თუ დავაკვირდებით სარდაფში შენახულ კარტოფილს, შევამჩნევთ, რომ თბილი ამინდის დადგომისთანავე, კარტოფილის გორგლებიდან თეთრი, მოგრძო ყლორტები გამოიზრდება. ეს კარტოფილის ნორჩი ღეროებია, რომლებიც უსინათლობის გამო, გრძელ ყლორტებად იზრდება. ეს ხდება უსინათლობის გამო, სიმყიფის გამო კი ადვილად წყდება გორგლებს. კარტოფილის ასეთი გაღივების დროს, გოგრგლებში საკვები ნივთიერება რამდენადმე მცირდება.
სიბნელეში გაღივებული კარტოფილის საჭმელად გამოყენება მაწყენარი არ არის, მაგრამ თუ ამ კარტოფილს დავთესავთ, ასეთი გაღივება უარყოფით გავლენას ახდენს მოსავალზე. არადა, ბევრი ფიქრობს, რომ ასე გაღივებული კარტოფილი დასათესად კარგია.
სიბნელეში გორგალზე, პირველ რიგში, ღივდება ჯანსაღი და ძლიერი ღივები. როცა ეს ყლორტები ადვილად წყდება, გორგალი საუკეთესო ღივებს კარგავს. შემდეგ გაღივებული ღივები უფრო სუსტი იქნება და დაგვიანებითაც გაღივდება. დათესვის დროს იმ ყლორტების შენარჩუნება, რომლებიც სიბნელეში წარმოიშვა, ძალიან ძნელია. გარდა ამისა, ყლორტები ძალზე სუსტ ღეროებს იძლევიან. ამიტომ დავიხსომოთ ის, რაც ბევრმა არ იცის _ დასათესად გამოვიყენოთ მხოლოდ გაღივებული გორგლები, რომელსაც არ აქვს წანაზარდი გრძელი ყლორტები.
კარტოფილი რომ გრძელი ყლორტების წარმოუქმნელად გაღივდეს, მთავარია სინათლე. ამიტომ, თუ გვინდა კარგი სათესლე მასალა გვქონდეს, გაუღივებელი კარტოფილის გორგლები მოვათავსოთ ისეთ ოთახში, სადაც სინათლეა. თხელ ფენად დავყაროთ ან ღია კალათებში დავტოვოთ. ვნახავთ, რომ ღივები არა გრძელი ყლორტების სახით, არამედ, მწვანე ფოთლების სახით, პაწია როზეტებს წარმოქმნიან გორგლებზე. თუმცა ღეროებს არ გაიკეთებს. ასე გაღივებული კარტოფილი არის საუკეთესო სათესლე მასალა. შეგიძლიათ გადაზიდოთ, გადააადგილოთ, ნიადაგში ჩათესოთ ამ ღივების დაუზიანებლად. ყველა კარგი მეურნე კარტოფილის თესლის გაღივების ასეთ მეთოდს უნდა მიმართავდეს.
საადრეო კარტოფილმა, განსაკუთრებით თუ სინათლეზე წინასწარ გაღივებული გორგლებით არის დათესილი, შეიძლება შუა ზაფხულში მოგვცეს მოსავალი. თუ ამ მოსავლის გორგლებს მოსავლის აღებისთანავე დავთესავთ, შემოდგომამდე მოასწრებს მეორე მოსავლის მოცემას, მაგრამ უფრო ხშირად ეს გორგლები არ ღივდება ან მათი აღმონაცენები ძლიერ იგვიანებს.
ასევე საინტერესოა, როგორ მოვიყვანოთ ერთი გორგლიდან კარტოფილის რამდენიმე ბუჩქი?
კარტოფილის დიდი გორგლები პატარა გორგლების ზომაზე უნდა დავჭრათ ან გორგლებიდან ამოვჭრათ ღივები და თან მივაყოლოთ გორგლის გარკვეული ნაწილი. თითოეული გორგლიდან შეგვიძლია 7-8, ზოგჯერ კი 10 ღივი მივიღოთ და გორგლის ნაწილი საჭმელად დავიტოვოთ. ამოჭრილ ღივს, დაახლოებით კაკლისოდენა ნაწილი უნდა გავაყოლოთ. თუ ჩაის კოვზს ნაპირს ავულესავთ, საუკეთესო საშუალება იქნება ასეთი ფორმის სათესლე მასალის ამოსაკვეთად. შემდეგ ეს ღივები ჩვეულებრივი კარტოფილივით დავთესოთ. ნიადაგი განოყიერებული უნდა იყოს, რადგან მწირ მიწაზე მოსალოდნელია მოსავლის გარკვეულწილად შემცირება. თუმცა, თესლის დიდი ეკონომია ამას ანაზღაურებს.
განსაკუთრებით დიდი მნიშვნელობა აქვს ამ ხერხს ჯიშიანი კარტოფილის გასამრავლებლად, როცა ცოტა გვაქვს ჯიშიანი გორგლები. არის შემთხვევები, როცა კარტოფილის დასათესად იყენებენ კარტოფილისავე ნაფცქვენებს და შესანიშნავ მოსავალს იღებენ. აქაც აუცილებელია კარგად განოყიერებული ნიადაგი და თესვის დროულად ჩატარება.
კარტოფილის მიღება გორგლების ნაცვლად თესლისგან, მრავალმხრივ ხელსაყრელია: დასათესად საჭიროა ცოტა თესლი. მაგრამ კარტოფილის თესლის დათესვის დროს, პირველ წელს მცენარე მოგვცემს წვრილ გორგლებს, რომლებიც მეორე წელს უკვე ნორმალური ზომის გორგლებს მოგვცემენ. თესლის გამრავლებას ეს ვერ დააბრკოლებს, ვინაიდან წვრილი გორგლები თავისთავად უკვე კარგი თესლია _ ესაა, მოხმარებისთვის ასეთი მოსავალი არ იქნება ხელსაყრელი.
