“ძალადობის პრევენცია და ძალადობის მსხვერპლის დაცვა”, _ აღნიშნულ საკითხთან დაკავშირებით რამდენიმე დღის წინ ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტის მერიაში ქალთა ფონდ “სოხუმის” ინიციატივით შეხვედრა გაიმართა.
შეხვედრის მიზანს წარმოადგენდა მუნიციპალიტეტში ოჯახში ძალადობის კუთხით არსებული სიტუაციის ანალიზი და სოციალური თანამშრომლობის პერსპექტივების განსაზღვრა.
რა სიტუაციაა ჩოხატაურში და რა კეთდება ძალადობის პრევენციისთვის? თემის ირგვლივ ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტის მერის თანაშემწეს, გენდერული საკითხებისადმი პასუხისმგებელ პირს, უწყებათშორისი კომისიის თავმჯდომარის მოადგილეს მაია პაიჭაძეს ვესაუბრეთ.
_ რა სიტუაციაა ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტში ოჯახური ძალადობის შემთხვევების კუთხით და თუ არსებობს მონაცემი, ძალადობის რამდენი შემთხვევა მოხდა გასულ წელს.
_ 2023 წელს ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტში დაფიქსირდა ოჯახური ძალადობის სამი შემთხვევა (სამივე შემთხვევაში ძალადობა ქალბატონებზე გახორციელდა). ძალადობის მსხვერპლმა მიმართა პოლიციას.
შემაკავებელი ორდერის გაცემის შემდეგ, მსხვერპლმა მოგვმართა ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტის მერიას, ჩვენთან მოქმედი სოციალური ქვეპროგრამით სარგებლობის მიზნით.
_ რა კეთდება ოჯახში ძალადობის პრევენციისთვის და მსხვერპლთა დასაცავად?
_ ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტის ბიუჯეტში გათვალისწინებულია ქალთა მიმართ ძალადობის ან/და ოჯახში ძალადობის მსხვერპლთა ფინანსური დახმარება 1000 ლარის ოდენობით. მერიაში მოქმედი უწყებათაშორისი კომისიის ფარგლებში ვატარებთ ღონისძიებებს, მათ შორის, საინფორმაციო შეხვედრებს ცნობადობის ამაღლების მიზნით, არსებული ფინანსური შესაძლებლობის ფარგლებში ვაძლიერებთ ეკონომიკურად.
ჩვენთან მოქმედებს ქალთა ეკონომიკური გაძლიერების პროგრამა, მათ შორის, შშმ პირთა დედებისთვის და ძალადობის მსხვერპლთათვის. აქტიურად ვთანამშრომლობთ ფონდთან” _ სოხუმი”. მათი ჩართულობით ახლახან გავმართეთ სამუშაო შეხვედრა, რომელშიც მონაწილეობდნენ, როგორც კომისიის წევრები, ისე, ხელმძღვანელი პირები.
შსს-ს რაიონული სამმართველოს წარმომადგენლებმა ამომწურავი ინფორმაცია მოგვაწოდეს მსხვერპლთა მომართვიანობისა და ამ პერიოდისთვის არსებული რეალობის შესახებ, რაც ძალზედ მნიშვნელოვანია ჩვენთვის პრევენციული ღონისძიებების გატარების თვალსაზრისით.
_ რა გამოწვევები რჩება მუნიციპალიტეტში და რა უნდა გაკეთდეს მათ აღმოსაფხვრელად?
_ საჭიროა მოსახლეოAბის მეტად ინფორმირება, ცალკეულ შემთხვევებში ინდივიდუალური მუშაობა, რომ მსხვერპლებმა ისაუბრონ ხმამაღლა, დაძლიონ გამოწვევები და მოახდინონ საზოგადოებაში ინტეგრირება. საჭიროა შევიმუშავოთ გრძელვადიანი სერვისები, მეტი ქალბატონი გავხადოთ ეკონომიკურად დამოუკიდებელი, რაც ჩვენი ხელისუფლების ერთ-ერთი მთავარი პრიორიტეტია.
