილი და მათი შვილები მეზობელ თურქეთში გადადიან სეზონზე ჩაის საკრეფად. როგორც მოგეხსენებათ, მძიმე პირობებში უწევთ მათ მუშაობა. ასევე, ქალების გარკვეული ნაწილი არის დასაქმებული ქალაქ ოზურგეთში, მაგრამ მათი ანაზღაურება არ არის შესაბამისი… სოფელში მცხოვრები ქალებისთვის, ასევე, არის უწყლობის პრობლემა, განსაკუთრებით _ ზაფხულში. ეს საკითხები დროულად არის მოსაგვარებელი, რადგან თანაბარ სამუშაო პირობებში მოუხდეს ქალს და კაცს ყოფნა.
ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს წევრის და გენდერული საკონსულტაციო საბჭოს თავმჯდომარის, ნინო ჭანიშვილის თქმით, არაერთ სოფელში იმყოფებოდა და ესწრებოდა სოფლის კრებებს:
“კონკრეტულად შემიძლია გითხრათ, რომ სოფელ ბოხვაურში იყო დაყენებული შიდა გზის მოწესრიგების საკითხი და ამ პრობლემის მოგვარება დაწყებულია. ქალებს გაცილებით მეტი ყურადღება აქვს ჩვენი მხრიდან (საუბარია ხელისუფლებაზე, რედ.) და შემიძლია ვთქვა, რომ ბევრ საკითხებში ვეხმარებით“, _ გვითხრა ნინო ჭანიშვილმა.
მისივე თქმით, შეიქმნა სპეციალური ჯგუფი, რათა საბავშვო ბაღის აღსაზრდელებისთვის შეძენილიყო სათამაშოები მათი ასაკისა და საჭიროების მიხედვით და ყველა ბაღს გადაეცა ახალი სათამაშოები.
“აქვე აღვნიშნავ, რომ სოფლის კრებებზე დასახელებული მოსაზრებები და საჭიროებები, მუნიციპალიტეტის მხრიდან არცერთი არ დარჩენილა ყურადღების გარეშე, ზოგი კეთდება სოფლის პროგრამის ფარგლებში და ზოგი კიდევ _ სხვა პროექტით“, _ ამბობს ნინო ჭანიშვილი.
ავტორი