ოზურგეთის მუნიციპალიტეტში, მდინარე ბჟუჟის ხეობაში ჰესების მშენებლობის შესახებ შემოქმედის თემში შემავალი სოფლის მცხოვრებლებისთვის გასული წლის ივნისში გახდა ცნობილი. ერთ-ერთ შეხვედრაზე, რომელიც 2023 წლის ივნისში გაიმართა სოფელ გომში, გაირკვა, რომ კომპანია „ენერგი“ერთი, მცირე ჰესის მშენებლობას აპირებდა.
„ენერგის“ წარმომადგენლები სოფლის მცხოვრებლების ერთ ნაწილს შეხვდნენ. მოსახლეობამ ამ შეხვედრაზე ჰესის მშენებლობაზე კომპანიას უარი უთხრა. თუმცა, სწორედ ამ შეხვედრაზე გახდა ცნობილი, რომ კომპანია „პარვუს ჯგუფი“ სოფელ გომის ტყეში სამი, მცირე ჰესის მშენებლობას გეგმავდა, რომელთა სიმძლავრე 6 მეგავატი უნდა ყოფილიყო.
ამ შეხვედრიდან ერთი წლის თავზე ცნობილი გახდა, რომ „პარვუს ჯგუფი“ მცირე ჰესების სიმძლავრს 6 მეგავატიდან 30 მეგავატამდე ზრდის.
ამ ინფორმაციის გავრცელებიდან რამდენიმე დღეში შევიტყვეთ, რომ სოფელ გომის საჯარო სკოლის შენობაში ჰესების მშენებლობასთან დაკავშირებით იგეგმებოდა შეხვედრა. შეხვედრის ორგანიზატორი სსიპ გარემოს დაცვითი ინფორმაცისაა და განათლების ცენტრი იყო. შეხვედრაზე წარმოდგენილი იყო „ბასრა 1“, “ბასრა 2“, „ბასრა 3“, „ბასრა 4“ ჰესების სიმძლავრეების გაზრდის და ქსელზე დაერთების პროექტის სკოპინგის ანგარიში, რომელიც სკოპინგის ანგარიში ექსპერტმა, ლევან ოზბეთელაშვილმა წარადგინა;
„ვინაიდან საკვლევ რეგიონში უკვე დაიწყო 110 კვ ორჯაჭვა საჰაერო ელექტროგადამცემი ხაზის _ ,,ოზურგეთი–ზოტიჰესის’’ მშენებლობა (გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილება #2-1078; 12/11/2019), რეგიონში გაჩნდა ,,ბასრა ჰესების’’ საპროექტო წარმადობის გაზრდის და წარმოებული ენერგიის გაზრდილი რაოდენობის საერთო ქსელში ჩართვის ახალი პერსპექტივა, რომელიც სამომავლოდ ქსელზე მიერთებული მომხმარებლების ელექტრომომარაგების საიმედოობის გაზრდის, ელექტრო ენერგიის ხარისხის გაუმჯობესების და არაგეგმური წყვეტების შემცირების შესაძლებლობას იძლევა.
,,ბასრა ჰესების’’ სიმძლავრეების დაკორექტირება განსაზღვრულია ასათვისებელი წყლის ობიექტ(ებ)ის ჰიდროლოგიური მახასიათებლების შესაძლებლობიდან გამომდინარე 4 ძალურ კვანძში (არსებული ჰესის შენობებში) მაღალი გამომუშავების/სიმძლავრის ტურბინების მოწყობის გზით. ,,ბასრა ჰესების’’ სიმძლავრეების დაკორექტირების შემდგომ ჯამური სიმძლავრე მიაღწევს დაახლოებით 30 მეგავატს (29.34მგვტ).
რაც მთავარია, დამატებითი ელექტროენერგიის გამომუშავების გეგმა გამორიცხავს გარემოზე დამატებით ზეგავლენას, სიმძლავრის გაზრდა მოხდება მხოლოდ დამატებითი ტურბინების და არსებული ტურბინების მოდიფიკაციის ხარჯზე.
კომპანიის მიერ პროექტის განხორციელება ხდება საქართველოს კანონმდებლობისა და საქართველოს მთავრობასთან გაფორმებული „ელექტროსადგურების მშენებლობის ტექნიკურ–ეკონომიკური გახორციელებადობის საკითხების შესწავლის მშენებლობის, ფლობისა და ოპერირების შესახებ“ ხელშეკრულების საფუძველზე”, _ თქვა ოზბეთელაშვილმა.
მისივე თქმით, ეს პროექტი სახელმწიფოსთან ერთად ხორციელდება. ასევე გაირკვა, რომ „ბასრა 4“-ის მშენებლობა ოზურგეთის და ქობულეთის საზღვართან არის დაგეგმილი. სამი ჰესის მშენებლობა კი ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე აშენდება.
„ჩვენ არ ვართ სპეციალისტები, რომ მაგ ტერმინებით გავიგოთ ყველაფერი. ჩვენ გვაქვს კითხვები და ველით პასუხებს“, _ ამ სიტყვებით მომხსენებელს დამსწრე საზოგადოებამ რამდენჯერმე შეაწყვეტინა გამოსვლა.