როგორც შინაგან საქმეთა სამინისტროს ვებგვერდზე გავრცელებულ ინფორმაციაში წერია, ოჯახში ძალადობა ერთ-ერთი ყველაზე სერიოზული და გავრცელებული ძალადობის ფორმაა. იგი მსოფლიოს ნებისმიერ ქვეყანაში არსებობს და საზოგადოების ყველა ფენას მოიცავს. ოჯახში ძალადობას ახასიათებს ფარული, განგრძობადი ხასიათი და სპეციფიკურია, რადგან ხორციელდება ოჯახის წევრის ან წევრების მიერ სხვა ოჯახის წევრის/ების მიმართ. მცდარია მოსაზრება, თითქოს ძალადობა მხოლოდ ცოლ-ქმარს შორის არსებული კონფლიქტის ნიადაგზე წარმოიშობა. ოჯახში ძალადობად ითვლება ოჯახის წევრის მიმართ გახორცილებული: ფიზიკური ძალადობა, ფსიქოლოგიური ძალადობა, ეკონომიკური ძალადობა, სექსუალური ძალადობა, იძულება.
როგორც გაეროს ორგანიზაცია UNWOMEN აცხადებს, ქალთა მიმართ ძალადობა ადამიანის უფლებების დარღვევაა, რომელიც მთელ მსოფლიოში ყოველდღიურად ხდება. გლობალური მასშტაბით, ყოველი მესამე ქალი ფიზიკურ ან სექსუალურ ძალადობას ძირითადად ინტიმური პარტნიორის მხრიდან განიცდის. ოჯახში ძალადობა ზოგჯერ დაფარულია, თუმცა, თუ ძალადობრივი ურთიერთობის ნიშნები გვეცოდინება, მაშინ მის ამოცნობასა და შესაბამის დახმარებასაც უკეთესად შევძლებთ:
“როგორია ძალადობის ყველაზე გავრცელებული ნიშნები?
პარტნიორი თქვენს ყველა საქმიანობას თვალყურს ადევნებს. ყოველთვის აკონტროლებს, სად და ვისთან ერთად ხართ. მეგობრებისა და ოჯახის ნახვას, ან სამსახურსა თუ სასწავლებელში სიარულს გიკრძალავთ, ან ამ ქმედებების მოტივაციას გიკარგავთ.
პარტნიორს დაჟინებით სურს, რომ მის ტექსტურ შეტყობინებას, ელექტრონულ წერილებსა და სატელეფონო ზარებს მაქსიმალურად სწრაფად უპასუხოთ. ამას გარდა, ის თქვენი სოციალური მედიის გვერდების, ელექტრონული ფოსტისა და სხვა ანგარიშების პაროლებს ითხოვს.
მოძალადე პარტნიორი ეჭვიანობს ან მუდმივად ტყუილში გადანაშაულებთ. ცდილობს, გააკონტროლოს, როგორ ხარჯავთ ფულს, ან რა მედიკამენტებსა თუ ჩასახვის საწინააღმდეგო საშუალებას იყენებთ. ყოველდღიურად თქვენ ნაცვლად წყვეტს, მაგალითად, რა ჩაიცვათ, ან რა მიირთვათ.
მოძალადე პარტნიორი დამამცირებლად გექცევათ: გაყენებთ შეურაცხყოფას, დაგცინით თქვენი გარეგნობის, ინტელექტის ან ინტერესების გამო. გამცირებთ სხვების თანდასწრებით, ან ცდილობს, თქვენთვის მნიშვნელოვანი ქონება თუ საგნები გაანადგუროს.
მოძალადე პარტნიორი ხშირად ბრაზდება, ფიცხი ან არაპროგნოზირებადი ხასიათი აქვს, რის გამოც თქვენ შეიძლება ვერასდროს გაიგოთ, რა არის კონკრეტული პრობლემის მიზეზი. შესაძლოა, მან თქვენვე დაგადანაშაულოთ ძალადობრივი აფეთქების გამო, ან ფიზიკური ზიანი მოგაყენოთ თქვენ, საკუთარ თავს, ოჯახის წევრებს, ბავშვებს თუ შინაურ ცხოველებს, ან ამგვარი ქმედებით დაგემუქროთ.
