ოზურგეთში, რუსთაველის ქუჩაზე მცხოვრებ სურგულაძეების ოჯახს _ ვახტანგ სურგულაძესა და მზია მიქატაძეს, საკუთარი კარმიდამო ნამდვილ სამოთხეს მთელი ცხოვრების მანძილზე შრომით დაუმსგავსებიათ და მათივე თქმით, უცებ არ შექმნილა ეს ყოველივე.
თუმცა, რაც მათ ჩვენი ბევრი რესპონდენტისგან აბსოლუტურად განასხვავებს, ეს არის საკუთრებაში არსებული მცირე მიწის ნაკვეთი, სულ 800 კვადრატული მეტრი, რომელზეც სახლ-კარი, ბაღ-ვენახი და ნებისმიერი სხვა საოჯახო სათავსო ისეა განლაგებული, მნახველს აკვირვებს _ აქ გარემოს დაგეგმარების და ხედვის უნარის მაქსიმალურ სიზუსტესთან გვაქვს საქმე.
ვახტანგ სურგულაძე დღეისთვის საკუთარ თავს პენსიონერ მებაღეს უწოდებს, რომელსაც მთელი ყურადღება ბაღ-ბოსტანსა და ვენახზე აქვს მიპყრობილი.
_ ჩემს თავს დავარქვი “პენსიონერი მებაღე”. სხვაც ბევრია პენსიონერი და ბაღ-ბოსტანში შრომა სიცოცხლეს ურჩევნია, მაგრამ მე მაინც ასე დავუკანონე საკუთარ თავს _ სანამ ცოცხალი ვარ, ამ “წოდებით” ვიცოცხლებ. ისე, პროფესიით აგრონომი ვარ და უფრო კარგი წოდებაც მაქვს _ “სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა კანდიდატი”. დიდხანს ვმუშაობდი ანასეულის კვლევით ინსტიტუტში, მერე სხვადასხვა თანამდებობაზეც, ახლა კი, რაც გითხარით, ის ვარ, _ თბილი ღიმილით გვიღებს ჭიშკარს და იქვე აყვავებულ “ირმის რქას” კარმიდამოს სავიზიტო ბარათს უწოდებს. თუმცა, ყვავილების “მფარველი ანგელოზი” მაინც ჩემი მეუღლეა და დანარჩენს ის გიამბობთ, მე კი უფრო ვაზზე და ხეხილოვნებზე მკითხეთო.
თავდაპირველად მხოლოდ იმას ვეკითხები, ასეთ პატარა მიწის ნაკვეთზე როგორ მოათავსა ყველაფერი ისე, რომ ცაში აზიდული წრიული ტალავერი სახლს გარს უვლის, უფრო დაბლა კი სხვადასხვა გეომეტრიულ ფიგურებად დაყოფილ მიწის ნაკვეთზე, ბაღ-ბოსტნის თითოეული კულტურა, ლამის, სიმაღლეთა მიხედვითაა განლაგებული.
ვახტანგ სურგულაძეს, როგორც თვითონ ამბობს, საკუთარ პატარა კარმიდამოში უფრო აღმოსავლეთ საქართველოს ხეხილოვნები და ვაზის ჯიშები აქვს გაშენებული. გვეუბნება, “გორული მწვანე” საუცხოო ვაზის ჯიშია, რომლის ღვინოც საუკეთესოა და მიხარია, რომ კარგად გაიზარდა და უხვმსხმოიარობითაც გამოირჩევაო.
ერთი ძირი “გორული მწვანეს” მიერ წარმოქმნილი “ფარდა”, მთელ ტალავერს მარაოსებურად ფარავს და სილამაზის განსხვავებულ ნიშას ქმნის. სასუფრე “კარდინალი”, რომელიც კარგად მოერგო გარემოს და ამანაც პატრონის გულის გასახარად გაიხარაო, ამბობს. მსხმოიარობისგან ტოტები დაბლა აქვს დახრილი “გოლდენის”, გორული კეხურას ჯიშის ვაშლს. კივის ტალავერი ეზოს კუთხეს სიმყუდროვეს მატებს, ხოლო ფეიჰოების მწკრივი ეზოს მარჯვენა მხარეს მიუყვება, თავისი შაშვის ბუდეებით.