კომპანიის წარმომადგენლებმა განმარტეს, რომ ამ დრომდე, ვიდრე კომპანია მდინარე ბჟუჟაზე მცირე ჰესებს აშენებდა, მათ არ ჰქონდათ გარემოზე ზემოქმედების შეფასების და მისთვის აუცილებელი კვლევების ჩატარების ვალდებულება, ეს შეხვედრა კი სწორედ გზშ-ზე მუშაობის ნაწილს შეადგენს, მოსახლეობა გაეცნო გაფართოების გეგმას და სკოპინგის შემდეგ მოხდება გზშ-ს დოკუმენტის წარდგენა ყველა აუცილებელი კვლევით.
სკოპინგის ანგარიშის წარდგენის შემდეგ სიტყვით გამოვიდა „ეკოს“ დამფუძნებელი ირმა გორდელაძე.
მისი თქმით, ასეთი შეუსწავლელი სკოპინგის ანგარიში ბოლო ოთხი წლის განმავლობაში არ უნახავს:
„1 ივლისამდე ამ დოკუმენტს შევაჩერებთ. სიმძლავრეს, რომ ზრდი, მდინარიდან წყალი მიგაქვს, ხომ უნდა ვიცოდეთ, როგორია ეკოლოგიური ხარჯი… უნდა იყოს ბიომრავალფეროვნების კვლევა, უნდა იყო სოციალური პროექტები. მდინარე, რომ მიგაქვს და ხეირს ნახულობ, სოფელს არაფერი უნდა? ეს ყველაფერი უნდა ყოფილიყო სკოპინგის ანგარიშში ასახული. ეს პროექტი ვერ გადავა გზშ-ს ეტაპს. თითიდან გამოწოვილი ანგარიშით ვერ მოხდება ჰესების მშენებლობა. დავბლოკავ და ბოლომდე მივყვები ამ საქმეს. თუ სააგენტო გადაიყვანს ამ პროექტს მეორე ეტაპზე, აუცილებლად გავასაჩივრებ. ეს არის სამარცხვინო ანგარიში“, _ თქვა ირმა გორდელაძემ და შეხვედრა დატოვა.
„თქვენ კონკრეტული შენიშვნა და კითხვა არ გაქვთ“, – უთხრეს „პარვუს ჯგუფის“ წარმომადგენლებმა ირმა გორდელაძეს.
შეხვედრა ამით არ დასრულებულა _ დარბაზში გაჟღერდა შეკითხვები უსაფრთხოების, გარემოზე ზემოქმედების, შესაძლო რისკებისგან თავის დაზღვევის შესახებ. ასევე, შეკითხვა იყო, აქვს თუ არა კომპანიას, სოფლის მხარდაჭერის გრძელვადიანი სტრატეგია. რაზეც კომპანიის მხრიდან გამოითქვა მზაობა, რომ ამ საკითხზე აქტიურ მუშაობას დაიწყებენ.
მოსახლეობის სურვილია, ყველა შეხვედრის შესახებ იყვნენ წინასწარ ინფორმირებულები, რომ რაც შეიძლება მეტი ადამიანი ჩაერთოს პროცესში და მიიღონ პასუხები იმ საკითხებზე, რაც სოფლის მაცხოვრებლებს აწუხებთ.
სოფელ გომის მკვიდრი ინგა დუმბაძე დაინტერესდა, მოხდება თუ არა მდინარის დაგუბება და მასზე კაშხლის აგება, რაზეც კომპანიის წარმომადგენელმა უპასუხა, რომ პრეზენტაციაში ექსპერტმა დეტალურად აღწერა ჰესის მახასიათებლები _ „ესაა მოდინებაზე მომუშავე ჰესი, რომელიც არ საჭიროებს წყლის დაგუბებას და კაშხალს, არც ეკოლოგიურ ხარჯს ემუქრება საფრთხე, მდინარე იმავე მოცულობით გააგრძელებს დინებას, რა მოცულობითაც აქამდე მოედინებოდა სოფლამდე“.
„პარვუს ჯგუფის“ წარმომადგენლის ზურაბ ბესელიას თქმით, სოციალური პროგრამების კუთხით ჰესების მშენებლობის დასრულებამდე სოფლის თემის განვითარებისთვის 800 000 ლარია გამოყოფილი, ხოლო პროექტის დასრულების შემდეგ სოფელი ყოველწლიურად 120 000 ლარს მიიღებს.
სოფლის მკვიდრმა ნიკოლოზ ჭუმბურიძემ აღნიშნა, რომ ჰესების მშენებლობის დაწყების დროს გომის ტყეში იჭრება ხეები:
“ერთი ხის მოჭრის გამო ხალხს აჯარიმებენ და იქნებ, იმის ფოტო გვანახონ, რამდენი ხე არის მოჭრილი და ხევში ჩაყრილი? გექნებათ მაგის ფოტოები“, _ თქვა ჭუმბურიძემ, რაზეც ჰესის მშენებლებმა აღნიშნეს, რომ ხეების კანონის ფარგლებში მოიჭრა, მოჭრილი ხეები ჩაბარდება სახელმწიფოს და ეტაპობრივად მოხდება მისი გატანა.
„გურია ნიუსის“ ინფორმაციით „ეკოს“ დამფუძნებელმა ირმა გორდელაძემ შენიშვნები და კითხვები, რომელიც „პარვუს ჯგუფის“ მიერ ჰესების მშენებლობას უკავშირდება, უკვე გადააგზავნა შესაბამის უწყებაში.
ავტორი