მოძალადემ შესაძლოა, ფიზიკური ტკივილი მოგაყენოთ ისეთი ქმედებებით, როგორებიცაა ხელის დარტყმა, ცემა, ხელის კვრა, ბიძგება, მუშტის დარტყმა, სილის გაწვნა, ფეხის კვრა ან კბენა; თქვენ მიმართ იარაღი გამოიყენოს, ან იარაღის გამოყენებით დაგემუქროთ.
მან შეიძლება, ისეთი სექსუალური შეურაცხყოფა მოგაყენოთ, როგორიცაა გაუპატიურება, ან სხვა იძულებითი სექსუალური აქტივობა. არასწორად ეგონოს, რომ წარსულში სქესობრივ აქტზე გაცემული თანხმობა მსგავს აქტში სამომავლოდ მონაწილეობასაც გულისხმობს, მიაჩნდეს, რომ ერთ აქტივობაზე თანხმობა უფრო მეტ ინტიმურ ურთიერთობაზე თანხმობას ნიშნავს. მაგალითად, ფიქრობდეს, რომ კოცნას ყოველ ჯერზე სექსი უნდა მოჰყვეს.
შეიძლება, მოძალადე პარტნიორი დაგემუქროთ, რომ სამართალდამცავებს გადაგცემთ თქვენ მიერ ჩადენილი მართლსაწინააღმდეგო ქმედების გამო იმ შემთხვევაში, თუ ძალადობის შესახებ სამართალდამცავებს შეატყობინებთ, ან თუ მოძალადეს წინააღმდეგობას გაუწევთ”, _ ვკითხულობთ გაეროს ორგანიზაციის ვებგვერდზე.
თუ ფიქრობთ, რომ თქვენზე ძალადობენ, შესაბამისი დახმარება მოიძიეთ. ამ შემთხვევაში რჩევები ასე გამოიყურება:
“თქვენი ეჭვები სანდო მეგობარს, ოჯახის წევრს ან მეზობელს გაუზიარეთ. მათთან ერთად, შეიმუშავეთ გეგმა, თუ როდის გჭირდებათ დახმარება. შეიძლება, გეგმის ნაწილი იყოს, მაგალითად, საიდუმლო კოდის მოფიქრება, ან რამდენიმე კოდური სიტყვა, წინადადება თუ ემოჯი, რომელთა დახმარებითაც თქვენ მათთან უფრო უსაფრთხო კომუნიკაციას შეძლებთ.
შეიმუშავეთ გაქცევის სტრატეგია, მაგალითად, თქვით, რომ უნდა ჩახვიდეთ აფთიაქში ან სასურსათო მაღაზიაში და იქ ჩასვლისთანავე ვინმეს ტელეფონი თხოვეთ, რათა დასახმარებლად დარეკოთ. მოიფიქრეთ სახლიდან გასვლის რამდენიმე ლეგიტიმური მიზეზი დღისა და ღამის სხვადასხვა დროისთვის, თუკი გაქცევა დაგჭირდებათ.
შეძლებისდაგვარად, ტელეფონი ყოველთვის დატენილი და ხელმისაწვდომი გქონდეთ. იცოდეთ ნომრები, რომლებზეც დასახმარებლად მეგობართან, ოჯახის წევრთან, თუ პოლიციაში უნდა დარეკოთ. თუ თქვენს სიცოცხლეს საფრთხე ემუქრება, გამოიძახეთ პოლიცია, ოღონდ დარწმუნდით, რომ ეს ქმედება ნამდვილად უსაფრთხოა.
შეეცადეთ ძალადობის სახის იდენტიფიცირებას. ეს მისი ესკალაციის პროგნოზირებაში დაგეხმარებათ.
შეგიძლიათ, ადგილობრივ ცხელ ხაზზე დარეკოთ და გაესაუბროთ ადამიანს, რომელიც გადამზადებულია და დახმარება შეუძლია”.
ავტორი