ოზურგეთის მუნიციპალიტეტში მწვავე B ჰეპატიტის შემთხვევები დაფიქსირდა.
“ჯერ -ჯერობით მხოლოდ ერთეული შემთხვევებია, თუმცა გადადების მაღალი რისკის გამო, შესაძლოა, შეიქმნას არასახარბიელო ეპიდემიოლოგიური ფონი”,_ ამბობს ოზურგეთის საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ცენტრის ეპიდემილოგი, ელზა სიმონიშვილი “გურია ნიუსთან” საუბრისას.
ცნობისთვის, B ჰეპატიტი ინფექციური დაავადებაა, რომელსაც იწვევს B ჰეპატიტის ვირუსი.
რაც შეეხება გადაცემის გზებს, ვირუსი ორგანიზმში ხვდება დაზიანებული კანის ან ლორწოვანი გარსის საშუალებით ინფიცირებულის სისხლთან ან ბიოლოგიურ სითხეებთან კონტაქტით,
კერძოდ: სქესობრივი კონტაქტით, საინექციო ნარკოტიკების მიღებისას საზიარო შპრიცით, ინფიცირებული დედისგან (მშობიარობისას), დაბინძურებული ინსტრუმენტებიდან (სამედიცინო ან სილამაზის სალონებში ჩატარებული მანიპულაციებისას. ), ინფიცირებულის სისხლთან ან ღია ჭრილობასთან კონტაქტით.
,,B“ ჰეპატიტი არ ვრცელდება: საკვებით ან წყლით, საზიარო ჭურჭლის გამოყენებით, ჩახუტებით, კოცნით, ხელის ჩამორთმევით, და ა.შ. ვირუსი გარემოში ცოცხლობს 7 დღე და ინარჩუნებს ინფიცირების უნარს.
B ჰეპატიტის ვირუსი საკმაოდ გამძლეა გარე ფაქტორების მიმართ. 150 გრადუსზე მშრალი ორთქლით სტერილიზაციის დროს ის 60 წუთში კვდება, ხოლო დუღილისას – 45 წუთში.
ინკუბაციური(ფარული) პერიოდი საშუალოდ 90 დღეა (შესაძლებელია 60-150 დღე).
B ჰეპატიტი სხვადასხვანაირად მიმდინარეობს: სიყვითლით, უსიყვითლოდ და სუბკლინიკურად (სწორედ ამ უკანასკნელს ვუწოდებთ ვირუსმატარებლობას). სიმძიმის მიხედვით განასხვავებენ მსუბუქ, საშუალო და მძიმე ფორმებს.
– როგორ ვლინდება მწვავე B ჰეპატიტი?
– სიყვითლით მიმდინარე ფორმის დროს დამახასიათებელია ცხელება (37-38 გრადუსამდე), გრიპისმაგვარი ან დისპეფსიური (კუჭ-ნაწლავის ნორმალური მოქმედების მოშლა) მოვლენებიც. დაავადების მე-4-6 დღიდან ღვიძლი დიდდება.
რაც შეეხება B ჰეპატიტის უსიყვითლო ფორმას, ამ დროს გამოხატულია ღვიძლის ანთების ყველა ნიშანი, გარდა სიყვითლისა.
სუბკლინიკური ფორმის შემთხვევაში კი დაავადების კლინიკური სიმპტომოკომპლექსი არ ვლინდება. შესაბამისად, პაციენტი თავს კარგად გრძნობს.
_ როგორ მიმდინარეობს ქრონიკული ჰეპატიტი?
– ქრონიკულ B ჰეპატიტის დროს ღვიძლის დაზიანება ექვს თვეზე მეტხანს გრძელდება. ქრონიკული ფორმის ჩამოყალიბებას ორგანიზმის იმუნური სისტემის მდგომარეობა განაპირობებს. ასეთი ფორმა უმეტესად კეთილთვისებიანად, გაურთულებლად მიმდინარეობს.
_ რა გართულებები ახასიათებს?
– განასხვავებენ B ჰეპატიტის ადრეულ და მოგვიანებით გართულებებს. ადრეულია ღვიძლის მწვავე უკმარისობა და მწვავე ციროზი, მოგვიანებითი – ციროზი და ღვიძლის პირველადი კიბო.
_ როგორ ხდება B ჰეპატიტის დიაგნოსტიკა?
– B ჰეპატიტის დიაგნოსტიკა საკმაოდ რთულია. ის ეფუძნება
- ეპიდემიოლოგიურ ანამნეზს;
- კლინიკური თავისებურებებს;
- ლაბორატორიულ კვლევებს.
დიაგნოზის დადგენის შემდეგ აუცილებელია B ჰეპატიტით დაავადებულის ჰოსპიტალიზაცია.
_ რაც შეეხება პრევენციის გზებს?
_ B ჰეპატიტის პრევენციის რამდენიმე გზა არსებობს:
- დაცული სქესობრივი კავშირი
- ნემსებისა და შპრიცების ერთჯერადი გამოყენება;
- პირადი მოხმარების ბასრი ჰიგიენური ნივთების ინდივიდუალური გამოყენება;
- ვაქცინაცია.
უნდა ვიცოდეთ, რომ საქართველოში უკვე მრავალი წელია ტარდება B ჰეპატიტის საწინააღმდეგო ვაქცინაცია, რომელსაც აცრების ეროვნული კალენდარი ითვალისწინებს.
ვაქცინაციას ექვემდებარება შემდეგი კატეგორია:
B ჰეპატიტით ინფიცირების მაღალი რისკის ჯგუფს მიკუთვნებული პირები:
(დიალიზზე მყოფი პირები, ჰემოფილიით დაავადებული პირები, ინექციური ნარკოტიკების მომხმარებელი პირები, მსმ პირები, აივ-ინფექციით/შიდსითა და C ჰეპატიტით დაავადებული პირები, სამედიცინო პერსონალი, სამედიცინო პროფილის სასწავლებლების სტუდენტები, B ჰეპატიტით ინფიცირებული პირის ოჯახის წევრები, Bჰეპატიტის ინფექციის წყაროსთან ექსპოზიციის მქონე პირი, B ჰეპატიტის დიაგნოსტიკურ სერვისებში ჩართული პირები ზედაპირული ანტიგენის და ანტისხეულზე ტესტირების უარყოფითი შედეგით) , რომლებსაც B ჰეპატიტის საწინააღმდეგო ვაქცინაცია დაჩქარებული კურსით (0, 1, 3 თვეზე) შესაძლოა გაუკეთდეთ.
ამიტომ, როცა თქვენ იტარებთ სამედიცინო მანიპულაციას, ან მიბრძანდებით სილამაზის სალონში სხვადასხვა მომსახურების მისაღებად, მოითხოვეთ ერთჯერადი ან გასტერილებული ინსტრუმენტები, რომელთა შეფუთვას თქვენს თვალწინ გახსნიან, ხოლო ზემოთ ჩამოთვლილი სიმპტომებისას აუცილებლად მიმართეთ ექიმს;
თუ თქვენი ოჯახის წევრს დაუდგინდა ჰეპატიტი ,,B“, აუცილებლად ჩაიტარეთ ვაქცინაცია, რომელიც რისკ-ჯგუფებისათვის უფასოა.