_ ყველას უკვირს სახლთან ასე ახლოს ბუდეს როგორ იკეთებენ გარეული ფრინველები. მერცხალს არ ვგულისხმობ, რა თქმა უნდა, შაშვები გაგვიშინაურდნენ უცნაურად. ესეც ძალიან მახარებს და ჩვენი ჩანაფიქრი, შეგვექმნა მცენარეთა მიკროფლორა, ბოტანიკური გარემო, ამ ფრინველებმა კიდევ უფრო გაგვილამაზეს, _ ამბობს ბატონი ვახტანგი.
რაც შეეხება საოჯახო ბოსტანს, სადაც ახლა ყველაფერი მწიფს: პომიდორი, კიტრი, ასხია ლობიოს, აყვავებულია ზაფრანი, უხვადაა ქინძი, ოხრახუში თუ რეჰანი. მასპინძელი ამბობს, რომ ბაზარში არაფერს ყიდულობენ _ ამ პატარა ნაკვეთზე, ყველაფერი მოხერხდა ისე, რომ ოჯახისთვის საკმარისი აგრარული პროდუქტი შინ აქვთ.
მწვანე ნარგავებისგან მიღებული ჰაერი და საკუთარი ხელით მოწეული ბიოპროდუქცია სიცოცხლეს უხანგრძლივებს ადამიანს: _ ეს ყველას შეუძლია, აბსოლუტურად ყველას, ოღონდ ყველა არ აკეთებს და დასანანია, _ მიიჩნევს ჩვენი მასპინძელი.
ვახტანგ სურგულაძის მეუღლეს, მზია მიქატაძეს, ნაირფერი ვარდებისა და ერთწლოვანი ყვავილოვნების გვერდით, მრავალი ეგზოტიკური ჯიშის პალმის და წიწვოვნების ეგზოტიკური სახეობები აქვს გაშენებული, როგორც ქოთნებში, ისე ღია გრუნტში.
_ ყვავილების გარეშე სიცოცხლე არ წარმომიდგენია. ძალიან მიყვარს საუცხოო ციკარტი, პალმებს მიეკუთვნება _ ნაკლებად ნახავთ ამ სახეობას სადმე. ახლახან კიპარისები მოვარგეთ ჩვენს მიკროფლორას და კარგად “ჩაჯდა” ბაღის შუაში, _ გვეუბნება ქალბატონი მზია.
სურგულაძეების მცირემიწიან სამოთხეში, ოჯახის უფროსებს ანუ მშობლებს, უდიდეს სიმდიდრედ შვილები და შვილიშვილები მიაჩნიათ, თუმცა, შვილებივით შეყვარებული არიან თითოეულ ვაზის, ყვავილის და ბოსტნეულის თუ ციტრუსოვანის ძირზე.
_ თუ ამ ქალაქში საუკეთესოდ გამწვანებული და აყვავებული ქუჩების, ეზოების და კარმიდამოების კონკურსი მოეწყობა, რაც “კარმიდამო ჩემში” წავიკითხე, ძალიან გავიხარებთ. ამ ნაბიჯით მარტო კარმიდამო და ქუჩა კი არა, ქალაქი მიიღებს ესთეტიურ ნიშას, რაც ევროპული ყაიდის ქალაქს დაამსგავსებს მას. ეს ყოველივე კი ცივილურ ყოფასთან ასოცირდება, საუკეთესო გარემოში საუკეთესო ადამიანები ცხოვრობენ! _ გვეუბნებიან ჩვენი მასპინძლები და ამბობენ, თუ ეს მოხდება, კონკურსში თავადაც ჩაერთვებიან.
წარმატებულ საქმიანობას ვუსურვებთ “პენსიონერ მებაღეს”, რომელიც ამ სახელს ღირსებად მიიჩნევს და ამ ღირსებასთან კავშირში თვითრეალიზაციასაც კარგად ახერხებს.